Język amahai

Amahai
Obszar

Moluki (Indonezja)

Liczba mówiących

50 (1987)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
UNESCO 5 krytycznie zagrożony↗
Ethnologue 8b prawie wymarły↗
Kody języka
ISO 639-3 amq
IETF amq
Glottolog amah1245
Ethnologue amq
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język amahai (a. amahei)[1][2], także koako[2][3] – wymierający język austronezyjski z prowincji Moluki w Indonezji, używany przez grupę ludności na wyspie Seram. W 1987 roku posługiwało się nim 50 osób (według danych Summer Institute of Linguistics)[3][4].

Społeczność ta zamieszkuje cztery wsie w południowo-zachodniej części wyspy Seram, w pobliżu miasta Masohi[1]. Są to miejscowości: Amahei, Soahuku, Ruta i Makariki[4]. Dzieli się na dialekty: makariki, rutah, soahuku[1][5]. Jest blisko spokrewniony z językiem nusa laut[3][6].

Dane z lat 80. XX w. sugerują, że jest prawie wymarły[2][3]. Już wtedy jego znajomość ograniczała się do przedstawicieli najstarszego pokolenia[7]. Znalazł się pod naciskiem lokalnego malajskiego oraz języka indonezyjskiego[1][8]. Do lat 80. zachował się w muzułmańskiej wsi Ruta, ale również tam był wypierany przez malajski amboński[9]. We wsiach chrześcijańskich ma nie więcej niż 10 użytkowników[10].

W 1998 roku Dirk (Dede) Tamaela, rodzimy użytkownik tego języka przebywający w Holandii, sporządził materiały do nauki języka amahai. W książce zawarto skrótowy opis gramatyki oraz zbiór słownictwa i dialogów[11]. Proponowane przez autora określenie „koako” zostało wzięte od nazwy przylądka[4].

Przypisy

  1. a b c d David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Amahai, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06]  (ang.).
  2. a b c Florey i van Engelenhoven 2001 ↓, s. 210–211.
  3. a b c d Florey 2002 ↓, s. 264.
  4. a b c Florey i van Engelenhoven 2001 ↓, s. 211.
  5. Sebastian Nordhoff, Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath: Amahai. Glottolog 2.2. [dostęp 2014-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-01)]. (ang.).
  6. Collins 1982 ↓, s. 110–111.
  7. Taguchi 1989 ↓, s. 35.
  8. Wurm 2007 ↓, s. 470.
  9. Collins 1982 ↓, s. 110, 137 (przyp. 16).
  10. Florey i Ewing 2010 ↓, s. 167.
  11. Florey 2002 ↓, s. 264–265.

Bibliografia

  • James T. Collins. Linguistic research in Maluku: a report of recent field work. „Oceanic Linguistics”. 21 (1/2), s. 73–146, 1982. DOI: 10.2307/3623155. ISSN 0029-8115. OCLC 6015221068. JSTOR: 3623155. (ang.). 
  • Margaret Florey, Aone van Engelenhoven. Language documentation and maintenance programs for Moluccan languages in the Netherlands. „International Journal of the Sociology of Language”. 2001 (151), s. 195–219, 2001. DOI: 10.1515/ijsl.2001.043. ISSN 1613-3668. OCLC 4959557247. [dostęp 2023-12-02]. (ang.). 
  • Margaret Florey: Community Initiatives towards Language Renewal among Moluccan Migrants in the Netherlands. W: David Bradley, Maya Bradley (red.): Language Endangerment and Language Maintenance: An Active Approach. London–New York: RoutledgeCurzon, 2002, s. 257–271. DOI: 10.4324/9781315028811. ISBN 978-1-315-02881-1, ISBN 978-1-136-85271-8. ISBN 0-7007-1456-1. OCLC 50663047. (ang.).
  • Margaret Florey, Michael C. Ewing: Political acts and language revitalization: community and state in Maluku. W: Gunter Senft (red.): Endangered Austronesian and Australian Aboriginal Languages: Essays on Language Documentation, Archiving, and Revitalization. Canberra: Pacific Linguistics, College of Asia and the Pacific, Australian National University, 2010, s. 155–173, seria: Pacific Linguistics 617. ISBN 978-0-85883-623-5. OCLC 656001765. [dostęp 2023-12-05]. (ang.).
  • Yushin Taguchi: Lexicostatistic survey of the languages indigenous to West Seram. W: Wyn D. Laidig (red.): Workpapers in Indonesian Languages and Cultures. T. 6: Maluku. Summer Institute of Linguistics, 1989, s. 15–63. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).
  • Stephen A. Wurm: Australasia and the Pacific. W: Christopher Moseley (red.): Encyclopedia of the World’s Endangered Languages. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 425–577. DOI: 10.4324/9780203645659. ISBN 978-0-203-64565-9. OCLC 47983733. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Margaret Florey, Aone van Engelenhoven: Moluccan languages in the Netherlands: documenting moribund languages in an immigrant setting. Foundation For Endangered Languages. [dostęp 2023-12-05]. (ang.).