Kongregacja Indeksu

Święta Kongregacja Indeksu – dawna kongregacja kardynalska Kurii Rzymskiej. Zajmowała się cenzurą publikacji i redagowaniem Indeksu ksiąg zakazanych.

Historia

5 marca 1571 papież Pius V powołał do życia komisję kardynalską ds. rewizji Indeksu ksiąg zakazanych opublikowanego przez papieża Piusa IV w 1564. Jego następca Grzegorz XIII 13 września 1572 przekształcił tę doraźnie powołaną komisję w stałą kongregację kardynalską, co zatwierdził papież Sykstus V w konstytucji Immensa Aeterni Dei z 22 stycznia 1588. Odgrywała kluczową rolę w tworzeniu kolejnych wydań Indeksu ksiąg zakazanych. Jednym z jej najsłynniejszych rozporządzeń jest dekret z 5 marca 1616 wciągający na Indeks dzieło Mikołaja Kopernika O obrotach sfer niebieskich. W swej działalności cenzorskiej ściśle współpracowała z Kongregacją Świętego Oficjum i lokalnymi trybunałami inkwizycyjnymi.

W ciągu swej 345-letniej historii Kongregacja Indeksu współtworzyła jedenaście kolejnych edycji Indeksu ksiąg zakazanych (1596, 1664, 1681, 1711, 1758, 1786, 1819, 1835, 1877, 1881 i 1900).

Kongregacja Indeksu została rozwiązana przez papieża Benedykta XV 25 marca 1917, a jej kompetencje przejęła Kongregacja Świętego Oficjum.

Skład

W skład Kongregacji wchodziło początkowo pięciu kardynałów, jednak później ich liczba wzrosła i wahała się od kilkunastu do dwudziestu kilku. Nadto należał do niej z urzędu także Mistrz Świętego Pałacu, wywodzący się zawsze z zakonu dominikanów. Jeden z niższych rangą prałatów (zazwyczaj także dominikanin) pełnił funkcję sekretarza.

Lista prefektów Kongregacji

Bibliografia

  • Christoph Weber: Die ältesten päpstlichen Staatshandbücher: Elenchus congregationum, tribunalium et Collegiorum urbis 1629-1714. Rzym - Fryburg Bryzgowijski - Wiedeń: Herder, 1991. ISBN 978-3451216534.
  • Gaetano Moroni, Dizionario di erudizione storico-ecclesiastica. Vol. XVI, Wenecja 1842, s. 211 i nast.
  • Salvador Miranda: The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-06-08]. (ang.).
  • Benedetto Ojetti: The Catholic Encyclopedia. The Roman Congregations. [dostęp 2013-06-08]. (ang.).
  • Index Librorum Prohibitorum, Rzym 1664
  • E. Rebellato: Congregazione dell'Indice. W: Adriano Prosperi, Vincenzo Lavenia, John Tedeschi: Dizionario storico dell'Inquisizione. T. I. Piza: 2010, s. 386-388. ISBN 978-88-7642-323-9.
  • p
  • d
  • e
Obecne
Byłe
  • p
  • d
  • e
Prefekci Kongregacji ds. Indeksu
  • p
  • d
  • e