Nayib Bukele

Ekselansları
Nayib Bukele
Resmî portre, 2019
43. El Salvador Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş
1 Haziran 2019[a]
Başkan Yardımcısı Félix Ulloa
Yerine geldiği Salvador Sánchez Cerén
13. San Salvador Belediye Başkanı
Görev süresi
1 Mayıs 2015 - 30 Nisan 2018
Yerine geldiği Norman Quijano
Yerine gelen Ernesto Muyshondt
Nuevo Cuscatlán Belediye Başkanı
Görev süresi
1 Mayıs 2012 - 30 Nisan 2015
Yerine geldiği Álvaro Rodríguez
Yerine gelen Michelle Sol
Kişisel bilgiler
Doğum Nayib Armando Bukele Ortez
24 Temmuz 1981 (42 yaşında)
San Salvador, El Salvador
Vatandaşlığı Salvadorlu
Partisi Nuevas Ideas (2017-günümüz)
Diğer siyasi
bağlantıları
  • GANA (2018-2023)
  • Demokratik Değişim (2018)
  • Bağımsız (2017)
  • FMLN (2012-2017)
Evlilik(ler)
Gabriela Rodríguez de Bukele (e. 2014)
Çocuk(lar) 2
Mesleği İş insanı, siyasetçi
Hükûmeti Nayib Bukele kabinesi
İmzası Nayib Bukele'nin imzasını gösteren grafik

Nayib Armando Bukele Ortez (İspanyolca telaffuz: [naˈʝiβ buˈkele]; d. 24 Temmuz 1981, San Salvador), Salvadorlu siyasetçi ve iş insanı. 43. El Salvador devlet başkanı olarak bu görevi 1 Haziran 2019 tarihinden beri sürdürmektedir. 1989 yılından beri ülkenin ülkenin iki büyük siyasi partisi olan sağcı Milliyetçi Cumhuriyetçi İttifakı (ARENA) ve eskiden üyesi olduğu solcu Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi'nden (FMLN) birinin dışında seçilen ilk Salvadorlu devlet başkanıdır.

İlk yılları

Nayib Armando Bukele Ortez, 24 Temmuz 1981 tarihinde El Salvador'un San Salvador şehrinde doğdu.[2] Babası bir iş insanı ve endüstiyel kimyager olan Armando Bukele Kattán,[3][4] annesi Olga Marina Ortez'di. Bukele'nin babası 2015 yılında öldü.[5] Bukele çiftin ilk çocuğuydu. Karim, Yusef ve Ibrajim adında üç erkek kardeşi vardı. Ayrıca ailede baba tarafından dört üvey kız kardeşi ve iki üvey erkek kardeşi vardı.[2][6] Bukele'nin babası 1980'lerde Hristiyanlık'tan İslam'a geçerek imam olmuş ve El Salvador'da dört cami inşa etmişti.[4] Bukele'nin annesi Roma Katoliğiydi.[5] Bukele'nin babaannesi ve dedesi 1921 yılında Kudüs ve Beytullahim'den El Salvador'a göç eden Filistinli Hristiyanlardı. Bukele'nin anneannesi Roma Katoliği ve dedesi Rum Ortodoksuydu.[3]

Bukele, orta öğrenimini 1999 yılında 18 yaşındayken Escuela Panamericana'da tamamladı. Avukat olma arzusuyla adli bilimler okumak üzere San Salvador'daki Orta Amerika Üniversitesi'ne kaydoldu,[4][5] ancak babasının işlerinden biri olan Nölck reklam ajansında çalışmak için okulu bıraktı.[7] Nölck, Salvadorlu sol siyasi partisi Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi (FMLN) için kampanya yürüttü.[8]

1999 yılında Bukele, bir pazarlama şirketi olan Obermet, S.A. de C.V.'yi (ayrıca 4am Saatchi & Saatchi El Salvador olarak bilinir) kurdu. 1999'dan 2006'ya kadar ve 2010'dan 2012'ye kadar şirkette başkan olarak görev yaptı.[7][9][10] Şirket, 2004 yılında Schafik Hándal'ın ve 2009 yılında Mauricio Funes'in FMLN başkanlık kampanyaları için siyasi reklamlar yürüttü.[5][11]:239 2005'ten 2007'ye kadar Bukele, El Salvador pasaportu veren CLS adlı şirketin başkanlığını yaptı. Bukele, 2006-2010 yılları arasında daha önce çalışmış olduğu Nölck'ün başkanlık görevini yürüttü.[9] 2009'den 2012'ye kadar El Salvador'da Yamaha ürünlerini satan ve dağıtan bir şirket olan Yamaha Motors El Salvador'un başkanlığını yaptı.[9][12] Bukele, bir iş insanı olarak kariyeri boyunca kendisini "büyük bir geleceği olan iş adamı" olarak tanımladı.[8]

Siyasi kariyerinin başlangıcı

Nuevo Cuscatlán Belediye Başkanı

2011 yılında Bukele, FMLN üyesi olarak siyasete gireceğini duyurdu.[5] Bunu yapmasının nedeninin bir işadamı olarak "konfor alanının" dışına çıkmak olduğunu belirtti.[8] 2012 yılında resmî olarak FMLN'ye katıldı.[9][13] San Salvador metropol alanının bir parçası olan La Libertad ilindeki Nuevo Cuscatlán belediyesinin başkanı seçilmek için kampanya yürüttü. Bukele'nin kampanyası Demokratik Değişim siyasi partisi tarafından desteklendi.[5] 11 Mart 2012 tarihinde Bukele, yüzde 51,67 oyla Nuevo Cuscatlán belediye başkanı seçildi. Başlıça rakibi olan Milliyetçi Cumhuriyetçi İttifakı'nın (ARENA) adayı Tomás Rodríguez'i yendi.[14] 1 Mayıs 2012 tarihinde göreve gelen Bukele,[5] ülkenin en genç belediye başkanı oldu.[8]

Nuevo Cuscatlán belediye başkanı olarak Bukele, belediyedeki gençler için bir burs programı oluşturdu;[5] programı finanse etmek için 2.000 ABD $'ı tutarındaki maaşını bağışladı.[12] 27 Ağustos 2014 tarihinde Bukele, yüksek irtifa balonunu 30.000 metre (98.000 ft) yüksekliğe fırlatan ve El Salvador'un çeşitli bölgelerinin fotoğraflarını çeken bir proje olan Sphere PM'yi başlattı.[15] Sphere PM'nin amacının belediye gençliğinin suça yönelmesini önlemek amacıyla bilim ve teknoloji alanında eğitimi teşvik etmek olduğunu belirtti.[16] 31 Aralık 2014 tarihinde Bukele, Dünya Şehirler Günü kapsamında Nuevo Cuscatlán belediye başkanı olarak o ana kadar üstlendiği projeleri tartışmak üzere Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde bir konuşma yaptı.[17] 21 Ocak tarihinde 2015 Bukele, Nuevo Cuscatlán'ı Huizúcar ve Antiguo Cuscatlán'a bağlayan yeni bir bulvarın açılışını yaptı. İnşaatın değeri 1,7 milyon $ idi.[18] Bukele, Nuevo Cuscatlán'ın belediye başkanı olarak görevlerinin çoğunu Venezuela petrol şirketi PDVSA'ya ait bir dernek olan ALBA Petróleos'un finansmanıyla gerçekleştirdi.[11]:239

San Salvador Belediye Başkanı

Ağustos 2014'te Bukele, yaklaşan 2015 seçimlerinde San Salvador belediye başkanlığına aday olacağını duyurdu.[5] Adaylığı 19 Ağustos 2014 tarihinde FMLN Genel Sekreteri Medardo González tarafından onaylandı.[19] Bukele, seçim kampanyasına odaklanmak için 10 Şubat 2015 tarihinde Nuevo Cuscatlán'ın yönetimini konsey üyesi Michelle Sol'a devreti.[20] Salvadorlu İlerici Parti [es] tarafından desteklenen Bukele'nin seçim kampanyası sırasında, FMLN parti liderliği onu partinin "taç mücevheri" olarak nitelendirdi. Bukele'nin kampanyasında genç seçmenlerin desteğini toplamak için "tarihi değiştirmeliyiz" ve "birlikte öne çıkacağız" gibi sloganlar kullanıldı. Bukele'nin birincil rakibi, bir iş insanı ve o zamanlar Yasama Meclisi'nin ARENA'dan görevdeki miletvekili Edwin Zamora'ydı. Belediye seçimlerinden önce yapılan kamuoyu yoklamalarında Bukele, Zamora'nın önündeydi.[8] 1 Mart 2015 tarihinde Bukele, Zamora'yı yüzde 50,38 oyla mağlup etti. 1 Mayıs 2015 tarihinde görevine başladı.[5] Bukele göreve geldikten sonra, kuzenlerinden biri olan Hassan'ı ve üvey kardeşlerinden biri olan Yamil'i San Salvador belediye meclisinde idari pozisyonlara atadı. Bu atamalar hem ARENA hem de FMLN siyasetçileri tarafından eleştirildi.[21]

La Colmenita çocuk tiyatrosunun açılışında Bukele
İbero-Amerikan Başkentleri Birliği XVIII zirvesinde Bukele

Belediye başkanı olarak Bukele, şehrin tarihî şehir merkezini yeniden canlandırmak ve şehirdeki suçla mücadele etmek için "yeniden düzenleme" planına başladı.[22] Göreve başladığı gün, San Salvador'daki iki sokağın adını eski hâllerine çevirdi: Calle Mayor Roberto D'Aubuisson ve Boulevard Coronel José Arturo Castellanos. Bukele, ilkini Calle San Antonio Abad ve ikincisini Boulevard Venezuela olarak yeniden adlandırdı. Her iki sokağın adı da Bukele'den önceki belediye başkanı Norman Quijano tarafından değiştirilmişti. San Salvador belediye meclisi üyesi olan Zamora, isimlerin geri değiştirilmesinin, başlangıçtaki yeniden adlandırma sürecindeki sözde kusurlar nedeniyle olduğunu açıkladı.[23] Zamora, II. Dünya Savaşı sırasında Holokost'tan kaçmaları için 40.000 Orta Avrupa Yahudisine sahte Salvador pasaportları sağlayan Castellanos'un onuruna başka bir sokağın adlandırılacağını belirtti.[21] Bukele, sonunda Haziran 2016'da "89 Avenida Norte"yi Castellanos'un onuruna yeniden adlandırarak bu değişikliği gerçekleştirdi.[24]

Aralık 2016'da Bukele, sokak satıcılarını işlerini değiştirmeye teşvik etmek için Cuscatlán Pazarı'nın açılışını yaptı.[25] Pazarın açılışına rağmen, birçok satıcı yer değiştirmeyi reddetti.[22] Bazıları onu inşaatını organize etmek için çetelerle pazarlık yapmakla suçladı çünkü yerleri çete kontrolü altındaydı.[5] Ocak 2016'da Bukele, "San Salvador'un her köşesinde ışık olmasını" sağlamak için "San Salvador'un %100 Aydınlatılmış" kampanyasını başlattı ve şehirdeki suçla mücadele etmek için bu kampanyayı Mayıs 2016'da tamamladı.[22] Ayrıca, suçtan ciddi şekilde etkilenen San Salvador'un bazı bölgelerine video gözetim kameraları yerleştirdi.[5] Ekim 2017'de tarihî merkezdeki yenilenmiş Plaza Gerardo Barrios'u,[26] Nisan 2018'de yine tarihî merkezdeki yeni Lineal Plaza'yı açtı.[27]

Nuevo Cuscatlán'da olduğu gibi Bukele, San Salvador'daki gençlerin çetelere katılmasını engellemek için Dalton Projesi olarak bilinen bir burs programı oluşturdu.[5] Maaşını burs programına bağışladı.[7] yrıca San Salvador'un ilkokullarını modernize etmek için Yeni Okulum projesini de başlattı.[5] Kasım 2015'te, San Salvador'un gençleri arasında sporu teşvik etmek için İspanyol Liga de Fútbol Profesional ile anlaşma imzaladı.[28]

Mayıs 2015'te Bukele, Panama şehri belediye başkanı José Blandón ile, San Salvador ve Panama şehri arasında kardeş şehir ilişkisi kurmak için bir anlaşma imzaladı.[29] Eylül 2016'da Bukele, Washington, DC'yi ziyaret etti ve şehir geliştirme projelerinin uygulanmasını tartışmak üzere şehrin belediye başkanı Muriel Bowser ile görüştü. Ziyareti sırasında kendisine Gaithersburg, Maryland şehrinin anahtarları verildi ve 11 Eylül, "Belediye Başkanı Nayib Bukele Günü" olarak belirlendi.[30] Şubat 2017'de Tayvan'ın Taipei şehrini ziyaret etti ve San Salvador ile Taipei arasındaki kardeş şehir ilişkisini "geliştirmek" için Tayvan devlet başkanı Tsai Ing-wen ile görüştü.[31] Şubat 2018'de Kudüs'teki 32. Uluslararası Belediye Başkanları Konferansına katıldı.[3] Kudüs'teyken Ağlama Duvarı'nda dua etti.[32]

"Troll Center" davası

Ocak 2016'da El Diario de Hoy ve La Prensa Gráfica gazeteleri, Búnker dijital programlama şirketinin Haziran 2015'te iki gazetenin kopya sitelerini oluşturduğunu ve her iki gazetenin itibarını zedelemek amacıyla yanlış bilgiler yayımladığını bildirdi. Gazeteler olayı bir siber saldırı olarak nitelendirdi. Başsavcılık (FGR) tarafından yürütülen daha sonraki bir soruşturmada, Bukele'nin bir Twitter kullanıcısına kopya siteleri oluşturma talimatı verdiği iddia edildi. Bukele, kopya sitelerin oluşturulmasıyla herhangi bir ilgisi olmadını belirtti.[33][34] Olay "Troll Center" davası olarak anıldı.[33] Troll Center davası ile ilgili olarak beş kişi suçlandı ancak davalar Aralık 2017'de düşürüldü.[35]

4 Temmuz 2017 tarihinde Bukele, La Prensa Gráfica'ya gazetenin 6 milyon $'lık bir dava açtı. Gazetenin 2015 yılındaki siber saldırılarla ilgili haberlerinde kendisini Troll Center davasıyla "yanlış bir şekilde" ilişkilendirdiğini ve bu haberlerin "[Bukele'nin] imajına zarar verdiğini" iddia etti. Aynı ayın sonlarında bir mahkeme Bukele'nin davasını reddetti ve diğer üç mahkeme de Bukele'nin daha sonra yaptığı itirazları reddetti.[36] Aralık 2018'de FGR, Bukele'nin cep telefonunu Haziran 2015'teki siber saldırılarla ilişkilendirdiği iddia edilen bilgileri incelediğini açıkladı.[37]

FMLN'den ihraç edilmesi

O zamanki Belediye Başkanı Bukele, Mayıs 2015'te devlet başkanı Salvador Sánchez Cerén ile birlikte

Bukele'nin FMLN ile arası San Salvador belediye başkanı olduktan sonra kötüleşmeye başladı.[38] Bukele, Twitter'da diğer parti üyeleriyle çatıştı ve sık sık FMLN parti liderliğine direndi.[5][11]:239 Ayrıca 2014 yılında seçilen, FMLN'li El Salvador devlet başkanı Salvador Sánchez Cerén'i güçlü bir şekilde eleştiriyordu.[38] 2015 yılında Bukele, o dönemde FMLN liderliğindeki hükûmetin Luis Martínez'i ülkenin başsavcısı olarak yeniden ataması halinde partiden ayrılmakla tehdit etti. Bukele, Martínez'i "bir gangster, çok yozlaşmış ve en kötünün en kötüsü" olarak tanımlıyordu. FMLN geri adım atarak Martínez'in yerine başkasını atadı, ancak Bukele daha sonra partiden ayrılma tehdidinin "blöf" olduğunu itiraf etti.[22]

Eylül 2017'de, FMLN'den San Salvador belediye sendikası üyesi olan Xóchitl Marchelli, Bukele'nin ona bir elma fırlattığını ve bu sırada kendisine "lanet hain" ("İspanyolca: maldita traidora") ve "cadı" ("İspanyolca: bruja") dediğini iddia etti.[39] Bukele, 7 Ekim 2017 tarihinde FMLN Etik Kurulu'nun düzenlediği parti etik kurulu duruşmasına katılmadı ve etik kurulunun Marchelli lehine önyargılı olduğunu ileri sürdü.[40] 10 Ekim 2017 tarihinde etik kurulu, Bukele'nin partiye karşı "iftira niteliğinde eylemlerde" bulunduğuna, kadın haklarına ve parti tüzüğüne karşı "saygısızlık" gösterdiğine ve parti üyelerine yönelik "aşağılayıcı yorumlar" yaptığına karar verdikten sonra Bukele FMLN'den ihraç edildi.[41] Marchelli, olayla ilgili olarak Bukele'ye Uzman Soruşturma Mahkemesi'nde dava açtı, ancak Ekim 2018'de sağlık nedenlerini gerekçe göstererek konuyu artık takip etmeyeceğini belirten bir mektup gönderdi.[42] Marchelli'nin geri çekilmesine rağmen, FGR davayı sürdürdü. 29 Mart 2019 tarihinde Uzman Ceza Mahkemesi Bukele'yi beraat ettirdi.[43]

2018 yasama ve belediye seçimlerinde, FMLN'den ihraç edilmeden önce Bukele'nin yeniden seçilmesi beklenirken,[13] FMLN 1994 seçimlerinden (partinin katıldığı ilk seçim) bu yana en kötü seçim performansını sergiledi. FMLN, Yasama Meclisi'nde 6 sandalye ve 16 belediyeyi kaybetti.[44] Seçim sırasında, Bukele destekçilerine oylarını geçersiz kılmalarını veya seçim günü evde kalmalarını ve FMLN'yi desteklememelerini söyledi.[45] Şubat 2019'da FMLN başkanlık iletişim sekreteri Roberto Lorenzana, Bukele'nin partiden ihraç edilmesinin bir hata olduğunu ve bu durumun partinin oy kaybetmesine neden olduğunu kabul etti.[46]

2019 başkanlık seçimleri

Bukele'nin San Salvador belediye başkanı olarak popülaritesi, bazı gazetecilerin Bukele'nin 2019 seçimlerinde başkanlığa aday olacağına inanmasına neden oldu,[11]:239 ancak Bukele bunu reddetti.[22] Bukele sonunda FMLN ile başkanlığa aday olmakla ilgilendiğini ifade etti, ancak FMLN direndi ve onu partinin başkan yardımcısı adayı olarak değerlendirmek bile istemedi. FMLN'den ihraç edildikten sonra Bukele, bu durumu sosyal medyada partinin kendisini tasfiye ettiğini iddia etmek için kullandı.[11]:240-241 Kendisini ülkenin siyasî sistemini reddeden bağımsız bir siyasetçi olarak lanse etti.[13]

15 Ekim 2017 tarihinde Bukele, 2019'da devlet başkanlığına aday olma niyetini ve yeni bir siyasi hareket kuracağını resmen açıkladı.[47] 25 Ekim 2017 tarihinde Nuevas Ideas siyasî partisini kurdu ve partinin kuruluşunu sosyal medyadan duyurdu. Nuevas Ideas'in, ARENA ve FMLN'yi kurdukları güçten uzaklaştırmayı hedefleyeceğini belirtti.[48] Başkanlık kampanyası boyunca Bukele ve bir grup YouTuber, blogger ve internet trolü, hem ARENA'yı hem de FMLN'yi eleştirdi ve itibarsızlaştırmaya çalıştı.[11]:242 Bukele, bu iki partiyi önceki başkanların yolsuzluk skandallarıyla gölgelenmiş hükûmetleriyle bağdaştırmaya çalıştı. Bu süreçte "kimse çalmadığında yeterince para var" ve "çalınanları geri verin" gibi sloganlar kullandı.[38] Bukele'nin kampanya vaatleri arasında uluslararası bir yolsuzlukla mücadele komisyonu oluşturmak, ulusötesi bir demiryolu ve yeni bir havaalanı geliştirmek, Salvadorlular için iş olanakları yaratmak ve suç oranlarını azaltmak yer alıyordu.[49][50]

2019 yılında seçim günü Bukele

Bukele'nin Nuevas Ideas ile devlet başkanı adayı olabilmesi için partiyi Yüksek Seçim Mahkemesi'ne (TSE) kaydettirmesi gerekiyordu.[51] Nuevas Ideas partiyi tescil ettirmek için gereken imza sayısını aşmış olsa da Bukele,[52] TSE'nin partiyi bir siyasi partiden başkan adaylığı kazanmak için son tarih olan 29 Temmuz 2018'den önce tescil ettirmeyeceğine inanıyordu. Son teslim tarihinden önce Bukele, Demokratik Değişim'e üye olarak kaydoldu ve partinin devlet başkanı adaylığını istedi. Ancak TSE, Demokratik Değişim'in 2015 yasama seçiminde 50.000'den fazla oy alamadığı gerekçesiyle son teslim tarihinden dört gün önce partinin kaydını iptal etti. 29 Temmuz 2018 tarihinde Bukele, sağcı bir siyasi parti olan Ulusal Birlik için Büyük İttifak'a (GANA) kaydoldu ve partinin başkanlık adaylığını kazandı. Bukele, başkan yardımcısı olarak avukat Félix Ulloa'yı seçti.[5][53]

Bukele, seçim kampanyası boyunca destekçileriyle iletişim kurmak için Facebook, Instagram ve Twitter sosyal medyayı yoğun bir şekilde kullandı.[54] Sırasıyla Aralık 2018 ve Ocak 2019'da düzenlenen iki başkanlık tartışmasına da katılacağını belirtmesine rağmen katılmadı. Tartışma kurallarının kendisine açıklanmadığını iddia ederek katılmadığını açıkladı.[55][56] Bukele seçimin en önde gelen adayıydı,[54] hemen hemen her ankette önemli farklarla önde gidiyordu. Üç rakibi ARENA'dan[b] Super Selectos süpermarket zincirinin sahibi iş insanı Carlos Calleja, FMLN'den eski dışişleri bakanı Hugo Martínez ve Vamos'tan iş insanı Josué Alvarado idi.[49][58] Seçim tarihi olan 3 Şubat 2019'da Bukele; Calleja, Martínez ve Alvarado'yu %53,10 oyla mağlup etti. Böylelikle José Napoleón Duarte'den (1984-1989) beri ARENA veya FMLN üyesi olmayıp seçilen ilk devlet başkanı adayı oldu.[54][59]

Devlet başkanlığı

Bukele göreve başlama töreninde konuşuyor.

Bukele, 1 Haziran 2019'da destekçi bir kalabalığın önünde El Salvador'un başkanı olarak göreve başladı. San Salvador belediye başkanıyken yenilediği Gerardo Barrios Plaza'daki konumu nedeniyle göreve başlama törenini Ulusal Saray'da gerçekleştirdi. Kendisini başkanlığını ülke nüfusuna odaklamış biri olarak göstermek amacıyla töreni Yasama Meclisi'nin Mavi Odası (toplantı odası) yerine burada düzenledi. Bukele'nin destekçileri, Yasama Meclisi milletvekillerini tanıtılırken yuhaladı ve hakaret etti.[11]:244 Bukele, sekizi erkek, sekizi kadından oluşan on altı kişilik bir kabine açıkladı.[60]

Cinayet oranı ve suç

Bukele başkanlık kampanyası sırasında El Salvador'daki çete şiddetine son vereceğine söz vermişti.[50] Başkanlığından önce El Salvador, çete şiddeti nedeniyle dünyanın en tehlikeli ülkelerinden biri olarak görülüyordu.[61] El Salvador'daki şiddet içeren suçların çoğu Mara Salvatrucha ve 18. Cadde Çetesi (Barrio 18) tarafından işleniyordu. Her iki çete de ülkenin en büyük çeteleri olmasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri'nde Los Angeles kökenliydi. İlki 1980'lerde ülkedeki iç savaştan kaçan El Salvadorlu mülteciler tarafından, ikincisi ise 1960'larda Meksikalı göçmenler tarafından kurulmuştu. Çete şiddetinin büyük bir kısmı gelir eşitsizliği, yoksulluk, kötü eğitim standartları, iş fırsatlarının eksikliği ve yüksek kentleşme oranları gibi faktörlerden kaynaklanıyordu.[62]:2-3

El Salvador'un cinayet oranı 2015 yılında 100.000 kişi başına 107 cinayetle zirveye ulaşmıştı.[63] 2019 yılına gelindiğinde El Salvador'un cinayet oranı 100.000 kişi başına 38 cinayete düşse de bu, dünyanın en yüksek cinayet oranlarından biriydi.[64][65] Çeteler, El Salvador'un bazı bölgelerini tam kontrol altına aldı ve işletme sahiplerinden, şiddet tehdidi altında kendilerine İspanyolca: renta adı verilen bir haraç vergisi ödemelerini talep etti.[11]:237[22] 2019'un başlarında El Salvador'da tahmini 67.000 çete üyesi vardı.[50]

Bölgesel Kontrol Planı

19 Haziran 2019 tarihinde Bukele, hükûmetinin, çetenin mali durumunu bozmayı amaçlayan, Bölgesel Kontrol Planı olarak bilinen yedi aşamalı bir güvenlik planını uygulayacağını duyurdu.[66] Bölgesel Kontrol Planı o gece, gece yarısı başladı.[67] Birinci aşama olan "hazırlık" aşaması, ülkenin güvenlik güçleri El Salvador Silahlı Kuvvetleri (FAES) ve Ulusal Sivil Polis (PNC) üyelerinin, çetelerin haraç topladığı bilinen yerlere, ülkenin 262 belediyesinden 12'sinde konuşlandırılmasını öngörüyordu.[68] Hükûmet ayrıca ülkedeki 28 hapishanede geçici olağanüstü hâl uygulayarak onları tecrit altına aldı ve ziyaret haklarını iptal etti.[69]

Bukele kabine üyeleriyle Bölgesel Kontrol Planının ikinci aşamasını tartışıyor

Bölgesel Kontrol Planı'nın ikinci aşaması olan "fırsat" aşaması, Temmuz 2019'da başladı ve suça yatkın gençlerin suç faaliyetlerine katılmasını önlemek için programlar ve girişimler oluşturulmasını öngörüyordu. Bu programlar ve girişimler arasında burslar oluşturmak, okullar ve spor merkezleri inşa etmek ve sağlık hizmetlerini iyileştirmek yer alıyordu. Bukele, ikinci aşamayı uygulamak için Sosyal Doku Canlandırma Birimi'ni kurdu.[70] Üçüncü aşama olan "modernizasyon" aşaması, Ağustos 2019'da başladı ve ülkenin güvenlik güçlerinin kullandığı ekipmanların kalitesinin iyileştirilmesini öngörüyordu. Bu aşama, güvenlik güçlerine yeni silahlar, teçhizat, helikopterler ve dronlar sağlanmasını içeriyordu.[71] Dördüncü aşama olan "giriş" aşaması, Temmuz 2021'de güvenlik güçlerinin yüksek çetelerin bulunduğu ve erişilmesi zor olarak kabul edilen bölgelere girmesi ve devriye gezmesiyle başladı.[72]

Bölgesel Kontrol Planı'nın beşinci aşaması olan "çıkarma", Kasım 2022'de başladı. Güvenlik güçlerine "büyük şehirleri kuşatmaları ve [çete üyeleri olan] teröristleri topluluklar içinde saklanmalarına izin vermeden çıkarmaları" emredildi.[73] Altıncı aşama olan "entegrasyon", Eylül 2023'te Bukele'nin yoksulluk ve işsizlikle mücadele amacıyla Ulusal Entegrasyon Müdürlüğü'nü kurmasıyla başladı.[74] Bölgesel Kontrol Planı'nın henüz uygulanmamış olan yedinci aşamasına ilişkin detaylar kamuoyuna açıklanmadı.[75]

2016 yılında cinayetlerdeki düşüş eğiliminin başlamasının ardından El Salvador'un cinayet oranı, Bukele'nin başkanlığının her yılında azaldı.[76] Hükûmete göre El Salvador'un cinayet oranı 2019 yılında 100.000 kişide 38;[65] 2020 yılında 100.000'de 19,7;[77] 2021 yılında 100.000'de 17,6;[78] 2022 yılında 100.000'de 7,8;[79] ve 2023 yılında 100.000'de 2,4 cinayetti.[80] Bu oran, Kanada'dan sonra Amerika kıtasındaki en düşük ikinci cinayet oranıydı. Bukele bu düşüşü güvenlik politikalarına bağladı.[81] Bukele'ye göre 4 Aralık 2023 itibarıyla hükûmet, başkanlığı döneminde toplam 500 günü cinayetsiz olarak kaydetmişti.[82] Orta Amerika İnsan Hakları Savunma Komisyonu'nun eski genel koordinatörü ve insan hakları avukatı Celia Medrano'ya göre El Salvador hükümetinin resmi cinayet rakamlarını doğrulamak "imkansız"dı ("İspanyolca: imposible") çünkü günlük cinayet kayıtlarına "kamu erişimi yok"tu ("İspanyolca: no hay acceso público"). Ayrıca gözaltında ölenlerin cinayet olarak kaydedilmediğini belirtti.[83] Toplu mezarlarda bulunan cesetler ve kayıp kişiler de hükûmetin resmî cinayet rakamlarına dahil edilmiyordu.[84]

İddia edilen çete müzakereleri

Mart 2020'de çetelerle sözde müzakereler sırasında Osiris Luna'yı (1 etiketli) tasvir ettiği iddia edilen bir hapishanenin güvenlik kamerası görüntüleri.[85]

Temmuz 2020'de Uluslararası Kriz Grubu (ICG), Bukele'nin görevdeki ilk yılında cinayetlerdeki azalmanın nedeninin hükûmet ile çeteler arasındaki "sessiz, gayri resmî anlaşmaların" bir sonucu olabileceğini iddia eden bir analiz yayımladı. El Salvador hükûmeti ICG'nin iddialarını reddetti ve ICG'nin kendisi de bu iddiayı destekleyecek hiçbir kanıtı olmadığını itiraf etti.[86]

Eylül 2020'de Salvadorlu dijital gazetesi El Faro, Bukele hükûmetini MS-13 ile gizli görüşmelerde bulunmakla suçladı. El Faro, çetenin işleyeceği cinayet sayısını azaltması ve yaklaşan 2021 yasama seçimleri sırasında Nuevas Ideas'ı desteklemesi karşılığında hükûmetin MS-13'e hapishanede daha fazla özgürlük vermeyi kabul ettiğini iddia etti.[87] Gazetenin iddialarını yalanlayan Bukele, iddiaları çürütmek amacıyla Nisan 2020'de hapishane baskını nedeniyle sıkışık koşullarda toplanan çete üyelerinin fotoğraflarını Twitter'da yayınladı.[88]

8 Aralık 2021 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı, Bukele hükûmetini ülkenin cinayet oranını düşürmek için MS-13 ve Barrio 18 ile gizlice pazarlık yapmakla suçladı. Bakanlık, El Faro'nun önceki yılki iddialarına benzer şekilde, Bukele hükûmetinin her iki çeteye de ülkedeki cinayet oranını azaltmalarını ve o yılın başlarında yapılan 2021 seçimlerinde Nuevas Ideas'ı desteklemeleri için "malî teşvikler sağladığını" iddia etti.[89][90] Bakanlık, Osiris Luna Meza'ya (ceza merkezleri genel müdürü ve adalet bakanı yardımcısı) ve Carlos Marroquín Chica'ya (Sosyal Doku Yeniden Canlandırma Birimi başkanı) çetelerle defalarca pazarlık yaptıkları iddiasıyla yaptırım uyguladı.[85] Bukele, ABD'nin işbirliği yerine El Salvador'dan "mutlak teslimiyet" istediğini belirterek bakanlığın suçlamalarını reddetti.[90]

Çetelere karşı alınan önlemler

25-27 Mart 2022 tarihleri arasında El Salvador'daki çeteler toplam 87 cinayet işledi.[91][92] Bu cinayetlerden 62'si yalnızca 26 Mart'ta meydana geldi ve o gün, Salvador tarihinde iç savaşın sona ermesinden bu yana en ölümcül gün oldu.[93] Florida Uluslararası Üniversitesi araştırma direktörü José Miguel Cruz, gerçekleşen cinayetleri hükûmet ile çeteler arasındaki gizli ateşkes arasındaki bozulmaya bağladı, ancak Bukele bu ateşkesi yalanladı. Cruz, cinayetlerin çetelerin hükûmete daha iyi tavizler almak için gönderdiği bir mesaj olduğuna inanıyordu; bunun gizli ateşkesin bir parçası olduğunu düşünüyordu.[94]

Nayib Bukele Twitter
@nayibbukele

Türkçe: "ÇETELERE MESAJ: Elimizde 16.000 'ev çocuğu' var. Bugünlerde tutuklanan 1000 kişi dışında. Sahip oldukları her şeye, hatta yataklarına bile el koyduk, yiyeceklerini karneye bağladık ve artık güneşi göremeyecekler. ARTIK ÖLDÜRMEYİ BIRAKIN, yoksa bedelini onlar da ödeyecek."

28 Mart 2022[94][95][96]

27 Mart 2022 tarihinde Yasama Meclisi, resmî olarak "istisna hâl" ("İspanyolca: régimen de excepción")[97] olarak anılan ve bazen "çetelere karşı savaş" olarak da bilinen 30 günlük olağanüstü hâl ilan etme yönünde oy kullandı.[98] Olağanüstü hâl; toplanma özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, haberleşmede özel hayatın gizliliği, tutuklama gerekçesinin bildirilmesi, susma ve hukukî temsil hakkı gibi bazı anayasal hakları askıya aldı. Tutuklanan kişilerin, tutuklandıktan sonraki 72 saat içinde hâkim karşısına çıkması şartı da askıya alındı.[95] Ordu, hükûmetin kontrolünü yeniden sağlamak amacıyla çetelerin kontrolündeki mahallelere seferber edildi ve ülke çapında şüpheli çete üyelerine yönelik geniş çaplı tutuklamalar başlattı.[93][95] Bazı durumlarda Bukele, güvenlik güçlerine bazı belediyelerde bulunan tüm çete üyelerini yakalamak amacıyla bazı belediyeleri ablukaya alma emri verdi. Mayıs 2024 itibarıyla Apopa'da iki,[99][100] Cabañas,[101] Comasagua,[102] Nuevo Concepción,[103] güney Chalatenango[104] ve Soyapango'da birer kez ablukalar uyguladı.[105]

Aralık 2022'de Soyapango'nun ablukası sırasında kaldırımda duran askerler
Bukele ve bazı hükûmet yetkilileri Terörle Mücadele Merkezi'ndeki hücre bloğunu geziyor

Bukele hapsedilen çete üyelerini tehdit etti. Operasyonun başlamasıyla birlikte, Bukele Twitter'da hükûmetin hapsedilmiş çete üyelerinin eşyalarını ele geçirdiğini, yataklarını kaldırdığını ve yiyecek alacakları miktarı kısıtladığını paylaştı.[94][95] Ayrıca mahkûmların yerlerde uyuduğunu, yiyecek ve hijyen eksikliğinden şikayetçi olduklarını gösteren bir video da yayımladı.[106] Nisan 2022'de Bukele, çetelerin intikam cinayetleri işleyeceğine dair söylentiler olduğunu iddia ederek, çetelerin baskıya misilleme yapması hâlinde onları yiyecek karnesinden tamamen mahrum bırakmakla tehdit etti.[107] Barrio 18 üyelerinin Haziran 2022'de Santa Ana'da üç polisi öldürmesinin ardından Bukele, basın toplantısında çetelerin polise karşı "pusuya düşürme" eyleminin "pahalıya mal olacağını" belirtti.[108] Kasım 2022'de hükûmet, ölen çete üyelerine ait mezar taşlarını "anıt" olmalarını engellemek için yok etmeye başladı.[109] Bukele bunu II. Dünya Savaşı sonrası Almanya'da yapılan denazifikasyon ile karşılaştırdı.[110] El Salvadorlu ebeveynleri çocuklarını çetelere karışmaktan uzak tutmaları yoksa bunun "hapis veya ölüme" yol açacağı konusunda uyardı.[106][111]

Baskıların başlamasından kısa bir süre sonra Bukele, 20.000 mahkûmu barındıracak yeni bir hapishane inşa edilmesi çağrısında bulundu.[107] Temmuz 2022'de Bukele, Tecoluca'da Terörle Mücadele Merkezi (CECOT) olarak bilinen ve 40.000 mahkûmu barındırabilecek yeni bir hapishanenin inşasını resmen duyurdu ve bu da onu dünyanın en büyük hapishanelerinden biri haline getirdi.[112] Şubat 2023'te Bukele, Twitter'da kendisi ve bazı kabine üyelerinin hapishaneyi gezdiği bir video yayımladı. Hapishanede 250 polis memuru ve 600 asker görev yapmakta ve 170 hektar (420 akre) araziyi kapsamaktaydı.[113] 24 Şubat 2024 tarihinde, Twitter'da hapishanedeki ilk 2.000 mahkûmun nakledildiğini gösteren bir video yayımlarken;[114] ertesi ay 2.000 mahkûmun daha nakledildiğini gösteren benzer bir video yayımladı.[115] 9 Temmuz 2023 itibarıyla CECOT'ta 12.500'ün üzerinde mahkûm bulunmaktaydı.[116]

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği sözcüsü Liz Throssell, El Salvador güvenlik güçlerinin çete baskını sırasındaki eylemlerini "gereksiz ve aşırı güç kullanımı" olarak nitelendirdi.[117] Mayıs 2022'de İnsan Hakları İzleme Örgütü, El Salvadorlu yetkililerin çete baskısı sırasında keyfi tutuklamalar, zorla kaybetmeler ve gözaltında ölümler gibi insan hakları ihlalleri işlediğine dair "artan kanıt" ve "inandırıcı iddialar" bulunduğunu iddia etti.[118] Haziran 2022'de Uluslararası Af Örgütü, El Salvador hükûmetinin hapsedilenlere işkence de dâhil olmak üzere "büyük insan hakları ihlalleri" gerçekleştirdiğini belirtti.[119][120]

9 Nisan 2024 itibarıyla olağanüstü hâl Yasama Meclisi tarafından 25 kez uzatıldı.[121] 2 Nisan 2024 itibarıyla toplam 79.184 şüpheli çete üyesi tutuklandı.[122] Büyük çaplı tutuklamalar, El Salvador'un hapishane nüfusunu 2020'de 37.190'dan Aralık 2023 itibarıyla 105.000'in üzerine çıkardı. Ülke nüfusunun yüzde 1,7'sinin hapsedildiği El Salvador, dünyadaki en yüksek hapsetme oranına sahip ülke oldu.[123][124] Ağustos 2023 itibarıyla 7.000'den fazla kişi, hükûmetin onların masum olduklarına karar vermesinin ardından serbest bırakıldı.[123] İnsani Yasal Yardım adlı sivil toplum kuruluşuna göre Nisan 2024 itibarıyla en az 241 kişi gözaltındayken hayatını kaybetti.[125] Mayıs 2022 ile Haziran 2023 arasında birden fazla anket firmasının gerçekleştirdiği kamuoyu yoklamasına göre Salvadorluların yaklaşık yüzde 80 ila 90'ı çete baskısını ve hükûmetin çetelere karşı aldığı önlemleri onayladı.[126]

Siyasî krizler

2020 krizi (üstte) "9F" ve 2021 krizi (altta) "1M" numeronimleriyle bilinmektedir.[127]:77

Kasım 2019'dan itibaren Bukele, Bölgesel Kontrol Planı'nın üçüncü aşamasını finanse etmek için Orta Amerika Ekonomik Entegrasyon Bankası'ndan 109 milyon $'lık bir kredi sağlamaya çalıştı,[128] ancak ARENA ve FMLN'nin kontrolünde olan yasama meclisi, Bukele'den krediyi değerlendirmek için daha fazla zaman istedi.[129] 6 Şubat 2020 tarihinde Bukele, kredinin onaylanması için Yasama Meclisinin acil toplanması çağrısında bulunarak ülke anayasasının 167. maddesine atıfta bulundu. Bukele ayrıca, 9 Şubat 2020'de yapılması planlanan olağanüstü toplantı sırasında destekçilerine Yasama Meclisi etrafında toplanma çağrısında bulundu.[130] Acil toplantı gününde, yasa koyucuları krediyi onaylamaları konusunda korkutmak için Yasama Meclisi toplantı odasına 40 asker girmesini emretti.[131] Ancak yeterli sayıda milletvekili katılmadı ve kredi onaylanmadı.[132] Muhalefet politikacıları, El Salvador'da "9F" veya "El Bukelazo" olarak bilinen olayı,[127]:84 "kendi kendine darbe" olarak nitelendirdi.[128][132]

2021 yasama seçimlerinde Nuevas Ideas, Yasama Meclisi'nde üstün çoğunluğu kazandı.[133] 1 Mayıs 2021 tarihinde Nuevas Ideas, GANA, the Ulusal Koalisyon Partisi (PCN) ve Hristiyan Demokrat Parti (PDC) ile bir iktidar koalisyonu kurdu.[127]:89 Aynı gün, iktidar koalisyonu Yüksek Adalet Divanı anayasa mahkemesindeki beş yargıcın yanı sıra Başsavcı Raúl Melara'nın görevden alınması yönünde oy kullandı.[134] Beş yargıcın yerine Bukele'nin beş müttefiki ve Melara'nın yerine Rodolfo Delgado getirildi.[135] El Salvador'da "1M" olarak bilinen olay,[127]:89 gazeteciler ve muhalif siyasetçiler tarafından "kendi kendine darbe" ve "güç gaspı" olarak tanımlandı.[134][136][137] Olay Amerika Birleşik Devletleri tarafından da kınandı.[137][138][139]

COVID-19 pandemisi

11 Mart 2020'de Bukele, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) genel müdürü Tedros Adhanom Ghebreyesus'un COVID-19'u ilan etmesinden kısa bir süre sonra pandemi dolayısıyla "ulusal topraklarda karantina" ("İspanyolca: cuarentena en todo el territorio nacional") ilan eden bir idari kararname yayınladı. Bu karantina, tüm okul faaliyetlerini 21 gün süreyle askıya aldı, yabancıların ülkeye girişini yasakladı ve ülkeye giren herkese 30 günlük karantina zorunluluğu getirdi.[140] 18 Mart 2020 tarihinde Bukele, ülkenin ilk COVID-19 vakasını doğruladı.[141] Ülkede hastalığa bağlı ilk ölüm 31 Mart 2020 tarihinde kaydedildi.[142] 5 Mayıs 2023 tarihinde Pan Amerikan Sağlık Örgütü, COVID-19 pandemisinin sona erdiğini ilan etti.[143] 27 Eylül 2023 itibarıyla El Salvador'da 201.807 doğrulanmış COVID-19 vakası ve hastalık sonucu 4.230 ölüm yaşandı. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 2 Haziran 2023 itibarıyla 11.426.688 doz COVID-19 aşısı uygulandı.[144]

El Salvador Hastanesi'nin girişi

21 Mart 2020 tarihinde Bukele, COVID-19 pandemisiyle mücadele etmek amacıyla ülke çapında 30 günlük bir karantina başlattı. Karantina sırasında, Ulusal Sivil Polis tarafından tecrit emrini ihlal ettiği iddiasıyla 4.236 kişi tutuklandı; bunlardan 70'i tutuklandığında tecrit emri kamuya henüz açıklanmamıştı. Tutuklananlar bir "sınırlama merkezinde" karantinaya alındı. İnsan Hakları İzleme Örgütü gibi insan hakları örgütleri, keyfi tutuklamalar ve polisin suistimallerinin yaşandığını öne sürerek tutuklamaları eleştirdi.[145] Nisan 2020'de, ülkedeki cezaevlerinde tecrit emri verildiğinde ve sıkışık konumlarda sıralanmış mahkûmların görüntüleri yayımlandığında İnsan Hakları İzleme Örgütü, özellikle COVID-19 salgını sırasında hapishanelerdeki yaşam koşullarını "insanlık dışı" olmakla eleştirdi.[146]

27 Mayıs 2020 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri, El Salvador'a 250 solunum cihazı bağışladı. Bukele, solunum cihazlarını teslim aldığı basın toplantısında profilaksi olarak hidroksiklorokin aldığını belirtti. "Dünya liderlerinin çoğunun [hidroksiklorokin]'i profilaksi olarak kullandığını" iddia etti.[147] 22 Haziran 2020'de Bukele, eski Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi'nin yerinde, Latin Amerika'nın en büyük hastanesi olan ve yalnızca COVID-19 vakalarını tedavi etmek için kullanılan El Salvador Hastanesi'nin açılışını yaptı. Hastanenin 400 yatak kapasitesi, 105 yoğun bakım ünitesi ve 240 doktorun görev yaptığı 295 ara bakım ünitesi vardı.[148] Ağustos 2020'de hastanenin yatak kapasitesi 575 kişi artırıldı.[149] Hastane, Haziran 2022 itibarıyla COVID-19 dışındaki durumları tedavi etmeye başladı.[150] Nisan 2021'de Bukele, El Salvador Hastanesi'nde günde 10.000 doza kadar COVID-19 aşısı uygulayacak bir aşı merkezinin açılışını yaptı.[151] Merkez, doz uygulamalarının azalması nedeniyle Ağustos 2022'de kapandı.[152]

El Salvador'un COVID-19 aşılarının çoğu ABD ve Çin tarafından bağışlandı.[153][154] 13 Mayıs 2021 tarihinde Bukele, belediye başkanlarının aşı dozu talebi üzerine Honduras'taki yedi kasabaya 34.000 doz COVID-19 aşısı bağışladı.[155] O dönemde El Salvador 1,9 milyon doz alırken, Honduras yalnızca 59.000 doz almıştı.[156] El Faro gazetecisi Gabriel Labrador, İspanyol El País gazetesine verdiği demeçte, Bukele'nin Honduras'a bağışı Orta Amerika'daki kamuoyu algısını düzeltmek ve geliştirmek amacıyla yaptığını söyledi.[155]

Bitcoin'in benimsenmesi

El Zonte'de bir Athena Bitcoin ATM'si
Bukele ve Meksikalı mimar Fernando Romero, planlanan Bitcoin City havaalanının bir modelini inceliyor.

5 Haziran 2021 tarihinde Bukele, Bitcoin 2021 konferansında Yasama Meclisi'ne kripto para birimi bitcoin'in yasal ödeme aracı olarak kullanılmasına izin verecek bir yasa tasarısı sunacağını duyurdu. Bunun kısa vadede "istihdam yaratacağını" ve "finansal katılımı" teşvik edeceğini iddia etti.[157] Yasama Meclisi tasarıyı 8 Haziran 2021'de onayladı.[158] Dünya Bankası, El Salvador hükûmetinin bitcoin'in yasal ödeme aracı olarak uygulanmasına yardımcı olma yönündeki talebini şeffaflık ve bitcoin madenciliğinin çevresel etkileri konusundaki endişeleri gerekçe göstererek reddederken;[159] Athena Bitcoin, 1.500 bitcoin ATM'sinin kurulumuna 1 milyon $ yatırım yapacağını duyurdu. Bu, kullanıcıların ABD dolarını bitcoin'e çevirmesine veya bunun tersini yapmasına olanak tanıyacaktı.[160]

7 Eylül 2021 tarihinde bitcoin, El Salvador'da resmî olarak yasal ödeme aracı hâline geldi ve El Salvador bunu yapan ilk ülke oldu.[161][162] Bitcoin, El Salvador kolonunun yerini aldıktan sonra 2001 yılında kabul edilen Amerikan doları ile birlikte yasal ödeme aracı haline geldi.[163] Bitcoin'in El Salvador'da yasal ödeme aracı hâline geldiği gün, fiyatı bitcoin başına 52.000 $'dan 43.000 $'ın altına düştü. Ayrıca Apple ve Huawei, El Salvador hükûmeti destekli dijital cüzdan olan Chivo'yu platformlarında sunmuyordu. Yaklaşık 1000 protestocu, ülkenin bitcoin'i benimsemesine karşı olduklarını ifade etmek için San Salvador sokaklarında yürüdü.[164]

Bitcoin'in resmî yasal ödeme aracı haline gelmesinden bir gün önce Bukele, El Salvador hükûmetinin ilk 200 Bitcoin'ini satın aldığını duyurdu.[165] Bukele, fiyatı 2021 ve 2022 boyunca düştüğü için daha fazla bitcoin satın almaya devam etti; bu sırada El Salvador, Haziran 2022'ye kadar 56 milyon $'a kadar kaybetti.[166][167][168] Ekonomist Steve Hanke, bitcoin'i benimsemesi ve diğer ekonomistler ülkenin muhtemelen borcunu ödeyemeyeceğini öngördüğünden El Salvador'un "dünyanın en sıkıntılı devlet borcuna" sahip olduğunu belirtti.[169][170] Bukele'nin ilk döneminde El Salvador, Orta Amerika'nın en yavaş büyüyen ekonomisiydi.[171] Bitcoin fiyatı Aralık 2023'te 44.000 $'a yükselirken Bukele, El Salvador'un Bitcoin'e yaptığı yatırımın dengeye ulaştığını duyurdu.[172] Mart 2024'te, El Salvador'un Bitcoin'den %50 kâr elde ettiğini açıkladı. El Salvador'un bitcoin kayıpları hakkında "kelimenin tam anlamıyla binlerce makale" bulunduğunu ve aynı yayın kuruluşlarının artık "tamamen sessiz" olduğunu iddia ederek Twitter'daki haber medyası kuruluşlarıyla alay etti. Mart 2024 itibarıyla hükûmetin elinde 2.380 bitcoin bulunmaktadır.[173]

Kasım 2021'de Bukele, La Unión'un güneydoğu bölgesinde Conchagua yanardağının tabanında Bitcoin City kurmayı planladığını duyurdu. Şehir, bitcoin madenciliğine güç sağlamak için jeotermal enerjiyi kullanacaktı.[174] El Salvador Uygun Teknoloji Merkezi başkanı Ricardo Navarro planı eleştirdi ve bunun "çevre felaketine" yol açacağını iddia etti.[175] Bukele, Mayıs 2022'de Bitcoin City modellerinin ve planlanan havaalanının resimlerini Twitter'da yayımladı ve şehrin "gelir vergisi olmadan, sıfır emlak vergisine, satın alma vergisi olmadan, sıfır şehir vergisine ve sıfır CO2 emisyonuna" sahip olacağını belirtti.[176] Aralık 2023'te Yasama Meclisi, bireylerin El Salvador'a bitcoin bağışlayarak Salvador vatandaşlığı satın almasına izin veren bir yasayı kabul etti.[177]

Dış politikası

Haziran 2019'da Bukele, hükûmetinin artık Nicolás Maduro'yu Venezuela devlet başkanı olarak tanımayacağını, bunun yerine Juan Guaidó'yu Venezuela'nın devlet başkanlığı krizinin ortasında Venezuela'nın meşru başkanı olarak tanıdığını belirtti. 3 Kasım 2019 tarihinde Bukele, tarafından atanan Venezuelalı diplomatları El Salvador'dan sınır dışı etti.[178] Bukele, Maduro'yu bir diktatör olarak görmekteydi.[179] Bukele, Kasım 2020'de Peru'da Manuel Merino'nun başkanlığını tanımayı reddetmiş ve hükümetini "darbeci" olarak tanımlamıştı.[180] Bukele ve Yasama Meclisi, birçok hükûmet tarafından geniş çapta hileli olarak görülen 2021 Nikaragua genel seçimlerinin sonuçlarını kınadı.[181] El Salvador, 2022'den itibaren Amerikan Devletleri Örgütü'nde Nikaragua'yı eleştiren kararlarda çekimser kaldı ve Bukele hükûmeti gerekçe olarak "müdahale etmemeyi" öne sürdü.[182] 2024 yılında El Salvador, eski Ekvador başkan yardımcısı Jorge Glas'ı tutuklamak için Quito'daki Meksika büyükelçiliğine baskın düzenleyen Ekvador'u kınayan OAS kararında çekimser kalan tek ülke oldu.[183]

Başkanlığı boyunca Bukele, El Salvador'un ikili ilişkilerini geliştirmek için yabancı devlet liderleriyle görüşmelerde bulundu. Eylül 2019'da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump,[184] Kasım 2019'da Japonya Başbakanı Shinzo Abe,[185] Aralık 2019'da Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Şi Cinping,[186] Ocak 2020'de Guatemala Devlet Başkanı Alejandro Giammattei,[187] Ocak 2022'de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,[188] Mayıs 2022'de Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador ve Eylül 2023'te Katar Emiri Temim bin Hamed es-Sani ile görüşmeler yaptı.[189][190]

Şubat 2022'de Bukele, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'ı, Rusya'nın Ukrayna'yı olası bir işgali konusunda "boş yere uyarı yapmakla" suçladı.[191] Bukele, ayın ilerleyen günlerinde işgal başladığında yorum yapmadı, bunun yerine Twitter'da bitcoin ve tahviller hakkında paylaşımlar yaptı.[192] 2022 yılı boyunca El Salvador, Birleşmiş Milletler'in Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini kınayan kararlarına yönelik oylamalarda çekimser kaldı.[193] Bukele, 2023'te Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısını kınadı. Hamas'ı "vahşi yaratıklar" olarak tanımladı ve "Filistinlileri temsil etmediklerini" belirtti, ayrıca Hamas'ı MS-13 ile karşılaştırdı. Twitter'da "Filistin halkı için olabilecek en iyi şeyin Hamas'ın tamamen ortadan kaybolması" olduğunu yazdı.[194] Daha önce Filistin kökeniyle gurur duyduğunu söyleyen Bukele, gelişen bir Filistin devleti görmeyi istediğini, ancak teknoloji ve iş imkânlarının topraktan daha önemli olduğunu vurgulamıştı.[195] Mart 2024'te Bukele, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi desteğiyle Haiti'deki çete savaşını "düzeltmek" için bir misyon göndermeyi teklif etti.[196]

Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkileri

Temmuz 2019'da Bukele ve ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo

Bukele'nin Eylül 2019'da Trump'la yaptığı toplantıda Bukele, Trump'ı yasadışı göçle mücadele etmek ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Salvadorlulara yönelik Amerika Birleşik Devletleri'nin geçici koruma statüsü (TPS) politikasını sürdürmek amacıyla yasal göçü teşvik etmeye çağırdı.[184] Sonraki ay Bukele, ABD'nin Salvadorlulara yönelik TPS'ye devam edeceğini doğruladı.[197] Şubat 2021'de Biden, Biden'la tanışma niyetiyle Washington DC'ye habersiz geldiğinde Bukele ile görüşmeyi reddetti.[198] Bukele, ABD hükûmetinin kendi hükümeti tarafından işlenen yolsuzluk ve insan hakları ihlalleri iddialarından duyduğu hayal kırıklığı nedeniyle Haziran 2022'deki 9. Amerika Zirvesi'ne katılmadı.[199]

Demokrat Parti'nin bazı üyeleri Bukele hükümetini eleştirirken, Cumhuriyetçi Parti'nin bazı üyeleri Bukele ve politikalarını destekledi.[200] Nisan 2021'de Bukele ve Kaliforniya'nın 35. kongre bölgesini temsil eden ABD kongre üyesi Norma Torres, Twitter'da Amerika Birleşik Devletleri'nin güney sınırındaki yasadışı göçle ilgili bir tartışmaya girdi.[201][202] Kasım 2022'de Torres, Bukele'yi Cumhuriyetçi rakip Mike Cargile'ı destekleyerek o ayki 35. kongre bölge seçimlerine müdahale etmekle suçladı.[203] Ocak 2024'te on dört Demokrat kongre üyesi, Bukele'nin "otoriter" eylemlerine değinen Biden'a bir mektup gönderdi.[204] Bu arada Tom Cotton ve Marco Rubio gibi Cumhuriyetçi kongre üyeleri Bukele'nin suç politikalarını övdü.[205]

Çin Halk Cumhuriyeti ile ilişkileri

Bukele, Çin büyükelçisi Zhang Yanhui ile Kasım 2023'te Estadio Nacional de El Salvador'un inşaatının başlangıcında

El Salvador, 2018'de Tayvan ile diplomatik bağlarını kesti ve Çin Halk Cumhuriyeti'ni Çin'in meşru hükûmeti olarak tanıdı. Bu, hem Bukele'nin hem de ABD'nin Çin'i hem El Salvador hem de Latin Amerika siyasetine müdahale etmekle suçlamasına yol açtı. Bukele'nin başkan olmadan önce Çin'e yönelik eleştirilerine rağmen Ulloa, Mayıs 2019'da Bukele hükûmetinin Tayvan ile diplomatik ilişkileri yeniden kurmayacağını belirtti.[206] Aralık 2019'da Bukele, Çin'de Şi Cinping ile görüştü ve Çin ile bilinmeyen bir miktar karşılığında "devasa" bir altyapı anlaşması imzaladı.[186][206] El Salvador ve Çin, El Salvador Ulusal Kütüphanesi (Kasım 2023'te tamamlandı)[207] ve El Salvador Ulusal Stadyumu (Kasım 2023'te inşaatına başlandı) gibi El Salvador'daki altyapı projelerinde işbirliği yaptı.[208]

Kasım 2022'de Bukele, El Salvador ve Çin'in iki ülke arasında bir serbest ticaret anlaşması için müzakerelere başladığını duyurdu. Çin, El Salvador'a gübre ve buğday unu bağışladı ve Salvadorlu bir hükûmet yetkilisine göre Çin, El Salvador'un dış tahvil borcunu satın almayı da teklif etti. Bukele, El Salvador'un Çin'in ekonomik gücünün sağladığı "potansiyelden izole edilmiş" olması nedeniyle Çin ile serbest ticaret anlaşmasının "çok önemli" olduğunu belirtti.[209]

Hükûmetteki yolsuzluk suçlamaları

Kasım 2020'de, Bukele'nin hükûmetine ait yirmi kurum, COVID-19 pandemisiyle ilgili yolsuzluk şüphesiyle başsavcılık tarafından soruşturma altına alındı.[210] Ancak bu soruşturmalar 1 Mayıs 2021 tarihinde başsavcının Yasama Meclisi tarafından görevden alınmasıyla durduruldu.[211]

Amerika Birleşik Devletleri, Bukele'nin birçok hükûmet yetkilisine, onları yolsuzlukla suçlayarak yaptırım uyguladı. Bu yetkililer arasında Javier Argueta (başkanlık danışmanı), Osiris Luna Meza (ceza merkezleri genel müdürü), Carlos Marroquín Chica (Sosyal Doku Yeniden Yapılanma Birimi başkanı), Martha Carolina Recinos (kabine başkanı), Rogelio Rivas (eski Adalet Bakanı), Ernesto Sanabria (basın sözcüsü) ve Alejandro Zelaya (eski maliye bakanı) yer almaktaydı.[212][213][214] Amerika Birleşik Devletleri ayrıca Bukele'nin Yasama Meclisindeki Guillermo Gallegos ve Christian Guevara gibi bazı müttefiklerinin yozlaşmış olduğunu düşünüyordu.[212][215] Bu kişilerden bazıları, ABD hükûmetinin "yozlaşmış ve antidemokratik" olarak değerlendirdiği Orta Amerikalı politikacıların ve yargıçların yer aldığı ABD Dışişleri Bakanlığı'nın "Engel Listesi"nde yer almaktaydı.[216] Bukele yaptırımları ve etiketleri "saçma" olarak nitelendirdi.[213] Mayıs 2021'de Amerika Birleşik Devletleri, Bukele hükümetinde algılanan yolsuzlukla mücadele etmek amacıyla finansmanı devlet kurumlarından alıp sivil toplum gruplarına yönlendirdi.[217]

11 Kasım 2021 tarihinde Bukele, El Salvador'un siyasî işlerine "dış müdahaleyi yasaklamak" amacıyla Yasama Meclisi'ne "Yabancı Ajanlar Yasası" adlı bir yasa tasarısı sundu.[181] İçişleri Bakanı Juan Carlos Bidegain, yasanın "ülkenin güvenliğini, ulusal egemenliğini, sosyal ve siyasî istikrarını garanti altına almayı" amaçladığını belirtti.[181] Bukele, yasanın Amerika Birleşik Devletleri'nin Yabancı Ajanlar Kayıt Yasası'na (FARA) örnek alındığını belirtti, ancak eleştirmenler bunu, kuruluşları kapatarak ve gazetecileri tutuklayarak basın sansürü uygulayan çeşitli Nikaragua yasalarıyla karşılaştırdı.[181] 16 Aralık 2021 tarihinde İnsan Hakları İzleme Örgütü; gazetecilere, avukatlara ve aktivistlere ait 91 Twitter hesabının Bukele ve çeşitli devlet kurumları tarafından engellendiğini bildirdi.[218]

Yolsuzlukla mücadele kampanyaları

Eylül 2019'da Bukele, uyuşturucu kaçakçılığı, yolsuzluk ve beyaz yakalı suçlarla mücadele etmek için bir yolsuzlukla mücadele komisyonu olan El Salvador'da Yolsuzlukla Mücadele Uluslararası Komisyonu'nu (CICIES) kurdu. CICIES, El Salvador hükûmeti ve Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) tarafından ortaklaşa işletiliyordu ve bir yolsuzlukla mücadele birimi oluşturmak için Ulusal Sivil Polis ile işbirliği yapıyordu.[219] Bukele, OAS'nin Ernesto Muyshondt'u yolsuzlukla mücadele danışmanı olarak atamasının ardından Haziran 2021'de CICIES'i feshetti;[220] Ernesto Muyshondt, El Salvador hükûmeti tarafından seçimde sahtekarlık yapmak ve 2014 başkanlık seçimlerinde ARENA'ya oy vermek için çete üyeleriyle yasa dışı pazarlık yapmakla suçlanmıştı. Daha sonra tutuklandı ve sağlığıyla ilgili devam eden endişelere rağmen Nisan 2024'te yargılanacak.[221][222]

1 Haziran 2023'te, görevdeki dördüncü yılını kutlayan bir konuşmada Bukele, hükûmetinin "yolsuzluğa karşı savaş" ("İspanyolca: guerra contra la corrupción") başlatacağını duyurdu.[223] Bukele ayrıca Terörle Mücadele Merkezi'ne beyaz yakalı suçlardan hüküm giymiş kişilerin tutulacağı bir hapishane inşa edeceğini duyurdu.[224] Polisin ve ordunun, çete baskısında çete üyelerini yakaladıklarına benzer şekilde beyaz yakalı suçluları da yakalayacağını belirtti.[223] Bukele açıklaması sırasında, Başsavcı Rodolfo Delgado'nun, yolsuzlukla mücadele kampanyası kapsamında El Salvador eski Devlet Başkanı Alfredo Cristiani'ye ait 68 milyon $ değerindeki mal varlığına baskın yapma ve el koyma sürecinde olduğunu belirtti.[225] Bukele'nin yolsuzluğa karşı savaşı sırasında suçlanan diğer kişiler arasında milletvekilleri Erick García,[226] Lorena Peña,[227] Alberto Romero,[228] ve ulusal güvenlik danışmanı Alejandro Muyshondt yer alıyordu.[229]

Yolsuzluğa karşı savaşın duyurulmasından önceki son yıl olan 2022'de, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün Yolsuzluk Algısı Endeksi El Salvador'a 100 üzerinden 33 puan vermiş ve El Salvador 180 ülke arasında 116. sırada yer almıştı.[230] CID-Gallup'un Şubat 2023'te yaptığı bir kamuoyu araştırmasına göre El Salvadorluların yalnızca yüzde 4'ü yolsuzluğun ülkenin karşı karşıya olduğu en acil sorun olduğunu düşünüyordu.[231]

Belediye ve yasamada küçültme

Bukele, toplam belediye sayısının 262'den 44'e düşürülmesini öneren bir yasa tasarısını elinde tutuyor

Aralık 2022'de Bukele, ülkedeki 262 belediyenin yalnızca 50 belediyeye düşürülmesi gerektiğine inandığını tweetledi. Yaklaşık 8.100 milkare (2,1×1010 m2) büyüklüğündeki ülkenin 262 belediyeye bölünmesinin "saçma" olduğunu belirtti.[232] Bazı avukatlar ve politikacılar, Bukele'nin önerdiği azaltmayı, iktidarı pekiştirme girişimi ve stratejik taksimat olarak eleştirdiler.[233] Bu arada Bukele'nin müttefikleri öneriyi desteklerken, bazıları Yasama Meclisi'ndeki sandalye sayısının azaltılmasını da önerdi.[234][235][236]

Bukele, 1 Haziran 2023'te görevdeki dördüncü yılını kutlayan bir konuşmada, Yasama Meclisi milletvekillerine iki öneri sunacağını duyurdu. Önerilerden biri Yasama Meclisi'ndeki sandalye sayısını 84'ten 60'a düşürmeyi hedeflerken, diğeri belediye sayısını 262'den 44'e düşürmeyi hedefliyordu.[237] Bukele, Salvador İç Savaşı'nı sona erdiren Chapultepec Barış Antlaşmaları 1992'de imzalanmasından önce yasama meclisinin 60 sandalyeye sahip olduğunu belirterek yasa indirimini haklı çıkardı. Barış antlaşmalarının başardığı tek şeyin yasama meclisine 24 sandalye eklemek olduğunu iddia ederek devam etti.[238] Belediye azaltma önerisi için Bukele, 262 belediyenin kültürel kimliklerini koruyacağını ve ilçe sınıflandırmasının verileceğini de sözlerine ekledi.[237] Yasama Meclisi, mevzuat indirimi önerisini 7 Haziran 2023'te,[239] belediye azaltma önerisini 13 Haziran 2023'te onayladı.[240] Her iki kararın da 1 Mayıs 2024'te yürürlüğe girmesi planlanıyordu.[240]

2024 yeniden seçilme kampanyası

3 Eylül 2021 tarihinde Yüksek Adalet Divanı, devlet başkanının arka arkaya iki dönem görev yapma hakkına sahip olduğuna karar verdi. Karar, devlet başkanlarının yeniden seçilmeye hak kazanana kadar on yıl beklemesi gerektiğini öngören 2014 tarihli önceki kararı bozdu. Anayasa hukukçuları, art arda yeniden seçim yapılmasının El Salvador anayasasını ihlâl ettiğini belirterek kararı eleştirdi.[241][242] 2021 yılındaki karar, Bukele'nin 2024 başkanlık seçimlerinde yeniden seçilmek için aday olmasına izin verdi. Hem ARENA hem de FMLN mahkemenin kararını protesto etti. ARENA'dan bir temsilci, kararı "diktatörlüğün habercisi" olarak nitelendirirken, FMLN'den bir temsilci ise Bukele'yi kastederek devletin yalnızca bir kişiye hizmet verdiğini iddia etti.[242] Karar Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti tarafından da kınandı. ABD'nin El Salvador maslahatgüzarı Jean Elizabeth Manes, kararın "El Salvador anayasasına açıkça aykırı" olduğunu belirtti.[242] Manes'e göre karar, yasama meclisinin Mayıs 2021'de Yüksek Mahkeme yargıçlarını değiştirmesinin doğrudan bir sonucuydu.[243]

Harici video
Bukele'nin bağımsızlığının 201. yılını kutlayan ve 2024'te yeniden seçilmek için yarışacağını duyurduğu konuşması (34:00)

15 Eylül 2022 tarihinde Bukele, El Salvador'un bağımsızlığının 201. yıldönümünü kutlayan bir konuşma sırasında 2024'te yeniden seçilmeye aday olacağını resmen duyurdu. Bukele duyurusunu, "gelişmiş ülkelerin yeniden seçime girdiğini ve ülkemizin demokratik kurumunun yeni yapılanması sayesinde artık El Salvador'un da yeniden seçime gireceğini" iddia ederek gerekçelendirdi.[244][245][246] Anayasa avukatları, devlet başkanının yeniden seçilmesinin El Salvador anayasasının "en az" dört maddesini ihlâl ettiğini belirterek Bukele'nin duyurusunu eleştirdiler.[247]

Bukele 2024 devlet başkanı adaylığını TSE'ye tescil ettiriyor

26 Haziran 2023'tarihinde Bukele, Nuevas Ideas'a resmen başkanlık ön adayı olarak kaydolurken; Ulloa, Bukele'nin başkan yardımcısı adayı olarak kaydoldu.[248] 9 Temmuz 2023 tarihinde Nuevas Ideas, Bukele ve Ulloa'yı başkan ve başkan yardımcısı olarak resmen aday gösterdi.[249][250] 26 Ekim 2023'te Nuevas Ideas, Bukele ve Ulloa'nın adaylıklarını TSE'ye kaydetme sürecini resmi olarak başlattı; bu, bunun için mümkün olan son gündü.[251] Muhalefetin Bukele'nin adaylığının reddedilmesi yönünde TSE'ye yaptığı çeşitli taleplere rağmen TSE,[252] 3 Kasım 2023'te adaylıklarını resmen tescil ettirdi.[253]

30 Kasım 2023 tarihinde Yasama Meclisi, hem Bukele hem de Ulloa'ya yeniden seçim kampanyalarına odaklanmaları için izin verdi. Bukele'nin başkanlık yetkilerini askıya alan izin, ertesi gün yürürlüğe girdi.[254] Yasama Meclisi, Bukele'nin başkanlık sekreteri Claudia Rodríguez de Guevara'yı devlet başkanı vekili olarak atadı ve Rodríguez, El Salvador tarihinde başkanlık yetkilerine sahip olan ilk kadın oldu.[255] Rodríguez'in atanması bazı avukatlar ve muhalif politikacılar tarafından anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle eleştirildi.[256][257][258]

2024 seçimlerinde Bukele ile beraber altı devlet başkanı adayı vardı.[259] Bukele'nin başlıca rakipleri, ARENA'dan bir iş insanı olan Joel Sánchez ve FMLN'den eski bir yasa koyucu olan Manuel Flores'ti.[260] Bukele, seçim öncesi yapılan anketlerde Sánchez ve Flores'i büyük farklarla geride bıraktı.[261][262] Kampanyası boyunca Bukele, ikinci döneminde çete baskısını sürdüreceği, altyapı projelerine yatırım yapacağı ve ekonomik büyümeyi teşvik edeceği sözünü verdi.[260] 4 Şubat 2024 tarihine yüzde 84,65 oyla Bukele yeniden seçildi. Nihai sonuçlar, elektronik oylama sistemlerindeki teknik sorunlar nedeniyle 17 Şubat 2024'te açıklandı.[263] Aynı seçim sırasında Nuevas Ideas, Yasama Meclisi'ndeki üstün çoğunluğunu korudu ve müttefikleriyle birlikte ülkenin 44 belediyesinden 43'ünü kazandı.[264][265] Çok sayıda haber medyası, seçim sonuçlarını Bukele ve Nuevas Ideas için "ezici zafer" olarak nitelendirdi.[266] 29 Şubat 2024 tarihinde TSE, Bukele ve Ulloa'ya sırasıyla başkanlık ve başkan yardımcılığı yetkilerini verdi.[267] Bukele'nin ikinci döneminin 1 Haziran 2024 tarihinde başlaması planlanlanmaktadır.[268]

Kişisel yaşamı

Ailesi

Bukele, eşi Gabriela Rodríguez ve kızları Layla ile

6 Aralık 2014 tarihinde Bukele, bir psikolog ve bale dansçısı olan Gabriela Rodríguez ile evlendi.[2][8] Çiftin iki çocuğu oldu. İlk çocukları Layla 15 Ağustos 2019 tarihinde,[269] ikinci çocukları Amineah 8 Kasım 2023 tarihinde doğdu.[270]

Mal varlığı

El Salvador hükümetinin şeffaflık web sitesine göre, Temmuz 2019 itibarıyla Bukele'nin başkanlık için aldığı yıllık maaşı 5.181 $'dır. Aynı internet sitesine göre Bukele'nin Temmuz 2019 itibarıyla net mal varlığı 2.548.967 $'dır.[271] Bukele, siyasete girmeden önce servetinin çoğunu ticarî girişimlerinden elde etmiştir.[272]

Dini

Bukele'nin dinî inançları, 2019 başkanlık kampanyası sırasında tartışma konusuydu. Çelişkili söylentiler Bukele'nin ya Hristiyan, ya Müslüman ya da ateist olduğunu iddia ediyordu.[273] Tartışma, 2011 yılında Bukele'yi babası ve kardeşleriyle birlikte camide namaz kılarken gösteren görüntülerin sosyal medyada yayılmasıyla başladı.[274][275] Bukele, tartışmayı, siyasî sağın, çoğunluğu Katolik olan ülkede İslamofobiyi istismar etme girişimi olarak değerlendirdi.[273]

Bukele herhangi bir dine mensup olmadığını, ancak Tanrı'ya ve İsa'ya inandığını belirtti.[5][275] 2015 yılında verdiği bir röportajda Bukele, "Dinlerin ayinlerine pek inanan biri değilim. Ancak Tanrı'ya, İsa Mesih'e inanıyorum. Onun sözüne inanıyorum, İncil'de vahyedilen sözüne inanıyorum. Ve biliyorum ki, Tanrı kimseyi kökeninden dolayı reddetmez" dedi.[3] 2015'ten önce bazı El Salvadorlular Bukele'nin Müslüman olduğuna inanıyordu.[276]:166 Bukele bazı konuşmalarında İncil ayetlerine,[273] Tanrı'ya ve 1980 yılında suikasta uğrayan San Salvador başpiskoposu Aziz Óscar Romero'ya atıfta bulundu.[276]:166-172 Bukele kendisini aynı zamanda "Tanrı'nın enstrümanı" olarak adlandırdı.[276]:177 Nisan 2015'te Bukele, Papa Fransis ile görüştükten sonra, kendisine 1977 yılında suikasta uğrayan Cizvit rahibi Rutilio Grande'nin kısa süre sonra aziz ilan edileceğini söylediğine dair güvence verdi.[276]:166

Başarıları

Aralık 2019'da Pekin Uluslararası Çalışmalar Üniversitesi, Bukele'ye fahri doktora unvanı verdi.[277] 2021 yılında Time dergisi, Bukele'yi dünyanın en etkili 100 kişisinden biri olarak seçti.[278]

Siyasî görüşleri

Nuevo Cuscatlán'ın belediye başkanı olarak görev yaparken Bukele, El Salvador için "radikal değişiklikler" istediği için kendisini "radikal solun" bir parçası olarak tanımladı.[279] Bukele ayrıca ailesinin El Salvador siyasî soluyla her zaman önemli bağlantıları olduğunu belirtti. Sosyal adalete ve devletin El Salvadorlulara "sağlık, eğitim ve üretken altyapı" fırsatını garanti etmekle yükümlü olduğuna inanıyordu. FMLN'nin bazı üyeleri, Bukele'nin bir iş insanı olmasını eleştirdi ve bunun, kapitalizmi ortadan kaldırmaya yönelik "proletaryanın tarihsel hedefi" ile çeliştiğine inandı.[8]

Bukele, devlet başkanı olduğundan bu yana herhangi bir siyasî ideolojiye bağlı olmadığını belirtti. El Salvador'daki hem siyasî solu hem de sağı, iç savaştan sonra ülkeyi böldüğü için eleştirdi.[280] Bukele kişisel olarak herhangi bir ideolojiye bağlı olmadığını iddia etse de bazı gazeteciler ve siyasî analistler onu popülist,[281][282][283] sağcı popülist,[127]:82[284]:5[285] ve muhafazakâr olarak tanımladılar.[286][287] Bukele, yutdışında hem Latin Amerika hem de ABD'deki muhafazakârlardan destek aldı.[288][289][289][290][291][292][293] Bukele'nin siyasî görüşleri ve hükûmet politikaları bazen bazı gazeteciler tarafından "Bukelizm" veya "Bukele yöntemi" olarak anıldı.[294][295][296][297][298]

Eylül 2019'da Bukele, ABD başkanı Donald Trump (Bukele ve onun yönetim tarzının karşılaştırıldığı kişi) ile

Bazı Batılı gazeteciler Bukele'yi Trump'a benzeterek, Bukele'nin yönetim tarzının, hükûmet politikalarının, söylemlerinin ve basına yönelik eleştirilerinin Trump'ınkine benzediğini öne sürdüler.[281][299][300][301] 2019 yılında Foreign Policy editörü Melissa Vida, Bukele'den "El Salvador'un Trump'ı" olarak bahsederken;[302] Jacobin dergisinden Hilary Goodfriend, Bukele için "Orta Amerika'nın Donald Trump'ı" sözlerini kullandı.[303] 2024 yılında The Economist, Bukele'yi siyasî olarak "aşırı sağ" olarak tanımladı ve onu Brezilya eski devlet başkanı Jair Bolsonaro, Şili eski başkan adayı José Antonio Kast ve Arjantin devlet başkanı Javier Milei ile karşılaştırdı.[304]

Bukele daima George Soros'u eleştiriyordu.[305] Mayıs 2023'te Bukele, "Latin Amerika'nın tüm ülkelerinde Soros tarafından maaş alan yayın organları ve 'gazeteciler'" olduğunu söyledi.[306] Şubat 2024'te Bukele, Amerikan Muhafazakâr Siyasi Eylem Konferansı'na (CPAC) konuşmacılardan biri olarak katıldı. Konuşması sırasında Bukele, Soros'u eleştirdi ve onu El Salvador'da "kamu siyasetini ve yasaları dikte etmeye" teşebbüs etmekle suçladı.[307] Bukele ayrıca küreselciliğe karşı olduğunu ifade ederek El Salvador'da "küreselciliğin zaten ölü" olduğunu ekledi.[304]

Sosyal konular

2023 yılında Medrano, Bukele'nin sosyal meselelere ilişkin pozisyonlarını "esnek" ve "akışkan bir ideoloji" olarak tanımladı. Medrano, Bukele'nin mümkün olduğu kadar çok sayıda seçmeni yatıştırmak üzere eşcinsel evlilik ve kürtaj gibi belirli konularda kamuoyunu ölçmek için tutumunu değiştirdiğini ileri sürdü.[308]

2014 yılında Bukele, LGBT topluluğunun müttefiki olduğunu, sivil haklar davasını desteklediğini ve LGBT bireylere yönelik ayrımcılığa karşı çıktığını belirtti.[276]:167 Ağustos 2021'de Bukele, El Salvador'da eşcinsel evliliğin yasallaştırılması için anayasal bir reform önerdi. Teklif; evliliği "bir erkek ve bir kadın" arasında tanımlayan anayasa metnini, evliliği "eşler" arasında tanımlayan bir metinle değiştirecekti. Teklif aynı zamanda cinsel yönelime dayalı ayrımcılığı da yasaklayacaktı. Bukele'nin teklifinin yürürlüğe girebileceği en erken yıl 2027 olacaktı, çünkü bunun Yasama Meclisi'nin art arda iki oturumunda onaylanması gerekecekti.[309] Sonraki ay Bukele, önerilen anayasa reformunun eşcinsel evliliği yasallaştırmayacağını doğruladı ve Facebook hesabından orijinal metnin bozulmadan kalacağını belirtti.[310] Mart 2024'te Bukele, hükûmetinin "okullarda ve kolejlerde cinsiyet ideolojilerinin tüm izlerini" ortadan kaldıracağını belirtti.[311][312]

El Salvador dünyanın en katı kürtaj yasalarından birine sahipti ve kürtajı her koşulda istisnasız yasaklıyordu.[313] 2013 yılında "Beatriz" adında Salvadorlu bir kadının, doktorların doğum sırasında öleceğini iddia etmesine rağmen kürtaj talebi reddedilince Bukele, kürtajı reddeden kişileri "fanatikler" olarak etiketledi. Ekim 2018'de Bukele, kürtajı yalnızca annenin hayatının risk altında olduğu durumlarda desteklediğini belirtmişti. Ayrıca talep üzerine kürtaja karşı olduğunu da ifade etmişti. Başkan olduktan kısa bir süre sonra Bukele, her durumda kürtaja tamamen karşı çıktı. Porto Rikolu rapçi René Pérez ile yaptığı röportajda Bukele, ona "bir gün [kürtajın] büyük bir soykırım olduğunu anlayacağız" dedi.[308] Bukele'nin Ağustos 2021'deki anayasa reform teklifinde ise annenin hayatının risk altında olduğu durumlarda kürtajın yasallaştırılması da düşünülüyordu. Bukele, teklifin hem anneye hem de doğmamış çocuğa yaşam hakkı tanıyacağını belirtti.[309] Eylül 2021'de Bukele, kürtajın suç olmaktan çıkarılmayacağını savunarak fikrini değiştirdi ve doğmamış çocuğun "(hamilelik anından itibaren) YAŞAM HAKKI" olduğunu kabul etti. Ötanaziyi yasallaştırmayı da reddetti.[310]

Orta Amerika birlikçiliği

Nayib Bukele Twitter
@nayibbukele

İspanyolca: Aunque por ahora suena a utopía, el sentido común debería apuntar a la unificación de Centroamérica en un solo país.

Şimdilik bir ütopya gibi görünse de sağduyunun Orta Amerika'nın tek bir ülkede birleşmesine işaret etmesi gerekiyor.

27 Ocak 2017[314]

Bukele, Orta Amerika ülkeleri Kosta Rika, El Salvador, Guatemala, Honduras ve Nikaragua'yı Orta Amerika Federal Cumhuriyeti'ni yeniden kurmaya çağıran bir ideoloji olan Orta Amerika'nın yeniden birleşmesinin savunucusudur. Bukele bazı konuşmalarında Orta Amerika'nın "tek millet" olması gerektiğine dikkat çekti.[155][315] Ocak 2024'te Bukele, Twitter'da Orta Amerika'nın tek ülke altında birleşmesi gerektiğine inandığını yeniden doğruladı. Her Orta Amerika ülkesinin ayrı ayrı küçük olduğunu ve doğal kaynaklardan yoksun olduğunu, ancak birleşik bir Orta Amerika nüfusu ve biyolojik çeşitliliğinin bölgenin güçlenmesine yardımcı olacağını savundu. Tweet'inde ayrıca bölgeyi birleştirmek için Orta Amerika'nın "halklarının iradesine" ihtiyacı olduğunu da kabul etti.[316]

Bukele, 5 Haziran 2019 ve 22 Aralık 2019 tarihleri arasında bir Orta Amerika ekonomik ve politik örgütü olan Orta Amerika Ortak Pazarı'nın (SICA) geçici başkanı olarak görev yaptı.[317][318][319] El Salvador'un SICA delegelerinden biri olarak görev yapan Ulloa, Bukele'nin Orta Amerika'yı yeniden birleştirme fikrini destekledi.[320] Şubat 2020'de Bukele, El Salvador ve Guatemala arasındaki sınır geçişlerindeki kısıtlamaları kaldırmak ve iki ülke arasındaki uçuşları turizmi teşvik etmek amacıyla "iç hat" uçuşları olarak belirlemek için Guatemala hükûmetiyle bir anlaşma imzaladı. Anlaşma ayrıca Bukele hükûmetine, El Salvador'a Atlas Okyanusu'na erişim sağlayacak olan Guatemala topraklarında Karayip Denizi'nde bir liman inşa etme yetkisi verdi. Bukele anlaşmayı "Orta Amerika'nın entegrasyonuna yönelik son 180 yılda atılmış en büyük adım" olarak nitelendirdi.[321]

Dış İlişkiler Konseyi düşünce kuruluşunun bir üyesi olan Will Freeman'a göre Bukele, kendisini 1820'ler ve 1830'larda Orta Amerika Federal Cumhuriyeti'nin başkanı olarak görev yapan Honduraslı siyasetçi "Francisco Morazán'ın ikinci gelişi" olarak tanımlamaktaydı.[291] El Faro gazetecisi Gabriel Labrador, Bukele'yi "[Orta Amerika] halkının birliğini" oluşturmak isteyen 18. yüzyıldan kalma bir subay ve Venezuela bağımsızlık lideri Simón Bolívar'a benzetti.[155]

Göç

Bukele'nin göreve başlamasından kısa bir süre sonra VICE News'tan Krishna Andavolu ile yaptığı bir röportajda, "Başkan Trump'ın göçle ilgili kaygılarını paylaşıyorum, ancak farklı nedenlerle. [...] [Trump] insanlarımızın gitmesini istemiyor; ben de insanlarımızın gitmesini istemiyorum." dedi.[322] 2021 yılında Fox News'tan Tucker Carlson'a Tucker Carlson Tonight programında verdiği röportajda Bukele, Orta Amerika'dan Amerika Birleşik Devletleri'ne yapılan kitlesel göçün bölgedeki "ekonomik fırsat eksikliği" ve "güvenlik eksikliği" nedeniyle olduğunu belirtti. O dönemde Amerika Birleşik Devletleri'ne yapılan göçü "ahlak dışı" olarak nitelendirdi. Göçün Amerika Birleşik Devletleri'ni zorladığını ve El Salvador'daki yaşam koşullarını iyileştirme çabalarını engellediğini savundu.[323]

Kamu imajı

Basınla olan ilişkisi

Bukele ve çeşitli hükümet yetkilileri konuşmalarında ve Twitter gibi sosyal medya platformlarında gazetecilere ve haber medya kuruluşlarına saldırdı.[284]:29-30[324] Bukele, hükûmetini eleştirenleri "sahte haber" yaydıkları gerekçesiyle reddett.[324] Onları "paralı asker" olmakla suçladı.[325] Gazeteciler ayrıca Bukele'nin destekçileri tarafından internette taciz edildi ve tehdit edildi. Kasım 2022 itibarıyla El Salvador Gazeteciler Derneği'ne (APES) göre, Bukele'nin göreve gelmesinden bu yana en az bir düzine gazeteci, güvenlikleriyle ilgili endişeleri nedeniyle El Salvador'dan kaçmıştı.[324]

Bukele gazeteciler, siyasetçiler ve siyasi analistler tarafından bir otokrat,[304][326][327] otoriteryen,[328][329][330][331] güçlü lider,[76][288][326] caudillo,[328][332][333] ve "Y kuşağı diktatörü" olarak tanımlanıyordu.[280][334][335] Bu tanımlamalara ithafen Bukele, ironi yapmak amacıyla Twitter profilinde kendisinden "El Salvador'un Diktatörü",[336] "dünyanın en havalı diktatörü",[337][338][282][297][339] "El Salvador İmparatoru",[340] "El Salvador'un CEO'su"[341] ve "Filozof Kral" olarak söz etti.[282][342] Citizen Action adlı sivil toplum kuruluşunun avukatı Eduardo Escobar, Bukele'nin Twitter profilini bu şekilde kullanmasının "kamunun veya muhalefetin duygularıyla alay etme" stratejisinin bir parçası olduğunu belirtti.[336]

Kasım 2021'de Bukele, El Salvador'un siyasi meselelerine "dış müdahaleyi yasaklamak" amacıyla Yasama Meclisi'ne "Yabancı Ajanlar Yasası" adlı bir yasa tasarısı sundu. Yasanın Amerika Birleşik Devletleri'nin Yabancı Ajanlar Kayıt Yasasına göre modellendiğini belirtti, ancak eleştirmenler bu yasayı, basını sansürleyerek örgütleri kapatan ve gazetecileri tutuklayan Nikaragua yasalarına benzetti.[343] Nisan 2022'de Yasama Meclisi, mahkemelere gazetecileri çetelerden mesajları yeniden üretmek veya iletmekten dolayı 10-15 yıl hapis cezasına çarptırma yetkisi veren bir yasa çıkardı. Bu yasa, ülkenin çetelere karşı başlattığı operasyonların başlangıcında kabul edildi. APES, yasayı "medyaya yönelik açık bir sansür girişimi" olarak nitelendirdi.[344]

El Faro dijital gazetesinin, Bukele hükûmetinin 2020 yılında ülkedeki cinayet oranını azaltmak için çetelerle pazarlık yaptığını iddia etmesinin ardından Bukele, birkaç hafta sonra para aklama şüphesiyle El Faro hakkında soruşturma başlattı.[280] Başsavcılığın böyle bir soruşturma başlatmamasına rağmen gazete, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden José Miguel Vivanco'nun "seçici ve istismarcı" olarak tanımladığı vergi denetimlerine tabi tutuldu. Bu denetimler, ifade özgürlüğüne yönelik risk endişelerini öne süren Yüksek Mahkeme kararının ardından Mart 2021'de askıya alındı.[325] 2022 yılında Uluslararası Af Örgütü, çoğu El Faro için çalışan en az 22 El Salvadorlu gazetecinin telefonlarının İsrailli Pegasus casus yazılımını kullanarak El Salvador hükûmeti tarafından dinlendiğini ortaya çıkardı.[344] Nisan 2023'te El Faro, Bukele hükûmetinin "uydurma suçlamalarından" kaçınmaya çalıştığını belirterek genel merkezini Kosta Rika'nın San José şehrine taşıdı.[345]

Uluslararası etkinliklere ev sahipliği

Ekim 2023'te, Miss Universe 2022 R'Bonney Gabriel ile Bukele

Bukele'nin başkanlığı sırasında El Salvador, çok sayıda uluslararası spor etkinliğine ve Miss Universe güzellik yarışmalarının birine ev sahipliği yaptı. Bazı uzmanlar, El Salvador'un bu tür etkinliklere ev sahipliği yapmasını sporla aklanma girişimi olarak nitelendirdi.[346][347]

Bukele, El Salvador'un turizm pazarının bir parçası olarak sörfü teşvik etti. El Salvador'un La Libertad ilindeki Büyük Okyanus kıyısının bir bölümünü "Sörf Şehri" olarak belirledi.[348] 2021 ve 2023 ISA Dünya Sörf Oyunları burada düzenlendi.[349][350] El Salvador ayrıca 2023 Orta Amerika ve Karayip Oyunları'na da ev sahipliği yaptı. Turnuvanın açılış töreninde Bukele, kendisini eleştirenlere açıkça karşı çıkarak "diktatör olmadığını" belirtti ve onlara, Salvadorlulara "sözde diktatörlük" hakkında ne düşündüklerini sormalarını söyledi.[347]

Ocak 2023'te Bukele, El Salvador'un Miss Universe 2023'e ev sahipliği yapacağını duyurdu. El Salvador, Miss Universe'e en son 1975 yılında ev sahipliği yapmıştı.[351] Yarışmada Bukele, Miss Universe'ün El Salvador'a "neler yapabileceğimizi dünyaya gösterme" fırsatı verdiğini belirtti.[352] Miss Universe 2023'ün düzenlendiği gün, 300 üyeden oluşan Olağanüstü Hal Kurbanları Hareketi bir protesto düzenledi. Protestocular, ülkenin çetelere yönelik baskısında tutuklanan masum insanların serbest bırakılmasını talep etti ve "Miss Universe'ün Salvadorluların acı çektiğini görmesini" istediler. Bazı protestocular "Bayan Siyasî Mahkumlar", "Bayan Zulüm" ve "Bayan Kitlesel Duruşmalar" yazan kuşaklar taktılar.[346][353]

İş onayı ve popülerliği

2023 yılında Yasama Meclisi toplantı odasında Bukele'nin destekçilerinden oluşan bir kalabalık

Her ne kadar 2020'de COVID-19 pandemisi,[354] 2023'te yeniden seçim kampanyası ve çete baskısıyla ilgili olarak Bukele'ye karşı protestolar çıkmış olsa da,[353][355][356] başkanlığı boyunca yüksek iş onayı oranlarını korudu. Bukele'nin onay oranları hiçbir zaman yüzde 75'in altına düşmedi ve ortalama 90'lar aralığında kaldı.[280][328][357][358] Bukele El Salvador tarihinin en popüler başkanlarından biri oldu.[359] Los Angeles Times'tan Kate Linthicum, Bukele'yi "dünyanın en popüler liderlerinden biri" olarak tanımladı.[280] Eurasia Group siyasî danışmanlık firmasının direktörü Risa Grais-Targow, Bukele'nin onay notunu "göklerde" ve "gerçekten benzeri görülmemiş" olarak nitelendirdi.[341]

Yurt içinde popüler olmasının yanı sıra Bukele, Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Latin Amerika'da yaşayan El Salvadorlular arasında da oldukça popüler oldu.[360] Bazı Latin Amerika devlet liderleri ve diğer siyasetçiler onun hükûmet politikalarını taklit etmeye çalıştılar.[288][360] Kolombiya ve Ekvador gibi bazı ülkelerde yapılan kamuoyu yoklamaları, Bukele'nin bu ülkelerin sakinleri arasında yerel siyasetçilerden daha popüler olduğunu ortaya çıkardı. Siyaset bilimci ve Harvard Üniversitesi Latin Amerika araştırmaları merkezinin yöneticisi Steven Levitsky, "herkesin Bukele olmak istediğini" belirterek, Bukele'nin Latin Amerika'daki popülaritesini Venezuela eski devlet başkanı Hugo Chávez'inkiyle karşılaştırdı.[360] Bazı siyasi analistler bu popülerliği kişi kültü olarak tanımladı.[360][361][362][363][364]

Seçim geçmişi

Aşağıdaki tablo Bukele'nin seçim geçmişini göstermektedir.

Yıl Görev Tür Parti Ana rakip Parti Bukele'nin oyları Sonuç Durum Kaynak
Toplam % P. ±%
2012 Nuevo Cuscatlán Belediye Başkanı Genel FMLN-CD Tomás Rodríguez ARENA 2.862 51,67 1. - Kazandı Kazandı [14]
2015 San Salvador Belediye Başkanı Genel FMLN-PSP Edwin Zamora ARENA-PCN 89.164 50,38 1. - Kazandı Kazandı [365]
2019 El Salvador Devlet Başkanı Genel GANA Carlos Calleja ARENA-PCN-PDC-DS 1.434.856 53,10 1. - Kazandı Kazandı [366]
2024 El Salvador Devlet Başkanı Genel NI Manuel Flores FMLN 2.701.725 84,65 1. +31,55 Kazandı Devam [263]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Bukele, 2024'te başkanlığa yeniden seçilmek için 30 Kasım 2023'ten bu yana başkanlık yetkilerini ve görevlerini askıya almıştır. O tarihten bu yana Claudia Rodríguez de Guevara, başkan vekili olarak görev yapmaktadır.[1]
  2. ^ Carlos Calleja, Milliyetçi Cumhuriyetçi İttifak (ARENA), Ulusal Koalisyon Partisi (PCN), Hristiyan Demokrat Parti (PDC) ve El Salvador Demokrasisi'nden oluşan bir koalisyon tarafından desteklendi. Koalisyon Yeni Ülke İttifakı olarak biliniyordu.[57]

Kaynakça

  1. ^ "Designada del Presidente ya Sanciona Decretos como Encargada del Despacho" [Başkanlık Ataması Artık Yaptırımlar Kararıyla Ofisten Sorumlu Oluyor]. El Mundo (İspanyolca). 14 Aralık 2023. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  2. ^ a b c Canizalez, Luis; Pérez, David Ernesto (19 Kasım 2021). "Cómo los Bukele se Hicieron Millonarios" [Bukele'ler Milyoner Oldu]. Revista Elementos (İspanyolca). 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  3. ^ a b c d Ahren, Raphael (7 Şubat 2019). "His Dad was an Imam, His Wife has Jewish Roots: Meet El Salvador's New Leader". The Times of Israel (İngilizce). 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  4. ^ a b c Lingelbach, David; Rodríguez Guerra, Valentina (2023). The Oligarchs' Grip: Fusing Wealth and Power (İngilizce). Berlin ve Boston: Walter de Gruyter GmbH. ISBN 9783111027760. OCLC 1410957043. 20 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  5. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q Ortiz de Zárate, Roberto, (Ed.) (11 Şubat 2019). "Nayib Bukele Ortez". Barcelona Centre for International Affairs (İspanyolca). 16 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  6. ^ Alvarado, Jimmy; Labrador, Gabriel; Arauz, Sergio (17 Haziran 2020). "The Bukele Clan that Rules with Nayib". El Faro (İngilizce). 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023. 
  7. ^ a b c Rodríguez, Guillermo (4 Ocak 2019). "El Alcalde Solidario que Quiere Gobernar El Salvador Uniendo Izquierda y Derecha" [Sağ ve Sol'u Birleştirerek El Salvador'u Yönetmek İsteyen Dayanışmacı Belediye Başkanı]. El Español (İspanyolca). 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  8. ^ a b c d e f g Bernal, Laura (27 Şubat 2015). "Nayib Bukele el Capitalista mas Popular de la Izquierda Salvadoreña" [Nayib Bukele the Most Popular Capitalist of the Salvadoran Left]. Contra Punto (İspanyolca). 18 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2018. 
  9. ^ a b c d "Nayib Armando Bukele Ortez (Vigente)" [Nayib Armando Bukele Ortez (Şu Anda)]. El Salvador Hükûmeti (İspanyolca). 19 Eylül 2019. 12 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  10. ^ "ANEP: se Debe Analizar Caso OBERMET a la Luz de LACAP" [ANEP: OBERMET Vakası LACAP Işığında İncelenmeli]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 15 Ocak 2016. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  11. ^ a b c d e f g h Roque Baldovinos, Ricardo (May-Ağustos 2021). "Nayib Bukele: Populismo e Implosión Democrática en El Salvador" [Nayib Bukele: El Salvador'da Popülizm ve Demokratik Patlama] (PDF). Andamios (İspanyolca). 18 (46): 231-253. doi:10.29092/uacm.v18i46.844. ISSN 1870-0063. OCLC 9531063233. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Kasım 2021.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  12. ^ a b Labrador, Gabriel (20 Ağustos 2014). "El FMLN Abre la Puerta Grande a Nayib Bukele" [FMLN Nayib Bukele'ye Büyük Kapıyı Açıyor]. El Faro (İspanyolca). 29 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2017. 
  13. ^ a b c Goodfriend, Hilary (20 Kasım 2017). "El Salvador's New Savior". Upside Down World (İngilizce). 8 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2017. 
  14. ^ a b "Elecciones El Salvador 2012 – Concejos Municipales – La Libertad – Nuevo Cuscatlán" [El Salvador Seçimleri 2012 - Belediye Meclisleri - La Libertad - Nuevo Cuscatlán]. Supreme Electoral Court (İspanyolca). 2012. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2018. 
  15. ^ "Globo con Cámara Captará Imágenes de ESA por la Noche" [Kameralı Balon El Salvador'un Görüntülerini Gece Yakaladı]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 27 Ağustos 2014. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  16. ^ "Nuevo Cuscatlán Lanza Otro Proyecto Aeroespacial" [Nuevo Cuscatlán Başka Bir Havacılık ve Uzay Projesi Başlatıyor]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 28 Ağustos 2014. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  17. ^ "Nayib Bukele Expone en la ONU sobre Desarrollo de Nuevo Cuscatlán" [Nayib Bukele BM'de Nuevo Cuscatlán'ın Gelişimi konulu sunum yaptı]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 1 Kasım 2014. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  18. ^ "Nayib Bukele Inaugura Boulevard en Nuevo Cuscatlán" [Nayib Bukele Nuevo Cuscatlán'da Bulvarın Açılışını Yapıyor]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 21 Ocak 2015. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  19. ^ Jiménez, Mirna (19 Ağustos 2014). "Nayib Bukele es el Candidato del FMLN por San Salvador" [Nayib Bukele, FMLN'nin San Salvador Adayı]. Diario co Latino (İspanyolca). 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  20. ^ "Bukele Entrega Alcaldía de Nuevo Cuscatlán a Concejal Michelle Sol" [Bukele, Nuevo Cuscatlán Belediye Başkanlığını Meclis Üyesi Michelle Sol'a Verdi]. Diario1 (İspanyolca). 10 Şubat 2015. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  21. ^ a b Morales, Juan José (1 Mayıs 2015). "ARENA Dice que Bukele Nombra a Parientes en la Alcaldía Capitalina" [ARENA Says that Bukele Named Family Members in the Capital Municipality]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 17 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  22. ^ a b c d e f Markham, Lauren (18 Ekim 2016). "Can a Millennial Mayor Save One of the World's Most Violent Cities?". The Guardian (İngilizce). 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  23. ^ "Devuelven Nombre a Bulevares" [İsimlerin Bulvarlara Dönüşü]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 2 Mayıs 2015. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2017. 
  24. ^ "Bukele le da Nombre a Calle en San Salvador" [Bukele Gives a Name to a Street in San Salvador]. Contra Punto (İspanyolca). 30 Haziran 2016. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  25. ^ "Alcaldía Inaugura Hoy Mercado Cuscatlán, el Primero de la Administración Bukele" [Belediye Bugün Bukele Yönetiminin İlki Cuscatlán Pazarının Açılışını Yapıyor]. Diario co Latino (İspanyolca). 16 Aralık 2016. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  26. ^ "Alcalde Bukele Inaugura la Remodelada Plaza Gerardo Barrios" [Belediye Başkanı Bukele Yenilenen Gerardo Barrios Plaza'nın Açılışını Yaptı]. Diario1 (İspanyolca). 26 Ekim 2017. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  27. ^ "El Corazón de San Salvador Cuenta con un Nuevo Espacio de Convivencia: La Plaza Lineal" [San Salvador'un Kalbinde Yeni Bir Birlikte Yaşam Alanı Var: La Plaza Lineal]. Última Hora (İspanyolca). 5 Nisan 2018. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  28. ^ "La Liga Echa la Mano" [La Liga Yardım Ediyor]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 3 Kasım 2015. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  29. ^ "Alcaldía de Panamá Firma Hermanamiento con San Salvador" [Panama Şehri Belediye Başkanlığı San Salvador ile Kardeş Şehir Anlaşması İmzaladı]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 14 Mayıs 2015. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  30. ^ "Alcaldes de San Salvador y Washington DC se Reúnen para Abordar Desarrollo Ciudades" [San Salvador ve Washington DC Belediye Başkanları Şehir Gelişimini Tartışmak İçin Buluştu]. Diario1 (İspanyolca). 16 Eylül 2016. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  31. ^ "President Tsai Meets Mayor Nayib Bukele of San Salvador". Taiwanese Presidential Office (İngilizce). 23 Şubat 2017. 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2019. 
  32. ^ "Salvadorans Elect Friend of Israel as Their Next President". Israel Hayom (İngilizce). 5 Şubat 2019. 24 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2019. 
  33. ^ a b "Caso "Troll Center"™: Forma de Torcer Justicia y Presión Política" ["Troll Center"™ Davası: Adaleti ve Siyasi Baskıyı Çarpıtmanın Bir Yolu]. Contra Punto (İspanyolca). 22 Ekim 2018. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  34. ^ "SIP Denuncia Impunidad de los Ciberataques en el País" [SIP, Ülkedeki Siber Saldırıların Cezasız Kalmasını Kınadı]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 15 Nisan 2018. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  35. ^ Cáceres, Gabriela (11 Nisan 2018). "FGR: Tribunal no Valoró 106 Pruebas en Caso "Troll Center"" [FGR: Mahkeme "Troll Center" Davasında 106 Kanıtı Değerlendirmedi]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  36. ^ Flores, Ricardo; Cáceres, Gabriela (26 Eylül 2017). "Bukele Yargı Mağlubiyetlerini Biriktiriyor" [Bukele Accumulates Judicial Defeats]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  37. ^ Flores, Ricardo (11 Aralık 2018). "Fiscalía Estudia Nexo de Celular de Bukele con Ataque Cibernético" [Başsavcı Bukele'nin Cep Telefonunun Siber Saldırıyla Bağlantısını Araştırıyor]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  38. ^ a b c Delcid, Merlin; Guy, Jack (10 Şubat 2019). "The Strange Political Path of Nayib Bukele, El Salvador's New President". CNN (İngilizce). 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  39. ^ Meléndez, Cristian (15 Eylül 2017). "Me Tiró una Manzana y Si No Me Aparto me Cae en el Rostro: Xóchitl Marchelli" [Bana Elma Attı, Hareket Etmeseydim Yüzüme Çarpacaktı: Xóchitl Marchelli]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  40. ^ Rauda Zablah, Nelson; Arauz, Sergio; Valencia, Roberto (7 Ekim 2017). "Medardo González: "No Podemos Creer en Alguien que Está con Nosotros Sólo por Interés Electorero"" [Medardo González: "Sadece Seçim Çıkarları İçin Yanımızda Olan Birine İnanamayız"]. El Faro (İspanyolca). 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020. 
  41. ^ Laguan, Jonathan (10 Ekim 2017). "Nayib Bukele, Expulsado del FMLN por Estas Razones" [Nayib Bukele, Bu Sebeplerden Dolayı FMLN'den İhraç Edildi]. La Prensa Gráfica (İngilizce). 2 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2017. 
  42. ^ Vásquez, Juan Carlos (25 Ekim 2018). "Defensa de Bukele: Víctima Desiste de Seguir Juicio por Expresiones de Violencia" [Bukele'nin Savunması: Mağdur Şiddet İfadesi Nedeniyle Yargılamaktan Reddedildi]. El Mundo (İspanyolca). 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  43. ^ Vásquez, Juan Carlos (29 Mart 2019). "Bukele Absuelto por Expresiones de Violencia a Mujer" [Bukele Kadına Şiddet İfadesinden Beraat Edildi]. El Mundo (İspanyolca). 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  44. ^ Goodfriend, Hilary (22 Mart 2018). "El Salvador's Left in Crisis". North American Congress on Latin America (İngilizce). 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  45. ^ "Nayib Bukele: "En Marzo no Estará en la Papeleta Nuevas Ideas, así que Voto Nulo o Quédese en su Casa Viendo Televisión"" [Nayib Bukele: "Mart Ayında Nuevas Fikirleri Oylamada Olmayacak, Bu Şekilde Boş Oy Verin veya Evinizde Televizyon İzleyerek Kalın"]. El Salvador Times (İspanyolca). 16 Ocak 2018. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  46. ^ "Dos Años Después el FMLN Reconoce que fue un Error Expulsar a Nayib Bukele" [İki Yıl Sonra FMLN Nayib Bukele'nin Görevden Alınmasının Hata Olduğunu Kabul Etti]. Última Hora (İspanyolca). 12 Şubat 2019. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  47. ^ "Bukele Buscará la Presidencia en 2019" [Bukele 2019'da Başkanlık Arayacak]. Contra Punto (İspanyolca). 16 Ekim 2017. 20 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  48. ^ "Bukele Lanza el Movimiento "Nuevas Ideas"" [Bukele "Nuevas Ideas" Hareketini Başlatıyor]. Contra Punto (İspanyolca). 25 Ekim 2017. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  49. ^ a b Sweigart, Emilie (29 Ocak 2019). "El Salvador: Meet the Candidates in Latin America's First Election of 2019". Americas Quarterly (İspanyolca). 3 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  50. ^ a b c "El Salvador: Anti-Corruption Candidate Nayib Bukele Wins Presidential Election". The Guardian (İngilizce). 3 Şubat 2019. 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  51. ^ "Lectores Ven Viable un Nuevo Partido Liderado por Bukele" [Öğretim görevlileri Bukele liderliğindeki yeni bir partiyi uygulanabilir görüyor]. Contra Punta (İspanyolca). 19 Ekim 2017. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  52. ^ "Nuevas Ideas Presenta Ahora 200,000 Firmas al TSE" [Nuevas Ideas Başkanlarından Bugün TSE'ye 200.000 İmza]. Última Hora (İspanyolca). 8 Mayıs 2018. 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  53. ^ Acosta, Sara (1 Ağustos 2018). "Exalcalde Salvadoreño de FMLN Busca Presidencia con Partido de Ultraderecha" [Salvadorlu Eski FMLN Belediye Başkanı, Başkanlık İçin Aşırı Sağ Parti Arıyor]. El País (İspanyolca). 20 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  54. ^ a b c Enríquez, Ximena (8 Kasım 2018). "Will El Salvador's Nayib Bukele Be the Next Social Media President?". Americas Quarterly (İngilizce). 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  55. ^ Jurado, V.; Avelar, Ricardo (16 Aralık 2018). "Candidatos a la Presidencia Debatieron en la Universidad de El Salvador" [El Salvador Üniversitesi'nde Başkan Adayları Tartışıldı]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  56. ^ Tejada, R.; Avelar, Ricardo (13 Ocak 2019). "Tres Candidatos Presidenciales Plantearon Sus Propuestas en el Debate de ASDER" [ASDER Tartışmasında Üç Başkan Adayı Önerilerini Dile Getirdi]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 2 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  57. ^ "Calleja y Partidos Políticos Firman Alianza Electoral" [Calleja ve Siyasî Partiler Seçim İttifakını İmzaladı]. El Mundo (İspanyolca). 26 Temmuz 2018. 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  58. ^ Sonneland, Holly K. (24 Ocak 2019). "Poll Tracker: El Salvador's 2019 Presidential Election". AS/COA (İngilizce). 26 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  59. ^ Palumbo, Gene; Malkin, Elisabeth (3 Şubat 2019). "Nayib Bukele, an Outsider Candidate, Claims Victory in El Salvador Election". The New York Times (İngilizce). 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2022. 
  60. ^ Alas, Liseth (1 Haziran 2019). "Estos son los Funcionarios que Integrarán el Gabinete de Nayib Bukele" [Nayib Bukele'nin Kabinesini Oluşturacak Bakanlar Bunlar Olacak]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 21 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2020. 
  61. ^ Watts, Jonathan (22 Ağustos 2015). "One Murder Every Hour: How El Salvador Became the Homicide Capital of the World". The Guardian (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 28 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2024. 
  62. ^ Ribando, Clare (10 Mayıs 2005). "Gangs in Central America" (PDF). Congressional Research Service (İngilizce). ss. 1-6. 8 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Mart 2024. 
  63. ^ Daugherty, Arron (4 Ocak 2016). "El Salvador is Most Violent Nation in Western Hemisphere". InSight Crime (İngilizce). 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  64. ^ "The Guardian View on El Salvador's Crime Crackdown: a Short-Term, High Cost Fix". The Guardian (İngilizce). 2 Temmuz 2023. 28 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2024. 
  65. ^ a b "El Salvador Claims Lowest Murder Rate In Decades Amid Gang Crackdown". Barron's (İngilizce). 3 Ocak 2024. 20 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2024. 
  66. ^ Pacheco, Melissa (19 Haziran 2019). "Gobierno Anuncia Plan para Atacar Finanzas de Maras" [Hükûmet Çetelerin Finansmanına Saldırma Planını Açıkladı]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  67. ^ Silva Ávalos, Héctor (21 Haziran 2019). "El Salvador Flirts with 'Mano Dura' Security Policies Again". InSight Crime. 10 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  68. ^ Calderón, Beatriz; Alemán, Francisco (20 Haziran 2019). "Lo Que se Sabe del "Plan Control Territorial" Implementado este Jueves por el Gobierno" [Hükûmetin Perşembe Günü Uygulamaya Geçirdiği "Bölge Kontrol Planı" Hakkında Bilinenler]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2023. 
  69. ^ Nagovitch, Paola (9 Eylül 2019). "El Salvador's Nayib Bukele Marks 100 Days in Office". AS/COA (İngilizce). 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024. 
  70. ^ Nagovitch, Paola (13 Şubat 2020). "Explainer: Nayib Bukele's Territorial Control Plan". Americas Society|AS/COA (İngilizce). 23 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  71. ^ Campos Madrid, Gabriel (1 Ağustos 2019). "Bukele Presentó Fase III del Plan Control Territorial" [Bukele Bölgesel Kontrol Planının III. Aşamasını Sundu]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  72. ^ Alvarado, Irvin (19 Temmuz 2021). "Bukele Retoma Disposiciones de Gestión Funes al Reforzar Plan Control Territorial con Militares" [Bukele, Bölgesel Kontrol Planını Askerlerle Güçlendirerek Funes'un Döneminden Kalan Hükümlere Devam Ediyor]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  73. ^ Arbaiza, Gerardo (23 Kasım 2022). Alire Garcia, David; Fahmy, Miral (Ed.). "El Salvador's Bukele Scales Up Anti-Gang Push with New Deployments". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  74. ^ "Presidente Bukele Anuncia Sexta Etapa del Plan Control Territorial" [Başkan Bukele Bölgesel Kontrol Planının Altıncı Adımını Açıkladı]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 15 Eylül 2023. 30 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  75. ^ Galdámez, Eddie (1 Nisan 2024). "Nayib Bukele's Territorial Control Plan: Transforming El Salvador's Security Landscape". El Salvador Info (İngilizce). 12 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  76. ^ a b Murray, Christine; Smith, Alan; Cook, Christopher (6 Mart 2023). "Inside El Salvador's Mega Prison: The Jail Giving Inmates Less Space than Livestock". Financial Times (İngilizce). Meksiko ve Londra. 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2023.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  77. ^ Asmann, Parker; Jones, Katie (29 Ocak 2021). "InSight Crime's 2020 Homicide Round-Up". InSight Crime (İngilizce). 29 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  78. ^ "InSight Crime's 2021 Homicide Round-Up". InSight Crime (İngilizce). 1 Şubat 2022. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2022. 
  79. ^ Appleby, Peter; Dalby, Chris; Doherty, Sean; Mistler-Ferguson, Scott; Shuldiner, Henry (8 Şubat 2023). "InSight Crime's 2022 Homicide Round-Up". InSight Crime (İngilizce). 7 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  80. ^ Manjarrés, Juliana; Newton, Christopher (21 Şubat 2024). "InSight Crime's 2023 Homicide Round-Up". InSight Crime (İngilizce). 16 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024. 
  81. ^ Renteria, Nelson; Hilaire, Valentine (3 Ocak 2024). O'Brien, Rosalba (Ed.). "El Salvador Says Murders Fell 70% in 2023 as It Cracked Down on Gangs". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  82. ^ Álvarez, Nelson (5 Kasım 2023). "Polo Polo Destacó 500 Días Sin Homicidios en El Salvador de Bukele y Recordó que en Colombia van 90 Masacres: "Los Discursos se los Lleva el Viento"" [Polo Polo, Bukele Yönetiminde El Salvador'da Cinayetsiz 500 Günü Vurguladı ve Kolombiya'da 90 Katliam Olduğunu Hatırlattı: "Konuşmalar Rüzgar Tarafından Taşınıyor"]. Infobae (İspanyolca). |arşiv-url= kullanmak için |arşiv-tarihi= gerekiyor (yardım) tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.  Bilinmeyen parametre |archive-= görmezden gelindi (yardım)
  83. ^ "Bukele y sus Presuntos Éxitos en el Combate a la Violencia" [Bukele and His Presumed Results in the Combat of Violence]. Deutsche Welle (İspanyolca). Eylül 2022. 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  84. ^ Fernández, Benjamin (Haziran 2023). "'Sin Cadáver No Hay Crimen'" [Without a Body, There Is No Crime]. Mondiplo (İspanyolca). 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  85. ^ a b Robbins, Seth (9 Aralık 2021). "US Blacklists El Salvador Officials, Bolstering Accusations of Gang Pacts". InSight Crime (İngilizce). 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  86. ^ Renteria, Nelson; Solomon, Daina Beth (8 Temmuz 2020). Berkrot, Bill (Ed.). "El Salvador Murder Rate Plummets; Study Says Gangs May Have Informal Pact with Government". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021. 
  87. ^ Grandadam, Sabine (8 Eylül 2020). "Salvador: Le Président Bukele Aurait (Aussi) Négocié Avec les Gangs" [El Salvador: Başkan Bukele'nin Çetelerle Pazarlık Yaptığı İddiası]. Courrier International (Fransızca). 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020.  Geçersiz |url-erişimi=registration (yardım)
  88. ^ Delcid, Merlin (4 Eylül 2020). "Nayib Bukele Niega Supuesto Pacto con Pandillas para Reducir Homicidios en El Salvador" [Nayib Bukele, El Salvador'daki Cinayetleri Azaltmak İçin Çetelerle Yapılan Anlaşma İddiasını Reddetti]. CNN en Español (İspanyolca). 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  89. ^ Sheridan, Mary Beth; Brigida, Anna-Catherine (8 Aralık 2021). "U.S. Accuses El Salvador of Cutting Secret Deal with MS-13 to Tamp Down Killings". The Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  90. ^ a b McFarland, Stephen G. (15 Aralık 2021). "From Bad to Worse: Nayib Bukele's Split with Washington". Americas Quarterly (İngilizce). 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021. 
  91. ^ Pozzebon, Stefano (27 Mart 2022). "El Salvador Proclaims State of Emergency as Homicides Soar". CNN (İngilizce). 30 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  92. ^ "El Salvador Locks Down Prisons After Wave of 87 Killings Over Weekend". The Guardian (İspanyolca). 28 Mart 2022. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  93. ^ a b Abi-Habib, Maria; Avelar, Bryan (27 Mart 2022). "Explosion of Gang Violence Grips El Salvador, Setting Record". The New York Times (İngilizce). 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  94. ^ a b c Murray, Christine (5 Nisan 2022). "El Salvador's Gang Crackdown Prompts Fears of Growing Authoritarianism". Financial Times (İngilizce). Meksiko, Meksika. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  95. ^ a b c d "El Salvador: Broad "State of Emergency" Risks Abuse". Human Rights Watch (İngilizce). Washington, DC. 29 Mart 2022. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022. 
  96. ^ @nayibbukele (28 Mart 2022). "MENSAJE A LAS PANDILLAS: Tenemos 16,000 "homeboys" en nuestro poder. Aparte de los 1,000 arrestados en estos días. Les decomisamos todo, hasta las colchonetas para dormir, les racionamos la comida y ahora ya no verán el sol. PAREN DE MATAR YA o ellos la van a pagar también" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla. 
  97. ^ "Qué es un Régimen de Excepción – El Salvador" [İstisna Hâl Nedir – El Salvador]. Alianza Americas (İspanyolca). 27 Nisan 2022. 7 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  98. ^ Phillips, Tom (29 Haziran 2022). "El Salvador to Escalate its Security Crackdown After Death of Police Officers". The Guardian (İngilizce). 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  99. ^ "Nuevos Cercos Policiales en El Salvador Contra las Pandillas" [El Salvador'da Çetelere Karşı Yeni Polis Ablukası]. Deutsche Welle (İspanyolca). 11 Ekim 2023. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  100. ^ "Confirman Cerco Militar en Apopa Tras Reportes de Cobro de Renta por Supuestos Pandilleros" [Şüpheli Çete Üyelerinin Kira Taleplerine İlişkin Raporların Ardından Apopa'da Askeri Ablukayı Doğruladılar]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 25 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  101. ^ "El Salvador: Entire Region 'Under Siege' to Hem in Gangs". BBC (İngilizce). 2 Ağustos 2023. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  102. ^ Arévalo, Karla (5 Ekim 2022). "El Salvador: Ponen en Entredicho Cercos Militares en Medio de Régimen de Excepción" [El Salvador: İstisna Halinin Ortasına Kısıtlayıcı Askeri Ablukalar Koydular]. Voice of America (İspanyolca). 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  103. ^ Cañenguez, David (17 Mayıs 2023). "Instalan Cerco Militar en Nueva Concepción, Chalatenango, Tras Asesinato de Policía" [They Install a Military Blockade in Nueva Concepción, Chalatenango, After the Murder of a Police Officer]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  104. ^ "Bukele Anuncia un Cerco con 5,000 Soldados y Policías en Cuatro Distritos en el Norte El Salvador" [Bukele, Kuzey El Salvador'un Dört Bölgesinde 5.000 Asker ve Polis Memuruyla Abluka Duyurdu]. CNN en Español (İspanyolca). 25 Mart 2024. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  105. ^ Murphy, Matt (3 Aralık 2022). "El Salvador: Thousands of Troops Surround City in Gang Crackdown". BBC (İngilizce). 12 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024. 
  106. ^ a b "El Salvador's Bukele Warns Gangs Lead to "Prison or Death"". Al Jazeera English (İngilizce). 31 Mart 2022. 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  107. ^ a b "El Salvador's President Threatens to Cut All Food for Gang Inmates". Los Angeles Times (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 5 Nisan 2022. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  108. ^ Renteria, Nelson; Kylie, Madry (28 Haziran 2022). Garcia, David Alire; Birsel, Robert (Ed.). "Salvadoran Presidents Vows Tougher War on Gangs After Police Killed". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  109. ^ "El Salvador Destroys Gang Members' Gravestones". France 24 (İngilizce). 3 Kasım 2022. 3 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2022. 
  110. ^ Delaney, Matt (6 Mart 2023). "El Salvador President Says Destroying Gang Member Tombstones Akin to Germany Erasing Nazi Symbols". The Washington Times (İngilizce). 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  111. ^ "More than 30,500 Arrested in El Salvador Gang Crackdown". Al Jazeera English (İngilizce). 16 Mayıs 2022. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2022. 
  112. ^ Agren, David (23 Ağustos 2022). "El Salvador Builds 40,000-Inmate Mega-Prison in "War Against Gangs"". Financial Times (İngilizce). Meksiko ve Londra. 10 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  113. ^ Renteria, Nelson; Kinosian, Sarah (1 Şubat 2023). Maler, Sandra (Ed.). "El Salvador Opens 40,000-Person Prison as Arrests Soar in Gang Crackdown". Reuters (İngilizce). 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2023. 
  114. ^ Quiej, Bessy (24 Şubat 2023). "Videos | Presidente Nayib Bukele Confirma Envío de 2 Mil Pandilleros al CECOT" [Videos | President Nayib Bukele Confirms More than 2 Thousand Prisoners in CECOT]. La Página. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  115. ^ "Second Group Of Prisoners Transferred To El Salvador Mega-Jail". Barron's (İngilizce). 15 Mart 2023. 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  116. ^ Urbina, Javier; Portillo, Denni (12 Nisan 2023). "Megapenal de Tecoluca Será Vigilado por Juzgados de Usulután y Cojutepeque" [Tecoluca Mega Hapishanesi Usulután ve Cojutepeque'deki Mahkemeler Tarafından İzlenecek]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  117. ^ "UN Rights Office Raises Concerns about El Salvador Gang Crackdown". Al Jazeera English (İngilizce). 5 Nisan 2022. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022. 
  118. ^ "El Salvador: Evidence of Serious Abuse in State of Emergency". Human Rights Watch (İngilizce). 2 Mayıs 2022. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  119. ^ "El Salvador Committing 'Massive' Rights Violations, Amnesty Says". Al Jazeera English (İngilizce). 2 Haziran 2022. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  120. ^ Delcid, Merlin; Suarez, Karol; Fox, Kara (2 Haziran 2022). "Salvadoran Authorities are Committing 'Massive' Human Rights Violations, with Nearly 2% of the Country Detained, Amnesty Alleges". CNN (İngilizce). 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  121. ^ Reyes, Magdalena (9 Nisan 2024). "Asamblea Aprueba la 25° Prórroga del Régimen de Excepción" [The Assembly Approves the 25th Extension of the State of Exception]. La Noticia SV (İspanyolca). El Salvador. 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  122. ^ "El Salvador Minister Says 75% of Gang Members Arrested". Barron's (İngilizce). 2 Nisan 2024. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  123. ^ a b Papadovassilakis, Alex (6 Aralık 2023). "Keeping a Lid on Prisons". InSight Crime (İngilizce). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  124. ^ Barrera, Carlos (6 Şubat 2024). "Portraits from El Salvador's nearly 2-year, sprawling crackdown on gang suspects". NPR (İngilizce). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  125. ^ Alemán, Marcos (3 Nisan 2024). "At Least 241 People Have Died in El Salvador's Prisons During the 'War on Gangs', Rights Group Says". Associated Press (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024. 
  126. ^ Çoklu kaynaklar:
    • Penna C., Carlos (Kasım 2022). "Jun/23 El Salvador: 4 Años de Gobierno 93% lo Aprueba" [Jun/23 El Salvador: 4 Yıllık Hükûmet %93 Onaylanıyor]. TResearch (İspanyolca). 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
    • Renteria, Nelson; Kinosian, Sarah (15 Şubat 2023). "El Salvador Vows Gang Crackdown Will Go On as Citizens Cheer Safer Streets". Reuters (İngilizce). 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  127. ^ a b c d e Baltazar Landeros, Edgar (2021). "El Populismo de Nayib Bukele" [The Populism of Nayib Bukele]. Bicentenario de Centroamérica: Historias Comunes, Luchas y Transformaciones [Orta Amerika'nın İki Yüzüncü Yılı: Ortak Tarihler, Kavgalar ve Dönüşümler] (İspanyolca). Latin American Council of Social Sciences. ss. 77-108. doi:10.2307/j.ctv2v88f55.6. ISBN 9789878130590. JSTOR j.ctv2v88f55.6. OCLC 10023154171 |oclc= değerini kontrol edin (yardım).  Geçersiz |jstor-access=free (yardım)
  128. ^ a b "El Salvador Parliament Denounces President's 'Attempted Coup'". BBC (İngilizce). 11 Şubat 2020. 5 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2021. 
  129. ^ Brigida, Anna-Catherine (10 Şubat 2020). "Constitutional Crisis in El Salvador Over Bukele's Security Plan". Al Jazeera English (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 11 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020. 
  130. ^ Goodfriend, Hilary (19 Şubat 2020). "El Bukelazo: Shades of Dictatorship in El Salvador". North American Congress on Latin America (İngilizce). 27 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  131. ^ Agren, David (16 Şubat 2020). "Nayib Bukele's Military Stunt Raises Alarming Memories in El Salvador". The Guardian. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2020. 
  132. ^ a b Salinas Maldonado, Carlos (10 Şubat 2020). "Bukele se Enfrenta al Parlamento de El Salvador y Genera una Crisis Constitucional" [Bukele Confronts El Salvador's Parliament and Generates a Constitutional Crisis]. El País (İngilizce). Meksiko, Meksika. 10 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  133. ^ Harrison, Chase (31 Mayıs 2022). "In El Salvador, a Chastened Opposition Looks to Find Its Way". Americas Quarterly (İngilizce). 9 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022. 
  134. ^ a b "Crisis Brewing as El Salvador's Congress Votes out Top Judges". Al Jazeera English (İngilizce). 2 Mayıs 2021. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  135. ^ Alvarado, Jimmy; Lazo, Roxana; Arauz, Sergio (2 Mayıs 2021). "Bukele's Legislative Assembly Ousts Supreme Court Magistrates and Attorney General". El Faro (İngilizce). 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  136. ^ Meléndez-Sánchez, Manuel; Levitsky, Steven (20 Mayıs 2021). "El Salvador's President Launched a 'Self-Coup'. Watch for Creeping Corruption and Authoritarianism". The Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  137. ^ a b Finnegan, Connor (4 Mayıs 2021). "El Salvador's President Pushes Ahead with Power Grab Despite US Condemnation". ABC News (İngilizce). 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021. 
  138. ^ "US Concerned over Removal of top Salvadoran Judges". BBC (İngilizce). 3 Mayıs 2021. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021. 
  139. ^ "Reaction: What Bukele's Power Grab Means for El Salvador". Americas Quarterly (İngilizce). 3 Mayıs 2021. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021. 
  140. ^ "Sin Casos Confirmados de COVID-19, El Salvador Emprende Drásticas Acciones para Afrontar Pandemia" [Without Confirmed Cases of COVID-19, El Salvador Takes Drastic Actions to Confront the Pandemic]. France 24 (İspanyolca). 14 Mart 2020. 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  141. ^ Calderón, Beatriz (19 Mart 2020). "Lo Que se Sabe (Y lo Que No) Sobre el Primer Infectado con Coronavirus en El Salvador" [El Salvador'daki İlk Koronavirüs Enfeksiyonu Hakkında Bildiklerimiz (Ve Bilmediklerimiz)]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  142. ^ Tejada, R. (31 Mart 2020). "El Salvador Registra Primera Muerte por Coronavirus" [El Salvador, Koronavirüsten İlk Ölümünü Kaydediyor]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 2 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  143. ^ "Se Acaba la Emergencia por la Pandemia, Pero la COVID-19 Continúa" [Pandemi Acil Durumu Sona Erdi Ancak COVID-19 Devam Ediyor]. Pan Amerikan Sağlık Örgütü (İspanyolca). 6 Mayıs 2023. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  144. ^ "El Salvador Situation". Dünya Sağlık Örgütü. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  145. ^ "El Salvador: Police Abuses in Covid-19 Response". İnsan Hakları İzleme Örgütü (İngilizce). Washington, DC, ABD. 15 Nisan 2020. 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  146. ^ "El Salvador: Inhumane Prison Lockdown Treatment". İnsan Hakları İzleme Örgütü (İngilizce). Washington, DC, ABD. 29 Nisan 2020. 29 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  147. ^ Arias, Tatiana (27 Mayıs 2020). "Salvadoran Leader Says He Takes Hydroxychloroquine". CNN (İngilizce). 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  148. ^ Reyes, Scarlett (22 Haziran 2020). "Pandemia: El Salvador Inauguró el Hospital Más Grande América Latina" [Pandemi: El Salvador, Latin Amerika'nın En Büyük Hastanesinin Açılışını Yaptı]. La Notta (İspanyolca). 29 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  149. ^ Cornejo, Iliana (9 Ağustos 2020). "Fase II del Hospital El Salvador Funciona desde el Miércoles 5 de Agosto" [El Salvador Hastanesinin II. Aşaması 5 Ağustos Çarşambadan İtibaren Çalışacak]. El Mundo (İspanyolca). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  150. ^ Joma, Susana; López Vides, Carlos (26 Haziran 2022). "El Hospital El Salvador Ya No es Solo para COVID" [El Salvador Hastanesi Artık Sadece COVID İçin Değil]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  151. ^ Tejada, R.; Vides, Carlos (12 Nisan 2021). "Presidente Bukele Inaugura Centro de Vacunación Masiva en Tercera Fase del Hospital El Salvador" [Başkan Bukele, El Salvador Hastanesinin Üçüncü Aşamasında Devasa Bir Aşılama Merkezinin Açılışını Yaptı]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  152. ^ Joma, Susana; López Vides, Carlos (1 Eylül 2022). "Cerrar el Vacunatorio en Hospital El Salvador "no es Desmontaje", Según Ministro de Salud" [Sağlık Bakanına Göre El Salvador Hastanesindeki Aşılama Merkezinin Kapatılması "Sökme Değildir"]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 2 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  153. ^ Renteria, Nelson; Garrison, Cassandra (26 Temmuz 2021). Orlofsky, Steve (Ed.). "El Salvador to Receive 1 Million Vaccine Doses from China After Boosting Diplomatic Ties". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  154. ^ Zhou, Laura (3 Temmuz 2021). "China and US Go Dose to Dose in COVID-19 Vaccine Donations to El Salvador". South China Morning Post (İngilizce). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  155. ^ a b c d Miranda, Wilfredo; Train, Rob (29 Temmuz 2021). "Bukele's Expansionist Dreams for Central America". El País (İngilizce). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  156. ^ Alemán, Marcos; González, Marlon (13 Mayıs 2021). "El Salvador Donates Vaccine to Desperate Honduras Towns". Associated Press (İngilizce). San Salvador ve Tegucigalpa. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  157. ^ Esposito, Anthony (5 Haziran 2021). "El Salvador's President Says Will Send Bill to Make Bitcoin Legal Tender". Reuters (İngilizce). Meksiko, Meksika. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  158. ^ "Bitcoin: El Salvador Makes Cryptocurrency Legal Tender". BBC (İngilizce). 9 Haziran 2021. 23 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2021. 
  159. ^ "World Bank Rejects El Salvador Request for Bitcoin Help". BBC (İngilizce). 17 Haziran 2021. 20 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2021. 
  160. ^ Esposito, Anthony (24 Haziran 2021). "Bitcoin to Become Legal Tender in El Salvador on 7 September". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2021. 
  161. ^ Cota, Isabella (2 Eylül 2023). "Two Years of Bitcoin in Bukele's El Salvador: An Opaque Experiment with a Little-Used Currency". El País (İngilizce). Meksiko, Meksika. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  162. ^ Pérez, Santiago; Ostroff, Caitlin (7 Eylül 2021). "El Salvador Becomes First Country to Adopt Bitcoin as National Currency". The Wall Street Journal (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2021. 
  163. ^ Huang, Roger (27 Haziran 2021). "An Economic History of El Salvador's Adoption of Bitcoin". Forbes (İngilizce). Ankara, Türkiye. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  164. ^ Silver, Katie (8 Eylül 2021). "Bitcoin Crashes on First Day as El Salvador's Legal Tender". BBC (İngilizce). 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021. 
  165. ^ Renteria, Nelson; Kalia, Shubham (6 Eylül 2021). Maler, Sandra (Ed.). "El Salvador Holds 400 Bitcoin, Price Jumps". Reuters (İngilizce). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  166. ^ Faiola, Anthony (26 Ocak 2022). "He Trades Bitcoin Naked. El Salvador is Paying the Price". The Washington Post (İngilizce). 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  167. ^ Cuthbertson, Anthony (4 Mart 2024). "'We won't sell': Bitcoin Holdings of El Salvador up 50%, President Reveals". The Telegraph (İngilizce). 8 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  168. ^ Maki, Sydney (15 Haziran 2022). "El Salvador's Big Bitcoin Gamble Backfires to Deepen Debt Woes". Bloomberg News (İngilizce). 29 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  169. ^ Tully, Shawn (20 Ocak 2022). "El Salvador's Plan to Create the First Bitcoin-Powered Nation is Tanking the Economy—And Is a Mess by Every Measure". Bloomberg News (İngilizce). 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  170. ^ Tully, Shawn (7 Temmuz 2022). "Historic Cascade of Defaults Is Coming for Emerging Markets". Bloomberg News (İngilizce). 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  171. ^ "Nayib Bukele Re-Elected as El Salvador President in Landslide Win". The Guardian (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 5 Şubat 2024. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  172. ^ Tidy, Joe; Barría, Cecilia (6 Aralık 2023). "Bitcoin Rally: Is El Salvador's Bitcoin Bet Paying Off?". BBC (İngilizce). 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024. 
  173. ^ Cuthbertson, Anthony (4 Mart 2024). "'We Won't Sell': Bitcoin Holdings of El Salvador up 50%, President Reveals". The Telegraph (İngilizce). 8 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2024. 
  174. ^ "El Salvador Bitcoin City Planned at Base of Conchagua Volcano". BBC (İngilizce). 21 Kasım 2021. 21 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2021. 
  175. ^ Tegel, Simeon (6 Aralık 2021). "El Salvador's Plan to Power Bitcoin by Volcano 'Will End in Environmental Disaster'". The Telegraph (İngilizce). 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  176. ^ Peralta, Luis Alberto (11 Mayıs 2022). "Bitcoin City: El Salvador Reveals Plans Amid Fears of Default". El País (İngilizce). 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  177. ^ Arbaiza, Gerardo (21 Aralık 2023). Barrera, Adriana; Adler, Leslie (Ed.). "El Salvador Offers Citizenship to Foreign Bitcoin Investors". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  178. ^ "Venezuela Crisis: El Salvador Expels Maduro's Diplomats". BBC. 3 Kasım 2019. 29 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  179. ^ "El Gobierno de Maduro Pierde Otro Aliado en Latinoamérica" [The Government of Maduro Loses Another Ally in Latin America]. El Nacional (İspanyolca). 5 Şubat 2019. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021. 
  180. ^ "President de El Salvador: "No Reconocemos al Gobierno Golpista de Merino"" [President of El Salvador: "We will not Recognize the Merino's Putschist Government"]. La República (İspanyolca). 15 Kasım 2020. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022. 
  181. ^ a b c d Miranda, Wilfredo (11 Kasım 2021). "Bukele Presenta una Ley para Acallar las Voces Críticas en El Salvador" [Bukele, El Salvador'da Eleştirel Sesleri Susturacak Bir Yasa Sunuyor]. El País. 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2021. 
  182. ^ "No Es Cierto Que El Salvador Eevite "Tener Injerencia" en Asuntos de Otros Países". Infodemia (İspanyolca). 20 Kasım 2023. 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  183. ^ Portillo, Denni (10 Nisan 2024). "El Salvador se Abstiene de Condenar Intrusión de Embajada de México por Parte de Ecuador" [El Salvador, Ekvador'un Meksika Büyükelçiliğine Saldırısını Kınamaktan Çekindi]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 13 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  184. ^ a b Cohen, Luc (26 Eylül 2019). Oatis, Jonathan (Ed.). "El Salvador President Calls on Trump to Keep Protected Status Program for Migrants". Reuters (İngilizce). New York, ABD. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  185. ^ "Japan Pressed El Salvador to Prevent Chinese Influence Over Port". Japan Times (İngilizce). 30 Aralık 2019. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  186. ^ a b Bermúdez, Ángel (4 Aralık 2019). "Bukele Visita China: El Histórico Acercamiento de El Salvador a Pekín y la "Gigantesca Cooperación" que Recibe a Cambio" [Bukele Visits China: El Salvador's Historic Approach to Beijing and the "Gigantic Cooperation" He Receives in Return]. BBC (İspanyolca). 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2022. 
  187. ^ Renteria, Nelson; Menchu, Sofia (27 Ocak 2020). Maler, Sandra (Ed.). "Guatemalan President Offers El Salvador the Chance to Build a Port in Guatemalan Waters". Reuters (İngilizce). San Salvador ve Guatemala City. 6 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2022. 
  188. ^ "Turkey, El Salvador Sign 6 Agreements During Bukele Visit". Daily Sabah (İngilizce). 20 Ocak 2022. 14 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. 
  189. ^ ""El Desafío es la Pobreza e Inseguridad": El Mensaje de AMLO Tras Reunión con Bukele en El Salvador" ["The Challenge of Poverty and Insecurity": AMLO's Message After Meeting with Bukele in El Salvador]. Infobae (İspanyolca). 6 Mayıs 2022. 10 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  190. ^ Erazo, Ronald (12 Eylül 2023). "El Emir de Catar Llegó este Martes a El Salvador: ¿Cuál es el Motivo de su Visita?" [Katar Emiri Bu Salı El Salvador'a Vardı: Ziyaretinin Arkasındaki Sebep Ne?]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2023. 
  191. ^ "World Condemns War, Bukele Sees Bitcoin Opportunity". El Faro (İngilizce). 3 Mart 2022. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  192. ^ Harrison, Chase; Wilkinson, Hope (11 Nisan 2022). "Latin American Leaders React to Russia's Invasion of Ukraine". Americas Society|AS/COA (İngilizce). 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  193. ^ "Why Did Central America Shift UN Votes on Russia–Ukraine War?". Al Jazeera English. 21 Ekim 2022. 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  194. ^ "Bukele Llama "Bestias Salvajes" a Grupo Terrorista Hamás y los Compara con la MS-13" [Bukele Hamas'ı "Vahşi Canavarlar" Olarak Adlandırıyor ve MS-13'le Kıyaslıyor]. El Mundo (İspanyolca). 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  195. ^ "El Salvador: A pro-Israel president of Palestinian descent deepens divide among diaspora". Middle East Eye (İngilizce). 15 Mayıs 2020. 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024. 
  196. ^ "El Salvador's Bukele Offers To 'Fix' Chaos-torn Haiti". Barron's (İngilizce). 10 Mart 2024. 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2024. 
  197. ^ "Presidente Nayib Bukele Confirma que Continúa en Vigencia el TPS para Salvadoreños en EEUU" [President Nayib Bukele Confirms that the TPS for Salvadorans in the United States Remains in Force]. Diario la Huella (İspanyolca). 28 Ekim 2019. 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  198. ^ "Biden Officials Turn Down Unannounced Visit with El Salvador Pres. Nayib Bukele". NBC News (İngilizce). 9 Şubat 2021. 9 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022. 
  199. ^ Megerian, Chris; Goodman, Joshua (9 Haziran 2022). "Salvadoran Leader Rebuffs Blinken Effort to Bolster Summit". Associated Press (İngilizce). Los Angeles, Kaliforniya. 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022. 
  200. ^ Sanz, José Luis; Gressier, Roman (14 Eylül 2022). "State of Exception Confirms Divide Between US Dems and GOP Over Bukele". El Faro (İngilizce). 9 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  201. ^ Kahn, Carrie (2 Nisan 2021). "Tweet For Tweet: El Salvador's President And U.S. Congresswoman Spar Over Migrants". NPR (İngilizce). 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022. 
  202. ^ Gstalter, Morgan (28 Mayıs 2021). "House Democrat Says She Sleeps with Gun Nearby After Clashing with El Salvador's President". The Hill (İngilizce). 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022. 
  203. ^ Jiménez, Soudi (10 Kasım 2022). "La Congresista Californiana, Norma Torres, Acusa al Presidente de El Salvador de Interferencia Electoral" [Kaliforniya Kongre Üyesi Norma Torres, El Salvador Devlet Başkanını Seçimlere Müdahale etmekle Suçladı]. Los Angeles Times (İspanyolca). Los Angeles, ABD. 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022. 
  204. ^ Suter, Tara (31 Ocak 2024). "Democratic Lawmakers Urge Biden Administration to Address 'Authoritarian' Actions by Salvadoran President". The Hill (İngilizce). 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  205. ^ Mackey, Danielle (5 Nisan 2024). "Nayib Bukele's Authoritarian Appeal". The New Yorker (İngilizce). 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=registration (yardım)
  206. ^ a b Everington, Keoni (4 Aralık 2019). "Former Taiwan Ally El Salvador Signs 'Gigantic' Infrastructure Deal with China". Taiwan News (İngilizce). 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021. 
  207. ^ "El Salvador Inaugura una Moderna Biblioteca con Cooperación de China" [El Salvador, Çin ile İşbirliği İçinde Modern Bir Kütüphane Açıyor]. France 24 (İspanyolca). San Salvador, El Salvador. 15 Kasım 2023. 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  208. ^ "Inicia la Construcción para el Nuevo Estadio Nacional de El Salvador" [El Salvador Yeni Ulusal Stadyumunun İnşaatı Başlıyor]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 30 Kasım 2024. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  209. ^ Renteria, Nelson; Madry, Kylie (9 Kasım 2022). Woodford, Isabel; Feast, Lincoln; Reese, Chris (Ed.). "China and El Salvador to Begin Free Trade Talks". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  210. ^ Cáceres, Gabriela (10 Kasım 2020). "Fiscalía Arranca Investigación Contra el Gobierno Bukele por los Contratos Irregulares de la Pandemia" [Başsavcı, Pandemi Sözleşmesinde Usulsüzlükler Nedeniyle Bukele Hükûmetine Karşı Soruşturma Başlattı]. El Faro (İspanyolca). 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  211. ^ Papadovassilakis, Alex; Robbins, Seth (3 Mayıs 2021). "Ousting of El Salvador's Top Prosecutor Imperils Rule of Law". InSight Crime (İngilizce). 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  212. ^ a b Méndez Dardón, Ana María (21 Temmuz 2022). "Engel List: What is the United States Telling Central America?". Washington Office on Latin America (İngilizce). 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  213. ^ a b Lewis, Simon; Renteria, Nelson (9 Aralık 2021). Grebler, Dan; Cooney, Peter (Ed.). "U.S. Slaps Sanctions on Foreign Officials for Alleged Corruption, El Salvador Bristles". Reuters (İngilizce). Washington, DC ve San Salvador. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  214. ^ Renteria, Nelson; Hesson, Ted; Daniel, Frank Jack; Solomon, Daina Beth (17 Mayıs 2021). "U.S. names El Salvador President's Aide on "Corrupt Officials" List". Reuters (İngilizce). 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  215. ^ Goodman, Joshua (18 Mayıs 2021). "US Report: Allies of El Salvador's President Deemed Corrupt". Associated Press (İngilizce). Miami, ABD. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  216. ^ Spetalnick, Matt; Palencia, Gustavo; Renteria, Nelson; Madry, Kylie (21 Temmuz 2022). Bell, Alistair; Lewis, Matthew (Ed.). "Dozens of Central American Officials Added to U.S. Corruption Blacklist". Reuters (İngilizce). Washington, DC, Tegucigalpa ve San Salvador. 3 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  217. ^ Alemán, Marcos (21 Mayıs 2021). "US Steers El Salvador Funding Away from Government". Reuters. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  218. ^ "El Salvador: Critics Blocked on Social Media" (İngilizce). İnsan Hakları İzleme Örgütü. 16 Aralık 2021. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021. 
  219. ^ "¿Cómo Funcionará la CICIES?" [CICIES Nasıl İşleyecek?]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 7 Eylül 2019. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  220. ^ "El Salvador Ends Anti-Corruption Accord with OAS, Dismaying U.S." Reuters (İngilizce). 5 Haziran 2021. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2023. 
  221. ^ Villarán, Julio (4 Haziran 2021). "PNC Captura al Ernesto Muyshondt por Apropiación Indebida de Retenciones en Perjuicio de la Hacienda Pública" [PNC, Ernesto Muyshondt'u Kamu Maliyesine Zarar Verecek Şekilde Eldeki Tutarları Suistimal Etmekten Yakaladı]. La Página (İspanyolca). 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  222. ^ Urbina, Javier (11 Mart 2024). "Ernesto Muyshondt Enfrentará Juicio en Abril, pero Todavía Siguen sin Noticias Sobre su Estado de Salud" [Ernesto Muyshondt Nisan'da Adalet Karşısına Çıkacak Ancak Sağlık Durumuna İlişkin Hâlâ Bir Haber Yok]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  223. ^ a b Avelar, Bryan (2 Haziran 2023). "Bukele Anuncia Una Nueva "Guerra" Contra los Corruptos y la Creación de Otra Cárcel en El Salvador" [Bukele Yolsuz Kişilere Karşı Yeni Bir "Savaş" ve El Salvador'da Yeni Bir Cezaevi Kurulacağını Duyurdu]. El País (İspanyolca). 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  224. ^ Renteria, Nelson; Diaz, Lizbeth; Morland, Sarah (1 Haziran 2023). Wong, Jacqueline (Ed.). "El Salvador President Pledges White-Collar Prison in 'War' on Corruption". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2023. 
  225. ^ Sandoval, Williams (9 Haziran 2023). "Valor de Incautaciones al ex Presidente Cristiani Asciende a $68 Millones, Según Fiscalía" [Başsavcıya göre, eski Başkan Cristiani'den el konulan varlıkların değeri 68 milyon dolara yükseldi]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  226. ^ Erazo, Ronald (17 Ağustos 2023). "Capturan al Diputado Erick García Tras ser Desaforado por la Asamblea Legislativa" [Yasama Meclisi tarafından ihraç edildikten sonra Milletvekili Erick García'yı Yakaladılar]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  227. ^ Mejía (25 Ağustos 2023). "Lorena Peña: "No me he Enriquecido, ni de Manera Ilícita ni de Manera Lícita"" [Lorena Peña: "Ne Haram Ne de Helal Bir Şekilde Kendimi Zenginleştirmedim"]. El Diario de Hoy]first1=Juan Carlos (İspanyolca). 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  228. ^ Peñate, Susana (1 Eylül 2023). "Asamblea Quitó el Fuero al Diputado Alberto Romero" [Meclis, Milletvekili Alberto Romero'nun Yetkisini Kaldırdı]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  229. ^ Parada, Abigail (25 Ağustos 2023). "Alejandro Muyshondt Continuará en Prisión Acusado de Extorsión" [Alejandro Muyshondt Gasp Suçlamasıyla Hapishaneye Devam Edecek]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  230. ^ "Corruption Perceptions Index 2022 – El Salvador". Uluslararası Şeffaflık Örgütü (İngilizce). 2023. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  231. ^ "Cid Gallup: Salvadoreños Perciben Menor Corrupción que Otros Países" [Cid Gallup: Salvadorlular Diğer Ülkelere Karşı Yolsuzluğun Daha Az Olduğunu Algılıyor]. El Mundo (İspanyolca). 23 Şubat 2023. 24 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. 
  232. ^ Velásquez, Eugenia (2 Ocak 2023). "Pasar de 262 a 50 Municipios Puede Crear "Manipulación Electoral", Señalan Abogados y Economistas" [Avukatlar ve Ekonomistler, Belediye Sayısının 262'den 50'ye İndirilmesinin "Seçim Manipülasyonu" Yaratabileceğine İşaret Ediyor]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 5 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  233. ^ Velásquez, Eugenia (3 Ocak 2023). "Intención de Bukele de Reducir Municipios es para Concentrar Más Poder, Afirman Expertos" [Bukele's Intention to Reduce Municipalities is to Concentrate More Power, Affirm Experts]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  234. ^ Crespín, Verónica (4 Ocak 2023). "Gallegos Sugiere Reducir la Cantidad de Diputados en Asamblea Legislativa" [Gallegos Suggests Reducing the Number of Deputies in the Legislative Assembly]. El Mundo (İspanyolca). 5 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  235. ^ "Gana Fuerza Propuesta de Reordenar Municipios en El Salvador" [El Salvador'daki Belediyelerin Yeniden Düzenlenmesi Önerisi Güçleniyor]. Prensa Latina (İspanyolca). San Salvador, El Salvador. 11 Ocak 2023. 18 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  236. ^ Mondragón, Lissette (21 Şubat 2023). "Oficialismo Evalúa Proponer Reducción en el Número de los Municipios y Diputados" [Yetkililer Belediye ve Milletvekili Sayısında Azaltma Teklifini Değerlendiriyor]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  237. ^ a b Velásquez, Eugenia (1 Haziran 2023). "Bukele Pide Reducir de 262 a 44 Municipios y de 84 Diputados a 60" [Bukele Belediye Sayısının 262'den 44'e, Milletvekili Sayısının da 84'ten 60'a Düşmesini İstedi]. El Diario de Hoy] (İspanyolca). 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  238. ^ Tobar, Tatiana (1 Haziran 2023). "Presidente Bukele Anuncia Reducción a 60 Diputados" [Başkan Bukele Milletvekili Sayısının 60'a İndirileceğini Açıkladı]. Diario la Huella (İspanyolca). 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2023. 
  239. ^ Renteria, Nelson; Madry, Kylie (7 Haziran 2023). Berkrot, Bill (Ed.). "El Salvador Slashes Size of Congress Ahead of Elections". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2023. 
  240. ^ a b García, Jessica (13 Haziran 2023). "Asamblea Aprueba Reducir de 262 a 44 el Número de Municipios en El Salvador" [Meclis, El Salvador'daki Belediye Sayısının 262'den 44'e Düşürülmesini Onayladı]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2023. 
  241. ^ "El Salvador Court says Presidents can Serve Two Straight Terms". Al Jazeera English (İngilizce). 4 Eylül 2021. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021. 
  242. ^ a b c Amelán, Marcos (4 Eylül 2021). "El Salvador Court Drops Ban on Presidential Re-Election". Associated Press (İngilizce). 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021. 
  243. ^ Renteria, Nelson (4 Eylül 2021). Stonestreet, John; Orlofsky, Steve; Mallard, William (Ed.). "El Salvador Top Court Opens Door to President's Re-Election, U.S. Protests". Reuters (İngilizce). 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021. 
  244. ^ Renteria, Nelson; Morland, Sarah; Madry, Kylie (16 Eylül 2022). Wong, Jacqueline; Perrett, Bradley (Ed.). "Despite Prohibition, El Salvador President Bukele Says he will Seek Re-Election". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022. 
  245. ^ Agren, David (16 Eylül 2022). "El Salvador's President to Run for Re-Election Despite Constitutional Ban". Financial Times (İngilizce). Meksiko, Meksika. 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  246. ^ "El Salvador's Bukele Says he will Seek Re-Election Despite Ban". Al Jazeera English (İngilizce). 16 Eylül 2022. 16 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022. 
  247. ^ Alemán, Marcos (16 Eylül 2022). "El Salvador President's Reelection Bid Despite Constitutional Ban Draws Strong Reaction". Los Angeles Times (İngilizce). 16 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2022. 
  248. ^ Campos, Gabriel (26 Haziran 2023). "Nuevas Ideas Dio a Conocer Inscripción de Bukele y Ulloa como Precandidatos para Elecciones Presidenciales" [Nuevas Ideas, Bukele ve Ulloa'nın Cumhurbaşkanlığı Seçimlerine Ön Aday Olarak Kaydedildiğini Bildirdi]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023. 
  249. ^ Guzmán, Jessica (9 Temmuz 2023). "Nuevas Ideas Oficializa a Nayib Bukele como Candidato Presidencial de 2024" [Nuevas Ideas Makes Official Nayib Bukele as Presidential Candidate in 2024]. El Mundo (İspanyolca). 10 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023. 
  250. ^ Sandoval, Williams (9 Temmuz 2023). "Nuevas Ideas Confirma Fórmula Presidencial" [Nuevas Ideas Başkanlık Formülünü Onayladı]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023. 
  251. ^ Peñate, Susana (28 Ekim 2023). "Bukele Pide Inscribirse para la Reelección en Medio de Llamados al TSE a no Aceptarla" [TSE'nin Kabul Etmeyeceği Çağrıları Üzerine Bukele Yeniden Seçilmeyi İstedi]. El Diario de Hoy (İspanyolca). 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  252. ^ Mondragón, Lissette (8 Kasım 2023). "Presentan una 10ª Petición de Nulidad de la Candidatura de Nayib Bukele" [Nayib Bukele'nin Adaylığının İptal Edilmesi İçin 10'uncu Dilekçeyi Sundular]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2023. 
  253. ^ "TSE Resuelve Inscribir a Nayib Bukele y Manuel Flores como Candidatos a Presidente" [TSE, Nayib Bukele ve Manuel Flores'i Başkan Adayı Olarak Kaydetmeye Karar Verdi]. El Mundo (İspanyolca). 3 Kasım 2023. 3 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2023. 
  254. ^ "El Salvador's President Nayib Bukele Granted Leave to Campaign for Re-Election". Associated Press (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 30 Kasım 2023. 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2023. 
  255. ^ Campos Madrid, Gabriel (30 Kasım 2023). "Asamblea Otorga Permiso a Bukele para que Realice Campaña" [Meclis, Bukele'ye Kampanyasını Gerçekleştirme İzni Verdi]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 1 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023. 
  256. ^ "Secretaria Privada de Bukele Ocupará la Presidencia Durante Licencia del Mandatario" [Private Secretary of Bukele Will Occupy the Presidency During Leave of Absence of the Incumbent]. Swiss Info (İspanyolca). San Salvador, El Salvador. 1 Aralık 2023. 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  257. ^ Miranda, Wilfredo (4 Aralık 2023). "Bukele Places Personal Secretary as Interim President as He Runs for Re-Election in El Salvador". El País (İngilizce). San José, Kosta Rika. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  258. ^ "La Nueva Presidenta Interina de El Salvador Era Hasta Ayer la Secretaria Privada de Bukele" [El Salvador'un Yeni Geçici Başkanı Düne Kadar Bukele'nin Özel Sekreteriydi]. Associated Press (İspanyolca). 1 Aralık 2023. 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  259. ^ "En Vivo: Cierre de Escrutinio Final de la Elección de Presidente y Vicepresidente 2024" [Canlı: 2024 Devlet Başkanlığı ve Başkan Yardımcılığı Seçimi Son İncelemesi Sona Erdi]. El Mundo (İspanyolca). 9 Şubat 2024. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  260. ^ a b Brown, Rich (14 Aralık 2023). "Meet the Candidates: El Salvador". Americas Quarterly (İngilizce). 16 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  261. ^ Quesada, Juan Diego (28 Ocak 2024). "Bukele, the Iron Fist Leader Without Rival in El Salvador's Elections". El País (İngilizce). Bogotá, Kolombiya. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  262. ^ Rentiera, Nelson (14 Mart 2023). "Despite Constitutional Ban, Salvadoran Leader Heavily Favored for Re-Election, Poll Shows". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2023. 
  263. ^ a b Alemán, Ulevi (17 Şubat 2024). "TSE Declara en Firme el Triunfo de Bukele" [TSE Firmly Declares Bukele's Triumph]. El Mundo (İspanyolca). 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2024. 
  264. ^ "Nuevas Ideas Será el 1er Partido con Mayoría Absoluta en el Congreso Salvadoreño" [Nuevas Ideas, Salvador Kongresi'nde Mutlak Çoğunluğa Sahip 1 Numaralı Parti Olacak]. Contra Punto (İspanyolca). 20 Şubat 2024. 21 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  265. ^ Morales, David (3 Mart 2024). "Bukele Anunció que NI Junto con sus Aliados Sumaron 43 Alcaldías. Milagro Navas Ganó la Única Alcaldía de la Oposición" [Bukele, NI'nin Müttefikleriyle Birlikte 43 Belediye Başkanlığı Kazandığını Açıkladı. Muhalefetin Tek Belediye Başkanlığını Milagro Navas Kazandı]. La Noticia SV (İspanyolca). El Salvador. 4 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  266. ^ Çoklu kaynaklar:
    • Murray, Christine (5 Şubat 2024). "El Salvador's President Nayib Bukele Set for Landslide Election Victory after Gang Crackdown". Financial Times (İspanyolca). 11 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
    • Labrador, Gabriel; Kitroeff, Natalie (4 Şubat 2024). "El Salvador's President Claims Election Victory in a Landslide". The New York Times (İngilizce). San Salvador ve Meksiko. 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
    • Renteria, Nelson; Kinosian, Sarah; Ore, Diego; Siniawski, Natalia; Jorgic, Drazen (5 Şubat 2024). Dunham, Will; Nomiyama, Chizu; Zieminski, Nick; Paul, Sonali (Ed.). "El Salvador's Bukele Re-Elected as President in Landslide Win". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
    • Shortell, David; Pozzebon, Stefano; Goillandeau, Martin (5 Şubat 2024). "El Salvador's Nayib Bukele Set for Landslide Election Victory". CNN (İngilizce). 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024. 
    • Ward, Susie Violet (5 Şubat 2024). "El Salvador Embraces Future With Bitcoin As Bukele Secures Historic Victory". Forbes (İngilizce). 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  267. ^ Crespín, Verónica (29 Şubat 2024). "TSE Entrega Credenciales a Bukele y Ulloa para Período Presidencial 2024–2029" [The TSE Gives Credentials to Bukele and Ulloa for the 2024–2029 Presidential Term]. El Mundo (İspanyolca). 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2024. 
  268. ^ Janetsky, Megan (6 Şubat 2024). "Bukele Arremete Contra sus Críticos de Cara a Su Segundo Mandato Presidencial" [Bukele Rallies Against His Critics Ahead of His Second Presidential Mandate]. Los Angeles Times (İspanyolca). San Salvador, El Salvador. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  269. ^ "Presidente Bukele Anuncia el Nacimiento de su Hija Layla" [President Bukele Announces the Birth of his Daughter Layla]. El Mundo (İspanyolca). 15 Ağustos 2019. 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2021. 
  270. ^ Reyes, Magdalena (8 Kasım 2023). "Presidente Bukele Anuncia Nacimiento de su Segunda Hija" [Başkan Bukele İkinci Kızının Doğduğunu Duyurdu]. El Mundo (İspanyolca). 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2023. 
  271. ^ Moreno Hernández, William (26 Ekim 2022). "Los Presidentes Más Ricos de América Latina: Estos son sus Patrimonios" [Latin Amerika'nın En Zengin Başkanları: Bunlar Onların Varlıkları]. El Tiempo (İspanyolca). 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  272. ^ Millán, Víctor (8 Eylül 2022). "Así Hizo su Fortuna Nayib Bukele: El Presidente 'Cripto' de El Salvador" [Nayib Bukele Servetini Böyle Kazandı: El Salvador'un "Kripto" Başkanı]. El Economista (İspanyolca). 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  273. ^ a b c Fallas, Amy (2 Ağustos 2022). "The Faith-Based Politics of El Salvador's Millennial President". Religion and Politics (İngilizce). 4 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  274. ^ "2019 Report on International Religious Freedom: El Salvador". Dışişleri Bakanlığı (Amerika Birleşik Devletleri) (İngilizce). 15 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  275. ^ a b "Polémica por Imágenes de Bukele en Oración Dentro de una Mezquita" [Controversy over Images of Bukele in Prayer Inside a Mosque]. El Mundo (İspanyolca). 8 Ocak 2019. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2019. 
  276. ^ a b c d e Aguilar Vásquez, Luis Eduardo (24 Haziran 2022). "Nayib Bukele, el Bukelismo y el Uso de la Religión" [Nayib Bukele, Bukelizm ve Dinin Kullanımı]. Realidad y Reflexión (İspanyolca). San Salvador, El Salvador: Francisco Gavidia University. 1 (55): 164-184. doi:10.5377/ryr.v1i55.14429. ISSN 1992-6510. Şablon:ORCID. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  277. ^ Calderón, Beatriz (4 Aralık 2019). "Bukele es Distinguido con Doctorado Honoris Causa por Universidad en Beijing" [Bukele, Pekin Üniversitesi Tarafından Fahri Doktora Unvanına Sahip Oldu]. La Prensa Gráfica (İspanyolca). 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  278. ^ Lizárraga, Daniel (15 Eylül 2021). "Nayib Bukele". Time (İngilizce). 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  279. ^ Dalton, Juan José (13 Eylül 2012). "Nayib Bukele: Soy de Izquierda Radical" [Nayib Bukele: I Am of the Radical Left]. The Huffington Post (İspanyolca). San Salvador, El Salvador. 27 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2023. 
  280. ^ a b c d e Linthicum, Kate (16 Mayıs 2021). "El Salvador's Millennial President is a Man with One Vision: Power". Los Angeles Times (İngilizce). 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2021.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  281. ^ a b Gomez Licon, Adriana (28 Şubat 2024). "Can Conservative Latin American Populists Motivate the Hispanic Vote? Republicans Are Counting on It". Associated Press (İngilizce). Oxon Hill, Maryland. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  282. ^ a b c Sherman, Christopher (5 Şubat 2024). "'Coolest Dictator' to 'Philosopher King,' Nayib Bukele's Path to Re-Election in El Salvador". Associated Press (İngilizce). Meksiko, Meksika. 7 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  283. ^ "Why Salvadorans Love Their Populist President, Nayib Bukele". The Economist (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 2 Mayıs 2021. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  284. ^ a b Pereira, Anthony W., (Ed.) (2023). Right-Wing Populism in Latin America and Beyond (İngilizce). New York City: Taylor & Francis. doi:10.4324/9781003311676. ISBN 9781000890297. OCLC 1355042572. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024. 
  285. ^ Webber, Jude; Stott, Michael (1 Mart 2021). "Election Consolidates Power of El Salvador's Authoritarian President". Financial Times (İngilizce). Meksiko ve Londra. 28 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  286. ^ Vida, Melissa (4 Haziran 2019). "Amongst Salvadorans in the US, Opinion Is Split on Conservative New President Nayib Bukele". Remazcla (İngilizce). 2 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  287. ^ Ioanes, Ellen (24 Şubat 2024). "How US Conservatives Fell for Two of Latin America's Most Controversial Leaders". Vox (İngilizce). 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  288. ^ a b c Freeman, Will (16 Şubat 2023). "Nayib Bukele's Growing List of Latin American Admirers". Americas Quarterly (İngilizce). 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 
  289. ^ a b Rojas, Juan (14 Şubat 2024). "Nayib Bukele Is Not the Hero Conservatives Think He Is". The Telegraph (İngilizce). 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  290. ^ Montoya, Angeline (16 Temmuz 2023). "El Salvador in the Grip of the 'Bukele System'". Le Monde (İngilizce). Paris, Fransa. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  291. ^ a b Linthicum, Kate (25 Temmuz 2023). "Inside the Growing Cult of El Salvador's Nayib Bukele, Latin America's Political Star". Los Angeles Times (İngilizce). Meksiko, Meksika. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  292. ^ Gomez Licon, Adriana (22 Şubat 2024). "El Salvador's President Gets Rock-Star Welcome at Conservative Gathering Outside Washington". Associated Press (İngilizce). National Harbor, Maryland. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  293. ^ Beauchamp, Zack (8 Nisan 2023). "Meet the MAGA Movement's New Favorite Autocrat". Vox (İngilizce). 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  294. ^ Valencia, Ricardo (12 Ocak 2022). "Opinión | El Autoritarismo se Afianzó en El Salvador y la Oposición Sigue Sin Comprender el Bukelismo" [Fikir | El Salvador ve Muhalefette Yerleşmiş Otoriterlik, Bukelizmi Anlamamayı Sürdürüyor]. The Washington Post (İspanyolca). 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2023. 
  295. ^ "Para el "Bukelismo" No Hay Nada Sagrado" ["Bukelizm"e Göre Hiçbir Şey Kutsal Değildir]. El País (İspanyolca). 11 Kasım 2022. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2023. 
  296. ^ "El 'Bukelismo'" [Bukelizm]. La Estrella de Panamá (İspanyolca). 18 Aralık 2022. 10 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2023. 
  297. ^ a b Pozzebon, Stefano (3 Şubat 2024). "In El Salvador, Self-Styled 'World's Coolest Dictator' Nayib Bukele Heads for Re-Election Amid Human Rights Concerns". CNN (İngilizce). 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  298. ^ Timerman, Jordana (15 Ocak 2024). "Ecuador Is Copying El Salvador's War on Gangs – But It Will Only Add to the Spiral of Violence". The Guardian (İngilizce). 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  299. ^ Fox, Michael (17 Ağustos 2023). "El Salvador's Model of Authoritarianism May Be Spreading to Countries Like Costa Rica and Honduras". The Real News Network (İngilizce). 17 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  300. ^ De La Hoz, Felipe (25 Mayıs 2021). "El Salvador's Leader is Updating the Autocrat Playbook for the TikTok Generation". The Washington Post (İngilizce). 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  301. ^ Dee, Katherine (15 Ağustos 2023). "Javier Milei is Bringing the Spirit of Trump to Argentina". The Telegraph (İngilizce). 15 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  302. ^ Vida, Melissa (16 Haziran 2019). "El Salvador's Trump Takes Office". Foreign Policy (İngilizce). 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  303. ^ Goodfriend, Hilary (26 Temmuz 2019). "The Donald Trump of Central America". Jacobin (İngilizce). 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  304. ^ a b c "Latin America's New Hard Right: Bukele, Milei, Kast and Bolsonaro". The Economist (İngilizce). Santiago, Şili. 1 Nisan 2024. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  305. ^ Hernández, Jordi (12 Aralık 2013). "Bukele Lanza Críticas a Soros por Injerencia en El Salvador" [Bukele Criticizes Soros for Interference in El Salvador]. El Economista (İspanyolca). 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  306. ^ "Bukele: en Latinoamérica Hay Periodistas "Pagados por Soros"" [Bukele: Latin Amerika'da "Soros'un Parasını Verdiği" Gazeteciler Var]. Deutsche Welle (İspanyolca). 3 Mayıs 2023. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  307. ^ Magaña, Yolanda (23 Şubat 2024). "Bukele Defiende su Modelo y Urge a EE.UU. Seguirlo" [Bukele Defends His Model and Urges the U.S. to Follow It]. El Mundo (İspanyolca). 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  308. ^ a b Mahtani, Noor (26 Mart 2023). "El Giro de Bukele con el Aborto: de Defenderlo a Calificarlo de "Genocidio"" [Bukele's Turn with Abortion: From Defending It to Calling It "Genocide"]. El País (İspanyolca). 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.  Geçersiz |url-erişimi=registration (yardım)
  309. ^ a b "Bukele Busca que se Apruebe el Aborto Terapéutico y la Unión Homosexual" [Bukele Tedavi Amaçlı Kürtajı ve Eşcinsel Birliktelikleri Onaylamak İstiyor]. El Observador (İspanyolca). 18 Ağustos 2021. 29 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2024. 
  310. ^ a b Renteria, Nelson (17 Eylül 2021). Porter, Mark (Ed.). "Salvadoran President Rules Out Allowing Abortion, Same-Sex Marriage". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 4 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2022. 
  311. ^ Maldonado, Carlos S. (1 Mart 2024). "Bukele Attacks Gender Theory and Removes It from Public Schools in El Salvador". El País (İngilizce). Meksiko, Meksika. 28 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  312. ^ "El Salvador's Crackdown on Gender Ideology Draws Backlash". The Tico Times (İngilizce). 2 Mart 2024. 28 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  313. ^ Maldonado, Carlos S. (18 Eylül 2021). "Bukele Excluye al Aborto y el Matrimonio Igualitario de su Propuesta de Reforma a la Constitución" [Bukele, Önerilen Anayasa Reformunda Kürtaj ve Evlilik Eşitliğini Hariç Tutuyor]. El País (İspanyolca). 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2023.  Geçersiz |url-erişimi=registration (yardım)
  314. ^ @nayibbukele (28 Ocak 2017). "Aunque por ahora suena a utopía, el sentido común debería apuntar a la unificación de Centroamérica en un solo país" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla. 
  315. ^ "El Presidente Salvadoreño Dice que su País Merece un Trato Distinto al de Honduras y Guatemala" [Salvador Devlet Başkanı, Ülkesinin Honduras ve Guatemala'dan Farklı Muameleyi Hak Ettiğini Söyledi]. Telemundo Noticias (İspanyolca). 16 Temmuz 2019. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024. 
  316. ^ "Nayib Bukele: "Centroamérica Debería Ser Un Solo País"" [Nayib Bukele: "Orta Amerika Tek Bir Ülke Olmalı"]. Contra Punto (İspanyolca). 4 Ocak 2024. 4 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  317. ^ "LIII Summit of the Heads of State and Government of the Central American Integration System (SICA)". The San Pedro Sun (İngilizce). 8 Haziran 2019. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  318. ^ "LIV Summit of the Heads of State and Government of the Central American Integration System (SICA)". The San Pedro Sun (İngilizce). 24 Aralık 2019. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  319. ^ "Guatemala to Hand over SICA Pro Tempore Presidency to El Salvador". newsinamerica.com (İngilizce). Periodico Digital. 13 Haziran 2019. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2022. 
  320. ^ "El Gobierno del Presidente Nayib Bukele Impulsa Agenda para Fortalecer la Integración Centroamericana" [Başkan Nayib Bukele Hükûmeti, Orta Amerika'nın Bütünleşmesini Güçlendirme Gündemini Destekliyor]. El Salvador Hükûmeti (İspanyolca). 22 Eylül 2020. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  321. ^ Suárez, Juliana (5 Şubat 2020). "Guatemala and El Salvador Seek Central American Unity". Latin American Post (İngilizce). Erişim tarihi: 10 Nisan 2024. 
  322. ^ "El Salvador's New President Thinks He Can Turn The Country Around". YouTube (İngilizce). VICE News. 19 Haziran 2019. 28 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 
  323. ^ Creitz, Charles (16 Mart 2021). "Salvadoran President Tells Tucker: Mass Immigration 'Not Profitable,' 'Feeding on Dependency'". Fox News (İngilizce). 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021. 
  324. ^ a b c Kinosian, Sarah (29 Kasım 2022). "Trolls, Propaganda and Fear Stoke Bukele's Media Machine in El Salvador". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  325. ^ a b Vivanco, José Miguel (17 Mart 2021). "Bukele's Legislative Victory Threatens Press Freedom in El Salvador". İnsan Hakları İzleme Örgütü (İngilizce). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  326. ^ a b Beauchamp, Zack (8 Nisan 2023). "Meet the MAGA Movement's New Favorite Autocrat". Vox (İngilizce). 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023. 
  327. ^ O'Boyle, Brendan (29 Nisan 2020). "Behind Nayib Bukele's "Shocking" Turn". Americas Quarterly (İngilizce). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  328. ^ a b c "El Salvador's Authoritarian President is Becoming a Regional Role Model". The Economist (İngilizce). Meksiko ve San Salvador. 16 Mart 2023. 16 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  329. ^ "El Salvador: Nayib Bukele Deploys Troops after Murder Spike". Deutsche Welle (İngilizce). 11 Aralık 2021. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021. 
  330. ^ Kitroeff, Natalie (5 Mayıs 2020). "Young Leader Vowed Change in El Salvador but Wields Same Heavy Hand". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 14 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  331. ^ Margolis, Mac (15 Mayıs 2020). "Coronavirus Unmasks El Salvador's Authoritarian-in-Waiting". Bloomberg (İngilizce). 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  332. ^ "Nayib Bukele is Wrecking Democracy in El Salvador". The Economist (İngilizce). 11 Eylül 2021. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  333. ^ Rothschild, Daniel M. (20 Mart 2023). "The American Right's New Authoritarian Squeeze". The UnPopulist (İngilizce). 9 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023. 
  334. ^ Meléndez-Sánchez, Manuel (6 Ağustos 2021). "Meet Latin America's First Millennial Dictator". Slate (İngilizce). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  335. ^ "Nayib Bukele May Want to Become Latin America's First Millennial Dictator". The Economist (İngilizce). 7 Mayıs 2020. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  336. ^ a b "El Salvador President Changes Twitter Profile to 'Dictator'". Associated Press (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 20 Eylül 2021. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021. 
  337. ^ Youkee, Mat (26 Eylül 2021). "Nayib Bukele Calls Himself the 'World's Coolest Dictator' – But Is He Joking?". The Guardian (İngilizce). San Salvador, El Salvador. ISSN 0029-7712. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023. 
  338. ^ Blitzer, Johnathan (5 Eylül 2022). "The Rise of Nayib Bukele, El Salvador's Authoritarian President". The New Yorker (İngilizce). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  339. ^ Janetsky, Megan; Alemán, Marcos (4 Şubat 2024). "'World's Coolest Dictator' Nayib Bukele Claims El Salvador Presidential Re-Election". Time (İngilizce). San Salvador, El Salvador. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  340. ^ Renteria, Nelson; Garrison, Cassandra (18 Ekim 2021). Zieminski, Nick; Gibbs, Edwina (Ed.). "Thousands in El Salvador Join Protests Against Bukele Government". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2021. 
  341. ^ a b Murray, Christine (1 Aralık 2023). "El Salvador's President Nayib Bukele Steps Down for Contentious Re-Election Bid". Financial Times (İngilizce). Meksiko, Meksika. 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2023.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  342. ^ "Bukele Cambia Descripción en X de Presidente de El Salvador a "Rey Filósofo"" [Bukele, El Salvador Devlet Başkanı'nın X Tanımını "Filozof Kral" Olarak Değiştirdi]. Infobae (İspanyolca). San Salvador, El Salvador. 1 Aralık 2023. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  343. ^ Miranda, Wilfredo (11 Kasım 2021). "Bukele Presenta una Ley para Acallar las Voces Críticas en El Salvador" [Bukele El Salvador'da Eleştirel Sesleri Susturacak Bir Yasa Sunuyor]. El País (İspanyolca). San José, Kosta Rika. 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2021.  Geçersiz |url-erişimi=registration (yardım)
  344. ^ a b "El Salvador Press Cries Censorship as Anti-Gang Law Targets Media". The Guardian (İngilizce). 6 Nisan 2022. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  345. ^ Taylor, Luke (19 Nisan 2023). "El Salvador News Outlet Relocates to Costa Rica to Avoid Bukele's Crackdown". The Guardian (İngilizce). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  346. ^ a b Janetsky, Megan (18 Kasım 2023). "El Salvador's Miss Universe Pageant Drawing Attention at Crucial Moment for President". Associated Press (İngilizce). Meksiko, Meksika. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  347. ^ a b Janetsky, Megan (6 Temmuz 2023). "Amid Criticism over His War on Gangs, El Salvador's President Bukele Turns to Sports". Associated Press (İngilizce). San Salvador, El Salvador. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  348. ^ Reingold, Julián (1 Mayıs 2023). "El Salvador: Surfing in the "New Land of the Free?"". North American Congress on Latin America (İngilizce). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  349. ^ Baxter, Kevin (6 Haziran 2021). "After Memorable Surfing Championships in El Salvador, Focus Shifts to Olympics". Los Angeles Times (İngilizce). La Libertad, El Salvador. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  350. ^ "El Salvador Hosted the 2023 ISA World Surfing Games Show: Qualifiers for Paris and World Champion Title for Mexico and Brazil". Infobae (İngilizce). 9 Haziran 2023. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  351. ^ Tirado, Monica (18 Ocak 2023). "La Próxima Edición de Miss Universe se Llevará a Cabo en Latinoamérica" [Miss Universe Latin Amerika'da Yapılacak]. Hola! (İspanyolca). Miami, Florida. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2023. 
  352. ^ "Miss Nicaragua Sheynnis Palacios Wins Miss Universe Crown". Associated Press (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 19 Kasım 2023. 19 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2023. 
  353. ^ a b Renteria, Nelson (18 Kasım 2023). Nomiyama, Chizu (Ed.). "El Salvador Hosts Miss Universe as Protesters Denounce Mass Arrests". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
  354. ^ "Massive Protests in El Salvador Against President Nayib Bukele". People's Dispatch (İngilizce). 15 Mayıs 2020. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  355. ^ Peñate, Susana (1 Mayıs 2023). "Marchan por Salario Mínimo de $500 y Contra Régimen de Excepción" [500 Dolar Asgari Ücret İçin İstisna Hallerine Karşı Yürüyorlar]. El Mundo (İspanyolca). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  356. ^ Crespín, Verónica (15 Eylül 2023). "Médicos, Candidatos Presidenciales y Diputados en Marcha Contra Reelección, Falta de Medicinas y Capturas de Inocentes" [Doktorlar, Başkan Adayları ve Milletvekilleri Yeniden Seçime, İlaç Eksikliğine ve Masumların Yakalanmasına Karşı Yürüyor]. El Mundo (İspanyolca). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  357. ^ Renteria, Nelson; Garrison, Cassandra (15 Aralık 2021). O'Brien, Rosalba (Ed.). "Majority of Salvadorans Approve of Bukele's Leadership, Poll Shows". Reuters (İngilizce). San Salvador, El Salvador. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  358. ^ Galdámez, Eddie (22 Şubat 2021). "Despite Claims of Authoritarianism, President Bukele's Popularity Continues to be Strong in El Salvador". Global Voices. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  359. ^ Galdámez, Eddie (9 Mart 2022). "President Nayib Bukele's Approval Rating! What's Behind the President's Popularity?". El Salvador Info (İngilizce). 28 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 
  360. ^ a b c d Linthicum, Kate; Taco, Shanna; Cerrato, Paulo (25 Temmuz 2023). "Inside the Growing Cult of El Salvador's Nayib Bukele, Latin America's Political Star". Los Angeles Times (İngilizce). Meksiko, Lima ve Tegucigalpa. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  361. ^ Marquez, Carlos Mario; le Roux, Mariette (1 Şubat 2024). "Nayib Bukele, El Salvador's Unapologetic 'Dictator'". Barron's (İngilizce). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  362. ^ Quesada, Juan Diego; Guillén, Beatriz (3 Şubat 2024). "Nayib Bukele's Origin Story: A Millennial's Ambition". El País (İngilizce). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  363. ^ Picardo Joao, Óscar (22 Mayıs 2023). "La Ideología de Nuevas Ideas: Una Revisión Tras Casi Cinco Años en el Poder" [Nuevas Ideas İdeolojisi: Neredeyse Beş Yıllık İktidarın Ardından Bir Revizyon]. El Faro (İspanyolca). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  364. ^ Montoya, Angeline (16 Temmuz 2023). "El Salvador in the Grip of the 'Bukele System'". Le Monde (İngilizce). Paris, Fransa. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  365. ^ "Resultados de Concejos Municipales – San Salvador" [Belediye Meclislerinin Sonuçları – San Salvador] (İspanyolca). 2015. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  366. ^ "Escrutinio Final 2019 – Resultado de la Elección Presidencial" [Son İnceleme 2019 – Başkanlık Seçimi Sonucu]. Supreme Electoral Court (İspanyolca). 2019. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 

Daha fazla okuma

  • Braddock, Benjamin (7 Şubat 2024). "Bukele's War for Peace". IM–1776 (İngilizce). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 
  • Cuéllar, Jorge (7 Şubat 2024). "With Bukele Consolidated, Salvadorans Enter Uncharted Terrain". El Faro (İngilizce). Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  • Galdámez, Eddie (20 Şubat 2020). "Nayib Bukele, President of El Salvador from 2019 to 2024". El Salvador Info (İngilizce). 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  • Maldonado, Carlos S. (5 Mart 2023). "La Metamorfosis de Nayib Bukele: Un Poder Envenenado" [The Metamorphosis of Nayib Bukele: A Poisoned Power]. El País (İspanyolca). Meksiko, Meksika. 28 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2024.  Geçersiz |url-erişimi=registration (yardım)
  • Murray, Christine (9 Şubat 2024). "Nayib Bukele: The TikTok Authoritarian Feted Across Latin America". Financial Times (İngilizce). Erişim tarihi: 8 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  • "Nayib Bukele Shows How to Dismantle a Democracy and Stay Popular". The Economist (İngilizce). Sonsonate, El Salvador. 20 Temmuz 2023. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024.  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  • Quesada, Juan Diego (6 Şubat 2024). "Bukele Expands His Power in El Salvador: The Era of the Single Party and the Single Leader is Born". El País (İngilizce). San Salvador, El Salvador. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  • Ventas, Leire (5 Şubat 2024). "3 Cosas que Quizá no Sabías de la Vida de Nayib Bukele (Y Cómo Transformó su Imagen como Mediático y Polémico Presidente de El Salvador)" [Nayib Bukele'nin Hayatı Hakkında Muhtemelen Bilmediğiniz 3 Şey (Ve İmajını Bir Medya Figürüne ve El Salvador'un Tartışmalı Başkanına Nasıl Dönüştürdüğü)]. BBC Mundo (İspanyolca). San Salvador, El Salvador. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 

Dış bağlantılar

  • NayibBukele.com arşivlenmiş biyografi (İspanyolca)
  • Resmî devlet başkanlığı sitesindeki biyografi (İspanyolca)
  • X'te Nayib Bukele
Siyasi görevi
Önce gelen
Álvaro Rodríguez 		Nuevo Cuscatlán Belediye Başkanı
2012-2015 		Sonra gelen
Michelle Sol
Önce gelen
Norman Quijano 		San Salvador Belediye Başkanı
2015-2018 		Sonra gelen
Ernesto Muyshondt
Önce gelen
Salvador Sánchez Cerén 		El Salvador Devlet Başkanı
2019-günümüz 		Görevde
Parti siyasi görevi
Yeni makam Nuevas Ideas Lideri
2017-günümüz 		Görevde
Yeni siyasi parti GANA El Salvador Devlet Başkanı adayı
2019 		En yeni
Yeni siyasi parti NI El Salvador Devlet Başkanı adayı
2024 		En yeni
Onursal unvanlar
Önce gelen
Jimmy Morales 		Orta Amerika Ortak Pazarı
geçici başkanı
2019 		Sonra gelen
Juan Orlando Hernández
  • g
  • t
  • d
Afrika
Asya
Avrupa
Güney Amerika
Kuzey Amerika
Okyanusya
* = Geçici veya vekaleten görev yapanlar
İtalik = Makamı tartışmalı
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 1177174057
  • ISNI: 0000 0004 9992 7008
  • LCCN: no2019011480
  • VIAF: 5113154867607760100009
  • WorldCat (LCCN): no2019-011480