Dzwonek jednostronny

Dzwonek jednostronny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

dzwonkowate

Rodzaj

dzwonek

Gatunek

dzwonek jednostronny

Nazwa systematyczna
Campanula rapunculoides L.
SP.Pl.2:165 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Dzwonek jednostronny, dzwonek rapunkokształtny (Campanula rapunculoides L.) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych (Campanulaceae Juss.), rozpowszechniony w całej Europie oraz na obszarach Azji o umiarkowanym klimacie[3]. W Polsce pospolity.

Kwiatostan

Morfologia

Pokrój
Roślina zielna z czołgającym się kłączem, o wysokości 30–120 cm. Tworzy rozłogi.
Łodyga
Tępo czterokanciasta, pojedyncza, krótko owłosiona.
Liście
Dolne podłużnie sercowate (często zaschnięte w chwili kwitnienia), długoogonkowe, łodygowe jajowatolancetowate, skrętoległe. Na spodniej stronie są zielone i krótko owłosione. Przysadki wyraźnie zmniejszające się ku górze łodygi.
Kwiaty
Jasnofioletowe (rzadko białe) lub błękitnofioletowe o długości 2–3 cm, zebrane w jednostronne 1–3 kwiatowe grono. Są zwisające. Korona lejkowatodzwonkowata, pięć ząbków wciętych do połowy ich długości. Działki kielicha odstające. Pomiędzy działkami kielicha brak wyrostków.
Owoc
Torebka otwierająca się 5 otworkami u nasady.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do lipca. Porasta miejsca trawiaste, suche wzgórza, łąki, zarośla na glebach gliniastych, dosyć zasobnych w azot. Występuje też na polach uprawnych jako chwast. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny i wyróżniający dla All. Geranion sanguinei[4].

Zastosowanie

Bywa uprawiany jako roślina ozdobna, szczególnie nadająca się do ogrodów naturalistycznych[5]. W Polsce jest w pełni mrozoodporny (strefy mrozoodporności 4-10[5]). Z łatwością rozmnnaża się poprzez kłącza; z tego też względu należy kontrolować jego rozwój, by nie zachwaścił ogrodu[5]. Rozmnaża się go przez podział wczesną wiosną lub pod koniec sierpnia, po przekwitnięciu. Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym lub lekko zacienionym.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14]  (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. a b c GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

Bibliografia

  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Britannica: plant/rover-bellflower
  • SNL: ugressklokke
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 41211
  • EoL: 577767
  • EUNIS: 165082
  • Flora of North America: 242416225
  • FloraWeb: 1054
  • GBIF: 5410436
  • identyfikator iNaturalist: 85321
  • IPNI: 140949-1
  • ITIS: 34494
  • NCBI: 209536
  • Plant Finder: 359085
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-365789
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:140949-1
  • Tela Botanica: 75010
  • USDA PLANTS: CARA