Sos arrabbiata

Sos arrabbiata
Salsa all'arrabbiata
Ilustracja
Penne all'arrabbiata
Rodzaj

sos

Kuchnia

włoska

Data i miejsce powstania

lata 50. lub 60. XX wieku
Lazio

Składniki

pomidory, oliwa z oliwek, czosnek, papryka chili

Multimedia w Wikimedia Commons

Arrabbiata (w dialekcie rzymskim arabbiata[1]) – rodzaj pikantnego sosu do makaronu pochodzącego z kuchni włoskiej. Jest typowy dla regionu Lazio, a w szczególności Rzymu[2].

Pochodzenie nazwy

Arrabbiata oznacza „zły” w języku włoskim[3]. W dialekcie rzymskim przymiotnik arabbiato wskazuje na przesadzenie (w tym przypadku oznacza przesadzenie z ostrością)[1]. W Rzymie przymiotnik ten jest używany również do określenia każdego dania z patelni z dużą ilością oliwy, czosnku i papryczki chilli wywołującego silne uczucie pragnienia (np. broccoli arabiatti)[1].

Historia

Danie pochodzi z lat 50. lub 60. XX wieku, kiedy w kuchni rzymskiej(inne języki) modne były dania o ostrym smaku[2].

Składniki

Do głównych składników należą pomidory bez skórki lub przecier pomidorowy, czosnek, dużo papryczki chili, natka pietruszki, sól i oliwa z oliwek. Czasami dodaje się starty parmezan lub pecorino romano[2].

Nazwiązania w popkulturze

Sos pojawiał się we włoskich filmach m.in. w Wielkim żarciu Marco Ferreriego i Rzymie Federica Felliniego[4]. Nazwa sosu pojawia się też w tekście i tytule piosenki Pappardelle all'arrabbiata polskiego rapera Belmondo[5].

Przypisy

  1. a b c FernandoF. Ravaro FernandoF., Dizionario romanesco, Roma: Newton Compton, 2005, s. 86, ISBN 978-88-541-1792-1  (wł.).
  2. a b c LuigiL. Carnacina LuigiL., VincenzoV. Buonassisi VincenzoV., Roma in Cucina, 1975, s. 81  (wł.).
  3. PONS|Słownik online [online], PONS [dostęp 2024-02-24]  (pol.).
  4. LivioL. Giorgioni LivioL., La grande abbuffata: percorsi cinematografici fra trame e ricette, Effatà, 2002, s. 25, ISBN 978-88-7402-022-5, OCLC 50875311  (wł.).
  5. Belmondo – Pappardelle all’arrabbiata. [dostęp 2024-02-24].