Moment magnitüd ölçeği

Moment magnitüd ölçeği (İngilizce: Moment magnitude scale), depremler esnasında ortaya çıkan enerjiyi ölçmeye yarayan bir sistem. Bu ölçek 1979 yılında Thomas C. Hanks ve Hiroo Kanamori tarafından yaratılmış ve Richter ölçeğinin yerini almıştır.[1]

Moment magnitüd ölçeğinin önemli bir avantajı, diğer ölçeklerde olduğu gibi üst limitte satürasyona (doyuma) uğramamasıdır. Bu durum, belirli bir değeri geçen büyük ölçekli depremlerin, aşağı yukarı aynı magnitüde sahip olamayacağı anlamına gelir. Bu nedenle moment magnitüd ölçeği, özellikle büyük depremleri ölçmekte kullanılan en yaygın sistemdir. USGS (United States Geological Survey) bu sistemi 3,5 değerinden düşük depremleri ölçmekte kullanmaz.

Moment magnitüdü ( M w {\displaystyle M_{\mathrm {w} }} ), boyutsuz bir rakam olup şöyle izah edilir:

M w = 2 3 ( log 10 M 0 N m 9 , 1 ) = 2 3 ( log 10 M 0 d y n c m 16 , 1 ) {\displaystyle M_{\mathrm {w} }={2 \over 3}\left(\log _{10}{\frac {M_{0}}{\mathrm {N} \cdot \mathrm {m} }}-9,1\right)={2 \over 3}\left(\log _{10}{\frac {M_{0}}{\mathrm {dyn} \cdot \mathrm {cm} }}-16,1\right)}

Yukarıdaki formüldeki sabitler, moment magnitüdünün, yerel magnitüd ölçeği (Richter), ML gibi diğer ölçeklerle kabaca yakın değerler vermesi için seçilmiştir.

Moment magnitüd sembolündeki ( M w {\displaystyle M_{\mathrm {w} }} ) "w" harfi yapılan iş (work) anlamına gelir. Formüldeki M 0 {\displaystyle M_{0}} sismik momenttir ve referans moment olarak Newton metre ([N·m]) kullanılır.[kaynak belirtilmeli]

Logaritmik bir ölçek olan moment magnitüd ölçeğindeki 1 birim artışı, ortaya çıkan enerjinin 101,5 = 31,6 kat artışına eşittir. Aynı şekilde 2 birim artışı, ortaya çıkan enerjinin 103 = 1000 kat artması demektir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ^ Hanks, Thomas C. (Mayıs 1979). "Moment magnitude scale". Journal of Geophysical Research. 84 (B5). ss. 2348-2350. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2007.