Prałatura personalna

Prałatura personalna – instytucja w Kościele katolickim tworzona dla właściwego rozmieszczenia duchowieństwa albo prowadzenia specjalnych dzieł duszpasterskich lub misyjnych, albo dla różnych grup społecznych, przy czym realizacja tych celów dotyczy różnych regionów i przez to wykracza poza możliwości pojedynczych diecezji.

Charakterystyka

Prałatura składa się z kapłanów i diakonów, a na jej czele stoi prałat, który może, ale nie musi być biskupem. Zadania i funkcjonowanie prałatury są określone przez statuty, które nadaje Stolica Apostolska.

Na podstawie umowy zawartej z prałaturą, wierni mogą się poświęcić jej dziełom apostolskim, nie przestają jednak należeć do swoich Kościołów partykularnych. Współpracując w ten sposób z prałaturą mogą także pogłębiać swoją formację chrześcijańską, zobowiązując się równocześnie do wypełniania obowiązków określonych w statucie i prawie prałatury.

Sobór watykański II (1962–65), przewidział formę prawną dla tzw. prałatur personalnych (osobowych): Gdzie zaś wymagałyby tego racje apostolstwa, należy ułatwić nie tylko lepsze rozmieszczenie prezbiterów, lecz także trzeba zorganizować specjalne dzieła duszpasterskie dla różnych grup społecznych w jakimś kraju lub narodzie czy w jakiejkolwiek części świata. W tym celu można zatem z pożytkiem utworzyć jakieś seminaria międzynarodowe, specjalne diecezje lub prałatury osobowe i inne tego rodzaju instytucje (Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu prezbiterów, 10).

Kodeks prawa kanonicznego z 1983 tak reguluje istnienie prałatur personalnych:

Kan. 294 – Celem właściwego rozmieszczenia duchowieństwa albo prowadzenia specjalnych dzieł duszpasterskich lub misyjnych w różnych regionach, albo dla różnych grup społecznych, Stolica Apostolska, po wysłuchaniu zdania zainteresowanych Konferencji Episkopatu, może erygować prałatury personalne, złożone z prezbiterów i diakonów duchowieństwa diecezjalnego.

Kan. 296 – Na podstawie umowy zawartej z prałaturą, świeccy mogą się poświęcić dziełom apostolskim prałatury personalnej; sposób zaś tej organicznej współpracy a także główne obowiązki i prawa z nią złączone, winny być odpowiednio określone w statutach.[1]

W ogłoszonym 8 sierpnia 2023 motu proprio papież Franciszek wprowadził zmiany w kanonach 295-296 dotyczących prałatur personalnych[2].

Aktualnie jedyną prałaturą personalną w Kościele katolickim jest Opus Dei, powołana w 1982 r. na mocy konstytucji apostolskiej Jana Pawła II Ut sit. Podlega ona Kongregacji ds. Duchowieństwa. Rozważana jest również możliwość powstawania innych prałatur personalnych, np. dla duszpasterstwa wśród emigrantów[3] czy członków Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X[4][5].

Zobacz też

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna polska strona Opus Dei
  • Opus Dei - świętość życia codziennego, artykuł SNE. snegdansk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-08)].
  • Abp Monterisi : "Prałatura personalna wzmacnia jedność Kościoła". opusdei.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)].

Przypisy

  1. KODEKS PRAWA KANONICZNEGO 1983 [online], katolicki.net [dostęp 2024-04-25] .
  2. LETTERA APOSTOLICA IN FORMA DI «MOTU PROPRIO» DEL SOMMO PONTEFICE FRANCESCO CON LA QUALE VENGONO MODIFICATI I CANN. 295-296 RELATIVI ALLE PRELATURE PERSONALI, vatican.va [dostęp 2023-08-11] (wł.).
  3. Inne możliwe prałatury (hiszp.) - prelaturaspersonales.org
  4. Propozycja Stolicy Apostolskiej z 14.06.2012 (wł., fr., ang.)
  5. Komentarz na temat Bractwa Świętego Piusa X - opusdei.pl. [dostęp 2012-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-24)].
Kontrola autorytatywna (rodzaj instytucji katolickiej):
  • LCCN: sh91001717
  • GND: 4140186-4
  • J9U: 987007553869205171
  • Catalana: 0203201