Michaił Gniesin

Michaił Gniesin
Ilustracja
Grób kompozytora na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie
Data urodzenia

2 lutego 1883

Data i miejsce śmierci

5 maja 1957
Moskwa

Zawód, zajęcie

kompozytor, pedagog

Odznaczenia
Nagroda Stalinowska
Order Czerwonego Sztandaru Pracy

Michaił Fabianowicz Gniesin (ros. Михаил Фабианович Гнесин, ur. 21 stycznia?/2 lutego 1883 w Rostowie nad Donem, zm. 5 maja 1957 w Moskwie) – rosyjski i radziecki kompozytor oraz pedagog.

Życiorys

W latach 1901-1909 uczył się w Konserwatorium Petersburskim w klasie Nikołaja Rimskiego-Korsakowa, 1905 za udział w wystąpieniach studenckich został wykluczony z konserwatorium, jednak rok później przywrócony w prawach studenta. Od 1908 zajmował się pracą muzyczno-oświatową i pedagogiczną, kierował robotniczym kółkami muzycznymi w Petersburgu, od 1909 również publikował w prasie, 1911-1912 pracował w szkole muzycznej w Jekaterynodarze, organizował tam również imprezy muzyczne. W latach 1912-1921 wykładał w szkole muzycznej w Rostowie nad Donem, gdzie zorganizował towarzystwo muzyczne „Biblioteka Muzyczna im. Rimskiego-Korsakowa”, przewodził festiwalowi na cześć Rimskiego-Korsakowa i założył trzy szkoły muzyczne, 1920-1921 pracował w dońskim oddziale edukacji narodowej jako szef działu, jednocześnie był w Rostowie dyrektorem konserwatorium i dyrektorem miejscowego instytutu archeologicznego. W 1913 odwiedził Grecję, a w 1914 Palestynę i Egipt, gdzie prowadził poszukiwania folklorystyczne, 1921-1923 przebywał w Berlinie, w 1923 przeniósł się do Moskwy, gdzie został pedagogiem i kierownikiem działu technikum muzycznego. Tworzył utwory orkiestrowe, kameralne (Wariacje na temat żydowski) i wokalne, skomponował też operę. Wydał podręcznik kompozycji. W latach 1925-1926 był profesorem katedry kompozycji, jednocześnie od 1925 dziekanem Wydziału Pedagogicznego Konserwatorium Moskiewskiego, w 1927 został jednym z kierowników Towarzystwa Muzyki Żydowskiej, 1935-1941 pracował w Konserwatorium Leningradzkim, 1941-1942 przebywał w ewakuacji w mieście Joszkar-Oła, potem w Taszkencie. Otrzymał Order Czerwonego Sztandaru Pracy i Nagrodę Stalinowską (1946). W 1944 wrócił do Moskwy i został kierownikiem katedry kompozycji Państwowego Muzycznego Instytutu Pedagogicznego im. Gniesinych, w 1951 był zmuszony do odejścia ze stanowiska na fali kampanii przeciw „formalizmowi i kosmopolityzmowi”. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym. Był bratem Jeleny, pianistki i pedagoga muzycznego.

Wybrana muzyka filmowa

  • 1939: Amangeldy

Bibliografia

  • Gniesin Michaił F., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2018-02-03] .
  • http://www.mosconsv.ru/ru/person.aspx?id=130951 (ros.)
  • https://ria.ru/spravka/20130202/920649481.html (ros.)

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000120289233
  • VIAF: 77366413
  • LCCN: n81072968
  • GND: 128460113
  • LIBRIS: jgvz4bq20ht0pvv
  • BnF: 16358461s
  • SUDOC: 244101566
  • NKC: mzk2011662553
  • NTA: 183769163
  • BIBSYS: 1479731351098
  • Open Library: OL4741240A
  • PLWABN: 9810639386005606
  • NUKAT: n2007104565
  • J9U: 987007261707305171
  • WorldCat: lccn-n81072968
  • PWN: 3906214
  • БРЭ: 2365481