Zespół pałacowy w Jastrzębiu-Zdroju

Zespół pałacowy
w Jastrzębiu-Zdroju

nr rej. 565/66 z 5 lutego 1966^[1]

Południowa elewacja pałacu, od strony parku

Państwo

Polska

Miejscowość

Jastrzębie-Zdrój (Borynia)

Adres

ul. Zamkowa 5

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

barok, klasycyzm

Inwestor

Jan von Schlutterbach

Ukończenie budowy

druga poł. XVIII wieku

Pierwszy właściciel

Jan von Schlutterbach

Położenie na mapie Jastrzębia-Zdroju

Położenie na mapie Polski

Położenie na mapie województwa śląskiego

50°00′13,676″N 18°38′41,536″E/50,003799 18,644871

Multimedia w Wikimedia Commons

Strona internetowa

Zespół pałacowy w Jastrzębiu-Zdroju − XVIII-wieczny klasycystyczno-barokowy pałac wraz z otaczającym go parkiem, położony w jastrzębskim sołectwie Borynia.

Historia

Pałac został zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku w stylu klasycystycznym przez Jana von Schlutterbacha^[2], z silnymi wpływami późnego baroku. Twórcą pałacu był prawdopodobnie Samuel Fryderyk Ilgner lub jego bliski współpracownik, albo też Wilhelm Pusch. Przed II wojną światową w ramach parcelacji resztek dworu pałac kupiła Elżbieta Siódmiok (poprzednim właścicielem była pani Ledóchowska).

W czasie okupacji hitlerowskiej istniało w nim przedszkole. W czasie działań wojennych, w 1945 pałac został zdewastowany. Po remoncie, obiekt był dzierżawiony i mieściła się w nim szkoła podstawowa, funkcjonująca w latach 1960−1985^[3]. W kolejnych latach w budynku mieściły się biura okolicznych przedsiębiorstw i organizacji, a następnie stał się on własnością Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Z uwagi na wysokie koszty utrzymania budynku, JSW postanowiła o jego sprzedaży.

W 2010 roku pałac w Boryni został kupiony przez prywatnego inwestora, który w latach 2010−2013 przeprowadził remont obiektu i przekształcił go w hotel z zapleczem konferencyjnym i restauracją^[4].

Architektura

Pałac jest budynkiem murowanym z cegły, piętrowym zbudowanym na planie prostokąta. Na parterze znajduje się sień. Do 1961 roku klatka schodowa opatrzona była ażurową klasycystyczną drewnianą balustradą. W czasie restauracji budynku została ona usunięta. Okna pałacu są prostokątne, a na pierwszym piętrze są zamknięte łukiem półkolistym. Dach jest mansardowy, pokryty dachówką łupkową.

Park

W parku pałacowym rośnie ponad 300-letni dąb szypułkowy o obwodzie 432 cm^[5].

Galeria

Herb von Schlutterbach^[6]
Północna elewacja pałacu
Pałac wraz z parkiem
Park

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
↑ Pałac w Boryni (Jastrzębie-Zdrój). [dostęp 2024-03-08].
↑ Dariusz Mazur: Jaspedia – Pałac w Boryni. 2012-07-20. [dostęp 2013-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (pol.).
↑ Patrycja Wróblewska-Wojda: TuJastrzębie.pl – Zabytkowy pałac w Boryni stanie się luksusowym hotelem. 2012-12-19. [dostęp 2013-09-20]. (pol.).
↑ Andrzej Urbisz: Drzewa pomnikowe Płaskowyżu Rybnickiego. 2001-05-07. [dostęp 2013-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (pol.).
↑ Herb we frontonie elewacji ogrodowej (południowej)

Linki zewnętrzne

Informacje ze strony jastrzebie.pl. jastrzebie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)].
Strona internetowa Pałacu Borynia

Zamki i pałace na Górnym Śląsku

Istniejące dwory	Jasiona Zabrze – Rokitnica
Istniejące pałace	Bruntál Brynek Brzeźnica Bytom – Miechowice Chałupki Czechowice-Dziedzice Czekanów Czerwięcice Dobra Izbicko Jastrzębie-Zdrój – Borynia Kalety – Zielona Kamieniec Karwina – Frysztat Katowice – Pałac Goldsteinów Katowice – Szopienice Katowice – Załęże Kobiór – Promnice Kochcice Kończyce Wielkie Koszęcin Krowiarki Krzyżanowice Łubie Miedary – Kopanina Modzurów Moszna Nakło Śląskie Ornontowice Patoka Pławniowice Pogrzebień Prudnik Rudy Rzuchów Siemianowice Śląskie Siemianowice Śląskie – Michałkowice Sławików Sośnicowice Strzybnik Szałsza Świerklaniec – Pałac Kawalera Świętochłowice Tarnowskie Góry – Karłuszowiec Tarnowskie Góry – Rybna Tychy Tworków Wieszowa Większyce Wilkowice Wodzisław Śląski Wodzisław Śląski – Kokoszyce Wojnowice Zabrze – Mikulczyce Zbrosławice Zebrzydowice Żyrowa
Istniejące zamki	Biała Bielsko-Biała – Bielsko Chrzelice Chudów Czuchów Dzięgielów Gliwice Głogówek Grodziec Kończyce Małe Łąka Prudnicka Niemodlin Ostrawa – Zamek Śląski Prószków Pszczyna Racibórz Raduń Rogów Opolski Ruda Śląska Rybnik Strzelce Opolskie Tarnowskie Góry – Stare Tarnowice Toszek Ujazd
Nieistniejące dwory	Katowice – dwór Świętochłowice Zabrze – Dwór Bielskich
Nieistniejące pałace	Bytom – Szombierki Świerklaniec – Pałac Donnersmarcków Tarnowskie Góry – Repty
Nieistniejące zamki	Bytom Cieszyn Opole – Zamek Górny Opole – Zamek Piastowski Piorunkowice Prudnik Skoczów Świerklaniec – Zamek Piastowski Tarnowskie Góry Trzebina

Dwory, pałace i zamki województwa śląskiego

powiat będziński

dwory	Siewierz
pałace	Będzin Grodziec Będzin Gzichów
zamki	Będzin Siewierz Sławków

powiat bielski, Bielsko-Biała

dwory	Bielsko-Biała (1) Bielsko-Biała (2) Czaniec
pałace	Bielsko-Biała (1) Bielsko-Biała (2) Bielsko-Biała (3) Czechowice-Dziedzice Bestwina Jaworze Kozy
zamki	Bielsko-Biała Bielsko Grodziec Kobiernice

Bytom, Dąbrowa Górnicza

pałace	Dąbrowa Górnicza (1) Dąbrowa Górnicza (2) Bytom Miechowice Bytom Szombierki
zamki	Bytom

powiat cieszyński

pałace	Cieszyn Drogomyśl Kończyce Wielkie Wisła Zebrzydowice
zamki	Cieszyn Dzięgielów Kończyce Małe Skoczów Strumień

powiat częstochowski, Częstochowa

dwory	Bogumiłek Bukowno Bystrzanowice Cielętniki Czepurka Garnek (nie istnieje) Konopiska (nie istnieje) Kościelec Małusy Wielkie Nakło Podlesie Rzerzęczyce (nie istnieje) Rzeki Wielkie Siedlec Skrzydlów Turzyn Złoty Potok Żuraw
pałace	Biała Wielka Borowno Chorzenice Częstochowa (1) Częstochowa (2) Częstochowa (3) Kłobukowice Koniecpol Chrząstów Kruszyna Nakło Nieznanice Radoszewnica Złoty Potok
zamki	Lelów Olsztyn Ostrężnik

powiat gliwicki, Gliwice

dwory	Chechło Dąbrówka Gierałtowice Kotliszowice Paczyna Pilchowice Przyszowice Toszek Wielowieś
pałace	Bycina Pławniowice Pniów Rudziniec Sośnicowice Wilcza
zamki	Chudów Gliwice Toszek

Jastrzębie-Zdrój

dwory	Jastrzębie-Zdrój Bzie
pałace	Jastrzębie-Zdrój Borynia

Katowice

dwory	Katowice
pałace	Katowice (1) Katowice (2) Katowice Szopienice Katowice Załęże

powiat kłobucki

dwory	Kamyk Kuźnica Stara Lipie
pałace	Kłobuck
zamki	Danków Krzepice

powiat lubliniecki

dwory	Łagiewniki Wielkie (1) Łagiewniki Wielkie (2) Panoszów
pałace	Ciasna Czarny Las Draliny Kochanowice Kochcice Koszęcin Lubliniec Patoka Sieraków Śląski Wędzina Wierzbie
zamki	Lubliniec

powiat mikołowski

dwory	Orzesze-Gardawice Wyry
pałace	Ornontowice Orzesze Orzesze-Zawiść

powiat myszkowski

dwory	Myszków Żarki (nie istnieje)
pałace	Koziegłowy Myszków (1) Myszków (2) Pińczyce
strażnice	Żarki Przewodziszowice Suliszowice
zamki	Bobolice Mirów Koziegłowy

powiat pszczyński

dwory	Pszczyna
pałace	Poręba Promnice Rudołtowice
zamki	Pszczyna

powiat raciborski

pałace	Brzeźnica Chałupki Czerwięcice Jastrzębie Krowiarki Krzyżanowice Modzurów Pogrzebień Rudnik Rudy Rzuchów Sławików Strzybnik Tworków Wojnowice
zamki	Racibórz

powiat rybnicki, Rybnik

dwory	Czerwionka
pałace	Czernica Dzimierz Leszczyny
zamki	Czuchów Rybnik

Ruda Śl., Siemianowice Śl.,
Świętochłowice

dwory	Świętochłowice (nie istnieje)
pałace	Siemianowice Śląskie (1) Siemianowice Śląskie (2) Siemianowice Śląskie (3) Świętochłowice
zamki	Ruda Śląska

Sosnowiec

dwory	Sosnowiec
pałace	Sosnowiec Sosnowiec Środula (1) Sosnowiec Środula (2) Sosnowiec Pogoń
zamki	Sosnowiec

powiat tarnogórski

dwory	Tarnowskie Góry
pałace	Brynek Czekanów Kalety Kamieniec Łubie Miedary Kopanina Nakło Śląskie Szałsza Świerklaniec (1) (nie istnieje) Świerklaniec (2) Tarnowskie Góry (1) Tarnowskie Góry (2) (nie istnieje) Tarnowskie Góry (3) Tworóg Wieszowa Wilkowice
zamki	Świerklaniec Tarnowskie Góry Tarnowskie Góry Stare Tarnowice Zbrosławice

Tychy, Zabrze, Żory

dwory	Zabrze Zabrze-Rokitnica
pałace	Tychy Zabrze Żory

powiat wodzisławski

pałace	Gorzyce (1) Gorzyce (2) Wodzisław Śląski Wodzisław Śląski Kokoszyce

powiat zawierciański

dwory	Ciągowice Irządze Rudniki Wygiełzów Zawada Pilicka Zawiercie-Bzów
pałace	Siedliska Szczekociny Wierbka Włodowice Wysoka Zawiercie
strażnice	Ryczów
zamki	Podzamcze Pilica Smoleń Udórz' Zawiercie Żarnowiec