Kultura lendzielska
Kultura lendzielska – kultura neolityczna (ok. 5000-4000 p.n.e.[potrzebny przypis]), z kręgu kultur naddunajskich, której nazwa pochodzi od miejscowości Lengyel w regionie Tolna koło Kaposváru na Węgrzech[1][2]. Formą jej kontynuacji była kultura jordanowska[1].
Obszar występowania
Ludność tej kultury zajmowała obszary dzisiejszej Polski (Śląsk, Małopolska, Wielkopolska i Kujawy), Czech (południowe Morawy), zachodniej Słowacji, zachodnich Węgier oraz przylegających części Austrii, Słowenii i Chorwacji. Na ziemiach polskich elementy kultury lendzielskiej mieszały się z elementami kultury polgarskiej, tworząc tzw. kompleks lendzielsko-polgarski[2].
Grupy lokalne na ziemiach polskich
Na podstawie szczegółowej analizy ceramiki wydzielono następujące grupy:
- grupa ociecka (Górny Śląsk)
- grupa modlnicka (Małopolska)
- grupa brzesko-kujawska (Kujawy)
Charakterystyczne wytwory kulturowe
Cechą charakterystyczną wyżej wymienionych grup jest występowanie naczyń na pustej nóżce, amforek i mis, zdobionych jedynie plastycznymi guzkami. Ceramika posiadała również spiralne ornamenty[1]. Lendzielskie naczynia były niemalowane[2]. Wśród znalezisk kultury lendzielskiej znajdują się również terakotowe figurki[1].
Osadnictwo i gospodarka
Zakładano bardzo rozległe osady, złożone zarówno z dużych domów naziemnych zbudowanych na planie prostokątnym, jak również ziemianki o planie owalnym. Spotyka się osady otwarte, ale też otoczone rowami obronnymi, również budowle o nieznanym przeznaczeniu, tzw. rondele.
Ludność zajmowała się zarówno rolnictwem, jak i hodowlą bydła. Terenami eksploatowanymi przez gospodarkę rolno-hodowlaną były już nie tylko dna dolin rzecznych, ale także brzegi wysoczyzn.
Obrządek pogrzebowy
Zmarłych chowano na cmentarzyskach w pobliżu osad, w pozycji skurczonej, w grobach szkieletowych wyposażonych w ceramikę oraz narzędzia krzemienne.
Zobacz też
- kultura ceramiki wstęgowej rytej
- kultura badeńska
- kultura Vinca
- kultura pucharów lejkowatych
- kultura amfor kulistych
- kultura ceramiki sznurowej
- kultura ceramiki promienistej
- kultura pucharów dzwonowatych
Przypis
- ↑ a b c d MichelM. Brézillon MichelM., Encyklopedia kultur pradziejowych, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1981, s. 107-108, ISBN 83-221-0143-0 .
- ↑ a b c PiotrP. Kaczanowski PiotrP., Janusz KrzysztofJ.K. Kozłowski Janusz KrzysztofJ.K., Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Kraków: Fogra, 1998 (Wielka historia Polski), s. 111, ISBN 83-85719-35-0 .
