Marlon James

Ten artykuł dotyczy pisarza. Zobacz też: Marlon James (piłkarz).
Marlon James
Ilustracja
Marlon James w roku 2014 podczas Texas Book Festival
Data i miejsce urodzenia

24 listopada 1970
Kingston

Narodowość

jamajska

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

powieść

Ważne dzieła

Krótka historia siedmiu zabójstw

Nagrody

Nagroda Bookera (2015)

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Marlon James (ur. 24 listopada 1970 w Kingston[1]) – powieściopisarz jamajski, w roku 2015 został jako pierwszy w historii Jamajczyk – laureatem Nagrody Bookera za swą trzecią powieść pt. Krótka historia siedmiu zabójstw[2].

Życiorys

Marlon James urodził się w Kingston na Jamajce, oboje rodzice pracowali w tamtejszej policji (matka jako detektyw, ojciec jako prawnik)[3][4]. W 1991 roku James ukończył studia w dziedzinie języka i literatury na University of the West Indies(inne języki)[5], a w 2006 roku uzyskał tytuł magistra w zakresie creative writing na Wilkes University(inne języki), prywatnej uczelni w stanie Pensylwania[5][5]. Od roku 2007 uczy języka angielskiego oraz kreatywnego pisania w Macalester College w Saint Paul[5].

Jako powieściopisarz zadebiutował w 2005 roku powieścią John Crow’s Devil opisującą historię biblijnych zmagań w realiach odległej jamajskiej wioski roku 1957. Powieść tę różni wydawcy odrzucali wcześniej 78 razy[2], a po opublikowaniu znalazła się m.in. wśród finalistów Los Angeles Times Book Prize oraz the Commonwealth Writers Prize[1]. Jego druga powieść, Księga nocnych kobiet (ang. The Book of Night Women) z roku 2009, opisuje bunt niewolnic na jamajskiej plantacji na początku XIX wieku[6]. Trzecia powieść, wydana w 2014 roku Krótka historia siedmiu zabójstw (ang. A Brief History of Seven Killings) – zainspirowana próbą zabójstwa Boba Marleya w latach 70. XX w., przedstawiająca trzy dekady burzliwej historii Jamajki z perspektywy wielu narratorów[7] – została wyróżniona w 2015 roku OCM Bocas Prize for Carribean Literature w kategorii fikcji literackiej[8], a następnie Nagrodą Bookera[7]. W przypadku tej ostatniej nagrody, James jest pierwszym w historii wyróżnionym nią pisarzem jamajskim[9], a drugim pochodzącym z Karaibów (po urodzonym na Trynidadzie V.S. Naipaulu, który został jej laureatem w 1971 roku)[10].

Twórczość

Powieści

  • John Crow’s Devil (2005; polskie wydanie: Diabeł Urubu, tłum. Robert Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019)
  • The Book of Night Women (2014; polskie wydanie: Księga nocnych kobiet, tłum. Robert Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016[11])
  • A Brief History of Seven Killings (2014; polskie wydanie: Krótka historia siedmiu zabójstw, tłum. Robert Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016)
  • Black Leopard, Red Wolf (2019; pierwsza część trylogii Dark Star; polskie wydanie: Czarny lampart, czerwony wilk, tłum. Robert Sudół, wydawnictwo Echa – imprint Czarnej Owcy, Warszawa 2021[12])
  • Moon Witch, Spider King (2022; druga część trylogii)[13]

Nagrody i odznaczenia

  • 2009 – finalista National Book Critics Circle Award za powieść Księga nocnych kobiet[14]
  • 2010 – Dayton Literary Peace Prize w kategorii fikcji literackiej za powieść Księga nocnych kobiet[15]
  • 2010 – Minnesota Book Award (w kategorii „Powieść i Opowiadanie”) za Księgę nocnych kobiet[16]
  • 2013 – Musgrave Medal(inne języki), srebrny medal przyznany przez the Institute of Jamaica(inne języki)[17]
  • 2014 – finalista National Book Critics Circle Award(inne języki) za powieść Krótka historia siedmiu zabójstw[18]
  • 2015 – Anisfield-Wolf Book Award w kategorii fikcji literackiej za Krótką historię siedmiu zabójstw[19]
  • 2015 – OCM Bocas Prize for Caribbean Literature (w kategorii fikcji literackiej) za Krótką historię siedmiu zabójstw[8]
  • 2015 – Nagroda Bookera za Krótką historię siedmiu zabójstw[20][7]
  • 2020 – Nagroda Locusa za Black Leopard, Red Wolf[21]

Przypisy

  1. ↑ a b Man Booker Prize for Fiction Winner: A Brief History of Seven Killings by Marlon James. LiteraryFestivals.co.uk, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  2. ↑ a b Kimberley Richards: Marlon James Becomes First Jamaican Winner of Booker Prize. Huffington Post – Arts & Culture, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  3. ↑ Arifa Akbar: Marlon James: ‘I don’t believe in PG violence’. independent.co.uk, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  4. ↑ Chris Harvey: Marlon James interview: ‘I didn’t want to fall into a pornography of violence’. telegraph.co.uk, 2015-10-13. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  5. ↑ a b c d Marlon James Assistant Professor English. macalester.edu. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-07)]. (ang.).
  6. ↑ Troy Reed: The Book of Night Women” (review). historicalnovelsociety.org Historical Novel Society Issue 48 (May 2009). [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  7. ↑ a b c Man Booker Prize 2015: Marlon James wins for A Brief History of Seven Killings. bbc.co.uk, 2015-10-13. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  8. ↑ a b Top three books named for 2015 OCM Bocas Prize. bocaslitfest.com, 2015-03-31. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-15)]. (ang.).
  9. ↑ Jamaican writer makes history. News Americas, 15 September 2015. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  10. ↑ OCM Bocas Prize winner gets world’s biggest literary award. trinidadexpress.com, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-09)]. (ang.).
  11. ↑ WydawnictwoW. Literackie WydawnictwoW., Marlon James [online], wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2017-10-18] .
  12. ↑ Czarny lampart, czerwony wilk [online] [dostęp 2022-01-10]  (pol.).
  13. ↑ MarlonM. James MarlonM., Moon Witch, Spider King, New York 2022, ISBN 978-0-7352-2020-1 .
  14. ↑ National Book Critics Circle Finalists Are Announced. The New York Times nytimes.com, 2010-01-23. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  15. ↑ Dayton Literary Peace Prize. daytonliterarypeaceprize.org. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  16. ↑ Minnesota Book Awards, Past Finalists and Winners by Year. thefriends.org. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-08)]. (ang.).
  17. ↑ Eight Outstanding Jamaicans Awarded Musgrave Medals. Jamaica Information Service. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-12)]. (ang.).
  18. ↑ National Book Critics Circle Announces Finalists for Publishing Year 2014. bookcritics.org. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-28)]. (ang.).
  19. ↑ The Anisfield-Wolf Book Awards. Winners by Year. anisfield-wolf.org. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  20. ↑ The Man Booker Prize for Fiction 2015 shortlist is revealed. themanbookerprize.com, 2015-09-15. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-04)]. (ang.).
  21. ↑ g, 2020 Locus Awards Winners [online], Locus Online, 27 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-29]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Marlon James: From Jamaica to Minnesota to Myself. „New York Times Magazine”, 2015-03-15. [dostęp 2015-10-18]. (ang.).
  • Jak się całkiem nie da, to nie całkiem da się... – wywiad z Robertem Sudółem, autorem przekładu „Krótkiej historii siedmiu zabójstw” Marlona Jamesa. booklips.pl
  • p
  • d
  • e
Książka Roku (2014-2018)
Nagroda im. Macieja Parowskiego
(do 2019 jako Reflektor)
Polska Książka Roku (od 2019)
Zagraniczna Książka Roku (od 2019)
  • 2019: Watts
  • 2020: Palmer
  • 2021: Chiang
  • 2022: James
  • 2023: Palmer
Wznowienie (od 2019)
Komiks Roku (2019)
Zagraniczny Komiks Roku (od 2020)
Polski Komiks Roku (od 2020)
  • ISNI: 0000000072615785
  • VIAF: 9583183
  • LCCN: no2005086485
  • GND: 132196050
  • NDL: 001323751
  • BnF: 16987098f
  • SUDOC: 18424658X
  • NKC: hka2015894483
  • BNE: XX5601929
  • NTA: 317352016
  • BIBSYS: 15000384
  • CiNii: DA19501078
  • Open Library: OL6504870A
  • PLWABN: 9810661440805606
  • NUKAT: n2011074376
  • J9U: 987007461696105171
  • PTBNP: 1671515
  • LNB: 000225307
  • NSK: 000763795
  • BLBNB: 001504729
  • KRNLK: KAC201632743
  • LIH: LNB:Ci7i;=Bs