Kwas maleinowy

Nie mylić z: Kwas malonowy.
Kwas maleinowy
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
kwas cis-butenodiowy
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. acidum maleicum[1]

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C4H4O4

Inne wzory

HOOCCH=CHCOOH, C
2
H
2
(COOH)
2

Masa molowa

116,1 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały, krystaliczny proszek[1]

Identyfikacja
Numer CAS

110-16-7

PubChem

444266

DrugBank

DB04299

SMILES
OC(=O)/C=C\C(O)(=O)
InChI
InChI=1S/C4H4O4/c5-3(6)1-2-4(7)8/h1-2H,(H,5,6)(H,7,8)/b2-1-
InChIKey
VZCYOOQTPOCHFL-UPHRSURJSA-N
Właściwości
Gęstość
1,59 g/cm³ (20 °C)[2]; ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie
478,8 g/l (20 °C)[1]
w innych rozpuszczalnikach
etanol: łatwo[1]
Temperatura rozkładu

powyżej 135 °C[2]

logP

−0,34[2]

Kwasowość (pKa)

pKa1 = 1,97, pKa2 = 6,07

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-01-30]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3]
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H302, H315, H319, H317, H335

Zwroty P

P261, P280, P305+P351+P338, P304+P340, P405, P501[4]

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3]
Szkodliwy
Szkodliwy
(Xn)
Zwroty R

R22, R36/37/38, R43

Zwroty S

S2, S24, S26, S28, S37, S46

Temperatura zapłonu

127 °C[2]

Numer RTECS

OM9625000

Podobne związki
Podobne związki

kwas fumarowy, kwas bursztynowy, kwas ftalowy

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Kwas maleinowy (kwas cis-butenodiowy, łac. acidum maleicum) – organiczny związek chemiczny, nienasycony alifatyczny kwas dikarboksylowy.

Występowanie

Nie występuje w przyrodzie, w przeciwieństwie do swojego izomeru trans, kwasu fumarowego.

Właściwości

Kwas ten jest nietopliwy. Rozkłada się w temperaturze powyżej 130 °C. W temperaturze pokojowej tworzy bezbarwne kryształy rozpuszczalne w wodzie i w etanolu.

Jest inhibitorem enzymów dehydrogenazy bursztynianowej i hydratazy fumaranowej. W organizmie powoduje aminoacidurię i inne objawy zatrucia.

Otrzymywanie

Otrzymywany jest przez utlenianie benzenu powietrzem i hydrolizę powstałego bezwodnika maleinowego. Powstaje też podczas ogrzewania kwasu jabłkowego.

Zastosowanie

Związek ten jest stosowany w syntezach organicznych, do produkcji żywic syntetycznych oraz jako środek konserwujący tłuszczów ciekłych.

Przypisy

  1. a b c d Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574, ISBN 978-83-88157-77-6 .
  2. a b c d Maleic acid, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 14640 [dostęp 2017-01-28]  (niem. • ang.).
  3. a b Kwas maleinowy, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2017-01-30]  (ang.).
  4. Maleic acid, karta charakterystyki wydana na obszar Polski, Alfa Aesar (Thermo Fisher Scientific), numer katalogowy A14596 [dostęp 2017-01-30] .
Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • GND: 4168704-8
  • Britannica: science/maleic-acid
  • Catalana: 0192487
  • DSDE: maleinsyre