Gwałtu, co się dzieje!
Strona wydania z 1830 | |||
Autor | Aleksander Fredro | ||
---|---|---|---|
Typ utworu | komedia | ||
Data powstania | 1826 | ||
Wydanie oryginalne | |||
Język | |||
Data wydania | 1830 | ||
| |||
|
Gwałtu, co się dzieje! Komedia w trzech aktach – trzyaktowa komedia Aleksandra Fredry z 1826[1].
Komedia powstała w 1826[1]. Prapremiera sztuki miała miejsce w Krakowie 6 maja 1832 (jedyna prapremiera w teatrze krakowskim za życia Fredry)[1]. We Lwowie wystawiono ją 2 marca 1835, zaś w Warszawie dopiero 5 stycznia 1902[1]. Komedia ukazała się po raz pierwszy drukiem w trzecim tomie wydania zbiorowego dzieł Fredry (Lwów, 1830, s. 105–235)[1].
Zachował się odpis na czysto sztuki, wykonany przez obcą osobę z odręcznymi poprawkami autora, przygotowany na potrzeby cenzury lwowskiej[1]. Manuskrypt jest obecnie przechowywany w Bibliotece Narodowej[1]. Na czystopisie pierwotny tytuł Gwałtu, co się dzieje! został skreślony; autor nadpisał nowy tytuł Sprawa w Osieku, a następnie również go przekreślił i powrócił do pierwotnego[1].
Od początku XX w. sztuka była wystawiana przynajmniej 54 razy, w tym dwukrotnie jako spektakl telewizyjny: w 1969 w reżyserii Józefa Wyszomirskiego oraz w 1992 w reżyserii Olgi Lipińskiej[2][3].
Akcja utworu rozgrywa się w Osieku[4]. Komedia opowiada historię kobiet z miasteczka, które, korzystając z niedołęstwa swoich mężów, przejmują rządy w mieście[4]. Dopiero wieść o napadzie Tatarów przywraca władzę mężczyznom[4].
- 1866, Teatr Polski w Krakowie
- 1897, Teatr Miejski w Krakowie
- 1915, Teatr w Domu Królowej Jadwigi
- 1926, Teatr Polski w Katowicach
Przypisy
Bibliografia
- Mikołaj Mazanowski: Aleksander hr. Fredro. Złoczów: W. Zukerkandel, 1931.
- Stanisław Pigoń: Komentarz. W: Aleksander Fredro: Komedie. Seria pierwsza IV. T. 4. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1955, s. 307–423, seria: Pisma wszystkie.
Linki zewnętrzne
- Czystopis komedii w bibliotece Polona
- p
- d
- e
Dramaty |
| ||||
---|---|---|---|---|---|
Wiersze | |||||
Proza |