Pomnik Bolesława Chrobrego w Gnieźnie
Ten artykuł dotyczy gnieźnieńskiego monumentu. Zobacz też: Pomnik Bolesława Chrobrego we Wrocławiu. |
Pomnik na tle katedry gnieźnieńskiej | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Gniezno | ||
Miejsce | ul. Kanclerza Jana Łaskiego | ||
Typ obiektu | posąg na cokole | ||
Całkowita wysokość | ok. 8,75 m | ||
Data budowy | 1985 (współczesny) | ||
Data odsłonięcia | 18 kwietnia 1925 | ||
Data likwidacji | pierwotny: 1939 | ||
Położenie na mapie Gniezna | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |||
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego | |||
52°32′11,43″N 17°35′30,64″E/52,536508 17,591844 | |||
|
Pomnik Bolesława Chrobrego – pomnik poświęcony pierwszemu koronowanemu władcy Polski – Bolesławowi Chrobremu, znajdujący się w Gnieźnie, przy ulicy Jana Łaskiego. Monument stoi w najbliższym sąsiedztwie bazyliki prymasowskiej, na Wzgórzu Lecha.
Historia
Inicjatorem budowy pomnika był ks. bp Antoni Laubitz. Pomnik zaprojektowany został przez artystę-rzeźbiarza, Marcina Rożka. 12 września 1925 roku odsłonięta została przez Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego gipsowa replika pomnika, która oficjalnie była aktem położenia kamienia węgielnego i uczczeniem 900. rocznicy gnieźnieńskiej koronacji Bolesława Chrobrego[1],.
Spiżowy monument został wykonany w Warszawie w zakładzie Braci Łopieńskich[2]. Ostatecznie stanął na najniższym poziomie tarasowego placu katedralnego w kwietniu 1929 roku, a uroczystego odsłonięcia dokonał 30 maja 1929 Prezydent RP Ignacy Mościcki
Pomnik został zniszczony przez Niemców w czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku.
Po 60. latach od inauguracji dzieła Rożka, król Bolesław I Chrobry ponownie stanął na cokole gnieźnieńskiego pomnika. Monument tym razem ustawiono na wyższym tarasie placu katedralnego, tuż przy schodach, co potęguje wielkość (4,75 m postać i blisko 4 m cokół) postumentu. Uroczystość ta miała miejsce 9 maja 1985 roku, a wykonawcą rzeźby, opartej o pierwowzór sprzed II wojny był Jerzy Sobociński; inny artysta – podobnie jak Marcin Rożek – związany z Wielkopolską.
Przypisy
- ↑ Gniezno: Bolesław Chrobry zostaje pierwszym królem Polski (1025)
- ↑ Małgorzata Dubrowska, Andrzej Sołtan: Brązownictwo warszawskie w XIX i XX wieku. Od Norblina do Łopieńskich. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1999, s. 141. ISBN 83-7181-084-9.
Bibliografia
- Praca zbiorowa: Encyklopedia Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej. Towarzystwo Miłośników Gniezna, 2011.
- „Lech Gazeta Gnieźnieńska”. XXXI (124), 1 czerwca 1929.
- Odsłonięcie Pomnika Bolesława Chrobrego w Gnieźnie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 123 z 1 czerwca 1929.
Linki zewnętrzne
- Pomnik Bolesława Chrobrego w Gnieźnie polska-org.pl