Prywatna Żeńska Szkoła im. Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie

przedszkole, szkoła podstawowa, liceum ogólnokształcące

Budynek szkoły

Państwo

Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Piękna 24/26
00-549 Warszawa

Data założenia

1883

Patron

Cecylia Plater-Zyberkówna

Dyrektor

Anna Stępińska-Szarek

Położenie na mapie Warszawy

Położenie na mapie Polski

Położenie na mapie województwa mazowieckiego

52°13′25″N 21°01′04″E/52,223611 21,017778

Multimedia w Wikimedia Commons

Strona internetowa

Prywatna Żeńska oraz Męska Szkoła im. Cecylii Plater-Zyberkówny – zespół szkół katolickich składający się z przedszkola, szkoły podstawowej i liceum, znajdujący się przy ul. Pięknej 24/26 w Warszawie.

Historia szkoły

Szkoła została założona w 1883 roku przez działaczkę społeczną i oświatową – hrabiankę Cecylię Plater-Zyberkównę. Pierwotnie, pod zaborem rosyjskim, szkoła działała pod szyldem Zakładu Przemysłowo-Rękodzielniczego dla kobiet, a nauczanie języka polskiego i historii odbywało się w konspiracji. Po odzyskaniu niepodległości, w dwudziestoleciu międzywojennym, szkoła postrzegana była jako jedna z najlepszych (i najdroższych) placówek edukacyjnych w Warszawie. Jej znakiem rozpoznawczym stała się nowoczesna metoda nauczania oraz wykwalifikowane grono pedagogiczne. Nauczyciele wymagali od uczennic samodzielnego myślenia i uczyli patriotyzmu, opierając się na fundamentach wiary katolickiej. Przez 14 lat przełożoną szkoły była Teodora Raczkowska^[1].

Po śmierci założycielki w 1920 roku, na mocy jej testamentu, założone zostało Towarzystwo Oświatowe im. Cecylii Plater-Zyberkówny. Dyrektorką szkoły została Jadwiga Reutt. W czasie okupacji, kiedy Niemcy zajęli gmachy przy Pięknej, szkoła działała w domach swych wychowanek. „Platerki” brały także udział w powstaniu warszawskim. Szkoła istniała do 1950 roku, kiedy to władze komunistyczne zdelegalizowały związek i majątek został przejęty przez Skarb Państwa.

W okresie od 1950 do 1990 roku koło Platerek działało nieoficjalnie. Przez dłuższy czas przewodniczącą Platerek była wówczas maturzystka z 1921 Stefania Pia Czarnecka, zam. Kloss (1903–1988). Spotkania odbywały się w warszawskich mieszkaniach Platerek.

W 1990 roku nastąpiła reaktywacja Towarzystwa Oświatowego im. Cecylii Plater-Zyberkówny i zwrócony został majątek w postaci zniszczonych budynków szkolnych. Konieczny był generalny remont gmachu oraz powołanie grona pedagogicznego. W 1993 roku została ponownie otwarta szkoła podstawowa. W 1998 roku otwarte zostało Liceum im. Cecylii Plater–Zyberkówny, zaś w 1999 roku – gimnazjum. Obecnie szkoła jest prowadzona przez Towarzystwo Oświatowe im. Cecylii Plater-Zyberkówny. Należy do Rady Szkół Katolickich.

Od 2014 równolegle działają także Prywatne Męskie Szkoły im. Cecylii Plater-Zyberkówny, których uczniowie zwani są Zyberkami, a od 2015 koedukacyjne Przedszkole im. Cecylii Plater-Zyberkówny (Cecylki).

Budynek szkolny

Szkoła podstawowa i liceum znajdują się w odrestaurowanym, zabytkowym kompleksie przy ul. Pięknej 24/26. Ten neorenesansowy gmach został zbudowany w 1883 roku. Był wtedy pierwszym w Warszawie budynkiem wystawionym na potrzeby szkoły zawodowej. Fundatorem szkoły była jej założycielka, a projekt wykonał architekt Władysław Hirszel. Skrzydło od strony dziedzińca powstało według koncepcji Adama Oczkowskiego. Całość rozbudowano ok. 1896, aby szkoła pomieściła jeszcze gimnazjum żeńskie.

Kompleks składa się z czterech budynków tworzących kwadrat o wewnętrznym dziedzińcu, który służy jako miejsce wypoczynku. Wnętrze gmachu zostało dostosowane do współczesnych wymagań technicznych. W budynkach, prócz sal lekcyjnych, znajdują się: aula ze sceną teatralną, dwie pracownie komputerowe, biblioteka, pracownie: fizyczna, chemiczna, geograficzna, biologiczna (z oranżerią) pracownia plastyczna, historyczna, języków obcych, języka polskiego oraz historii sztuki, sala do ćwiczeń judo, dwie świetlice, salka gospodarstwa domowego, gabinet lekarski oraz jadalnia i bufet.

W 1882 w budynku frontowym na parterze ze składek nauczycieli i rodziców wybudowano kaplicę pod wezwaniem Matki Bożej^[2].

Uczennice

Halina Auderska, autorka sztuk scenicznych
Zofia Czarnecka, zakonnica, mistyczka
Janina Dziukowa ur. Grzymałowska, lekarz, profesor dr radiologii
Ewa Gierat z domu Karpińska, harcmistrzyni, założycielka Związku Harcerstwa Polskiego w Stanach Zjednoczonych
Kazimiera Iłłakowiczówna, poetka, prozaik, dramaturg i tłumaczka
Helena Jamontt, prawnik, filozof, działaczka RNR Falanga
Teresa Kruszewska, architektka wnętrz, projektantka mebli, wykładowca akademicki^[3]
Anna Leska-Daab, pilotka Air Transport Auxiliary
Hanna Mirecka-Lubowicka, naczelniczka Głównej Kwatery Harcerek (1929-1931), komendantka Chorągwi Warszawskiej
Róża Luksemburg, działaczka ruchu robotniczego w Polsce i Niemczech, pisarka i ideolog
Wanda Telakowska, twórczyni polskiego wzornictwa przemysłowego
Anna Przedpełska-Trzeciakowska, tłumaczka literatury amerykańskiej i angielskiej
Izabela Wasiak ur. Przanowska, nauczycielka, wydawca II obiegu
Lucyna Winnicka, aktorka, dziennikarka i publicystka
Krystyna Zachwatowicz-Wajda, aktorka, reżyser, scenograf teatralny i filmowy. Profesor sztuk plastycznych

Galeria

Tablica poświęcona budynkowi szkoły
Kaplica szkolna
Sztandar szkoły
Niegdyś codziennie rano uczennice witała przełożona Jadwiga Reutt; obecnie w tym miejscu wisi zegar i jej portret
Portret założycieli w holu szkoły

Przypisy

↑ „Przez handel i przemysł do potęgi Polski”. Podwójna uroczystość na kursach handlowych T. Raczkowskiej, „Kurjer Polski”, 41 (160), 1938, s. 4 .
↑ Grzegorz Kalwarczyk: Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji Warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 141. ISBN 978-83-7821-118-1.
↑ Teresa Kruszewska. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2014-06-11].

Bibliografia

Szkoła Cecylii Plater-Zyberkówny: 1883-1944, DanutaD. Palczewska (red.), EwaE. Krasnowolska (red.), ZofiaZ. Brochocka (oprac.), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987, ISBN 83-06-01500-2, OCLC 749220107 .