Język yawa

Yawa
Obszar

wyspa Yapen (Papua, Indonezja)

Liczba mówiących

10 tys. (2011)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 5 rozwojowy↗
Kody języka
ISO 639-3 yva
IETF yva
Glottolog nucl1454
Ethnologue yva
BPS 1049 3
WALS yaw
Występowanie
Ilustracja
Języki wyspy Yapen
(5 – język yawa)
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język yawa, także: turu, unat, mantembu, mora, yapanai[1] – język używany w prowincji Papua w Indonezji, w kilkudziesięciu wsiach w centralnej części wyspy Yapen. Według danych z 2011 roku posługuje się nim 10 tys. osób[2].

Należy do grupy języków yawa (yapen), przypuszczalnie wchodzącej w skład większej rodziny zachodniopapuaskiej[1]. Jest wyraźnie odrębny od pobliskiego języka saweru[1][3].

Wyróżnia się pięć głównych dialektów: yawa centralny (mora), yawa wschodni, yawa północny, yawa południowy, yawa zachodni[2][3]. Wszystkie z nich są wzajemnie zrozumiałe[4]. W powszechnym użyciu jest również język indonezyjski[5]. Występuje wiele zapożyczeń z indonezyjskiego i okolicznych języków (m.in. biak)[4].

Sami użytkownicy zwykle określają swój język przy użyciu nazwy własnego dialektu. Czasem używają też określenia „język lądu, śródlądowy”, odróżniając się od użytkowników austronezyjskich języków yapen[6].

Został opisany w postaci słownika z 1989 r.[7], istnieją także prace poświęcone fonologii i dialektom (1986)[8][9]. Jest nauczany w niektórych szkołach. Zapisywany alfabetem łacińskim[2].

System dźwiękowy

Spółgłoski:[10]

p t k
b d ɟ
s ʃ
m n ɲ
r
w j

Samogłoski:[10]

i u
e o
a

Przypisy

  1. a b c Foley 2018 ↓, s. 551–552
  2. a b c M. PaulM.P. Lewis M. PaulM.P., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Yawa, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-18]  (ang.).
  3. a b Jones 1986b ↓, s. 31.
  4. a b Jones, Paai i Paai 1989 ↓, s. xi, xiii.
  5. Jones 1986b ↓, przyp. 8, s. 67.
  6. Jones 1986a ↓, przyp. 4, s. 27.
  7. Jones, Paai i Paai 1989 ↓.
  8. Jones 1986a ↓.
  9. Jones 1986b ↓.
  10. a b Foley 2018 ↓, s. 553.

Bibliografia

  • William A. Foley: The languages of Northwest New Guinea. W: Bill Palmer (red.): The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide. Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018, s. 433–568, seria: The World of Linguistics 4. DOI: 10.1515/9783110295252-004. ISBN 978-3-11-028642-7. OCLC 1041880153. (ang.).
  • Linda K. Jones: Yawa phonology. W: Papers in New Guinea linguistics. No. 25. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1986, s. 1–30, seria: Pacific Linguistics A-74. DOI: 10.15144/PL-A74.1. ISBN 0-85883-338-7. OCLC 468324135. (ang.).
  • Larry B. Jones: The dialects of Yawa. W: Papers in New Guinea linguistics. No. 25. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1986, s. 31–68, seria: Pacific Linguistics A-74. DOI: 10.15144/PL-A74.31. ISBN 0-85883-338-7. OCLC 468324135. (ang.).
  • Linda K. Jones, Zet Paai, Yohanes Paai: Ayao Yawa mo mona nanentabo ranugan. Perbendaharaan kata bahasa Yawa. Yawa vocabulary. Jayapura: Universitas Cenderawasih / Summer Institute of Linguistics, 1989, seria: Publikasi khusus bahasa-bahasa daerah B-4. OCLC 25769213. [dostęp 2023-05-19]. (indonez. • ang.).
  • p
  • d
  • e
Języki zachodniej Ptasiej Głowy
Języki północnohalmaherskie
Języki sahu
(język sahu)
Języki galela-loloda
(język północno-
wschodniohalmaherski)
Języki ternate-tidore
(język ternate-tidore)
Inne
Języki yawa (yapen)
(rozszerzona rodzina języków zachodniopapuaskich)
Języki wschodniej Ptasiej Głowy i sentani
(rozszerzona rodzina języków zachodniopapuaskich)
Języki wschodniej Ptasiej Głowy
Języki sentani i demta
Inne
Inne
(nieustalona przynależność)
  • J9U: 987007548974105171