Língua tausug

Tausūg
Falado(a) em: Filipinas, Indonésia, Malásia
Região: Sulu, Kalimantan, Sabah
Total de falantes: cerca de um milhão[1]
Família: Austronésia
 Malaio polinésia
  Filipina
   Grande Centro-Filipinas
    Centro Filipinas
     Bisaya
      Bisaya Sul
       Butuan-Tausg
        Tausūg
Códigos de língua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: ---
ISO 639-3: tsg

A língua tausug (ou Tausūg) é uma das línguas austronésias do damo das línguas malaio-polinésias falada na província (ilha) de Sulu nas Filipinas. É uma das línguas Bisayas, sendo falada também na Malásia e na Indonésia.

A língua usa as escritas Latina e Árabe. Outros nome da língua são Bahasa Sug, Moro Joloano, Sinug, Sulu, Suluk, Tausog, Taw Sug, Taosug, Sooloo, Joloano Sulu, Moro.

Falantes

  • 900 mil nas Filipinas (conf. SIL 2000),em crescimento, sendo 250 mil monolingues.
  • 150 mil na Malásia (2000).
  • 12 mil na Indonésia (1981 conf. Wurm)

Geografia

Os falantes das Filipinas estão em Jolo, Sulu, Palawan, Zamboanga e imediações. Na Indonésia vivem no litoral norte de Kalimantan e são imigrantes de Sulu. Na Malásia se localizam em Sabah, nos distritos de Sempurna, Sandakan, Tawau, Lahad Datu, Labuk-Sugut e Kudat, também vindos de Sulu. A língua é aí chamada ‘Suluk’.

São agricultores de arroz, milho, milheto, mandioca, banana, coco,inhame e frutas; há também pescadores e pastores de cabras, gado bovino, búfalos, galináceos. As religiões são o Catolicismo e o Islamismo. A língua é muito usada no comércio entre grupos diversos.

Já há dicionário e programas de rádio desde 1985 – 1998, 50% são alfabetizados tanto os que a têm com primeira, como os de 2ª língua (entre os Mapun, Sama Central, Sama Balangingi, Sama pangutaran, Sama Sul e Yakan das Filipinas.

Sintaxe

O Tausug é uma língua ergativa-absolutiva que apresenta o número gramatical dual (2ª pessoa) e também o “nós” inclusivo e eclusivo.

Pronomes

  Absolutivo Ergativo Oblíquo
1ª do Singular aku ku kāku'
2ª Dual kita natu', ta katu'
2ª Singular ikaw, kaw mu kaymu
3a Singular siya niya kaniya
1ª Plural inclusiva kitaniyu natu'niyu, taniyu kātu'niyu, kātu'natu'
1ª Plural exclusiva kami namu kāmu'
2ª Plural kamu niyu kaniyu
3ª Plurall sila nila kanila

Amostra de texto

Transliterado em alfabeto latino

Wayruun tuhan malaingkan ha Allāh, hi Muhammad in rasūl sin Allāh.

Alfabeto árabe وَيْرُٷنْ تُهَنْ مَلَئِڠْكَن هَ الله هِ مُحَمَّدْ ئِڠ رَسُولْ سِڠ الله

Português

Não há outro deus que não Allah, Muhammad é o mensageiro de Allah.

Referências

  1. Conf. Ethnologue.com

Bibliografia

  • (em inglês) In Bahasa Sug: An Introduction to Tausug; editor Lobel & Tria Partnership, Co.| autor -Christopher Allen Sundita ; 2002 (isbn=971-92226-6-2)

Ligações externas

  • «Língua Tausug» (em inglês). Dr. Carl G. Rubino 
  • «Bansa.org Dicionário Tausug» (em inglês) 
  • «Tausug em Ethnologue» 
  • «Tausug em Omniglot» 
  • «Aulas de Tausug» 
  • Portal da linguística