Şart cümlesi
Şart cümlesi veya koşul cümlesi, Türkçedeki anlamına göre cümle türlerinden biri. Yan cümlesi dilek-şart kipini alan ve şart anlamı taşıyan cümledir.[1] Ana cümledeki fiilin gerçekleşmesi, yan cümlede belirtilen bir şarta bağlıdır.
- Ancak çok çalışırsan başarılı olabilirsin.
- Hızlı yürürse zamanında okula varabilir.
- Yarın kar yağarsa, sınıfça kardan adam yapacağız.
Şart cümlesinde ana cümle ve yan cümlenin öznesi ortak veya farklı olabilir:
- (Ben) Çarşıya inersem, (ben) size de uğrarım. ("ben" öznesi ortak)
- Müdür erken bırakırsa (ben) sinemaya gideceğim. (yan cümlenin öznesi "müdür", ana cümlenin öznesi "ben")
Farklı dil bilgisel yapılarla da bir cümleye şart anlamı kazandırılabilir:
- Oyuna geç kalmanız durumunda koltuğunuzu kaybedebilirsiniz. (Oyuna geç kalırsanız koltuğunuzu kaybedebilirsiniz.)
- Sokakta oynayabilmek için önce ödevini bitirmelisin. (Ödevini bitirirsen sokakta oynayabilirsin.)
- Yağmur yağdığı müddetçe yola çıkamayız. (Yağmur durmazsa yola çıkamayız.)
- Yemeğini bitir ki arkandan ağlamasın. (Yemeğini bitirirsen arkandan ağlamaz.)
Kaynakça
- ^ Cümle türleri 25 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Edebiyatogretmeni.org
 | Dilbilgisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
