1705

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija:	1670-e  1680-e  1690-e  – 1700-e –  1710-e  1720-e  1730-e
Godine:	1702 1703 1704 – 1705 – 1706 1707 1708

1705. po kalendarima

Gregorijanski	1705. (MDCCV)
Ab urbe condita	2458.
Islamski	1116–1117.
Iranski	1083–1084.
Hebrejski	5465–5466.
Bizantski	7213–7214.
Koptski	1421–1422.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1760–1761.
• Shaka Samvat	1627–1628.
• Kali Yuga	4806–4807.
Kineski
• Kontinualno	4341–4342.
• 60 godina	Yin Drvo P(ij)etao (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11705.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1705. (MDCCV) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u ponedjeljak po julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• februar - Alien Act: Škoti će biti smatrani strancima u Engleskoj, osim ako se ne povuče škotski Zakon o sigurnosti, kojim je osporena naslednica kraljice Ane u Škotskoj, ili ako se ne otvore pregovori o uniji.

• 2. 3. - Rakošijeva buna: Rakoci opet poziva patrijarha i srpski narod da mu se priključe - Srbe žele pridobiti novcem, od ovog proleća se spominju manji srpski odredi u Rakocijevoj vojsci, naročito od Srba iz turskog Banata^[1]
• 15. 3. - Rat za špansko nasleđe: Francuzi započinju opsadu savojske Nice - osvajaju je u januaru.

April/Travanj – Jun/Lipanj

• 10. 4. - Rakošijeva buna: pomoriški graničari deblokirali Veliki Varadin i Pošpek, zatim prelaze Tisu i pustoše Kunheđeš i Madaraš.^[1]
• 16. 4. - Kraljica Anne posetila Trinity College u Cambridgeu, Isaac Newton je dobio titulu knight bachelor.

• 3. 5. - Rat za špansko nasleđe: franko-španska opsada Gibraltara okončana nakon osam meseci bez uspeha.
• 5. 5. - Nakon smrti oca Leopolda I njegov sin Josip I preuzima mjesto rimsko-njemačkog cara, odnosno vladara Češke, Mađarske, Hrvatske i drugih zemalja koje tvore tadašnju Habsburšku Monarhiju.
• 17. 5. - Patrijarh Arsenije rukopoložio u Krušedolu Sofronija Podgoričanina za pravoslavnog episkopa slavonskog u Pakracu.^[2] (potvrđen tek 1708, krušedolski mitropolit 1710-11).
• maj, krajem - Monasi Ravanice i raja Resave dobili dozvolu da obnove manastir, ali ništa nije učinjeno.^[3]

• 20. 6. - Đenovski pakt, sporazum Engleske i Katalonaca kojim se otvara novi front protiv Burbona u Španiji.

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• 8. 7. - Bitka kod Kefa: alžirska pobeda nad tuniskim snagama, zarobljeni su tuniski beg Ibrahim Šerif i njegov brat Muhamed. Ali spahijski aga Al-Husayn I ibn Ali je proglašen za bega nekoliko dana kasnije - početak dinastije Husainida koji će vladati Tunisom do 1957.
• 15. 7. - Veliki severni rat: neuspeli švedski napad na ruski Kronštat ih košta trećine snaga (→ sv) - nakon ovoga drže mesto pod blokadom.
• 18. 7. - Bitka kod Elixheima: vojvoda od Marlborougha "prelazi brabantske linije", francuski luk defanzivnih fortifikacija u Belgiji.
• 26. 7. - Bitka kod Gemauerthofa u dan. Letoniji: švedska pobeda nad Rusima, ali ovi će svejedno zauzeti Kurlandiju.

• 31. 7. - Veliki severni rat, Građanski rat u Poljskoj: Bitka kod Varšave (Rakowieca), neuspeli je pokušaj Augusta II da povrati Varšavu od Šveđana i Stanisława Leszczyńskog.

• 10. 8. (30. 7. po j.k.) - U ruskom Astrahanu izbija pobuna, inicirana zabranom brada i tradicionalne odeće - ugušena je sledećeg marta^[4].

• 16. 8. - Bitka kod Cassana u Lombardiji: de Vendôme odnosi taktički uspeh nad Eugenom Savojskim, koji je ranjen, ali uz obostrane velike žrtve.
• 23. 8. - Savezničke anglo-holandske trupe se iskrcavaju blizu Barselone, pridružuje im se nešto katalonskih pobunjenika.
• 28. 8. - Smrću Georga Wilhelma prestaje postojati Kneževina Lüneburg - priključena je Elektoratu Braunschweig-Lüneburg na čelu sa Georgom, budućim britanskim kraljem.

• 6. 9. - Tibetanski regent Desi Sangye Gyatso ubijen nakon što je izgubio vojni okršaj sa Lha-bzang Khanom.
• 15. 9. - Rusi nakon opsade zauzimaju Mitau, glavni grad Kurlandije (Jelgava u Letoniji).

• 13 - 17. 9. - Opsada Barcelone: saveznici zauzimaju zamak Montjuïc iznad Barselone, mada je gen. Georg von Hessen-Darmstadt poginuo prvog dana.
• 20. 9. - Ugarski sabor u Sečenju (Sečany u Slovačkoj) bira Rakocija za namjesnika, sa Senatom.
• 28. 9. - U moravskom mestu Svatý Kopeček izgorela zgrada za hodočasnike, stradao 121 čovek.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

• 4. 10. - Švedski saveznik Stanisław Leszczyński krunisan u Varšavi za poljskog kralja.
• 9. 10. - Saveznici zauzeli Barselonu.
• oktobar - Robovski zakoni u engleskoj Koloniji Virdžinija konsoliduju ropstvo i podređen status crnaca.
• 22. 10. - Nadvojvoda Karlo stiže u Barselonu kao španski kralj "Karlos III", ostaje u zemlji do 1711.
• 25. 10. - Bitka kod Prage, blizu Varšave: malobrojnije snage odbile napad Augustovih Poljaka i saveznika.

• 1. 11. - Poljski kralj August Jaki ustanovio Orden Belog orla, i danas najviše poljsko odlikovanje.
• 9. 11. (29. 10. po j.k.) - Patrijarh Arsenije se obraća caru Petru Velikom: poziva ga da bude vođa srpskom narodu, opisuje stradanja usled Rakocijevog ustanka.^[2]
• novembar - Novi prodor kuruca u Bačku, uvod u tešku 1706.^[5]
• novembar - Bavarski narodni ustanak protiv habsburške vlasti.
• 15. 11. - Rakošijeva buna: Bitka kod Zsibó (Jibou): pobeda austro-dansko-srpskih snaga nad kurucima na severu Erdelja.
• 17. 11. - Rakoci uputio Hrvatima još jedan poziv na zajedničku borbu protiv Austrije, u Hrvatskoj mu pomaže barun Josip Vojnović - razmišlja se o iskrcavanju francuske vojske na Hrvatskom primorju^[6]
• 27. 11. (16. 11. po j.k.) - Ukazom Petra Velikog osnovan morski puk - početak ruske pomorske pešadije, marinaca.
• 28. 11. - Varšavski mir između Švedske i poljske frakcije Stanisława Leszczyńskog, vrlo povoljan za Šveđane - frakcija Augusta II nastavlja borbu.

• 4. 12. - Kontroverza kineskih obreda: papin legat Charles De Tournon stigao u Peking s naredbom da ih ukine.
• 13. 12. - Bitka kod Szentgotthárda: Bottyánova kurucka pobeda na austrijskoj granici.
• decembar - Zakon o Sofijinoj naturalizaciji: Sofija Hanoverska, naslednica kraljice Ane, i svi njeni potomci se prihvataju za engleske državljane, ako nisu katolici (opozvano 1949).
• decembar - Engleski parlament je odustao od Zakona o strancima - unija sa Škotskom je postignuta 1707.
• 16. 12. - Pobuna u Valenciji u korist "Karlosa III".
• 21. 12. - Braunauerski parlament za oslobođenje Bavarske, prvi slobodni parlament u Bavarskoj, u Nemačkoj se smatra za anticipaciju parlamentarizma, znatno pre Francuske revolucije.
• 21. 12. - Sukob mogula i sika: siki napuštaju tvrđavu Anandpur nakon sedmomesečne opsade, 29-og se vodi Bitka kod Muktsara, poznata po pogibiji "40 oslobođenih".
• 25. 12. - Sendlinški krvavi Božić: posle neuspelog ustaničkog napada na Minhen, austrijska kolona potukla bavarske ustanike kod sela Sendling i ubila mnogo zarobljenih.
• 28. 12. - Francuski vojnici napadnuti u Saragosi, seljaci se bune u okolini.

Kroz godinu

• U Travniku osnovana Elči Ibrahim-pašina medresa.
• Mošti cara Uroša prenesene iz Nerodimlja u Jazak.
• Eugen Savojski obavlja reorganizaciju habsburške vojske.^[7]
• Pećki patrijarh Kalinik, koji je bio hapšen, uspeo da se opravda pred Portom.^[8]
• Umro Hudaverdi-paša pećki.^[9]
• Počela gradnja palače Blenheim (do 1722).
• Edmond Halley objavio Astronomiae cometicae synopsis u kome je pretpostavio periodičnost komete čiji je povratak najavio za 1758. i koja će biti nazvana po njemu.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1705.

• 24. 1. - Carlo Broschi, kastrat Farinelli († 1782)
• 9. 2. - Matija Jušić, isusovac, vjerski pisac († 1772)
• 15. 2. - Charles André van Loo, slikar († 1765)
• 21. 9. - Dick Turpin, engleski drumski razbojnik (kršten) († 1739)
• 31. 10. - Giovanni Ganganelli, papa Klement XIV. († 1774)
• Dionisije Novaković, budimski episkop († 1767)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1705.

• 3. 1. - Luca Giordano, slikar (* 1634)
• 17. 1. - John Ray, prirodnjak, pionir taksonomije (* 1627)
• 1. 2. - Sophie Charlotte von Hannover, kraljica-supružnica Pruske (* 1668)
• 5. 5. - Leopold I., rimsko-njemački car, ugarsko-hrvatski kralj i češki kralj (* 1640)
• 16. 8. - Jacob Bernoulli, matematičar (* 1654)
• 13. 9. - Emeric Thököly, bivši knez Erdelja (* 1657)
• 17. 10. - Ninon de l'Enclos, kurtizana, spisateljica (* 1620)
• 31. 12. - Catarina de Bragança, bivša engleska kraljica-supružnica (* 1638)

Reference

Literatura

• Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
• Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)

Vanjske poveznice