Kuźnia Wulkana

Kuźnia Wulkana
La fragua de Vulcano
Ilustracja
Autor

Diego Velázquez

Data powstania

1630

Medium

olej na płótnie

Wymiary

233 × 290 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Madryt

Lokalizacja

Prado

Multimedia w Wikimedia Commons

Kuźnia Wulkana (hiszp. La fragua de Vulcano) – obraz olejny hiszpańskiego artysty barokowego Diega Velázqueza[1].

Według jednych źródeł obraz został wykonany w Rzymie, podczas pierwszej podróży malarza do Włoch[1], według innych – powstał w rezydencji ambasadora Filipa IV, don Manuela de Foncesca. Stanowił uzupełnienie do innego dzieła, wykonanego w tym czasie, pt. Szata Józefa. W zbiorach królewskich znalazł się dzięki księciu Olivaresowi, który go zakupił i podarował królowi z przeznaczeniem do Pałacu Buen Retiro. W obu obrazach są dostrzegalne wpływy malarstwa emiliańskiego i koloryzmu weneckiego.

Geneza

Motyw, przedstawiony na obrazie, pochodzi z greckiego eposu Odyseja Homera lub z Metamorfoz Owidiusza. Opowieść mówi o zdradzie bogini Wenus – żony Wulkana (Hefajstosa) – z bogiem wojny, Marsem. Romans został odkryty przez wszechwiedzącego boga Apolla:

On to [Apollo] pierwszy wypatrzył romans Wenery z Marsem, on, co z wysoka wszystko widzi pierwszy (Owidiusz, Metamorfozy, 4,171).

Opis obrazu i interpretacje

Velázquez wybrał moment, gdy do kuźni Wulkana przybywa bóg Apollo z wieścią o zdradzie Wenus. Jego postać, okryta czerwonym suknem, kontrastuje z nagimi torsami pomocników boga ognia i nim samym. Gdyby nie jasna poświata wokół głowy Apolla kompozycja wskazywałaby na scenę rodzajową, a nie mitologiczną. Realizm postaci został zainspirowany dziełami Guida Reniego. Wieniec laurowy na głowie Apolla ma nawiązywać do jego innej roli – boga poezji. Przedstawienie wawrzynu – symbolu poezji – na tle kuźni i zapracowanych mężczyzn ma wskazywać na wyższość pracy ręcznej, a co za tym idzie wyższość malarstwa i rzeźby.

Postacie przedstawione zostały w różnych pozach, modelowane światłem bijącym od aureoli znad głowy Apolla. Wulkan, stojący przodem do widza, wydaje się być rozgniewany, a jego pomocnicy są wyraźnie zaskoczeni. Jednym z wyrazów gniewu boga ognia jest naprężenie mięśni muskularnego ramienia, trzymającego młot. Jeden z pomocników, który jest odwrócony plecami do widza, został ujęty w klasyczny sposób, przypominający greckie posągi umięśnionych herosów.

Artysta bardzo starannie i z dbałością o detale przedstawił martwą naturę: młoty i inne narzędzia znajdujące się na ziemi oraz szykowaną dla boga Marsa zbroję, która skupia na sobie światło. Na półce znajduje się jasny dzban, kolejny element – obok niebieskich sandałów Apolla i nieba nad nim – ożywiający ciemną tonację obrazu.

Studium głowy Apolla

Studium głowy Apolla, kolekcja prywatna

Studium głowy Apolla znajduje się w prywatnej kolekcji w Nowym Jorku. W 1830 roku szkic, znajdujący się w Genui w kolekcji Isola, został sprzedany angielskiemu kupcowi. Argumentów co do autentyczności tego szkicu dostarczyło badanie radiograficzne Kuźni Wulkana. Widać na nim, że pod obecną wersją głowy boga znajduje się inna, bardziej przypominająca szkic. Jednak dyrektorka badań technicznych z Muzeum Prado, Carmen Garrido, wzbudziła wątpliwości w tej kwestii, wskazując liczne różnice pomiędzy szkicem a ostateczną pracą[2]. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazała, że na szkicu włosy postaci są dłuższe i zebrane ku tyłowi – ukrywają ucho i odsłaniają większą część twarzy. Policzki wydają się bardziej zaokrąglone, co nadaje twarzy cechy dziecka. Cieniowanie jest delikatniejsze, a wieniec laurowy gubi się we włosach. Autorstwo Velázqueza jest mimo wszystko powszechnie akceptowane przez współczesnych badaczy[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Enciclopedia del Museo del Prado: La fragua de Vulcano. [dostęp 2012-12-04]. (hiszp.).
  2. ↑ Carmen Garrido Pérez: Velázquez, técnica y evolución. Madryt: Muzeum Prado, 1992, s. 239. ISBN 84-87317-16-2.
  3. ↑ Miguel Morán Turina, Isabel Sánchez Quevedo: Velázquez. Catálogo completo. Madryt: Ediciones Akal, 1992, s. 102. ISBN 84-460-1349-5.

Bibliografia

  • Antonio J. Onieva The new complete guide to the Prado Museum Madryt ISBN 84-85432-93-2.
  • Stefano Peccatori, Stefano Zuffi Velázquez, Wyd Arkady, Warszawa 2006 ISBN 978-83-60529-11-9.
  • Patrick De Rynck: Jak czytać opowieści biblijne i mitologiczne w sztuce: rozwiązywanie zagadek dawnych mistrzów – od Giotta do Goi. Kraków: Universitas, 2009. ISBN 978-83-242-0903-3.
  • Lucia Mannini: Wielkie muzea. Prado. Warszawa: HPS, 2007. ISBN 978-83-60688-45-8.
  • Stefano G. Casu, Elena Franchi, Andrea Franci: Wielcy mistrzowie malarstwa europejskiego. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 222–223. ISBN 83-213-4387-2.
  • Daniela Tarabra: Muzea świata. Prado. Madryt. Warszawa: Świat Książki, 2005, s. 94–95. ISBN 83-7391-562-1.