22. 12.

22. prosinca/decembra (22. 12.) je 356. dan godine po gregorijanskom kalendaru (357. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 9 dana.

Događaji

• 640. — Saraceni zauzeli Aleksandriju, dve godine posle početka invazije na Egipat.
• 1790. — Ruske trupe pod komandom Aleksandra Suvorova od Turaka preuzele grad Ismail, važnu luku u delti Dunava.
• 1894. — Francuski artiljerijski kapetan Alfred Drajfus osuđen na doživotnu robiju na osnovu lažne optužbe da je Nemcima prodavao vojne tajne i poslat u zatvor na Đavolska ostrva u Francuskoj Gijani. Pod pritiskom javnog mnjenja rehabilitovan 1906.
• 1917. — U Brest-Litovsku u Prvom svetskom ratu počeli mirovni pregovori sila Osovine i nove ruske vlade, uspostavljene Oktobarskom revolucijom. Sile Antante nisu prihvatile poziv Rusije da učestvuju u tim pregovorima.
• 1941. — Prva proleterska brigada Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije imala svoj prvi okršaj s italijanskim snagama. Od 1948. se taj datum slavio kao Dan Jugoslovenske narodne armije.
• 1942. — Američki bombarderi napali glavni grad Burme Rangun, koji su u Drugom svetskom ratu okupirali Japanci.
• 1956. — Poslednji britanski i francuski vojnici napustili egipatski lučki grad Port Said po završetku Sueckog rata.
• 1968. — Severna Koreja, posle 11 meseci zarobljeništva, oslobodila 82 člana posade američkog špijunskog broda "Pueblo".
• 1975. — Posle dvadesetočasovne opsade sedišta OPEC u Beču, palestinski teroristi s taocima odleteli avionom, koji im je ustupila Vlada Austrije, u pravcu Bliskog Istoka.
• 1980. — Počeo rat između Iraka i Irana.
• 1988. — Južna Afrika, Kuba i Angola u Ujedinjenim nacijama potpisali sporazum kojim je Namibija, poslednja kolonija u Africi, dobila nezavisnost. Ta bivša nemačka kolonija od Prvog svetskog rata bila pod upravom Južne Afrike.
• 1989. — U strahu od pobunjenog naroda, predsednik Rumunije Nikolae Čaušesku sa suprugom Elenom helikopterom pobegao iz Bukurešta, čime je okončana njegova 24-godišnja diktatorska vladavina. Bračni par uhvaćen i tri dana kasnije streljan u mestu Trgovište.
• 1990. — Lider sindikalnog pokreta "Solidarnost" Leh Valensa preuzeo, posle izborne pobede, dužnost predsednika Poljske. .
• 1990. — Sabor Hrvatske usvojio novi, tzv. Božićni Ustav kojim je Republika Hrvatska proglašena za nacionalnu državu hrvatskog naroda.
• 1993. — Južnoafrički parlament sastavljen od belaca okončao eru aparthejda, izglasavši većinom od 237 prema 45 Prelazni ustav zemlje, što je omogućilo održavanje prvih sverasnih izbora u Južnoj Africi.
• 1993. — Alina Fernandes Revuelta, kćerka predsednika Kube Fidela Kastra, napustila Kubu i dobila politički azil u SAD.
• 1994. — Premijer Italije Silvio Berluskoni, zbog optužbi za korupciju, podneo ostavku sedam meseci pošto je došao na čelo koalicione konzervativne vlade, 53. od Drugog svetskog rata.
• 1996. — Gerilci peruanskog levičarskog pokreta "Tupak Amaru" oslobodili 225 taoca u japanskoj ambasadi u Limi, a zadržali 140.
• 2000. — Svetska zdravstvena organizacija upozorila na mogućnost širenja bolesti "ludih krava" van Evrope. Bolest koja se smatra verovatnim uzrokom nove varijante smrtonosne Krojcfelt-Jakobove bolesti mozga kod ljudi, otkrivena 1986. u Velikoj Britaniji.
• 2002. — Na neuspelim predsedničkim izborima u Crnoj Gori najviše glasova, preko 80 odsto, osvojio kandidat Demokratske partije socijalista Filip Vujanović.

.

Rođenja

• 1612. — Juraj Ratkaj, barun, hrvatski svećenik i povjesničar (u. 1666.).
• 1639. — Žan Rasin, francuski pesnik i dramski pisac.
• 1885. — Borivoje Ž. Milojević, srpski geograf.
• 1858. — Đakomo Pučini, italijanski operski kompozitor.
• 1702. — Jean-Étienne Liotard, švicarski umjetnik.
• 1723. — Karl Friedrich Abel, njemački kompozitor.
• 1838. — Richert Vogt von Koch, švedski pisac.
• 1839. — Béni Kállay (Benjamin von Kállay), mađarski i austrougarski političar (u. 1903.).
• 1848. — Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff, njemački filolog.
• 1856. — Frank Kellogg, američki ministar vanjskih poslova 1925-1929, dobitnik Nobelove nagrade 1929. (u. 1937.).
• 1858. — Giacomo Puccini, italijanski kompozitor.
• 1866. — Käthe Paulus, prva njemačka padobranka.
• 1872. — Georg Blomstedt, švedski glumac.
• 1874. — Franz Schmidt, njemački kompozitor.
• 1876. — Filippo Tommaso Marinetti, italijanski poeta.
• 1878. — Knut Frankman, švedski glumac.
• 1887. — Srinivasa Aaiyangar Ramanujan, indijski matematičar.
• 1897. — Max Hansen, danski glumac i kompozitor.
• 1899. — Gustav Gründgens, švedski glumac i režiser.
• 1905. — Pierre Brasseur, francuska glumica.
• 1907. — Peggy Ashcroft, britanska glumica.
• 1907. — Rafael Boban, ustaški pukovnik i general Hrvatskih oružanih snaga.
• 1911. — Wiola Brunius, švedska glumica.
• 1912. — Lady Bird Johnson, supruga predsjednika Lyndon B. Johnsona.
• 1924. — Marianne Stjernqvist, švedska glumica.
• 1926. — Alcides Ghiggia, urugvajski i talijanski nogometaš (u. 2015.).
• 1935. — Semka Sokolović-Bertok, bosanskohercegovačka glumica.
• 1945. — Dajen Sojer, američka novinarka.
• 1949. — Maurice Gibb, britanski pjevač, The Bee Gees.
• 1949. — Robin Gibb, britanski pjevač, The Bee Gees.
• 1950. — Zijah Sokolović, bosanskohercegovački glumac i režiser.
• 1950. — Vesna Dovniković, hrvatska organizatorica manifestacija posvećenih animiranom filmu i funkcionerka u organizacijama koje se bave animiranim filmom.
• 1957. — Anders Eklund, švedski bokser.
• 1963. — Giuseppe Bergomi, talijanski nogometni reprezentativac.
• 1968. — Richey James Edwards, britanski muzičar, Manic Street Preachers 1988-1995.
• 1969. — Mats Lilienberg, švedski nogometaš.
• 1970. — Mark Dragunski, njemački rukometaš i trener.
• 1971. — Marcos Milinkovic, argentinski odbojkaš.
• 1972. — Vanessa Paradis, francuska pjevačica.
• 1977. — Zoltán Szécsi, mađarski vaterpolista.
• 1978. — Edo Maajka, bosanskohercegovački reper.
• 1981. — Momir Ilić, srpski rukometaš i reprezentativac.
• 1986. — Tijana Pečenčić, srpska glumica.
• 1987. — Eder, portugalski nogometaš.

.

Smrti

• 1634. — Johan Albert Vasa (Jan Albert Waza), poljski biskop i kardinal, sin Sigismunda i Konstantia od Steiermarka.(* 1612.).
• 1666. — Guercino, italijanski umjetnik, slikar.
• 1828. — William Hyde Wollaston, engleski fizičar i hemičar(* 1766.).
• 1871. — Edward Law, britanski političar.
• 1880. — Mary Ann Evans, engleska književnica (* 1858.).
• 1899. — Hugh Lupus Grosvenor, britanski političar (* 1825.).
• 1936. — Dragutin Gorjanović Kramberger, hrvatski paleontolog, paleontropolog i geolog.
• 1936. — Nikolaj Ostrovski, sovjetski književnik socijalističkog realizma (* 1904.).
• 1942. — Franz Boas, američki antropolog (* 1858.).
• 1943. — Beatrix Potter, britanski pisac i ilustrator.
• 1969. — Džozef fon Šternberg, američki filmski režiser.
• 1979. — Deril Frensis Zanuk, američki filmski producent (* 1902.).
• 1989. — Samuel Beckett, irski pisac, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1969.
• 1993. — Alexander Mackendrick, američki filmski režiser i ljekar.
• 1993. — Oto Bihalji Merin, jugoslovenski pisac i likovni kritičar.
• 1999. — Per Aabel, norveški glumac.
• 2001. — Jonas Frick, švedski režiser.
• 2002. — Joe Strummer, britanski muzičar, pevač, gitarista, tekstopisac i glumac (* 1952.).
• 2018. — Paddy Ashdown, britanski muzičar, visoki predstavnik za BiH (* 1941.).

Praznici i dani sećanja

• Dan JNA u bivšoj Jugoslaviji (od 1949. godine; prije toga 21. 12.).

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar