Powiat rypiński

Ten artykuł dotyczy współczesnego powiatu. Zobacz też: powiat rypiński – dawna nazwa powiatu rzepińskiego.

Powiat rypiński

powiat

Budynek starostwa powiatowego


Herb	Flaga

Państwo

Polska

Województwo

kujawsko-pomorskie

TERC

0412

Siedziba

Rypin

Starosta

Jarosław Sochacki

Powierzchnia

587,08 km²

Populacja (31.12.2020)
• liczba ludności

43 390^[1]

• gęstość

74,1 os./km²

Urbanizacja

37,25%

Tablice rejestracyjne

CRY

Adres urzędu:

ul. Warszawska 38
87-500 Rypin

Szczegółowy podział administracyjny


Liczba gmin miejskich	1
Liczba gmin wiejskich	5

Położenie na mapie województwa

Multimedia w Wikimedia Commons

Informacje w Wikipodróżach

Strona internetowa

Powiat rypiński – powiat w Polsce (we wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Rypin.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejskie: Rypin
gminy wiejskie: Brzuze, Rogowo, Rypin, Skrwilno, Wąpielsk
miasta: Rypin

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2011^[2]):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	44 873	100	22 688	50,56	22 185	49,44
Miasto	16 874	37,60	8791	19,59	8083	18,01
Wieś	27 999	62,40	13 897	30,97	14 102	31,43

Piramida wieku mieszkańców powiatu rypińskiego w 2014 roku^[3].

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[4] powiat zamieszkiwało 43 486 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 43 408 osób^[5].

Zabytki w powiecie

Ugoszcz – zespół pałacowo-parkowy z II poł. XIX w.
Kleszczyn – kościół pw. Matki Boskiej Studziennej, z 1704 r.
Żałe – kościół pw. św. Anny, murowany w 1930 r.
Trąbin – kościół pw. św. Antoniego zbudowany w 1881 r.
Skrwilno – kościół pw. św. Anny i Michała Archanioła z 1888 r.
Okalewo – kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej z 1846 r.
- Zespół pałacowo-dworski, klasycystyczny z ok. 1800 r.
Grodzisko z IX-X w. nad jeziorem Skrwileńskim.
Rogowo – kościół pw. św. Bartłomieja wzniesiony w 1878 r.
Radziki Duże – ruiny zamku wzniesionego między 1405 r. a 1466 r. Zamek uszkodzony w czasie wojen szwedzkich. Murowany z cegły o układzie wendyjskim i gotyckim na podmurówce z kamienia polnego.
Rypin – kaplica pw. św. Barbary z 1850 r.
- Kościół pw. Trójcy Świętej z 1355 r. Wzniesiony z fundacji książąt dobrzyńskich Bolesława i Władysława. Odnawiany po raz ostatni w 1995 r. Polichromia wnętrza wykonana w 1932 r. przez Władysława Drapiewskiego. Gotycki, ze szczytami i kruchtą zachodnią neogotyckimi. Orientowany. Murowany z cegły w układzie gotyckim, na cegłach widoczne liczne dołki (zrobione palcami w ramach pokuty). Od zachodu neogotycka kruchta. Wnętrze nakryte pozornym sklepieniem kolebkowym.
- Kościół ewangelicko-augsburski z 1888 r.
Rusinowo – spichlerz folwarczny z pierwszej połowie XIX w.
- Zespoły dworskie z I poł. XIX w.
Sadłowo – kościół pw. św. Jana Chrzciciela wzniesiony w 1752 r.
Kowalki – zespoły dworskie z II połowy XIX w.

Transport

Transport drogowy

Drogi wojewódzkie

534 (Rypin – Golub-Dobrzyń – Wąbrzeźno – Grudziądz)
557 (Rypin – Lipno)
560 (Brodnica – Rypin – Sierpc – Bielsk 60)
563 (Rypin – Żuromin – Mława)

Transport kolejowy

33 (Kutno – Płock – Sierpc – Rypin – Brodnica)

Starostowie rypińscy

Na podstawie źródła^[6]:

Benedykt Kozłowski (9 listopada 1998 – 21 listopada 2002)
Adam Łapkiewicz (21 listopada 2002 – 23 listopada 2006)
Marek Tyburski (23 listopada 2006 – 1 grudnia 2014)
Zbigniew Zgórzyński (1 grudnia 2014 – 21 listopada 2018)
Jarosław Sochacki (21 listopada 2018 – nadal)

Sąsiednie powiaty

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ Ludność w gminach według stanu w dniu 31.12.2011 r.. GUS. [dostęp 2013-09-07]. (pol.).
↑ Powiat rypiński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Rafał Rudka, Joanna Gryboś-Chechelska, Tomasz Smaś: Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. II: Starostowie województwa kujawsko-pomorskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2022, s. 27. ISBN 978-83-62251-85-8. [dostęp 2024-04-18].

Bibliografia

Rypin. Szkice z dziejów miasta, pod red. M. Krajewskiego, Rypin 1994.
M. Krajewski, A. Mietz, Zabytki ziemi dobrzyńskiej, Włocławek 1996.

Linki zewnętrzne

powiat rypiński

Województwo kujawsko-pomorskie

Miasta na prawach powiatu	Bydgoszcz (siedziba wojewody) Grudziądz Toruń (siedziba sejmiku) Włocławek
Powiaty	aleksandrowski brodnicki bydgoski chełmiński golubsko-dobrzyński grudziądzki inowrocławski lipnowski mogileński nakielski radziejowski rypiński sępoleński świecki toruński tucholski wąbrzeski włocławski żniński
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Powiat rypiński

Miasta	Rypin
Gminy miejskie	Rypin
Gminy wiejskie	Brzuze Rogowo Rypin Skrwilno Wąpielsk

Powiat rypiński (1867–1975)

Siedziba powiatu – Rypin

Przynależność wojewódzka	gubernia płocka (1867–1915) woj. warszawskie (II RP) (1919–38) woj. pomorskie (II RP) (1938–39) woj. pomorskie (PRL) (1945–50) woj. bydgoskie (1950–75)
Miasta	Dobrzyń nad Drwęcą (do 1870 i 1919–51^[A] →) Rypin
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Brzuze (od 1973) Chrostkowo (do 1954) Czermin (do 1942) Dobrzyń nad Drwęcą (1870–1919) Dzierzno (do 1940) Gójsk (do 1924 →) Okalewo (do 1954) Osiek Płonne (do 1940) Pręczki (do 1940 i 1944–54) Radomin (1940–54) Radziki Duże (1941–54) Rogowo Rypin (1940–1944 i od 1973) Sadłowo (1942–54) Skrwilno Sokołowo (do 1940) Starorypin (do 1940) Strzygi (1944–54) Szczutowo (do 1954) Świedziebnia (od 1940) Wąpielsk (do 1940 i od 1973) Zbójno (1940–54) Żałe (do 1954)
Gromady (1954–72)	Brzuze (1972) Chrapoń (1954–55 →) Chrostkowo (1954–55 →) Czarnia Duża (1954–55 →) Czumsk Duży (1954–71) Długie (1954–61) Dulsk (1954–55 →) Głowińsk (1954–59) Janowo (1954–61) Jasiony (1954–55 →) Kobrzyniec Stary (1954–61) Kretki Małe (1954–59) Mleczówka (1954–55 →) Okalewo (1954–71) Osiek (1954–72) Ostrowite (1954–71) Pręczki (1954–71) Radomin (1954–55 →) Radziki Duże (1954–71) Rogowo (1954–72) Róże (1954–55 →) Rypin (1972) Sadłowo (1954–72) Skrwilno (1954–72) Skudzawy (1954–61) Stalmierz (1954–55 →) Starorypin (1954–71) Stępowo (1954–68) Strzygi (1954–71) Szafarnia (1954–55 →) Szczutowo (1954–55 →) Świedziebnia (1954–72) Trąbin (1954–59) Ugoszcz (1954–71) Wąpielsk (1954–68) Wąpielsk (1972) Wola Stara (1954–55 →) Zbójno (1954–55 →) Żałe (1954–71)