Kościół św. Andrzeja w Prochowicach

Kościół św. Andrzeja
w Prochowicach

1477 z dnia 17.01.1966

widok ogólny świątyni

Państwo

Polska

Województwo

dolnośląskie

Miejscowość

Prochowice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

św. Andrzeja

Historia

Data zakończenia budowy	koniec XV wieku

Poprzednie wyznanie	luteranizm (do 1945)

Dane świątyni

Styl	gotyk
Świątynia • materiał bud.	• cegła

Położenie na mapie Prochowic

Położenie na mapie Polski

Położenie na mapie województwa dolnośląskiego

Położenie na mapie powiatu legnickiego

Położenie na mapie gminy Prochowice

51°16′26″N 16°21′37″E/51,273889 16,360278

Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Andrzeja w Prochowicach – nieużywana, zabytkowa świątynia katolicka zlokalizowana w Prochowicach przy ul. Legnickiej róg Kopernika. Kościół jest dawną świątynią zamkową i znajduje się w pobliżu prochowickiego zamku (dojście ul. Kopernika). Został wzniesiony w końcu XV wieku, w stylu gotyckim. Był kilkakrotnie przebudowywany, m.in. w formach neogotyckich. Wewnątrz i na zewnątrz znajdują się zabytkowe płyty nagrobne, m.in. z lat 1527 - 1597. Do 1945 była to świątynia ewangelicka.

Historia

Świątynia (wówczas drewniana) jest wymieniona po raz pierwszy w 1217. W 1426, z inicjatywy posiadacza prochowickiego zamku, Ottona Zedlitza, konstrukcja została wymieniona na murowaną. Około 1737 i w początku XX wieku przeszła ona kolejne remonty. Po zakończeniu II wojny światowej kościół przestał pełnić funkcje sakralne i był użytkowany jako magazyn. Mocno zdekapitalizowany obiekt powrócił na własność Kościoła katolickiego^[1].

Architektura

Kościół o rzucie prostokątnym wzniesiono z cegły gotyckiej. Od północy dobudowano doń prostokątną zakrystię, a od zachodu neogotycką kruchtę. Nad prezbiterium stoi stosunkowo wysoka wieża o rzucie czworokątntm^[1].

Zespół nagrobków

Spośród 19 epitafiów i płyt nagrobnych oraz 2 nagrobków architektonicznych, jakie znajdują się na wyposażeniu obiektu, wyróżniają się powstałe w XVI wieku i głównie związane z władającym wówczas miastem rodem Zedlitzów. Najokazalsze z nich to nagrobki architektoniczne:

Christiny Oppersdorfin (de domo Zedlitz) z 1561 z krucyfiksem i postacią niewieścią w czepcu i długiej szacie z szerokim kołnierzem,
Ottona von Czedlicza z 1563 w zbroi i z mieczem oraz jego małżonki, zmarłej rok później Elżbiety (de domo Talckenbergin),
Ottona von Czedlicza zmarłego w 1510, wyrzeźbionego w pozycji frontalnej, jako rycerza,
Hansa von Czedlicza zmarłego w 1527, również wyrzeźbionego jako rycerza wspartego na mieczu,
Fabiana Zedlitza, zmarłego w 1558, ukazanego jako rycerza w hełmie z uniesioną przyłbicą,
Suzany, żony Ottona zmarłej w 1532, ukazanej w zdobnej szacie z dekoltem, w sznurowanym staniku, fałdowanej spódnicy,
Zuzanny de domo Zeidlitz, zmarłej młodo w 1540, wyobrażonej jako dziecko w długiej sukience, z tarczą herbową i jabłkiem,
Hansa Schwenckfelda, zmarłego w 1551 z profilowym ujęciem głowy w ostro zakończonej czapce z piórkiem i chwostem - najprawdopodobniej jest to jedyny poza Osiekiem nagrobek członka sekty szwenkfeldystów na Śląsku^[1].

Z językowego punktu widzenia interesująca jest spolszczona często forma nazwiska (Czedlicz). Rosnąca w siłę i zamożna Polska Jagiellonów była prawdopodobnie na tyle atrakcyjna, by skłaniać członków rodu do unifikacji i identyfikacji z polskością. Nekropolia ta zasługuje na uwagę m.in. z powodu wysokiego poziomu artystycznego nagrobków^[1].