Luboń koło Poznania

Luboń koło Poznania
Ilustracja
Budynek stacji
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Luboń

Data otwarcia

1856

Poprzednie nazwy

Żabikowo, Luboń,
Lobau, Luban

Rodzaj

stacja kolejowa

Dane techniczne
Liczba peronów

2

Liczba krawędzi
peronowych

3

Kasy

N

Linie kolejowe
  • 271 Wrocław Główny – Poznań Główny
  • 357 Sulechów − Luboń koło Poznania
  • 802 Poznań Starołęka − Luboń koło Poznania
Położenie na mapie Lubonia
Mapa konturowa Lubonia, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Luboń koło Poznania”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Luboń koło Poznania”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Luboń koło Poznania”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Luboń koło Poznania”
Ziemia52°20′38,8″N 16°53′33,6″E/52,344111 16,892667
Multimedia w Wikimedia Commons

Luboń koło Poznania – stacja kolejowa w Luboniu, leżąca na południe od dębieckiego przystanku osobowego, na szlaku kolejowym Wrocław – Poznań. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca aglomeracyjnego[1].

Ruch pasażerski

Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[2] 300-499
2022[3] 700-999

Historia

W 1853 roku władze pruskie przyznały Towarzystwu Kolei Górnośląskiej koncesję na budowę linii kolejowej Wrocław Główny − Leszno i Leszno − Poznań Główny. Prace zakończono 29 października 1856 roku uroczystym oddaniem do eksploatacji jednotorowej linii kolejowej z Wrocławia przez Leszno do Poznania. W Luboniu Kolej Górnośląska wykupiła tereny pod budowę linii od Augusta Cieszkowskiego, właściciela żabikowskiego majątku ziemskiego. Granice tego majątku obejmowały część wsi Luboń i stąd w 1904 roku pierwotna nazwa stacji Żabikowo została zmieniona zgodnie ze swym położeniem na stację Luboń (niem. Luban). Budynek dworca w Luboniu powstał prawdopodobnie równocześnie z otwarciem linii kolejowej. Wzniesiony z czerwonej cegły, piętrowy, z użytkowym poddaszem mieścił poczekalnię i pomieszczenia służbowe, a główne wejście znajdowało się od strony ul. Dworcowej. 1 lipca 1909 roku otwarto nowo wybudowaną linię lokalną (Poznań) − Luboń − Grodzisk, wyprowadzoną ze stacji Luboń, którą w tym celu przebudowano tworząc z peronu drugiego peron dwukrawędziowy. Oba perony połączono podziemnym tunelem, a zejścia osłonięto wiatami. W czasie I wojny światowej lubońska stacja była już ważnym punktem strategicznym, przez który przejeżdżały transporty wojskowe. Ekspediowano stąd także produkowane w tym czasie w Luboniu materiały wybuchowe i proch. 29 listopada 1918 roku powstał w Poznaniu Związek Kolejarzy Polskich, który stopniowo przejmował kontrolę nad kolejami w Wielkopolsce, zapobiegając wywożeniu do Niemiec mienia kolejowego, żywności i sprzętu wojskowego. Jeden z epizodów powstania wielkopolskiego miał miejsce na dworcu w Luboniu, gdzie 30 grudnia 1918 roku powstańcy zdobyli niemiecki pociąg wojskowy z sześcioma armatami i piętnastoma wagonami mąki. Po odzyskaniu niepodległości służbę na poznańskich kolejach objęli polscy kolejarze. Część z nich znalazła pracę i osiedliła się w Luboniu (Bocianówko). W czasie II wojny światowej Niemcy przejęli zarząd nad całym transportem kolejowym. Większość lubońskich kolejarzy została zmuszona do pracy na kolei III Rzeszy. Po wyzwoleniu przystąpiono do odbudowy infrastruktury kolejowej. W lutym 1945 roku naprawiono tory z Poznania do Lubonia, gdzie istniało jedyne niezniszczone ujęcie wody dla parowozów, a wiosną uruchomiono linię Poznań Główny − Leszno, którą zelektryfikowano (na całym odcinku) 20 grudnia 1969 roku. Przez następne 40 lat nastąpił ogromny rozwój kolejowego transportu osobowego i towarowego. Do końca lat 80. ubiegłego wieku Luboń był znaczącą stacją rozrządową, zatrudniającą około 300 kolejarzy[4].

Katastrofa

23 października 1945 przy semaforze wjazdowym od strony Poznania zdarzyła się katastrofa kolejowa. Pociąg osobowy nadjeżdżający od strony Dębca około godziny 17.30 wjechał na stojący pod semaforem w stronę Poznania skład transportujący niemieckich jeńców wojennych. Maszynista pociągu poznańskiego zginął na miejscu, a palacz zmarł następnego dnia w szpitalu[5].

Współczesność

W związku z planowaną modernizacją linii E 59 w ramach Poznańskiego Węzła Kolejowego[6] oraz projektowaną od lat szybką koleją w aglomeracji poznańskiej, lubońska stacja stoi przed szansą powrotu do dawnej świetności.

Przypisy

  1. Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 227
  2. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  3. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  4. Henryk Zięba, Monografia Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Poznaniu, okres do roku 1945; Poznań 1989.
  5. TadeuszT. Świtała TadeuszT., Poznań 1945. Kronika Wydarzeń, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 318, ISBN 83-210-0607-8, OCLC 830203088 .
  6. Robert Kroma, Janusz Sosiński, Poznański Węzeł Kolejowy wczoraj i dziś, Poznań 2003.

Linki zewnętrzne

  • Luboń koło Poznania w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
  • Luboń koło Poznania w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
Luboń k. Poznania
Linia 271 Wrocław GłównyPoznań Główny (157,933 km)
Puszczykowo
odległość: 5,678 km
odległość: 2,825 km
Linia 357 Sulechów – Luboń koło Poznania (112,182 km)
Wiry
odległość: 3,974 km
Linia 802 Poznań Starołęka PSK – Luboń koło Poznania (4,015 km)
Luboń koło Poznania LuC
odległość: 3,015 km