Hackelia

Hackelia
Ilustracja
Hackelia nervosa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

ogórecznikowce

Rodzina

ogórecznikowate

Rodzaj

Hackelia

Nazwa systematyczna
Hackelia Opiz
in Berchtold et Opiz, Oekon.-Tech. Fl. Boehmens 2(2): 146. 1839[3]
Typ nomenklatoryczny

H. deflexa (Wahlenberg) Opiz[3]

Synonimy
  • Austrocynoglossum Popov ex R. R. Mill[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hackelia diffusa
Hackelia ophiobia

Hackelia – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje około 45 gatunków[5][6][7]. Występują one głównie w Ameryce Północnej (13 gatunków w Kalifornii)[5], a poza tym w Ameryce Środkowej i Południowej, w Azji i Australii[5][6]. Rosną w miejscach trawiastych i skalistych oraz w widnych lasach. W klimacie ciepłym uprawiany bywa jako ozdobny jeden gatunek – Hackelia uncinata[5].

Morfologia

Pokrój
Byliny i rośliny dwuletnie[5], czasem jednoroczne, osiągające 20–100 cm wysokości. Pędy sztywno lub miękko owłosione[7].
Liście
Skrętoległe, pojedyncze, owłosione[5], duże i cienkie[7].
Kwiaty
5-krotne, niebieskie, różowe lub białe o średnicy do 2 cm[5], zebrane w nierozgałęzione kwiatostany, rzadko pojedyncze[7]. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady, zwykle rozpostarte lub odgięte w czasie owocowania. Płatki korony zrośnięte u nasady w krótką rurkę z białymi lub żółtymi osklepkami w gardzieli[5]. Końce płatków rozpostarte i zaokrąglone tworzą koronę dzwonkowato-kółkową[7]. Pręciki równej długości, zwykle krótsze od rurki korony, ich nitki są bardzo krótkie, a pylniki krótkie. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka jeszcze krótszą od pręcików, nie wystającą z rurki korony[5].
Owoce
Rozłupnie rozpadające się na cztery spłaszczone rozłupki pokryte haczykowatymi kolcami[5].

Systematyka

Rodzaj należy do podplemienia Eritrichiinae, plemienia Rochelieae w podrodzinie Cynoglossoideae w obrębie rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae[4].

Wykaz gatunków[8]
  • Hackelia amethystina J.T. Howell
  • Hackelia andicola (Krause) Brand
  • Hackelia arida (Piper) I.M. Johnst.
  • Hackelia bella (J.F. Macbr.) I.M. Johnst.
  • Hackelia besseyi (Rydb.) J.L. Gentry
  • Hackelia brachytuba (Diels) I.M.Johnst.
  • Hackelia brevicula (Jeps.) J.L. Gentry
  • Hackelia californica (A. Gray) I.M. Johnst.
  • Hackelia ciliata (Douglas ex Lehm.) I.M.Johnst.
  • Hackelia cinerea (Piper) I.M. Johnst.
  • Hackelia coerulescens (Rydb.) Brand
  • Hackelia cronquistii J.L. Gentry
  • Hackelia cusickii (Piper) Brand
  • Hackelia davisii Cronquist
  • Hackelia deflexa Opiz
  • Hackelia difformis (Y.S.Lian & J.Q.Wang) Riedl
  • Hackelia diffusa (Douglas ex Lehm.) I.M.Johnst.
  • Hackelia floribunda (Lehm.) I.M. Johnst.
  • Hackelia gracilenta (Eastw.) I.M. Johnst.
  • Hackelia grisea (Wooton & Standl.) I.M. Johnst.
  • Hackelia hendersonii (Piper) Brand
  • Hackelia hirsuta (Wooton & Standl.) I.M. Johnst.
  • Hackelia hispida (A. Gray) I.M. Johnst.
  • Hackelia ibapensis L.M. Shultz & J.S. Shultz
  • Hackelia jessicae (E.A. McGregor) Brand
  • Hackelia leonotis I.M. Johnst.
  • Hackelia leptophylla (Rydb.) I.M. Johnst.
  • Hackelia leucantha (Greene) Brand
  • Hackelia longituba I.M. Johnst.
  • Hackelia macrophylla I.M. Johnst.
  • Hackelia mexicana (Schltdl. & Cham.) I.M.Johnst.
  • Hackelia micrantha (Eastw.) J.L. Gentry
  • Hackelia mundula (Jeps.) R.S. Ferris
  • Hackelia nervosa (Kellogg) I.M. Johnst.
  • Hackelia ophiobia R.L. Carr
  • Hackelia parviflora (Krause) Brand
  • Hackelia patens (Nutt.) I.M. Johnst.
  • Hackelia pinetorum (Greene ex A. Gray) I.M. Johnst.
  • Hackelia rattanii (Brand) Brand
  • Hackelia revoluta (Ruiz & Pav.) I.M. Johnst.
  • Hackelia saxatilis (Piper) Brand
  • Hackelia scaberrima (Piper) Brand
  • Hackelia setosa (Piper) I.M. Johnst.
  • Hackelia sharsmithii I.M. Johnst.
  • Hackelia skutchii I.M. Johnst.
  • Hackelia uncinata (Benth.) C.E.C.Fisch.
  • Hackelia ursina (A. Gray) I.M. Johnst.
  • Hackelia velutina (Piper) I.M. Johnst.
  • Hackelia venusta (Piper) H. St. John
  • Hackelia virginiana (L.) I.M. Johnst.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22]  (ang.).
  3. a b Hackelia. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].
  4. a b Genus: Hackelia Opiz. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].
  5. a b c d e f g h i j Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 244. ISBN 0-333-74890-5.
  6. a b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 416, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  7. a b c d e Hackelia Opiz. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-01-01].
  8. Hackelia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-01].
  • J9U: 987007532172205171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 40725
  • EoL: 61846
  • Flora of China: 114425
  • Flora of North America: 114425
  • GBIF: 2925917
  • identyfikator iNaturalist: 72157
  • IPNI: 30001210-2
  • ITIS: 31906
  • NCBI: 764727
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30001210-2
  • Tela Botanica: 99317
  • identyfikator Tropicos: 40019753
  • USDA PLANTS: HACKE