Maître des requêtes

Louis-Urbain Le Peletier, Maître des requêtes, Nicolas de Largillière (1656–1746)
Pałac wersalski

Maître des requêtes – urząd francuski. Jego kompetencje ulegały zmianom i wiązały się z przedkładaniem innemu organowi skarg.

W języku polskim nie ma utrwalonego tłumaczenia i pojawia się w zapisie oryginalnym, jako „mistrz skarg” lub „referent”[1][2].

Średniowiecze

Urząd ukształtował się w średniowiecznej Francji, w związku z działalnością sądów królewskich[2].

Początkowo była to nazwa nieformalna, a nie rzeczywisty urząd. Królowie francuscy okazjonalnie uczestniczyli osobiście w publicznym rozsądzaniu spraw (Plaids de la Porte). Instytucja maître rozwinęła się z królewskich przybocznych, którzy zawsze mu towarzyszyli i nazywani byli poursuivants du roi.

Za rządów Filipa III utrwaliła się nowa nazwa dla tego sądu (chambre des Requêtes), a przyboczni zostali nazwani maîtres des requêtes de l’hôtel, jako że mieli przedkładać królowi skargi obywateli[3].

Za rządów Filipa IV sądy te zaczęły obradować pod nieobecność króla i w jego imieniu. Od ok. 1300 r. Maîtres zaczęli samodzielnie pełnić funkcje sędziów. Ordonans z 1346 ograniczył znacząco kompetencje sądów skarg i maîtres. Mistrzów miało być 5, a ich kompetencje sądowe ograniczały się do sporów w ramach dworu królewskiego oraz skarg na królewskich urzędników[3].

Współczesność

Od XIX w. jest to nazwa urzędu sądowo-administracyjnego sprawowanego przez członków Rady Stanu. Współcześnie Maître des requêtes stoją wyżej niż audytorzy (auditeurs), a niżej niż radcy stanu (conseillers d'Etat)[2].

Przypisy

  1. Puchta 2017 ↓, s. 113.
  2. a b c Machowska i Wojtyczek 2005 ↓, s. 98.
  3. a b Boulton 1995 ↓, s. 796.

Bibliografia

  • Jonathan D.J.D. Boulton Jonathan D.J.D., Requêtes, Maître des, [w:] William W.W.W. Kibler i inni red., Medieval France. An Encyclopedia, New York-London: Garland Publishing, 1995 .
  • AleksandraA. Machowska AleksandraA., KrzysztofK. Wojtyczek KrzysztofK. (red.), Prawo francuskie, t. 2, Zakamycze, 2005 .
  • RadosławR. Puchta RadosławR., Rada Stanu jako organ sądowej ochrony konstytucji we Francji, Rozprawa doktorska, Warszawa: Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, 2017 .
Encyklopedie internetowe (urząd):
  • Britannica: topic/master-of-requests
  • Universalis: maitre-des-requetes