Siarczan glinu

Kryształy Al₂(SO₄)₃·16H₂O

Nazewnictwo

Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
konst.	trissiarczan diglinu
addyt.	tetraoksydosiarczan(2−) glinu
Inne nazwy i oznaczenia
półsyst.	siarczan glinu
Stocka	siarczan(VI) glinu
farm.	Aluminii sulfas^[1]
inne	dawn. siarczan glinowy

Ogólne informacje

Wzór sumaryczny

Al₂(SO₄)₃

Masa molowa

342,15 g/mol

Wygląd

białe lub prawie białe, krystaliczne kawałki^[1]

Identyfikacja

Numer CAS

10043-01-3

PubChem

24850

DrugBank

DB11239 DB11239, DB11239

SMILES
[O-]S(=O)(=O)[O-].[O-]S(=O)(=O)[O-].[O-]S(=O)(=O)[O-].[Al+3].[Al+3]

Właściwości

Gęstość
2,71 g/cm³^[2]; ciało stałe

Rozpuszczalność w wodzie
łatwo^[1]
w innych rozpuszczalnikach
etanol: nierozpuszczalny^[1]

Temperatura topnienia	770 °C (rozkład)^[2]

Niebezpieczeństwa

Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-06-24]

Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów

Na podstawie podanego źródła^[2]

Niebezpieczeństwo

Zwroty H

H315, H318, H335, H412

Zwroty P

P261, P273, P280, P305+P351+P338

Europejskie oznakowanie substancji

oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne

Na podstawie podanego źródła^[2]

Drażniący
(Xi)

Zwroty R

R37/38, R41, R52

Zwroty S

S26, S39

NFPA 704

Na podstawie
podanego źródła^[3]

Numer RTECS

BD1700000

Dawka śmiertelna

LD₅₀ 6207 mg/kg (mysz, doustnie)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Farmakokinetyka

Działanie	ściągające

Multimedia w Wikimedia Commons

Siarczan glinu (łac. Aluminii sulfas), Al₂(SO₄)₃ – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu siarkowego i glinu na +III stopniu utlenienia. Tworzy szereg hydratów, z których najczęściej spotykane to heksadekahydrat Al₂(SO₄)₃·16H₂O i oktadekahydrat Al₂(SO₄)₃·18H₂O. Heptadekahydrat Al₂(SO₄)₃·17H₂O występuje naturalnie jako minerał alunogen. Hydraty zawierają sześć cząsteczek wody silnie związanych jako ligandy atomu glinu, pozostałe cząsteczki wody wchodzą w skład sieci krystalicznej, dlatego ich budowę lepiej oddają wzory [Al(H₂O)₆]₂(SO₄)₃·xH₂O.

Otrzymywanie

Siarczan glinu otrzymuje się w wyniku działania kwasu siarkowego na wodorotlenek glinu, boksyty i inne związki glinu^[4]^[5], np.:

2Al(OH)₃ + 3H₂SO₄ + 12H₂O ⇌ Al₂(SO₄)₃·18H₂O

W roztworach wodnych ulega częściowej hydrolizie do Al(OH)₃ i H₂SO₄.

Zastosowanie

Stosowany jako zaprawa farbiarska, w przemyśle papierniczym, garbarstwie oraz jako półprodukt do otrzymywania innych związków glinu^[4]^[5]. Jest pomocniczym dodatkiem do żywności dozwolonym do stosowania w Unii Europejskiej pod kodem E520^[6].

Wykorzystywany jest do oczyszczania wody pitnej jako czynnik koagulujący^[7].

Znalazł również zastosowanie w lecznictwie. Używany m.in. w ginekologii w postaci wodnych roztworów 1–4% do irygacji pochwy.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3 .
↑ ^a ^b ^c ^d Aluminum sulfate (nr 202614) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2011-06-24]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Siarczan glinu (nr 202614) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-06-24]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ^a ^b Encyklopedia Techniki – Chemia. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1965.
↑ ^a ^b Adam Bielański: Chemia ogólna i nieorganiczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 513. ISBN 83-01-02626-X.
↑ Current EU approved additives and their E Numbers. Others. Food Standards Agency, lipiec 2016. [dostęp 2016-11-05].
↑ Conventional Coagulation-Flocculation-Sedimentation, National Academy of Sciences, 2007 .