Ettore Scola

Scola w 1983

Data i miejsce urodzenia

10 maja 1931
Trevico

Data i miejsce śmierci

19 stycznia 2016
Rzym

Zawód

reżyser, scenarzysta

Lata aktywności

1952-2016

Multimedia w Wikimedia Commons

Ettore Scola (ur. 10 maja 1931 w Trevico^[1], zm. 19 stycznia 2016 w Rzymie^[2]) – włoski reżyser i scenarzysta filmowy^[3].

Życiorys

Jako scenarzysta Scola zadebiutował w 1952 podczas prac nad filmem Canzoni di mezzo secolo. W 1964 roku wyreżyserował swój pierwszy film Porozmawiajmy o kobietach^[4].

Był wielokrotnie nominowany do najważniejszych europejskich nagród filmowych. Był m.in. zdobywcą nagrody za reżyserię na 29. MFF w Cannes za film Odrażający, brudni, źli (1976)^[5] oraz Cezara za film Bal (1983)^[6].

Przewodniczył jury konkursu głównego na 41. MFF w Cannes (1988) oraz na 55. MFF w Wenecji (1998).

Filmografia

Reżyser

Film fabularny

1964: Porozmawiajmy o kobietach
1965: Koniunktura
1966: Zakochany diabeł
1968: Czy nasi bohaterowie zdołają odszukać przyjaciela zaginionego tajemniczo w Afryce?
1969: Komisarz Pepe
1970: Dramat zazdrości
1971: Pan pozwoli, Rocco Papaleo
1972: Kraksa
1974: Tacy byliśmy zakochani
1976: Odrażający, brudni, źli
1977: Nowe potwory
1977: Szczególny dzień
1980: Taras
1981: Miłosna pasja
1982: Noc w Varennes
1983: Bal
1985: Makaroniarze
1987: Rodzina
1989: Która godzina?
1989: Splendor
1990: Kapitan Fracasse
1995: Opowieść o ubogim młodzieńcu
1998: Kolacja
2001: Nieuczciwa konkurencja
2003: Rzym i rzymianie

Film dokumentalny

2001: Un altro mondo è possibile^[a]
2002: Lettere dalla Palestina^[b]
2013: Che strano chiamarsi Federico!^[c]

Uwagi

↑ Dokument wyreżyserowany wspólnie z Guido Chiesą.
↑ Dokument wyreżyserowany wspólnie z Mario Monicellim, Fulvio Wetzlem, Francesco Masellim.
↑ Dokument wyreżyserowany wspólnie z Silvią i Paolą Scola.

Przypisy

↑ Gino Moliterno: Encyclopedia of Contemporary Italian Culture. Routledge, 2002, s. 755. ISBN 978-1-134-75876-0. [dostęp 2016-01-20].
↑ Ettore Scola, il ricordo ed il dolore del mondo del cinema e della cultura - Rai News. rai.it, 19 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-20]. (wł.).
↑ Scola Ettore, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-01-20] .
↑ Stefano Masi: Ettore Scola. Gremese Editore, 2006, s. 121. ISBN 978-88-8440-394-0. [dostęp 2016-01-20].
↑ Awards 1976 : All Awards - Festival de Cannes 2016 (International Film Festival). festival-cannes.com. [dostęp 2016-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-07)]. (ang.).
↑ Wybrać właściwy rok przyznania nagrody w okienku „Palmares” (w prawym górnym rogu): Awards - Académie des Arts et Techniques du Cinéma. academie-cinema.org. [dostęp 2016-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-18)]. (ang.).

Bibliografia

Ettore Scola w bazie IMDb (ang.)
Ettore Scola w bazie Filmweb

Filmy w reżyserii Ettorego Scoli

1960–69	Porozmawiajmy o kobietach (1964) Koniunktura (1965) Zakochany diabeł (1966) Czy nasi bohaterowie zdołają odszukać przyjaciela zaginionego tajemniczo w Afryce? (1968) Komisarz Pepe (1969)
1970–79	Dramat zazdrości (1970) Pan pozwoli, Rocco Papaleo (1971) Kraksa (1972) Tacy byliśmy zakochani (1974) Odrażający, brudni, źli (1976) Nowe potwory (1977, segmenty) Szczególny dzień (1977)
1980–89	Taras (1980) Miłosna pasja (1981) Noc w Varennes (1982) Bal (1983) Makaroniarze (1985) Rodzina (1987) Która godzina? (1989) Splendor (1989)
1990–99	Kapitan Fracasse (1990) Opowieść o ubogim młodzieńcu (1995) Kolacja (1998)
2000–09	Nieuczciwa konkurencja (2001) Rzym i rzymianie (2003)

Cezar dla najlepszego reżysera

1976 Bertrand Tavernier
1977 Joseph Losey
1978 Alain Resnais
1979 Christian de Chalonge
1980 Roman Polański
1981 François Truffaut
1982 Jean-Jacques Annaud
1983 Andrzej Wajda
1984 Ettore Scola
1985 Claude Zidi
1986 Michel Deville
1987 Alain Cavalier
1988 Louis Malle
1989 Jean-Jacques Annaud
1990 Bertrand Blier
1991 Jean-Paul Rappeneau
1992 Alain Corneau
1993 Claude Sautet
1994 Alain Resnais
1995 André Téchiné
1996 Claude Sautet
1997 Patrice Leconte / Bertrand Tavernier
1998 Luc Besson
1999 Patrice Chéreau
2000 Tonie Marshall
2001 Dominik Moll
2002 Jean-Pierre Jeunet
2003 Roman Polański
2004 Denys Arcand
2005 Abdellatif Kechiche
2006 Jacques Audiard
2007 Guillaume Canet
2008 Abdellatif Kechiche
2009 Jean-François Richet
2010 Jacques Audiard
2011 Roman Polański
2012 Michel Hazanavicius
2013 Michael Haneke
2014 Roman Polański
2015 Abderrahmane Sissako
2016 Arnaud Desplechin
2017 Xavier Dolan
2018 Albert Dupontel
2019 Jacques Audiard
2020 Roman Polański
2021 Albert Dupontel
2022 Leos Carax
2023 Dominik Moll
2024 Justine Triet

Wikiprojekt:Filmy

David di Donatello za najlepszą reżyserię

Gianni Franciolini (1956)
Federico Fellini (1957)
nie przyznano (1958)
Alberto Lattuada (1959)
Federico Fellini (1960)
Michelangelo Antonioni (1961)
Ermanno Olmi (1962)
Vittorio De Sica (1963)
Pietro Germi (1964)
Francesco Rosi / Vittorio De Sica (1965)
Alessandro Blasetti / Pietro Germi (1966)
Luigi Comencini (1967)
Carlo Lizzani (1968)
Franco Zeffirelli (1969)
Gillo Pontecorvo (1970)
Luchino Visconti (1971)
Franco Zeffirelli / Sergio Leone (1972)
Luchino Visconti (1973)
Federico Fellini (1974)
Dino Risi (1975)
Mario Monicelli / Francesco Rosi (1976)
Mario Monicelli / Valerio Zurlini (1977)
Ettore Scola (1978)
Francesco Rosi (1979)
Gillo Pontecorvo / Marco Bellocchio (1980)
Francesco Rosi (1981)
Marco Ferreri (1982)
Paolo i Vittorio Taviani (1983)
Ettore Scola (1984)
Francesco Rosi (1985)
Mario Monicelli (1986)
Ettore Scola (1987)
Bernardo Bertolucci (1988)
Ermanno Olmi (1989)
Mario Monicelli (1990)
Marco Risi / Ricky Tognazzi (1991)
Gianni Amelio (1992)
Roberto Faenza / Ricky Tognazzi (1993)
Carlo Verdone (1994)
Mario Martone (1995)
Giuseppe Tornatore (1996)
Francesco Rosi (1997)
Roberto Benigni (1998)
Giuseppe Tornatore (1999)
Silvio Soldini (2000)
Gabriele Muccino (2001)
Ermanno Olmi (2002)
Pupi Avati (2003)
Marco Tullio Giordana (2004)
Paolo Sorrentino (2005)
Nanni Moretti (2006)
Giuseppe Tornatore (2007)
Andrea Molaioli (2008)
Matteo Garrone (2009)
Marco Bellocchio (2010)
Daniele Luchetti (2011)
Paolo i Vittorio Taviani (2012)
Giuseppe Tornatore (2013)
Paolo Sorrentino (2014)
Francesco Munzi (2015)
Matteo Garrone (2016)
Paolo Virzì (2017)
Jonas Carpignano (2018)
Matteo Garrone (2019)
Marco Bellocchio (2020)
Giorgio Diritti (2021)
Paolo Sorrentino (2022)

Wikiprojekt:Filmy

Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego reżysera

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie

1956–1979	Robert Aldrich (1956) Mario Monicelli (1957) Tadashi Imai (1958) Akira Kurosawa (1959) Jean-Luc Godard (1960) Bernhard Wicki (1961) Francesco Rosi (1962) Nikos Koundouros (1963) Satyajit Ray (1964) Satyajit Ray (1965) Carlos Saura (1966) Živojin Pavlović (1967) Carlos Saura (1968) Jean-Pierre Blanc (1972) Siergiej Sołowjow (1975) Mario Monicelli (1976) Manuel Gutiérrez Aragón (1977) Georgi Djułgerow (1978) Astrid Henning-Jensen (1979)
1980–1999	István Szabó (1980) Mario Monicelli (1982) Éric Rohmer (1983) Ettore Scola (1984) Robert Benton (1985) Gieorgij Szengiełaja (1986) Oliver Stone (1987) Norman Jewison (1988) Dušan Hanák (1989) Michael Verhoeven (1990) Jonathan Demme / Ricky Tognazzi (1991) Jan Troell (1992) Andrew Birkin (1993) Krzysztof Kieślowski (1994) Richard Linklater (1995) Yim Ho / Richard Loncraine (1996) Éric Heumann (1997) Neil Jordan (1998) Stephen Frears (1999)
2000–2019	Miloš Forman (2000) Lin Cheng-sheng (2001) Otar Ioseliani (2002) Patrice Chéreau (2003) Kim Ki-duk (2004) Marc Rothemund (2005) Michael Winterbottom i Mat Whitecross (2006) Josef Cedar (2007) Paul Thomas Anderson (2008) Asghar Farhadi (2009) Roman Polański (2010) Ulrich Köhler (2011) Christian Petzold (2012) David Gordon Green (2013) Richard Linklater (2014) Radu Jude / Małgorzata Szumowska (2015) Mia Hansen-Løve (2016) Aki Kaurismäki (2017) Wes Anderson (2018) Angela Schanelec (2019)
2020–	Hong Sang-soo (2020) Dénes Nagy (2021) Claire Denis (2022) Philippe Garrel (2023)

Nagroda za reżyserię na Festiwalu Filmowym w Cannes

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes

1940-1979	René Clément (1946) René Clément (1949) Luis Buñuel (1951) Christian-Jaque (1952) Jules Dassin / Siergiej Wasiljew (1955) Siergiej Jutkiewicz (1956) Robert Bresson (1957) Ingmar Bergman (1958) François Truffaut (1959) Julija Sołncewa (1961) Liviu Ciulei (1965) Siergiej Jutkiewicz (1966) Ferenc Kósa (1967) Glauber Rocha / Vojtěch Jasný (1969) John Boorman (1970) Miklós Jancsó (1972) Michel Brault / Costa-Gavras (1975) Ettore Scola (1976) Nagisa Ōshima (1978) Terrence Malick (1979)
1980-99	Werner Herzog (1982) Robert Bresson / Andriej Tarkowski (1983) Bertrand Tavernier (1984) André Téchiné (1985) Martin Scorsese (1986) Wim Wenders (1987) Fernando Solanas (1988) Emir Kusturica (1989) Pawieł Łungin (1990) Joel i Ethan Coenowie (1991) Robert Altman (1992) Mike Leigh (1993) Nanni Moretti (1994) Mathieu Kassovitz (1995) Joel i Ethan Coenowie (1996) Wong Kar-Wai (1997) John Boorman (1998) Pedro Almodóvar (1999)
2000-20	Edward Yang (2000) Joel i Ethan Coenowie / David Lynch (2001) Im Kwon-taek / Paul Thomas Anderson (2002) Gus Van Sant (2003) Tony Gatlif (2004) Michael Haneke (2005) Alejandro González Iñárritu (2006) Julian Schnabel (2007) Nuri Bilge Ceylan (2008) Brillante Mendoza (2009) Mathieu Amalric (2010) Nicolas Winding Refn (2011) Carlos Reygadas (2012) Amat Escalante (2013) Bennett Miller (2014) Hou Hsiao-hsien (2015) Cristian Mungiu / Olivier Assayas (2016) Sofia Coppola (2017) Paweł Pawlikowski (2018) Jean-Pierre i Luc Dardenne (2019)
2021-	Leos Carax (2021) Park Chan-wook (2022) Trần Anh Hùng (2023)