Stezychor

Stezychor (gr. Στησίχορος, ur. ok. 632–629 p.n.e. w mieście Himera na Sycylii, zm. ok. 556–553 p.n.e. w Katanii) – grecki poeta liryczny.

Informacje o jego życiu podaje m.in. bizantyński leksykon Suda. Większość życia spędził na Sycylii, okresowo przebywał także na Peloponezie. W starożytności przypisywano wprowadzenie do liryki chóralnej tzw. systemu triadycznego. Był autorem wielu poematów, z których do dziś zachowały się krótkie fragmenty. Jego poezja posiadała silne elementy dramatyczne i stanowiła pomost pomiędzy wielką epiką a liryką chóralną, wpłynęła także na rozwój greckiej tragedii.

Od nazwy jednego z poematów Stezychora (Palinodia)[1] pochodzi określenie palinodia oznaczające w poetyce pozorne odwołanie poprzedniej krytyki, co prowadzi do jej wzmocnienia.

Tytuły poematów Stezychora:

  • Igrzyska nad grobem Peliasa
  • Gerioneida
  • Helena
  • Palinodia
  • Zburzenie Ilionu
  • Erifyle
  • Europeja
  • Cerber
  • Kyknos
  • Powroty
  • Oresteja
  • Scylla
  • Łowcy dzika

Do dziś zachowały się m.in. fragmenty z poematu Gerioneida, Zburzenie Ilionu, Erifyle. Część zachowanych fragmentów twórczości Stezychora została odkryta ponownie dopiero w XX wieku, dzięki odczytaniu rękopisów papirusowych, opublikowanych przez Edgara Lobela w 1967[2].

Przypisy

  1. Poemat ten jest odwołaniem wcześniejszych słów poety piętnujących cudzołóstwo Heleny Trojańskiej. Stezychor utrzymywał teraz, że Heleny nigdy nie było w Troi. Wątek ten wykorzystał Eurypides w sztuce Helena, a Herodot w Dziejach (księga 2, 113 - 119).
  2. Jerzy Danielewicz, wstęp do: Liryka starożytnej Grecji, Biblioteka Narodowa Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź 1984, s. LXXXVIII.
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000106551389
  • VIAF: 282509558, 316962007, 79398301, 18015147, 2161028937623742253, 250850913, 177793715, 4342161211582440070008, 3800160667664603560001, 2290159400288519620006, 200853583, 426159474176827661184, 280144647698790707280, 28161028782223740260, 247144647692771270411, 405158790512538850833
  • LCCN: n81003957
  • GND: 118617966
  • LIBRIS: qn258v6803vq6gn
  • BnF: 12256827h
  • SUDOC: 031333206
  • SBN: CFIV027000
  • NKC: mzk2010611259
  • BNE: XX1243815
  • NTA: 069958432
  • BIBSYS: 90624741
  • CiNii: DA05752750
  • Open Library: OL1033530A
  • PLWABN: 9811722352605606
  • NUKAT: n2011045554
  • J9U: 987007270921205171
  • ΕΒΕ: 49708
  • WorldCat: viaf-316962007, viaf-79398301
  • PWN: 3979686
  • Britannica: biography/Stesichorus
  • Treccani: stesicoro
  • Universalis: stesichore
  • NE.se: stesichoros
  • SNL: Stesikhoros
  • Catalana: 0025271
  • DSDE: Stesichoros