Zespół Hornera

 Ten artykuł od 2011-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Zespół Hornera
syndroma Horner
Ilustracja
Zespół Hornera jako następstwo rozwarstwienia tętnicy szyjnej
Klasyfikacje
ICD-10

G90.2

Zespół Hornera (in. zespół Claude’a Bernarda-Hornera) – choroba spowodowana przerwaniem współczulnego unerwienia oka pomiędzy ośrodkiem w pniu mózgu, a samym okiem. Do uszkodzenia może dojść na poziomie pierwszego neuronu drogi podwzgórzowo-rdzeniowej (np. przy uszkodzeniu rdzenia szyjnego), na poziomie drugiego neuronu przed zwojem (np. gdy pień współczulny jest uciskany przez guz płuca) lub po przełączeniu włókien w zwojach (np. na wysokości tętnicy szyjnej wewnętrznej, w guzach zatoki jamistej). U dzieci zespół Hornera może prowadzić do heterochromii[1]. Zespół został nazwany od nazwiska Johanna Friedricha Hornera, który jako pierwszy opisał zespół w 1869[2][3].

Klasycznymi objawami zespołu Hornera związanymi z samym narządem wzroku są:

  • ptosis – zwężenie szpary powiekowej po zajętej stronie, spowodowane porażeniem lub osłabieniem mięśni tarczkowych górnych i dolnych unerwionych współczulnie
  • miosis – zwężenie źrenicy oka po stronie uszkodzenia, spowodowane działaniem mięśnia zwieracza źrenicy bez opozycji rozwieracza, czego skutkiem jest nierówność źrenic (anisocoria); źrenica nie rozszerza się w ciemności
  • niedobarwliwa różnobarwność tęczówek (ta po stronie zespołu Hornera jest jaśniejsza, objaw może być obserwowany, jeśli zmiana jest wrodzona lub długotrwała)
  • źrenica bardzo wolno się rozszerza.

W zespole Hornera klasycznie opisywany jest także enophthalmus, czyli zapadnięcie gałki ocznej do oczodołu, jednakże jest on tylko pozorny, gdyż u osób dotkniętych zespołem pomiar odległości między bocznym kątem oka, a wierzchołkiem rogówki mieści się w granicach normy. Złudzenie enophthalmusa wynika z zawężenia szpary powiekowej w wyniku porażenia mięśni tarczkowych górnych i dolnych[4].

Jednym z guzów uciskających nerw współczulny jest guz Pancoasta, dla którego zespół Hornera jest objawem charakterystycznym. Dochodzi wtedy do zaniku aktywności współczulnej w obszarze unerwianym przez pień współczulny i wystąpienia wymienionych wyżej objawów ocznych, a także dodatkowych:

  • anhidrosis – upośledzenie wydzielania potu na części twarzy po zajętej stronie;
  • vasodilatatio – rozkurcz mięśniówki naczyń skórnych skutkujący ich rozszerzeniem.

Inne objawy to pozorny wytrzeszcz, przejściowe obniżenie ciśnienia w gałce ocznej, zmiany w składzie łez.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Gesundheit B., Greenberg M. Medical mystery: brown eye and blue eye--the answer.. „The New England journal of medicine”. 22 (353), s. 2409–10, grudzień 2005. DOI: 10.1056/NEJM200512013532219. PMID: 16319395. 
  2. ↑ Horner JF. Über eine Form von Ptosis. Klin Monatsbl Augenheilk 1869;7:193-8.
  3. ↑ Horner's syndrome w bazie Who Named It (ang.)
  4. ↑ RobertR. Daroff RobertR., Enophthalmos Is Not Present in Horner Syndrome, „PLoS Medicine”, 2 (4), 2005, e120, DOI: 10.1371/journal.pmed.0020120, ISSN 1549-1676, PMID: 15839747, PMCID: PMC1087222 [dostęp 2022-10-07]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Horner Syndrome w serwisie eMedicine (ang.)

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (klasa chorób):
  • BNCF: 58174