Bursa Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi

Bursa Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi, Bursa’da tekerleğin at arabasından otomobile gelişimini sergileyen bir müzedir. Haziran 2002 tarihinde ziyarete açılmıştır.^[1]

Müze hakkında

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin müze yapılmak üzere 30 yıl için TOFAŞ Otomobil Fabrikası’na kiraya verdiği 17 dönüm bahçe içindeki eski bir ipek fabrikasının (İpeker Fabrikası) restore edilmesi ile müze oluşturulmuştur. Restorasyon, 1998-2002 yılları arasında gerçekleşmiştir. Binanın restorasyonunu Mimar Naim Arnas gerçekleştirmiştir.^[2]

Bursa’da bir mezarda bulunan ve daha önce Bursa Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmekte olan 2600 yıllık bir savaş arabası müzede sergilenen en önemli eserlerdendir. Türkiye’nin çeşitli illerinden seçilerek bir araya getirilen kağnılar, at ve öküz arabaları, top arabaları, ot arabası, odun arabası gibi pek çok araba, panyolar, çarklılar, yarım esebey, Briçka gibi tarihi arabalar çok ince işlemlerden geçirilerek restore edildikten ve sınıflandırıldıktan sonra sergilenmektedir. Müzede Tofaş üretimi 8 otomobil de yer almaktadır.

Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi, Türkiye’de ilk ve tek Anadolu Arabaları Müzesi olarak bilinir. Toplam 17.000 metrekarelik alanı vardır ve Umurbey Mahallesindeki eski bir ipek fabrikası Tofaş’ın sosyal sorumluluk projesi adıyla birlikte restore edilerek 28 Haziran 2002’de müze olarak hizmet vermeye başlamıştır.

Müze; Umurbey Hamamı, Fayton Kafe, Eski Türk Evi, Fırın ve Baca, Havuz, Dokuma Alanı, Mancınıkhane ve Kozaklık olmak üzere 8 kısımdan oluşur.

Umurbey Hamamı, Rumeli Beylerbeyi Kara Timurtaş Paşa’nın oğlu Omurbey tarafından yaptırılmıştır ve bu hamam müzenin fuaye ve geçici sergilerinin toplandığı yerdir. Eski Türk Evi olarak adlandırılan kısım ise müzenin idari binasıdır. Dokuma bölümü olarak kullanılan Dokuma alanı, mancınıkhane ve kozaklık bulunuyor.

Müzenin içerisinde M.Ö. 12000 yılından günümüze kadar Anadolu olarak adlandırdığımız bu bölgedeki otomotiv alanının zaman içerisinde gelişimine ait sergiler var.

Ahşap kazıklardan buharlı motorlara kadar; tekerleğin Anadolu’ya ilk ulaşmasından itibaren hidrolik direksiyon sisteminin icadına kadar olan farklı farklı süreleri kapsayan bu serginin belirli bir bitişi yok.

Tofaş’ın eski yöneticilerinden Jan Nahum, Y. Mimar A. Naim Arnas ve M.S.Ü Mimarlık Fakültesi Endüstri Ürünleri Bölüm Başkanı Prof. Önder Küçükerman; Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından gösterilen eski ipek fabrikasının bulunduğu yerde ‘’Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi’’nin kurulması amacıyla 2018 yılında ilk adımı attılar.

Umurbey Bilgi Parkı içerisinde bulunan alan ve yapıtlar müze olarak kullanıma uygun bir şekilde restore edilerek kullanıma açıldı. Eski ipek fabrikasının ana binası olan müzede kalkolitik çağa ait bir tekerlekten esinlenilmiştir. Bugün Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi’nde, 2600 yıl önce yapılan arabanın Bursalı ustalar tarafından yeniden hayata geçirilmiş tekerlekler, geleneksel araba atölyeleri, motorlu ve motorsuz araçlar sergilenmektedir.

Müze, en son veriler ışığında yılda ortalama altmış bin yerli ve yabancı ziyaretçi alıyor. Müze, 28 Haziran 2002’de açtığından bu yana yaklaşık 1 milyondan fazla ziyaretçi almıştır.^[3]

Müzeden görüntüler

Kaynakça