Özne-nesne-fiil

Dilbilimsel tipolojide özne-nesne-fiil (subject-object–verb veya SOV), öznenin birinci, nesnenin ikinci ve fiilin üçüncü sırada olduğu cümle yapısıdır. Sözcük sırası tercihine sahip doğal diller arasında SOV en yaygın kullanılan tip türüdür (Ardından gelen özne fiil nesne (SVO) ile beraber iki tür doğal dillerin %75'inden fazlasını oluşturmaktadır). İngilizce SOV olsaydı, asıl Standart İngilizce "Sam ate orange" yerine, "Sam orange ate" sıradan bir cümle olurdu.^[1]

Terim çoğunlukla, Adjghe ve Basque gibi ergentik diller için, gerçekten konular yerine aracıları olan gevşek kullanılır.

SOV yapısı olan diller arasında Türk dilleri, Türkçe, birçok Hint-İran dilleri, Ainu, Akkadça, Amharice, Ermenice, Assam, Aymara, Azerice, Baskça, Bengalce, Burmaca, Burushaski, Dakota, Dogon dilleri, Elamit, Eski Yunanca, Gujarati, Hajong, Hintçe, Hititçe, Hopi Dili, İjoid dili, Itelmen, Japonca, Kazakça, Kırgızca, Korece, Kürtçe, Klasik Latince, Lakota, Mançu, Mande dilleri, Marathi, Moğolca, Navaho Dili, Nepalce, Nevari, Nivkh, Nobiin, Pâli, Peştucur, Farsça, Pencapça, Quechua, Senufo dilleri, Somali ve diğer tüm Cushit dilleri, Sümer, Tibetçe ve hemen hemen tüm diğer Tibeto-Burman dilleri, Kannada, Malayalam, Tamil, Telugu ve diğer tüm Dravid dilleri, Tigrinya, Seri, Sicilya, Sindhi, Sinhalese, Urduca, neredeyse tüm Uto-Aztek dilleri, Özbekçe, Yukagir ve neredeyse tüm Kafkas dilleri bulunuyor.^[2][3]

Standart Çince Mandarin SVO'dur, ancak net bir bağlamda basit cümleler için kelime sırası SOV veya OSV'ye izin verecek kadar esnektir. Almanca ve Hollandaca, geleneksel tipolojide SVO, üretken gramerde SOV olarak düşünülür.^[4]

Kaynakça

Ayrıca bakınız

• Özne-fiil-nesne
• Kesme işareti