Pikrynian amonu

Pikrynian amonu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
2,4,6-trinitrofenolan amonu
Inne nazwy i oznaczenia
Explosive D, Dunnite (USA)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C6H6N4O7

Masa molowa

246,13 g/mol

Wygląd

żółte, krystaliczne ciało stałe

Identyfikacja
Numer CAS

131-74-8

PubChem

8577

SMILES
C1=C(C=C(C(=C1[N+](=O)[O-])[O-])[N+](=O)[O-])[N+](=O)[O-].[NH4+]
InChI
InChI=1S/C6H3N3O7.H3N/c10-6-4(8(13)14)1-3(7(11)12)2-5(6)9(15)16;/h1-2,10H;1H3
InChIKey
PADMMUFPGNGRGI-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
1,72 g/cm³[1]; ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie
11 g/l (20 °C)[1]
Temperatura topnienia

265 °C (wybuch)[1][2]

Temperatura wrzenia

423 °C (wybuch)[2]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3]
Wybuchająca bomba Czaszka i skrzyżowane piszczele
Zwroty H

H201, H301, H311, H331

Zwroty P

brak wiarygodnych danych

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3]
Wybuchowy Toksyczny
Wybuchowy
(E)
Toksyczny
(T)
Zwroty R

R3, R23/24/25

Zwroty S

S1/2, S28, S35, S37, S45

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Pikrynian amonuorganiczny związek chemiczny, sól kwasu pikrynowego i amoniaku. Stosowany jako materiał wybuchowy mało wrażliwy na uderzenia (w przeciwieństwie do nitrogliceryny), zapalający się od otwartego płomienia (podobnie jak proch czarny).

Używany jest do mieszanin pirotechnicznych, np.

  • 72,5% azotanu amonu i 27,5% pikrynianu amonu (mieszanina J.M. Czelcowego z końca XIX wieku)
  • 57% azotanu potasu i 43% pikrynianu amonu (proch pikrynowy)
  • 55% pikrynianu amonu, 25% pikrynianu potasu i 20% dichromianu amonu (proch złoty lub złoty pył)

W Stanach Zjednoczonych w 1901 roku wprowadzono go pod nazwą Explosive D lub Dunnite i stosowano w pociskach artyleryjskich, ze względu na domniemaną bardzo wysoką odporność na uderzenia. Na początku XX wieku wykazano, że jest on wrażliwszy na uderzenia niż trotyl.

Pikrynian amonu[4]
Rok odkrycia 1841
Energia wybuchu 3,3 MJ/kg
Zdolność krusząca 250 cm³ Pb na 10g
Maksimum ciśnienia detonacji brak danych
Prędkość detonacji 7,15 km/s
Gęstość odpowiadająca Vdet 1,70 g/cm³
Temperatura detonacji 320 °C
Wrażliwość na uderzenie mała
Objętość produktów gazowych 680 dm³/kg
Temperatura podczas wybuchu brak danych

Przypisy

  1. a b c Ammonium picrate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 570068 [dostęp 2011-09-29]  (niem. • ang.).
  2. a b Department of Chemistry, The University of Akron: Ammonium picrate. [dostęp 2011-09-29]. (ang.).
  3. a b Sole kwasu pikrynowego, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-07]  (ang.).
  4. Małgorzata Galus: Tablice chemiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2008. ISBN 978-83-7350-105-8.
Encyklopedia internetowa (rodzaj indywiduum chemicznego):