Franciszek Barczyk

Franciszek Barczyk
Ilustracja
chorąży chorąży
Data i miejsce urodzenia

1 września 1897
Warszawa

Data i miejsce śmierci

20–22 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

20 pułk ułanów

Stanowiska

oficer żywnościowy

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Niepodległości Brązowy Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons
Wiadomości w Wikinews

Franciszek Barczyk[a] (ur. 1 września 1897 w Warszawie, zm. 20–22 kwietnia 1940 w Katyniu) – chorąży Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 1 września 1897 w Warszawie, w rodzinie Władysława i Walentyny z Nowakowskich[3][4]. Ukończył cztery klasy w Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego[5].

29 września 1914 wstąpił do armii rosyjskiej[6]. Służył w niej do rozpoczęcia rewolucji październikowej w 1917, a następnie przeszedł do I Korpusu Polskiego w Rosji[6]. Został przydzielony do oddziału konnych wywiadowców 3 pułku strzelców polskich[7]. 20 czerwca 1918, po demobilizacji korpusu, wrócił do Warszawy[6]. 1 lipca został zatrzymany przez Niemców „za czynne wystąpienienie wobec nich” i osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej[6]. 14 lipca został skazany przez niemiecki sąd polowy na karę półtora roku ciężkiego więzienia i przeniesiony do więzienia mokotowskiego[6].

11 listopada 1918 na polecenie prokuratora przy królewsko-polskim Sądzie Apelacyjnym został zwolniony z więzienia[6]. Tego samego dnia wstąpił do Wojska Polskiego i wziął udział w rozbrajaniu Niemców[6]. Następnie walczył na wojnie z bolszewikami w szeregach 3 pułku ułanów w stopniu plutonowego. Wyróżnił się w walce pod wsią Kuty, w czasie której został ciężko ranny, otrzymując postrzał w lewą pierś[5].

1 października 1924 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza, a 15 stycznia 1930 do 20 pułku ułanów w Rzeszowie[6]. W marcu 1934 zajmował stanowisko wachmistrza szefa 3. szwadronu szkolnego[8], a w marcu 1939 oficera żywnościowego pułku[9].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 był oficerem żywnościowym 20 puł[10]. Wzięty do niewoli radzieckiej, osadzony w Kozielsku. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku[11]. Między 19 a 21 maja 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD (lista nr 035/4 z 16 kwietnia 1940[11]. Został zamordowany między 20 a 22 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[11]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 bez podania daty w dzienniku ekshumacji pod numerem 105[12]. Figuruje na liście AM-168-105. W Archiwum Robla (pakiet 105) znajduje się spis przedmiotów znalezionych przy szczątkach Franciszka Barczyka. Krewni w 1946 i 1948 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Postanowieniem nr 112-49-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został pośmiertnie mianowany na stopień podporucznika[13]. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Upamiętniony Dębem Pamięci na ul. Stawowej 1 w Trzebnicy przez Integracyjną Szkołę Podstawową[14].

Był żonaty, dzieci nie miał[5].

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ 15 lipca 1922 ogłoszono nadanie plut. Franciszkowi Barczykowi z byłego 3 pułku ułanów I Korpusu Polskiego Krzyża Walecznych po raz 1, 2, 3 i 4, w zamian za amarantową wstążkę[1]. Ten sam podoficer w 1935 został ujęty na „Liście odznaczonych Krzyżem Walecznych o nieznanych adresach”[2]. Niewykluczone, że jest to pomyłka i chodzi o bohatera niniejszego artykułu.

Przypisy

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 15 lipca 1922, s. 526.
  2. ↑ Lista odznaczonych 1935 ↓, s. 9.
  3. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  4. ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 20, tu urodzony 1 października 1897.
  5. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2.
  6. ↑ a b c d e f g h Kolekcja ↓, s. 4.
  7. ↑ a b c d e f Kolekcja ↓, s. 3.
  8. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2, 4.
  9. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 703 jako Braczyk.
  10. ↑ Kukawski 2012 ↓, s. 48.
  11. ↑ a b c Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 473.
  12. ↑ Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
  13. ↑ Łojek 2008 ↓, s. 214.
  14. ↑ TomaszT. Lewandowski TomaszT., AdamA. Nielski AdamA., Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-07-01]  (ang.).
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 12.
  16. ↑ Polak (red.) 1991 ↓, s. 14.
  17. ↑ M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 117.

Bibliografia

  • Barczyk Franciszek. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.22-1563 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-16].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
  • Lista odznaczonych Krzyżem Walecznych o nieznanych adresach. Warszawa: Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1935.
  • Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Lesław Kukawski: 20 Pułk Ułanów im. Króla Jana Sobieskiego. Krzysztof Mijakowski (red.). Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2012, seria: Wielka Ksiega Kawalerii Polskiej 1918–1939. ISBN 978-83-7769-350-6.
  • Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej. W: Zeszyty Katyńskie. Marek Tarczyński (red.). T. 23: Zbrodnia katyńska między prawdą a kłamstwem. Warszawa: Stowarzyszenie Rodzina Katyńska, 2008. ISBN 9788391778053.
  • Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.