Groszek bulwiasty

Groszek bulwiasty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

groszek

Gatunek

groszek bulwiasty

Nazwa systematyczna
Lathyrus tuberosus L.
Sp.Pl. 2: 732. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Groszek bulwiasty (Lathyrus tuberosus L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny bobowatych. Pochodzi z Azji i Europy[4]. W Polsce archeofit, występuje głównie na południu, na północy tylko jako gatunek zawleczony[5].

Morfologia

Kwiaty
Owoce
Łodyga
Leżąca lub pnąca się, kanciasta, długość od 30 do 120 cm, podziemne rozłogi, na których znajdują się bulwki korzeniowe.
Liście
Z parą listków i wąsami, przylistki oszczepowate lub strzałkowe.
Kwiaty
Karminowoczerwone, pachnące, zebrane w grona od 2 do 5 kwiatów.
Owoce
Strąki o długości do 4 cm, walcowate.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rośnie na polach uprawnych, chętnie na glebach gliniastych bogatych w wapń. Rzadziej na przydrożach lub miejscach ruderalnych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Lathyro-Melandrietum noctiflor[6].

Zastosowanie

Bulwki groszku bulwiastego są jadalne, a przy tym opisywane są jako „jeden z najsmaczniejszych pokarmów dostępnych w naszej dzikiej przyrodzie”[7]. Mają delikatny, słodkawy smak o orzechowej nucie[8]. Bulwy można spożywać na surowo, gotowane lub smażone. Ich wadą są niewielkie rozmiary i trudność zbioru[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23]  (ang.).
  3. Lathyrus tuberosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-12].
  5. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. a b ŁukaszŁ. Łuczaj ŁukaszŁ., Dzikie rośliny jadalne Polski, Krosno: Chemigrafia, 2004, s. 76 .
  8. Mansfeld's encyclopedia of agricultural and horticultural crops (except ornamentals) | WorldCat.org [online], www.worldcat.org [dostęp 2023-06-25]  (ang.).

Bibliografia

  • Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Warszawa: Świat Książki, 1998. ISBN 83-7129-756-4.
  • J9U: 987007532165905171
  • SNL: jordflatbelg
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 40000
  • EoL: 703986
  • EUNIS: 169845
  • Flora of China: 242328618
  • Flora of North America: 242328618
  • FloraWeb: 3318
  • GBIF: 5356522
  • identyfikator iNaturalist: 55729
  • IPNI: 502065-1
  • ITIS: 25885
  • NCBI: 49829
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-8888
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:502065-1
  • Tela Botanica: 38046
  • identyfikator Tropicos: 13021758
  • USDA PLANTS: LATU