Kopyczyńce

Ten artykuł od 2012-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kopyczyńce

Копичинці

Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Rejon	czortkowski
Powierzchnia	3,5 km²
Wysokość	340 m n.p.m.
Populacja (2017) • liczba ludności	6748[1]
Nr kierunkowy	+380-3557
Kod pocztowy	48260
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Kopyczyńce
Położenie na mapie Ukrainy Kopyczyńce
49°06′N 25°54′E/49,100000 25,900000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kopyczyńce^[2] (ukr. Копичинці) – miasto w obwodzie tarnopolskim Ukrainy, w rejonie czortkowskim^[3] nad rzeczką Niczławą. W 1921 r. (spis) 8146 mieszkańców. Zamieszkane do 1944 r. głównie przez Polaków, Ukraińców i Żydów.

Znajduje się tu stacja kolejowa Kopyczyńce, węzeł linii Tarnopol – Biała Czortkowska i Husiatyn – Kopyczyńce.

Kalendarium

• 1340–1772 – najpierw wieś następnie miasto (1564) w powiecie trembowelskim ziemi halickiej województwa ruskiego I Rzeczypospolitej
• 1443 – erygowanie parafii rzymskokatolickiej^[4]
• 1564 – nadanie praw miejskich
• 1651 – zwycięska bitwa pod Kopyczyńcami stoczona 12 maja między armią polską dowodzoną przez hetmana polnego koronnego Marcina Kalinowskiego a połączonymi siłami kozacko-tatarskimi pod wodzą Asanda Demki w trakcie powstania Chmielnickiego na płd.-wsch. rubieżach Rzeczypospolitej
• 1672 – przejęte przez Turcję w wyniku pokoju buczackiego
• 1699 – wróciły do Polski w wyniku pokoju w Karłowicach zawartego z Turcją
• 1772 – przejęte przez Austrię w wyniku I rozbioru Polski, znalazły się w powiecie zaleszczyckim w cyrkule halickim^[5]
• 1786 – miasteczko zostało włączone do cyrkułu XV (tarnopolskiego)^[6]
• 1809 – przejęte przez Rosję w wyniku pokoju w Tylży z r. 1807
• 1815 – przejęte ponownie przez Austrię w rezultacie kongresu wiedeńskiego
• 1854 – siedziba powiatu w cyrkule czortkowskim
• 1862 – pożar miasteczka: spłonęło 38 budynków, a 63 rodziny straciły dach nad głową. Brak ofiar śmiertelnych. Straty wyniosły ok. 32.000 złotych reńskich^[7]
• 1867–1918 miasto w powiecie husiatyńskim w austriackim Królestwie Galicji i Lodomerii
• 1919 – w czasie tzw. ofensywy czortkowskiej rozpoczętej 7–8 czerwca, I Korpus Galicyjski UHA Osypa Mykytki zajął Kopyczyńce. Jednostki polskie armii Hallera przejęły ten rejon 16 lipca 1919
• 1918–1919 – nieformalnie kontrolowany przez ZURL
• 1921 – traktat ryski przywrócił Kopyczyńce Polsce
• od 1 lipca 1925 r.^[8] do 1939 – stolica powiatu kopyczynieckiego w województwie tarnopolskim. Siedziba garnizonu macierzystego Batalionu KOP „Kopyczyńce”
• 1939–1941 – zajęte przez ZSRR
• 1941–1944 – zajęte przez Niemcy
• 1943–1945 – miejsce schronienia dla polskiej ludności uciekającej z pobliskich wiosek przed atakami OUN-UPA. Doszło do pojedynczych mordów, w których nacjonaliści ukraińscy zamordowali tutaj lub w pobliżu 25 Polaków^[9].
• 1944–1991 – w składzie rejonu husiatyńskiego Ukraińskiej SRR
• W 1989 liczyło 7327 mieszkańców^[10].
• od 1991 – w niepodległej Ukrainie
• W 2013 liczyło 6890 mieszkańców^[11].

Zabytki

• zamek, dwór – w Kopyczyńcach istniał warowny zamek, który oparł się najazdom Turków i Tatarów i przetrwał do XVIII w. W połowie XVIII w. na miejscu zamku wybudowano klasycystyczny dwór zwany pałacem^[12], zniszczony podczas I wojny światowej^[13].
• kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – znajduje się w mieście. Pierwotny kościół był drewniany, wzniesiony w latach 1699–1705 z fundacji podczaszego halickiego Szymona Baworowskiego. Po jego rozebraniu zbudowano w latach 1763–1803 nowy, murowany^[14][15], autorem projektu mógł być Piotr Polejowski^[16]. Konsekrowany w 1824 r., zamknięty po II wojnie światowej, przywrócony do kultu w 1990 r^[4][17].

Urodzeni

• Józef Marian Baworowski (1822–1885) – polski ziemianin, konserwatysta, członek Izby Panów w austriackiej Radzie Państwa
• Roman Daca (1905–1994) – polski duchowny katolicki, płk Armii Krajowej. Odznaczony w 1944 Krzyżem Orderu Virtuti Militari V kl.
• Tadeusz Gromnicki (1851–1939) – ksiądz rzymskokatolicki, profesor, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Roman Hubczenko (1878–1958) – polski aktor
• Wasyl Iwanczuk (ur. 1969) – ukraiński szachista, arcymistrz od 1988 roku.
• Metody (Kudriakow) (ur. 1949) – zwierzchnik Ukraińskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego^[18].
• Anna Marzec (1930) – polska profesor nauk chemicznych
• Henryk Mehlberg (1904–1979) – polski filozof, logik, metodolog, członek szkoły lwowsko-warszawskiej.
• Adam Niemiec (1912 – 1974) – polski piłkarz i trener^[19]
• Adam Obrubański (1898 – 1940) – polski piłkarz, trener i sędzia^[20], doktor praw, oficer Wojska Polskiego, ofiara Zbrodni Katyńskiej.
• Zdzisław Podedworny (1941) – polski trener piłkarski.
• Leszek Sawicki (1924–2017) – polski geolog, współzałożyciel: Oddziału Dolnośląskiego PIG i Towarzystwa Miłośników Lwowa^[21].
• Ludwik Sembratowicz (1837–1892) – feldmarszałek – porucznik armii Austro-Węgier.
• Franciszek Sławski (1916–2001) – polski prof., językoznawca-slawista.
• Władysław Wszelaczyński (1847–1896) – polski pianista, kompozytor i pedagog.
• Adam Wysocki (1905–1977) – polski piosenkarz, członek Chór Dana, aktor estradowy^[22]

Pobliskie miejscowości

• Budzanów
• Chorostków
• Czabarówka
• Czortków
• Hadyńkowce
• Husiatyn
• Kobyłowłoki
• Kociubińce
• Kotówka
• Teklówka
• Wasylkowce^[23]

Zobacz też

• getto w Kopyczyńcach

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Kopeczyńce, ''Kopyczyńce'', mko, powiat husiatyński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 377 .
• Hetmańszczyzna, przysiółek Kopeczyniec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 69 .
• Kopyczyńce na wojskowej mapie (1:200 000 1cm=2km) austriacko-węgierskiej z ok. 1889 r.
• Копичинці (ukr.)
• Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona