Maślan pentylu

Maślan pentylu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
PIN

butanian pentylu[1]

inne

maślan pentylu[1]

Inne nazwy i oznaczenia
maślan amylu, maślan n-pentylu, maślan n-amylu, maślan 1-pentylu, maślan 1-amylu
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C9H18O2

Masa molowa

158,24 g/mol

Wygląd

bezbarwna ciecz[2] o zapachu moreli lub gruszek[3]

Identyfikacja
Numer CAS

540-18-1

PubChem

10890

SMILES
CCCCCOC(=O)CCC
InChI
InChI=1S/C9H18O2/c1-3-5-6-8-11-9(10)7-4-2/h3-8H2,1-2H3
InChIKey
CFNJLPHOBMVMNS-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Gęstość
0,8713 g/cm³ (15 °C)[4]; ciecz
Rozpuszczalność w wodzie
0,54 g/l (50 °C)[2]
w innych rozpuszczalnikach
dobrze rozpuszczalny w etanolu i eterze dietylowym[4]
Temperatura topnienia

−72,66 °C[4]

Temperatura wrzenia

180 °C[4]
186,4 °C[2]

Współczynnik załamania

1,4123 (589 nm, 20 °C)[4]

Prężność pary

10 hPa (50 °C)[2]
20 hPa (65 °C)[2]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-02-16]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H315, H319, H335

Zwroty P

P261, P305+P351+P338

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[5]
2
0
0
 
Temperatura zapłonu

59 °C[2]
67 °C[6]

Dawka śmiertelna

LD50 12200 mg/kg (szczur, doustnie)[2]

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Maślan pentylu, maślan amylu – organiczny związek chemiczny z grupy maślanów, ester kwasu masłowego i pentanolu. Jest cieczą o zapachu moreli lub gruszek[3] i słodkim smaku. Występuje naturalnie w wielu owocach, m.in. w jabłkach, morelach, bananach, truskawkach, śliwkach czy owocach czerymoi i atemoi. Może zostać otrzymany w typowej reakcji estryfikacji z użyciem pentanolu i kwasu masłowego w obecności kwasu siarkowego[7]. Stosowany jako dodatek w produktach spożywczych i przy produkcji perfum[8].

Przypisy

  1. ↑ a b P-65.1.1.2.2, [w:] Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenclature of Organic Chemistry. IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013, wyd. 1, Royal Society of Chemistry, International Union of Pure and Applied Chemistry, 2014, s. 746, DOI: 10.1039/9781849733069, ISBN 978-0-85404-182-4  (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g 1-Pentyl butyrate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 510514 [dostęp 2017-02-16]  (niem. • ang.).
  3. ↑ a b Carboxylic Acids, Esters, and Amides, [w:] T.W. GrahamT.W.G. Solomons T.W. GrahamT.W.G., Craig B.C.B. Fryhle Craig B.C.B., Organic Chemistry, wyd. 10, John Wiley & Sons, 2011, s. 71, ISBN 978-0-470-40141-5 .
  4. ↑ a b c d e CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-442, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
  5. ↑ n-Amyl butyrate [online], CAMEO Chemicals v. 2.7, National Oceanic and Atmospheric Administration [dostęp 2017-02-16]  (ang.).
  6. ↑ Maślan amylu (nr W205915) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-02-16]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  7. ↑ George A.G.A. Burdock George A.G.A., Fenaroli’s Handbook of Flavor Ingredients, wyd. 4, CRC Press, 2001, s. 74, ISBN 1-4398-6327-X .
  8. ↑ RuthR. Winter RuthR., A Consumer’s Dictionary of Food Additives, wyd. 7, Crown/Archetype, 2007, s. 80, ISBN 0-307-45259-X .