Klindamycyna
| |||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||
Wzór sumaryczny | C18H33ClN2O5S | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 424,98 g/mol | ||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||
Numer CAS | 18323-44-9 | ||||||||||||
PubChem | 446598, 29029 | ||||||||||||
DrugBank | DB01190 | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||
ATC | J01FF01, D10AF01, G01AA10 | ||||||||||||
| |||||||||||||
|
Klindamycyna (łac. clindamycinum) – organiczny związek chemiczny, półsyntetyczny antybiotyk z grupy linkozamidów. Spektrum jego działania obejmuje bakterie Gram-dodatnie (w tym wiele szczepów MRSA) oraz bakterie beztlenowe. Wykazuje skuteczność w zakażeniach Mycoplasma, Toxoplasma gondii, Pneumocystis carini, Chlamydia oraz niektórych inwazjach pierwotniakowych np. Plasmodium falciparum i Plasmodium vivax.
Farmakodynamika
Klindamycyna działa na takie drobnoustroje, jak: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Streptococcus spp. (zwłaszcza S. pneumoniae, S. pyogenes z grupy A, S. viridans), Bacteroides spp., Fusobacterium spp., Actinomycetes spp., Peptococcus spp., Peptostreptococcus spp., Propionibacterium, Mycoplasma hominis. Wrażliwość bakterii Clostridium spp. jest różna, niektóre gatunki są oporne na klindamycynę[1].
Do szczepów opornych należą Enterococcus spp. (E. faecalis, E. faecium), Neisseria spp. (N. gonorrhoeae, N. meningitidis), Haemophilus spp., Escherichia coli, Klebsiella, Enterobacter, Serratia, Proteus spp., Pseudomonas, Salmonella, Shigella i Nocardia[1].
Farmakokinetyka
Wchłania się prawie w 100% po podaniu doustnym. Stężenie maksymalne we krwi osiąga po 2–3 godzinach od podania. Biologiczny czas połowicznego rozpadu wynosi około 3 godzin. Frakcja związana z białkami krwi wynosi 90%. Antybiotyk łatwo przenika do wszystkich przestrzeni ustrojowych. Osiąga skuteczne stężenie w kościach i płynie stawowym. Do płynu mózgowo-rdzeniowego przenika słabiej. Wydalana z moczem w 10% w postaci aktywnej, pozostała część jest metabolizowana w wątrobie i wydalana z żółcią.
Zastosowanie
Stosowana głównie w przypadkach zakażeń bakteriami Gram-dodatnimi opornymi na inne antybiotyki. Zalecana w zakażeniach Bacteroides fragilis. Używana w leczeniu zapalenia otrzewnej (zwłaszcza kałowego) oraz ropni miednicy i jamy brzusznej. Nie stosowana w zakażeniach OUN. Lek stosowany jest co 6 godzin w formie doustnej, domięśniowej lub dożylnej. Dawki 150–300 mg doustnie, a w ciężkich przypadkach 300–450 mg pozajelitowo.
Klindamycyna, według Klasyfikacji FDA ryzyka stosowania leków w czasie ciąży, należy do kategorii B. Oznacza to, że w badaniach na zwierzętach nie wykazano zagrożenia dla płodu, jednak jej wpływ na ciążę człowieka nie jest potwierdzony w badaniach klinicznych.
Powikłania
Najgroźniejszym powikłaniem w przypadku stosowania klindamycyny jest rzekomobłoniaste zapalenie jelit spowodowane rozsiewem Clostridium difficile. W przypadku jego wystąpienia konieczne jest przerwanie terapii i zastosowanie wankomycyny lub metronidazolu. Częstym powikłaniem jest biegunka związana z zaburzeniem składu naturalnej flory bakteryjnej jelit. Inne działania niepożądane to zespół Stevensa-Johnsona, inne reakcje alergiczne, trombocytopenia i granulocytopenia. Klindamycyna hamuje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe nasilając tym samym działanie środków kuraropodobnych (np. pankuronium, atrakurium, rokuronium).
Wykazuje pełną oporność krzyżową z linkomycyną. Osłabia działanie aminoglikozydów wobec pałeczek jelitowych. Wykazuje synergizm z ceftazidymem wobec bakterii beztlenowych.
Preparaty
- Acnatac, Cleocin, Clindacin, Clindacne, Clindamycin MIP, Dalacin, Klimicin, Duac
Przypisy
Bibliografia
- Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów i lekarzy, WojciechW. Kostowski (red.), wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001 .
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
- p
- d
- e
- p
- d
- e
D10A – Leki przeciwtrądzikowe do stosowania zewnętrznego |
| ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
D10B – Leki do stosowania wewnętrznego |
|
- p
- d
- e
G01A – Leki przeciwzakaźne i antyseptyczne (bez połączeń z kortykosteroidami) |
|
---|
- p
- d
- e
J01A – Tetracykliny |
| ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
J01B – Chloramfenikole |
| ||||||||||||||
J01C – Antybiotyki β-laktamowe: penicyliny |
| ||||||||||||||
J01D – Pozostałe antybiotyki β-laktamowe: cefalosporyny, monobaktamy i karbapenemy |
| ||||||||||||||
J01E – Sulfonamidy i trimetoprym |
| ||||||||||||||
J01F – Makrolidy, linkozamidy i streptograminy |
| ||||||||||||||
J01G – Aminoglikozydy |
| ||||||||||||||
J01M – Chinolony |
| ||||||||||||||
J01R – Połączenia leków przeciwbakteryjnych |
| ||||||||||||||
J01X – Inne leki przeciwbakteryjne |
|
- Catalana: 0091178