Erika Mann

Erika Mann
Ilustracja
Erika Mann (1938)
Data i miejsce urodzenia

9 listopada 1905
Monachium

Data i miejsce śmierci

27 sierpnia 1969
Zurych

Narodowość

niemiecka

Język

niemiecki

Dziedzina sztuki

literatura

Multimedia w Wikimedia Commons

Erika Julia Hedwig Mann (ur. 9 listopada 1905 w Monachium, zm. 27 sierpnia 1969 w Zurychu) – niemiecka aktorka i pisarka.

Największy rozgłos zdobyła relacją z podróży dookoła świata Rundherum (1929).

Życiorys

Była córką Tomasza Manna, siostrą Klausa, Golo i Moniki. W 1924 roku ukończyła Luisen-Gymnasium w Monachium. Jeszcze podczas nauki w szkole średniej, po raz pierwszy pojawiła się na scenie w Deutsches Theater w Berlinie, zaangażowana przez Maxa Reinhardta.

Po ukończeniu szkoły średniej Mann rozpoczęła studia aktorskie w Berlinie, które przerwała w związku z licznymi angażami aktorskimi na scenach Hamburga, Berlina i Frankfurtu. W 1928 roku Erika Mann rozpoczęła pracę w Münchner Neueste Nachrichten i w berlińskim magazynie Tempo. W 1933 założyła w Monachium słynny polityczny kabaret Die Pfeffermühle.

W 1935 roku władze nazistowskie pozbawiły ją niemieckiego obywatelstwa[1]. Erika była ostatnim członkiem rodziny Mannów, który opuścił Niemcy po dojściu nazistów do władzy – jak reszta rodziny przeniosła się do Zurychu[2].

Grób Eriki Mann

W 1938 roku Erika wraz z bratem Klausem udali się do Hiszpanii, aby stworzyć raporty na temat hiszpańskiej wojny domowej, które zostały opublikowane pod tytułem Powrót z Hiszpanii.

Od października do sierpnia 1940 i od czerwca do września 1941 Erika Mann pracowała jako korespondentka brytyjskiej BBC.

Od 1942 roku pracowała dla amerykańskiego Biura Informacji Wojennej w Nowym Jorku. Jako korespondentka wojenna była również obecna podczas lądowania aliantów zachodnich w Normandii w 1944 roku. W 1945 roku Mann była jedyną kobietą, która relacjonowała przygotowania i przeprowadzenie procesów norymberskich.

W 1952 roku opuściła USA i powróciła do Szwajcarii[3].

Erika Mann zmarła 27 sierpnia 1969 roku w szpitalu w Zurychu na guza mózgu. Została pochowana w grobie rodzinnym na cmentarzu w Kilchbergu[3].

Życie prywatne

Artystka była dwukrotnie zamężna. Pierwsze małżeństwo z aktorem Gustafem Gründgensem zawarte w 1926 roku rozpadło się po 3 latach. Drugie zawarła dla uzyskania obywatelstwa brytyjskiego z angielskim poetą i pisarzem W.H. Audenem w 1935 roku.

Była lesbijką. W 1930 roku związała się ze szwajcarską pisarką Annemarie Schwarzenbach. Jej długoletnią partnerka była włoska aktorka i krytyk literacka Signe von Scanzoni (1915–2002)[4].

Przypisy

  1. DeutscheD. Biographie DeutscheD., Mann, Erika – Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2022-12-21]  (niem.).
  2. Erika Mann [online], www.fembio.org [dostęp 2022-12-21]  (niem.).
  3. a b Stiftung Deutsches HistorischesS.D.H. Museum Stiftung Deutsches HistorischesS.D.H., Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Biografie [online], www.dhm.de [dostęp 2022-12-21]  (niem.).
  4. Signe von Scanzoni: Als ich noch lebte [online], www.hallo-muenchen.de [dostęp 2022-12-21]  (niem.).

Bibliografia

  • Escape to Life: The Erika & Klaus Mann Story – film, 2001
  • KatarzynaK. Jedynakiewicz-Mróz KatarzynaK., Zawsze pod prąd. Życie Eryki Mann (1905-1969), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2013, ISBN 978-83-7507-250-1, OCLC 869934499 .

Linki zewnętrzne

  • GLBTQ: Mann, Erika (1905-1969)
  • ISNI: 0000000121310014
  • VIAF: 46777706
  • LCCN: n85012436
  • GND: 118747436
  • NDL: 00678419
  • LIBRIS: gdsw15k0492zxwh
  • BnF: 120386835
  • SUDOC: 028579437
  • SBN: CFIV109346
  • NLA: 35975136
  • NKC: xx0234953
  • DBNL: mann005
  • BNE: XX1013991
  • NTA: 070601941
  • BIBSYS: 90400023
  • CiNii: DA02707953
  • Open Library: OL358502A
  • PLWABN: 9810586312505606
  • NUKAT: n97058688
  • J9U: 987007265087605171
  • PTBNP: 110564
  • CANTIC: a10118044
  • LNB: 000232593
  • CONOR: 70051427
  • ΕΒΕ: 262959
  • LIH: LNB:eUr;=B8
  • WorldCat: lccn-n85012436
  • PWN: 3937283
  • NE.se: erika-mann
  • SNL: Erika_Mann