Soyuz 5

Soyuz 5, Sovyetler Birliği tarafından 15 Ocak 1969'da fırlatılan uzay aracı. Uzayda Soyuz 4 ile kenetlendi, mürettebattan iki kişi uzay yürüyüşü ile o araca geçerek dünyaya döndü.

Mürettebat

• Boris Volinov (1)
• Aleksey Yeliseyev (1) (sadece fırlatmada)
• Yevgeni Krunov (1) (sadece fırlatmada)

(parantez içindeki sayılar bu görev dahil uçuş sayısını belirtir)

Görev

Kenetlenme 16 Ocak'ta gerçekleşti. Soyuz 5'teki kozmonotlar Yevgeni Krunov ve Aleksey Yeliseyev 37 dakika süren bir uzay yürüyüşü yaparak Soyuz 4'e geçtiler ve bu araçla dünyaya döndüler. Bu, iki uzay aracı arasında ilk mürettebat geçişiydi. Ne yazık ki Yeliseyev kamerasını çalıştırmayı unuttuğu için bu tarihi olay görüntüye alınamadı.

Bu görev, Sovyetler Birliği'nin Ay'a insan indirme projesinin başarılı bir provasıydı. O projede de uzayadamlarının uzayda yürüyerek iki araç arasında geçmesi planlanıyordu.

Dünyaya dönüşte Soyuz 5 kapsülü hizmet modülünden ayrılmayı başaramadı. Atmosfere bu şekilde giren araç, aerodinamik olarak en kararlı konumu seçti ve baş üstü düşmeye başladı. Daha önce Vostok, Voskhod ve Mercury uçuşlarında da oluşan bu arıza, Soyuz için çok daha ciddi bir tehditti çünkü aracın ağırlığı ve hizmet modülü çok daha büyüktü. Bu durumda aracın ısı kalkanı arkada kalıyor, yüksek ısıya maruz kalan kısım ise kapının bulunduğu ön taraf oluyordu. Volinov, iniş sırasında gerçekleşen yüksek ivmede basınç emici koltuğuna gömüleceği yerde, emniyet kemerinden aşağı doğru çekiliyordu. Bir süre sonra kapıyı çevreleyen kauçuk kısım yanmaya ve içeri duman dolmaya başladı. Servis modülünü tutan bağlar da yüksek ısıyla yandı ve kurtulan iniş kapsülü derhal ısı kalkanını öne alacak şekilde doğrultusunu düzeltti.

İnişte Volinov'u başka aksilikler de bekliyordu: Yere bir metre kala çalışarak inişi yumuşatması gereken roketler çalışmadı ve sert iniş nedeniyle kozmonotun dişi kırıldı. İniş yeri Ural Dağlarında Orenburg bölgesindeydi ve dışarıda sıcaklık -38 °C idi. Araçta kalırsa kendisine saatler sonra ulaşılacağını anlayan Volinov, kapsülü terk etti ve ısınmak için bir çiftlik evi buluncaya kadar kilometrelerce yürüdü.

Çeşitli

Görevin telsiz çağrı kodu, Baykal ve Soyuz 4'in çağrı kodu Amur, o sırada devam etmekte olan ve Trans Sibirya demiryolunun bir parçasını oluşturan Amur-Baykal hattına ithafen verilmişti. Bu olayın demiryolu işçilerine cesaret vereceği düşünülmüştü.

Dış bağlantılar

• Soyuz 4 ve Soyuz 5 uçuşları hakkında web sayfası15 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Soyuz 5'in inişi hakkında makale 3 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Kaynakça

• İngilizce Vikipedi, Soyuz 5 maddesi, 15:13, 15 Ocak 2007
• Encyclopedia Astronautica14 Aralık 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Soyuz 5 maddesi