Elisabeth Kulmann

Elisabeth Kulmann
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 lipca 1808
Sankt Petersburg

Data i miejsce śmierci

1 grudnia 1825
Sankt Petersburg

Dziedzina sztuki

poezja

Multimedia w Wikimedia Commons
Elisabeth Kulmann

Elisabeth Kulmann, z rosyjskiego Елисавета Борисовна Кульман/Jelissaweta Borissowna Kulman (ur. 17 lipca 1808 w Sankt Petersburgu, zm. 1 grudnia 1825, tamże), rosyjsko-niemiecka poliglotka, poetka, tłumaczka.

Życiorys

Córka Borisa Fiodorowicza Kulmanna, Rosjanina niemieckiego (alzackiego) pochodzenia i Niemki, Marii z domu Rosenberg. Ojciec był urzędnikiem i emerytowanym kapitanem[1]. Zmarł gdy Elisabeth była małą dziewczynką, pozostawiając wdowę i dziewięcioro dzieci w biedzie. Elisabeth wcześnie okazała niezwykłe zdolności językowe, osiągając dwujęzyczność rosyjsko-niemiecką w wieku sześciu lat. Karl Friedrich von Großheinrich, przyjaciel rodziny, kontynuował edukację językową dziewczyny, która w wieku 15 lat płynnie operowała językiem francuskim, włoskim, angielskim, hiszpańskim, portugalskim i współczesną greką. Elisabeth opanowała również łacinę, klasyczną grekę i staarocerkiewnosłowiański[2][3].

Pierwsze wiersze Kulmann ukazały się w wieku jedenastu lat. Pisała je po niemiecku; później tworzyła w swoich pozostałych ulubionych językach: po rosyjsku i włosku. Zajmowała się również tłumaczeniem – mając 12 lat przetłumaczyła dzieła starożytnego greckiego poety Anakreonta na osiem języków. Na krótko przed śmiercią tłumaczyła też w bezsenne noce współczesne greckie pieśni ludowe na niemiecki. Ze szczególnym upodobaniem poświęciła się jednak studiowaniu poezji helleńskiej[2].

Kiedy w listopadzie 1824 roku Sankt Petersburg nawiedziła poważna powódź, zapadła na suchoty. Chociaż nadal była aktywna jako pisarka (leżąc w łóżku napisała: Stjichotworenija Berenikje i Wołoszebnaja łampada[1]), zmarła około rok później w wieku zaledwie 17 lat w swoim rodzinnym mieście. W ciągu sześciu lat napisała ponad 100 000 wersów poezji, różnej jakości. Na miejscowym cmentarzu smoleńskim jej miejsce spoczynku zdobi pomnik z marmuru kararyjskiego podarowany przez cesarzową Aleksandrę Fiodorownę i Wielką Księżną Helenę Pawłowną. Wyryte są na nim uroczyste napisy w jedenastu językach, którymi posługiwała się Kulmann[2].

Rosyjska Akademia Nauk opublikowała wiersze Kulmann po rosyjsku w trzech tomach (Petersburg 1833). Zbiór poezji po niemiecku został wydany w 1857 roku, a wybór jej utworów został opublikowany w Heidelbergu w 1875 roku, a wydanie jej włoskich wierszy Saggi poetici w Mediolanie w 1847 roku[2].

Przypisy

  1. a b Saturnin Sikorski "Wielka Encyklopedia Powszechna Ilustrowana" (wyd 1892-1914. tom 41, str. 462)
  2. a b c d Max Koch: Kulmann (Elisabeth). In: Allgemeine Encyclopädie der Wissenschaften und Künste, 2. Sektion, 40. Bd. (1887), S. 219 f.
  3. Elisabeth Kulmann – Kurzbiographie [online], www.wortblume.de [dostęp 2021-08-29]  (niem.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000108038087
  • VIAF: 99023218
  • LCCN: n82039532
  • GND: 101244371
  • BnF: 10474570t
  • NKC: js20020805233
  • NTA: 067630367
  • BIBSYS: 3010249
  • Open Library: OL6188396A, OL501489A
  • NUKAT: n99066283
  • PTBNP: 1280457
  • CONOR: 113644899
  • RISM: people/41025247
  • WorldCat: lccn-n82039532