Yesterday (piosenka The Beatles)

Yesterday – ballada soft rockowa^[1] napisana przez Paula McCartneya i oryginalnie wykonywana przez The Beatles. Choć autorem piosenki jest McCartney, to oficjalnie za jej twórców uznaje się duet Lennon/McCartney.

Utwór jest najczęściej coverowaną piosenką w historii muzyki (ponad 3000 razy).

Popularność

Kompozycja łącząca elementy muzyki klasycznej z rock and rollem, uznawana za przełom w historii rocka. Niedługo później podobny styl stał się częstym zjawiskiem w muzyce popularnej. Dla Beatlesów był to natomiast początek eksperymentalnego stylu, jak również koniec czerpania ze standardów muzyki rockowej^[2].

W 2011 roku utwór został sklasyfikowany na 13. miejscu listy 500 utworów wszech czasów czasopisma „Rolling Stone”^[1].

„Yesterday” jest najczęściej coverowaną piosenką w historii^[3]. Tylko do 1972 doliczono się 1186 coverów tego utworu^[4], łącznie istnieje ich co najmniej 3 tys. Swoje interpretacje „Yesterday” nagrali m.in. Ray Charles, Tom Jones, Brenda Lee, Frank Sinatra i Dionne Warwick^[4].

Geneza utworu

McCartney stworzył melodię w oparciu o dźwięki, które mu się przyśniły^[5]. Pierwszych kilka dźwięków odtworzył na fortepianie tuż po przebudzeniu, po czym wymyślił kolejne fragmenty^[6]. McCartney początkowo miał podejrzenia, że jest nieświadomym plagiatem dawniej zasłyszanej muzyk, z tego powodu usiłował od znajomych uzyskać informację, czy kiedykolwiek słyszeli tę melodię^[5], a robił to na tyle często, że dla części z nich stało się to męczące. Piosenka początkowo nie miała tekstu, a McCartney – jak wielokrotnie wcześniej – zaczął śpiewać przypadkowe frazy pasujące do melodii. Tak stworzony tekst zaczynał się od słów: Scrambled eggs / Oh how I love your legs^[5], jednak McCartney nie umiał wymyślić docelowego tekstu. Podczas wakacyjnego wyjazdu do Portugalii w maju 1965 z Jane Asher uznał, że piosenka opierać się powinna na sugestywnym słowie yesterday, następnie uznał za konieczne wykorzystanie słowa suddenly. Do tych dwóch słów McCartney dobrał rymy i opracował zarys całego tekstu.

Nagrywanie

Do nagrywania utworu doszło po półtora roku od początku jego powstawania^[2]. Utwór był nagrywany w studiu Abbey Road 14 czerwca 1965^[5], a trzy dni później zostały dograne m.in. dodatkowe partie wokalne McCartneya. Istnieją dwie sprzeczne relacje o przebiegu sesji, z których najczęściej cytowaną pozostaje wersja, według której McCartney nagrał „Yesterday” sam, nie próbując angażować pozostałych członków The Beatles^[7]. Inne źródła podają, że cały zespół próbował opracować aranżację kompozycji na różne instrumenty (m.in. perkusję i organy), a George Martin najpierw przekonał muzyków, by utwór grał tylko McCartney na gitarze akustycznej Epiphone Texan, a później zaproponował dodanie podkładu wykonanego przez kwartet smyczkowy. Ostatecznie w nagrywaniu nie brał udziału żaden z członków The Beatles poza McCartneyem^[8][9].

Gitarę i śpiew nagrano w dwóch podejściach 14 czerwca 1965^[10][11]. Drugie wykonanie, z dołączonym podkładem smyczkowym, przeznaczono do publikacji^[11]. Zapis pierwszego podejścia został później umieszczony na albumie kompilacyjnym Anthology 2. Słychać w nim pomyłkę McCartneya, który zamienia kolejność dwóch wersów (There’s a shadow hanging over me/I'm not half the man I used to be,)^[10].

Wydanie

McCartney miał trudności z namówieniem pozostałych członków zespołu do umieszczenia „Yesterday” na albumie. Twierdzili oni, że utwór nie pasuje do ich ówczesnego wizerunku, gdyż jest zupełnie niepodobny do innych wydanych w tym okresie piosenek The Beatles. Z tego względu John Lennon, George Harrison i Ringo Starr odmówili zgody na publikację singla w Wielkiej Brytanii. Na brytyjskiej liście przebojów nie notowano więc wykonania oryginalnego, jednak w pierwszej dziesiątce zestawienia znalazł się cover autorstwa angielskiego piosenkarza Matta Monro^[9].

W Stanach Zjednoczonych piosenka została wydana początkowo na stronie B singla „Act Naturally”, gdyż utwór ten zawierał śpiew Ringo – najbardziej popularnego wówczas w Stanach beatlesa. W wyniku olbrzymiego sukcesu „Yesterday”, kolejność ścieżek w następnych seriach została zmieniona. Singiel trafił na listę przebojów czasopisma „Billboard” Hot 100 29 września 1965, by 9 października rozpocząć miesięczny pobyt na szczycie zestawienia. Piosenka utrzymywała się w zestawieniu przez 11 tygodni. Milion sprzedanych egzemplarzy osiągnięto w ciągu 5 tygodni. Przez 8 lat od wydania singla, „Yesterday” było najczęściej odtwarzanym utworem w amerykańskich radiostacjach.

4 marca 1966 na brytyjskim rynku muzycznym pojawił się minialbum The Beatles zatytułowany Yesterday. Oprócz tytułowego utworu, znalazły się na nim także „Act Naturally”, „You Like Me Too Much” i „It’s Only Love”. Wydawnictwo trafiło na listę przebojów 12 marca. 26 marca znalazło się na szczycie listy, gdzie pozostało przez kolejne 2 miesiące. 15 czerwca tego samego roku piosenka znalazła się na opublikowanym tylko w Stanach Zjednoczonych albumie Yesterday and Today^[12].

8 marca 1976 wytwórnia Parlophone wydała w Wielkiej Brytanii „Yesterday” na singlu. Na stronie B znalazł się utwór „I Should Have Known Better”. Piosenka osiągnęła 8. pozycję na Official Singles Chart Top 100 (była notowana od 13 marca, pozostając na liście 7 tygodni)^[13]. Tego samego dnia Parlophone wydała także reedycje wszystkich dotychczasowych brytyjskich singli The Beatles. Powodem takiego posunięcia było zbliżające się wygaśnięcie kontraktu wytwórni z zespołem.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Okładka (Stany Zjednoczone, 1965)
• Lista coverów (666 wykonań)