Wilhelm Kempff

Wilhelm Kempff
Ilustracja
Wilhelm Kempff (1965)
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1895
Jüterbog

Data i miejsce śmierci

23 maja 1991
Positano

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

muzyk (pianista, kompozytor)

Wydawnictwo

Deutsche Grammophon

Odznaczenia
Order Bawarski Maksymiliana za Naukę i Sztukę Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Wilhelm Kempff (ur. 25 listopada 1895 w Jüterbogu, zm. 23 maja 1991 w Positano)[1][2] – niemiecki pianista i kompozytor.

Młodość

Pochodził z rodziny znanych muzyków kościoła luterańskiego. Naukę gry rozpoczął w wieku czterech lat u swego ojca Wilhelma, kantora i organisty, kontynuował u Idy Schmidt-Schlesicke. Debiutował w Poczdamie w wieku 6 lat. Dzięki wstawiennictwu Georga Schumanna, dyrektora berlińskiej Singakademie, którego oczarowała gra i talent improwizatorski dziewięcioletniego Kempffa (grał z pamięci i transponował fugi z Das Wohltemperierte Klavier Bacha), rozpoczął on naukę fortepianu u Karla Heinricha Bartha (ucznia Karola Tausiga i Hansa von Bülowa) i kompozycji u Roberta Kahna (ucznia Johannesa Brahmsa) w Hochschule für Musik w Berlinie (1904). Pozostali jego nauczycielami po wstąpieniu w 1914 do berlińskiej Musikhochschule.

Od 1914 kontynuował naukę u Bartha i Kahna w wyższej szkole w Berlinie, jednocześnie studiował na Uniwersytecie historię muzyki i filozofię. W latach 1916-1917 towarzyszył jako pianista i organista Berliner Hof- und Domchor podczas jego występów w Niemczech i Skandynawii. Uczelnię ukończył w 1917, uzyskując nagrodę im. Mendelssohna w dziedzinie kompozycji i gry fortepianowej (ukończył również klasę organów).

Pierwsze występy

W tym okresie obficie komponował, jego utwory wykonywane były w wielu miastach niemieckich i europejskich. W 1918 wystąpił w Filharmonii Berlińskiej, wykonując Koncert G-dur Beethovena pod dyrekcją Artura Nikischa. W dwudziestoleciu międzywojennym koncertował w całych Niemczech, Skandynawii, Turcji, Ameryce Południowej, a w czasie II wojny światowej – we Francji i Berlinie. Koncertował też w Japonii.

Jako kameralista grał m.in. z Yehudim Menuhinem, Henrykiem Szeryngiem, Pierre'em Fournierem i Mstisławem Rostropowiczem.

Szczyt popularności

W 1951 wystąpił po raz pierwszy w Londynie, zaś w 1964 – w USA, budząc entuzjazm krytyki swoimi interpretacjami Beethovena i Schumanna. W 1986 osiadł w Positano koło Neapolu, gdzie od 1957 organizował festiwal Beethovenowski. Ostatni publiczny występ pianisty odbył się w 1981 w Paryżu.

Kempff posiadał fenomenalną pamięć muzyczną i umiejętności improwizatorskie.

Nazywany był „księciem fortepianu” i uznany za jednego z największych pianistów XX w. Beethovenista (nagrał m.in. wszystkie sonaty i koncerty tego kompozytora), wspaniale interpretował także dzieła Bacha, Mozarta, Schuberta (jako pierwszy zarejestrował komplet sonat fortepianowych), Schumanna, Brahmsa, Chopina i Liszta.

Kompozytor i pedagog

Jako kompozytor pozostawił m.in. cztery opery, oratorium, dwie symfonie, koncert skrzypcowy i fortepianowy, utwory kameralne, pieśni oraz transkrypcje utworów Bacha i Mozarta. W 1952 wydał dzieła fortepianowe Schumanna (7 tomów). Jest autorem pracy Unter dem Zimbelstern: das Werden eines Musikers (1951) i autobiografii Was ich hörte, was ich sah: Reisebilder eines Pianisten (1981).

Zajmował się także działalnością pedagogiczną. W latach 1924-1929 prowadził klasę mistrzowską w Hochschule für Musik w Stuttgarcie, następnie wykładał na letnich kursach w Poczdamie (1931-1941), a od 1957 organizował coroczne kursy beethovenowskie w swojej willi w Positano. Jego uczniami byli: Marie-Françoise Bucquet, Eric Heidsieck, John Lill, Mitsuko Uchida[3], Annette Servadei i inni.

Przypisy

  1. Wilhelm Kempff na stronie allmusic.com. allmusic.com. [dostęp 2012-01-09]. (ang.).
  2. Wilhelm Kempff Is Dead at 95; German Was Romantic Pianist. nytimes.com, 1991-05-25. [dostęp 2012-01-09]. (ang.).
  3. 88 notes pour piano solo, Jean-Pierre Thiollet, Neva Ed., 2015, p. 340. ISBN 978-2-3505-5192-0
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000109358672
  • VIAF: 111633974
  • LCCN: n81090033
  • GND: 118561316
  • NDL: 00445443
  • LIBRIS: gdsvw4r0353kfwl
  • BnF: 13895930f
  • SUDOC: 070483949
  • SBN: LO1V142061
  • NLA: 35973198
  • NKC: jx20051209005
  • BNE: XX854559
  • NTA: 069488193
  • BIBSYS: 2119375
  • CiNii: DA05250027
  • Open Library: OL133158A
  • PLWABN: 9810630215705606
  • NUKAT: n2004043066
  • J9U: 987007601364205171
  • LNB: 000111594
  • NSK: 000163634
  • CONOR: 44570211
  • KRNLK: KAC201105921
  • RISM: people/12889
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3921686
  • Britannica: biography/Wilhelm-Kempff
  • Universalis: wilhelm-kempff
  • БРЭ: 2060197
  • NE.se: wilhelm-kempff
  • SNL: Wilhelm_Kempff
  • Catalana: 0035526
  • DSDE: Wilhelm_Kempff
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 31183