Pierścienice Polski

 Główny artykuł: Fauna Polski.

Liczba gatunków pierścienic (Annelida) stwierdzonych w Polsce wynosi około 320 taksonów^[1].

Pierścienice (Annelida)

Wieloszczety (Polychaeta)

W Polsce, głównie w wodach Bałtyku, stwierdzono około 40 gatunków wieloszczetów, część z nich została znaleziona jednokrotnie^[1]

incertae sedis

Rodzina Parergodrilidae

• Hrabeiella periglandulata Pizl & Chalupsky 1984 - gatunek występujący w wodach słodkich i wilgotnej glebie
• Stygocapitella subterranea Knollner, 1934

Rodzina Nerillidae

• Troglochaetus beranecki Delachaux, 1921 - prapierścienica jaskiniowa - gatunek słodkowodny

Aciculata

Aphroditiformia

Rodzina Polynoidae Malmgren, 1867

• Bylgides sarsi (Kinberg in Malmgren, 1866)^[2] (Harmothoe sarsi (Kinberg in Malmgren, 1865)^[3], Antinoella sarsi (Kinberg, 1865))

Rodzina Sigalionidae Malmgren, 1867

• Pholoe minuta (Fabricius, 1780)

Nereidiformia

Rodzina Nereididae Blainville, 1818

• Hediste diversicolor O. F. Muller, 1776 - nereida różnokolorowa
• Platynereis dumerilii (Audoin et Milne-Edwards, 1834) - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku

Rodzina Syllidae Grube, 1850

• Streptosyllis websteri Southern, 1814

Phyllodocida

Rodzina Nephtyidae Grube, 1850

• Nephtys ciliata (O. F. Muller, 1776) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku
• Nephtys caeca (Fabricius, 1780) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku

Rodzina Sphaerodoridae Malmgren, 1867

• Sphaerodoridium balticum (Reimers, 1833) - stwierdzony raz w Głębi Bornholmskiej

Rodzina Tomopteridae Johnston, 1865

• Tomopteris helgolandica Greef, 1879 - gatunek planktonowy pojawiający się sporadycznie wraz z wlewami wód z Morza Północnego

Rodzina Phyllodocidae Örsted, 1843

• Anatides maculata (Linnaeus, 1767) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku

Canalipalpata

Sabellida

Rodzina Fabriciidae Rioja, 1923

• Fabricia stellaris (Müller, 1774)^[4] (Fabricia sabella (Ehrenberg, 1836))
• Fabricola baltica Friedrich, 1940 - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku
• Manayunkia aestuarina (Bourne, 1883)

Rodzina Serpulidae Rafinesque, 1815

• Spirorbis spirorbis (Linnaeus, 1758)

Spionida

Rodzina Spionidae Grube, 1850

• Polydora ciliata (Johnston, 1838)
• Boccardia redeki (Horst, 1920)
• Pygospio elegans Claparede, 1863
• Streblospio shrubsolii (Buchnan, 1890)
• Marenzelleria neglecta Sikorski & Bick, 2004^[5][6] - wcześniej błędnie identyfikowany jako Marenzelleria viridis (Verrill, 1873), spotykany głównie w estuariach i zalewach przybałtyckich^[1]

Rodzina Trochochaetidae Pettibone, 1963

• Trochochaeta multisetosa (Oersted, 1843) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku

Terebellida

Rodzina Ampharetidae Malmgren, 1866

• Ampharete finnmarchica (M. Sars, 1864) - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku
• Ampharete acutiformis (Grube, 1860) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku
• Alkmaria romijni Horst, 1919
• Nicolea zostericola (Oersted, 1844) - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku

Rodzina Trichobranchidae Malmgren, 1866

• Terebellides stroemi M. Sars, 1825 - skrzeloń

Scolecida

Rodzina Orbiniidae Hartman, 1942

• Scoloplos armiger (O. F. Muller, 1776)

Rodzina Paraonidae Cerruti, 1909

• Arcidea nolani Webster et Benedict, 1884
• Paraonis gracilis (Tauber, 1879) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku

Rodzina Scalibregmatidae Malmgren, 1867

• Scalibregma inflatum Rathke, 1843 - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku

Rodzina Capitellidae

• Capitella capitata (Fabricius, 1780) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku
• Heteromastus filiformis (Claparede, 1864) - notowany rzadko w północno-zachodniej części polskiego Bałtyku

Rodzina Maldanidae

• Asychis biceps (M. Sars, 1861) - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku
• Clymenura borealis (Arwidsson, 1906) - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku
• Rhodine loveni Malmgren, 1865 - rzadki gatunek głębszych wód Bałtyku

Aphanoneura

W Polsce stwierdzono 13 gatunków z tej rodziny, głównie w sztucznie ogrzewanych zbiornikach, w tym w Jeziorach Konińskich^[1][7]:

Rodzina Aeolosomatidae Beddard, 1895

• Aeolosoma flavum Stolc, 1903

syn. Aeolosoma aureum Marcus, 1944

• Aeolosoma headleyi Beddard, 1888

syn. Aeolosoma bengalense Stephenson, 1911

• Aeolosoma hemprichi Ehrenberg, 1831
• Aeolosoma japonicum Yamaguchi, 1953
• Aeolosoma niveum Leydig, 1865
• Aeolosoma quaternarium Ehrenberg, 1831
• Aeolosoma sawayai Marcus, 1944
• Aeolosoma tenebrarum Vejdovsky, 1884
• Aeolosoma travancorense Aiyer, 1926
• Aeolosoma variegatum Vejdovsky, 1886
• Hystricosoma chappuisi Michaelsen, 1926
• Rheomorpha neizvestnovae (Lastočkin, 1935)

Rodzina Potamodrilidae

• Potamodrilus fluviatilis Lastočkin, 1935

Skąposzczety (Oligochaeta)

Diplotesticulata

Rodzina Criodrilidae

• Criodrilus lacuum Hoffmeister, 1843

Rodzina Haplotaxidae

• Haplotaxis gordioides (Hartmann, 1821)

Rodzina dżdżownicowate Lumbricidae

• Octolasion cyaneum (Savigny, 1826)
• Octolasion lacteum (Orley, 1881)
• Octodrilus argoviensis (Bretscher, 1899)
• Octodrilus complanatus (Duegs, 1828)
• Octodrilus lissaensis (Michaelsen, 1891)
• Octodrilus transpadanus (Rosa, 1884)
• Kritodrilus auriculatus (Rosa, 1897)
• Dendrobaena alpina (Rosa, 1884)
• Dendrobaena octaedra (Savigny, 1826)
• Dendrobaena veneta (Rosa, 1893) - najprawdopodobniej zawlekany
• Dendrodrilus rubidus (Savigny, 1826)
• Fitzingeria platyura (Fitzinger, 1833)
• Eiseniella tetraedra (Savigny, 1826)
• Lumbricus baicalensis Michaelsen, 1900
• Lumbricus castaneus (Savigny, 1826)
• Lumbricus polyphemus (Fitzinger, 1833)
• Lumbricus rubellus Hoffmeister, 1843
• Lumbricus terrestris Linnaeus, 1758 – dżdżownica ziemna
• Eisenia andrei Bouche, 1972
• Eisenia fetida (Savigny, 1826) – kompostowiec różowy
• Eisenia lucens (Waga 1857)
• Eisenia nordenskioeldii (Eisen, 1878) - zawleczony (w doniczce kwiatowej)
• Allolobophora carpathica Cognetti, 1927
• Allolobophora chlorotica (Savigny, 1826)
• Allolobophora parva Eisen, 1874
• Allolobophora smaragdina Rosa, 1892 - zawleczony
• Aporrectodea caliginosa (Savigny, 1826)
• Aporrectodea georgii Michaelsen, 1890
• Aporrectodea handlirschi (Rosa, 1897) - oznaczenie wątpliwe
• Aporrectodea longa (Ude, 1885)
• Aporrectodea rosea (Savigny, 1826)
• Helodrilus antipai (Michaelsen, 1891)
• Helodrilus cernosvitovianus (Zicsi, 1967)
• Allolobophoridella eiseni (Levinsen, 1884)

Lumbriculata

Rodzina dżdżowniczkowate Lumbriculidae

• Lumbriculus variegatus (O.F. Muller, 1744) – dżdżowniczka
• Rhynchelmis limosella Hoffmeister, 1843
• Stylodrilus brachystylus Hrabe, 1929
• Stylodrilus heringianus Claparede, 1862
• Stylodrilus parvus (Hrabe et Cernosvitov, 1927)
• Trichodrilus cernosvitovi Hrabe, 1937
• Trichodrilus moravicus Hrabe, 1937
• Trichodrilus pragensis Vejdovsky, 1875
• Trichodrilus spelaeus Moszyński, 1936

Tubificata

Enchytraeina

Rodzina Propappidae

• Propappus volki Michaelsen, 1916

Rodzina wazonkowcowate Enchytraeidae – 94 gatunki^[7], m.in.:

• Mesenchytraeus armatus (Levinsen, 1884)
• Mesenchytraeus beumeri (Michaelsen, 1886)
• Mesenchytraeus flavus (Levinsen, 1884)
• Mesenchytraeus glandulosus (Levinsen, 1884)
• Mesenchytraeus pelicensis Issel, 1905
• Mesenchytraeus sanguineus Nielsen et Christiansen, 1959
• Cernosvitoviella atrata (Bretscher, 1903)
• Cernosvitoviella carpatica Nielsen et Christiansen, 1959
• Cernosvitoviella immota (Knollner, 1935)
• Cernosvitoviella parviseta Gadzińska 1974
• Cernosvitoviella tatrensis (Kowalewski, 1914)
• Buchholzia appendiculata (Buchholz, 1862)
• Buchholzia fallax Michaelsen, 1887
• Bryodrilus ehlersi Ude, 1892
• Cognettia anomala (Cernosvitov, 1928)
• Cognettia glandulosa (Michaelsen, 1934)
• Cognettia paxi (Moszyński, 1938)
• Cognettia sphagnetorum (Vejdovsky, 1877)
• Lumbricillus bulowi Nielsen et Christiansen, 1959
• Lumbricillus helgolandicus (Michaelsen, 1934)
• Lumbricillus kaloensis Nielsen et Christiansen, 1959
• Lumbricillus lineatus (O. F. Muller, 1744) – wazonkowiec czerwony
• Lumbricillus pagenstecheri (Ratzel, 1869)
• Lumbricillus rivalis Levinsen, 1883
• Lumbricillus semifuscus (Claparede, 1862)
• Marionina argentea (Michaelsen, 1889)
• Marionina cambrensis O'Connor, 1963
• Marionina communis Nielsen et Christiansen, 1959
• Marionina libra Nielsen et Christiansen, 1959
• Marionina riparia Bretscher, 1899
• Marionina southerni (Cernosvitov, 1937)
• Marionina spicula (Leuckart, 1847)
• Hemienchytraeus bifurcatus Nielsen et Christiansen, 1959
• Enchytraeus albidus Henle, 1837 – wazonkowiec biały
• Enchytraeus buchholzi Vejdovsky, 1879
• Enchytraeus flavus Moszyński, 1938 - oznaczenie wątpliwe
• Enchytraeus dominicae Dumnicka, 1976
• Enchytraeus lacteus Nielsen et Christiansen, 1959
• Enchytraeus mariae Kasprzak, 1973
• Enchytraeus minutus Nielsen et Christiansen, 1959
• Enchytraeus norvegicus Abrahamsen, 1969
• Enchytraeus polonicus Dumnicka, 1977
• Friderica alata Nielsen et Christiansen, 1959
• Friderica asymmetricoides Kasprzak, 1972
• Friderica aurita Issel, 1905
• Friderica bisetosa (Levinsen, 1884)
• Friderica bulboides Nielsen et Christiansen, 1959
• Friderica bulbosa (Rosa, 1887)
• Friderica callosa (Eisen, 1878)
• Friderica connata Bretscher, 1902
• Friderica dissimilis Dumnicka, 1976
• Friderica dura (Eisen, 1878) - oznaczenie wątpliwe
• Friderica emarginata Bretscher, 1902 - oznaczenie wątpliwe
• Friderica galba (Hoffmeister, 1843)
• Friderica gracilis Bulow, 1957
• Friderica hegemon (Vejdovsky, 1877)
• Friderica leydigi (Vejdovsky, 1877)
• Friderica maculata Issel, 1904
• Friderica paroniana Issel, 1904
• Friderica perrieri (Vejdovsky, 1877)
• Friderica ratzeli Eisen, 1872
• Friderica regularis Nielsen et Christiansen, 1959
• Friderica semisetosa Dozsa-Farkas, 1970
• Friderica singula Nielsen et Christiansen, 1959
• Friderica stephensoni Moszyński, 1933
• Friderica striata (Levinsen, 1884)
• Friderica udei Bretscher, 1899 - oznaczenie wątpliwe
• Friderica tridiverticula Kasprzak, 1972
• Friderica tubulosa Dozsa-Farkas, 1972
• Enchytronia annulata Nielsen et Christiansen, 1959
• Enchytronia parva Nielsen et Christiansen, 1959
• Henlea dorsalis Bretscher, 1902 - oznaczenie wątpliwe
• Henlea gubleri Bretscher, 1903 - oznaczenie wątpliwe
• Henlea heleotropha Stephenson, 1922
• Henlea jutlandica Nielsen et Christiansen, 1959
• Henlea nasuta (Eisen, 1878)
• Henlea perpusilla Friend, 1911
• Henlea similis Nielsen et Christiansen, 1959
• Henlea stolli Bretscher, 1900 - oznaczenie wątpliwe
• Henlea ventriculosa (d' Udekem, 1854)
• Hemifridericia parva Nielsen et Christiansen, 1959
• Achaeta abberans Nielsen et Christiansen, 1961
• Achaeta affinis Nielsen et Christiansen, 1959
• Achaeta bulbosa Nielsen et Christiansen, 1961
• Achaeta bohemica (Vejdovsky, 1879)
• Achaeta camerani (Cognetti, 1899)
• Achaeta danica Nielsen et Christiansen, 1959
• Achaeta eiseni (Vejdovsky, 1877)
• Achaeta seminalis Kasprzak, 1972

Tubificina

Rodzina najadowate Naididae

• Amphichaeta leydigi Tauber, 1879
• Amphichaeta sannio Kallstenius, 1892
• Chaetogaster diaphanus (Gruithuisen, 1828)
• Chaetogaster diastophorus (Gruithuisen, 1828)
• Chaetogaster krasnopolskiae Lastockin, 1937
• Chaetogaster langi Bretscher, 1896
• Chaetogaster limnaei limnaei Baer, 1827 - podgatunek nominatywny występuje na powierzchni ciała ślimaków wodnych, podgatunek Ch. limnaei vaghini (Gruffydd 1965) w ich nerce i moczowodzie
• Pristina aequseta Bourne, 1891
• Pristina longiseta Ehrenberg, 1828
• Pristinella amphibiotica Lastockin, 1927
• Pristinella bilobata (Bretscher, 1903)
• Pristinella idrensis Sperber, 1948
• Pristinella jenkinae (Stephenson, 1931
• Pristinella menoni (Aiyer, 1929)
• Pristinella rosea (Piguet, 1906)
• Haemonais waldvogeli Bretscher, 1900
• Stylaria lacustris (Linnaeus, 1767)
• Arcteonais lomondi (Martin, 1907)
• Ripistes macrochaeta (Bourne, 1891)
• Ripistes parasita (Schmidt, 1847)
• Dero (Dero) digitata (O. F. Muller, 1774)
• Dero (Dero) nivea Aiyer, 1929
• Dero (Dero) obtusa d' Udekem, 1855
• Dero (Aulophorus) furcatus (O. F. Muller, 1774)
• Slavina appendiculata d' Udekem, 1855
• Vejdovskyella comata (Vejdovsky, 1884)
• Vejdovskyella intermedia (Bretscher, 1896)
• Nais alpina Sperber, 1948)
• Nais barbata O. F. Muller, 1774)
• Nais behningi Michaelsen, 1923)
• Nais bretscheri Michaelsen, 189
• Nais christinae Kasprzak, 1973
• Nais communis Piguet, 1906
• Nais elinguis O. F. Muller, 1774
• Nais pardalis Piguet, 1906
• Nais pseudobtusa Piguet, 1906
• Nais simplex Piguet, 1906
• Nais variabilis Piguet, 1906
• Piguetiella blanci (Piguet, 1906)
• Specaria josinae (Vejdovsky, 1884)
• Homochaeta naidina Bretscher, 1896
• Homochaeta setosa (Moszyński, 1933)
• Uncinata unicinata (Oersted, 1842)
• Ophidionalis serpentina (O. F. Muller, 1774)
• Paranais frici Hrabe, 1941
• Paranais litoralis (O. F. Muller, 1784)

Rodzina rurecznikowate Tubificidae

• Bothrioneurum vejdovskyanum Stolc, 1888
• Rhyacodrilus coccineus (Vejdovsky, 1875)
• Rhyacodrilus falciformis Bretscher, 1901
• Monopylephorus ponticus (Hrabe, 1967)
• Monopylephorus rubroniveus (Levinsen, 1884)
• Moraviodrilus pygmaeus Hrabe, 1935
• Branchiura sowerbyi Beddard, 1892
• Potamothrix bavaricus (Oeschmann, 1913)
• Potamothrix heuscheri (Bretscher, 1900)
• Potamothrix moldaviensis Vejdovsky et Mrazek, 1902
• Potamothrix vejdovskyi (Hrabe, 1941)
• Ilyodrilus templetoni (Southern, 1909)
• Euilyodrilus hammoniensis (Michaelsen, 1901)
• Peloscolex moszynskii Kasprzak, 1971
• Peloscolex variegatus Leidy, 1850
• Embolocephalus velutinus (Grube, 1879)
• Spirosperma ferox Eisen, 1879
• Haber zavreli (Hrabe, 1942)
• Edukemius benedii (d' Udekem, 1855)
• Tubificoides heterochaetus (Michaelsen, 1926) - oznaczenie niepewne
• Isochaeta michaelseni (Lastockin, 1937)
• Psammoryctides albicola (Michaelsen, 1901)
• Psammoryctides barbatus (Grube, 1861)
• Psammoryctides moravicus (Hrabe, 1934)
• Tubifex costatus (Claparede, 1863)
• Tubifex montanus Kowalewski, 1919
• Tubifex tubifex (O. F. Muller, 1774)
• Lophochaeta ignota Stolc, 1886
• Limnodrilus claparedeanus Ratzel, 1896
• Limnodrilus hoffmeisteri Claparede, 1862
• Limnodrilus profundicola (Verrill, 1871)
• Limnodrilus udekemianusnewaensis Claparede, 1862
• Isochaetides newaensis (Michaelsen, 1903)
• Aulodrilus limnobius Bretscher, 1899
• Aulodrilus pluriseta (Piguet, 1906)

Pijawczaki (Branchiobdellea)

Rodzina pijawczakowate Branchiobdellidae

• Branchiobdella astaci Odier, 1823
• Branchiobdella hexodonta Gruber, 1883
• Branchiobdella italica Canegallo, 1928
• Branchiobdella parasita Henle, 1835 – pijawczak
• Branchiobdella pentodonta Whitman, 1882

Pijawki (Hirudinea)

Do tej pory w Polsce stwierdzono występowanie 47 gatunków pijawek. Wiele z nich to nowo opisane taksony^[8]:

Rodzina Erpobdellidae

• Dina apathyi Gedroyć, 1916
• Dina lineata (O.F.Müller, 1774)
• Dina stschegolewi (Lukin et Epshtein, 1960)
• Erpobdella octoculata (Linnaeus, 1758) – erpobdella pospolita
• Erpobdella nigricollis (Brandes, 1900)
• Erpobdella testacea (Savigny, 1820)
• Erpobdella vilnensis Liskiewicz, 1927
• Erpobdella monostriata (Lindenfeld et Pietruszyński, 1890)
• Trocheta bykowskii Gedroyć, 1913

Rodzina odlepkowate Glossiphoniidae

• Alboglossiphonia heteroclita (Linnaeus, 1761) – odlepka mała
• Alboglossiphonia hyalina (O. F. Muller, 1774)
• Alboglossiphonia papillosa (Braun, 1805)
• Alboglossiphonia striata (Apáthy, 1888)
• Batracobdelloides moogi Nesemann et Csányi, 1995
• Glossiphonia complanata (Linnaeus, 1758) – odlepka ślimacza
• Glossiphonia concolor (Aphaty, 1888)
• Glossiphonia nebulosa Kalbe, 1964
• Glossiphonia verrucata (Fr. Müller, 1846)
• Glossiphonia paludosa(Carena, 1824)
• Helobdella stagnalis (Linnaeus, 1758)
• Hemiclepsis marginata (O. F. Muller, 1774)
• Placobdella costata (Fr. Müller, 1846) - pijawka żółwia
• Theromyzon maculosum (Rathke, 1862)
• Theromyzon tessulatum (O.F. Muller, 1774) – pijawka kacza

Rodzina Piscicolidae

• Calliobdella mammillata (Malm, 1863)
• Caspiobdella fadejewi (Epshtein, 1961)
• Caspiobdella volgensis (Zykoff, 1903)
• Cystobranchus fasciatus (Kollar, 1842)
• Cystobranchus respirans (Troschel, 1850)
• Italobdella epshteini Bielecki, 1997
• Italobdella ciosi Bielecki, 1997
• Pawlowskiella stenosa Bielecki, 1997
• Piscicola annae Bielecki, 1997
• Piscicola borowieci Bielecki, 1997
• Piscicola burresoni Bielecki, Cichocka, Świątek & Gorzel, 2013^[9][10]
• Piscicola elishebae Bielecki, 1997
• Piscicola geometra (Linnaeus, 1758) – pijawka rybia
• Piscicola jarai Bielecki, 1997
• Piscicola kusznierzi Bielecki, 1997
• Piscicola margaritae Bielecki, 1997
• Piscicola niewiadomskae Bielecki, 1997
• Piscicola pojmanskae Bielecki, 1994
• Piscicola pomorskii Bielecki, 1997
• Piscicola wiktori Bielecki, 1997
• Piscicola witkowskii Bielecki, 1997
• Piscicola brylinskae Bielecki, 2001

Rodzina Haemopidae

• Haemopis sanguisuga (Linnaeus, 1758) – pijawka końska

Rodzina pijawkowate Hirudinidae – pijawkowate

• Hirudo medicinalis Linnaeus, 1758 – pijawka lekarska

Zobacz też

• fauna Polski

Przypisy