Jiří Wolker

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2013-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Jiří Wolker (ur. 29 marca 1900 w Prościejowie, zm. 3 stycznia 1924 tamże) – czechosłowacki poeta, członek grupy poetyckiej Devětsil i Literární skupiny.

Życiorys

Urodził się w Prościejowie w bogatej rodzinie. Od najmłodszych lat był zainteresowany sztuką - grał na pianinie i skrzypcach, sam komponował muzykę - największą przyjemność dostarczała mu jednak poezja i jej tworzenie. Zgodnie z życzeniem swojego ojca studiował prawo w Pradze, równocześnie uczestnicząc w wykładach z literatury. W 1921 roku Wolker dokonał apostazji. Politycznie aktywny, członek Komunistycznej Partii Czechosłowacji.

Od dzieciństwa[1] chorował na gruźlicę. Jest pochowany na cmentarzu miejskim w Prościejowie.

Twórczość

Wolker był najważniejszym twórcą nurtu czechosłowackiej poezji proletariackiej. Jego był styl nietypowy dla ówczesnych przedstawicieli czeskiej literatury. Największy wpływ na jego twórczość wywarli Zdeněk Nejedlý i František Xaver Šalda.

Wiersze Jiří Wolkera na język polski przetłumaczył polski poeta i pisarz pochodzący z Zaolzia - Adolf Fierla.

  • Proletářské umění (sztuka proletariacka) (1922, razem z Karelem Teige) – teoretyczny artykuł programowy, formułujący podstawowe postulaty nurtu.

Jego zbiór wierszy pt. Gość w domu w 1927 przełożyli na język polski Kazimiera i Stanisław Alberti[2].

Za jego najważniejsze dzieło uważa się zbiór wierszy i ballad społecznych Těžká hodina (Ciężka godzina). Zbiór nasycony jest pesymistyczną i lewicową retoryką, której najważniejszym motywem jest potrzeba zniszczenia starego ładu. Ballady opisują życie robotników i proletariuszy.

Ocena po śmierci

Po śmierci Wolker stał się bohaterem komunistów[3]. Postawa ta została skrytykowana już w 1925 na łamach magazynu Pásmo w artykule Dość Wolkera![4], którego autorami byli Artuš Černík, František Halas i Bedřich Václavek. Spór wobec postaci Wolkera odbył się jeszcze dwukrotnie - w dziesięciolecie śmierci w 1934 roku i po Puczu Lutowym w 1948, kiedy to osoba Wolkera stała się przykładem w propagandzie komunistycznej ze względu na komunistyczny wydźwięk jego twórczości. Postać Wolkera jest wielokrotnie wspominana w powieści Milana Kundery, Życie jest gdzie indziej.

Współcześni czescy literaturoznawcy posiadają ambiwalentny stosunek do postaci poety.

Zobacz multimedia związane z tematem: Jiří Wolker

Przypisy

  1. PatrikP. Klicman PatrikP., "Z vrcholu na dno" : československý lední hokej v 50. letech 20. století, „Studia historica Brunensia” (2), 2022, s. 215–239, DOI: 10.5817/shb2022-2-9, ISSN 1803-7429 [dostęp 2024-03-01] .
  2. Gość w domu. worldcat.org. [dostęp 2015-01-22]. (ang.).
  3. Jiri Wolker (1900 - 1924) by Thomas Staedeli [online], www.cyranos.ch [dostęp 2024-03-01] .
  4. https://edicee.ucl.cas.cz/data/antologie/avantgarda/AVA2/2.pdf
  • ISNI: 0000000081083805
  • VIAF: 29593281
  • LCCN: n50013815
  • GND: 118643428
  • NDL: 032469680
  • BnF: 122733045
  • SUDOC: 031536980
  • NLA: 36579013
  • NKC: jk01151789
  • DBNL: wolk005
  • NTA: 070575908
  • BIBSYS: 90667531
  • CiNii: DA09228460
  • Open Library: OL5269153A, OL122836A, OL1989125A
  • PLWABN: 9810548016905606
  • NUKAT: n99705919
  • J9U: 987007269991405171
  • LNB: 000188954
  • NSK: 000001140
  • CONOR: 28661603
  • ΕΒΕ: 172450
  • LIH: LNB:NFz;=Bk
  • PWN: 3997722
  • NE.se: jiri-wolker
  • SNL: Jiří_Wolker
  • VLE: jiri-wolker
  • Catalana: 0072374
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 66321