Wc-motmug
| Wc-motmug | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Clogmia albipunctata (Williston, 1893) Originele combinatie Psychoda albipunctata | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Wc-motmug | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons | |||||||||||||||
Wc-motmug op  Wikispecies | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
De wc-motmug (Clogmia albipunctata) is een muggensoort uit de familie van de motmuggen (Psychodidae).[1]
Taxonomie
De soort werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven als Psychoda albipunctata door Samuel Wendell Williston in 1893.[2] In 1936 werd de soort door de Duitse entomoloog Günther Enderlein ondergebracht in het door hem nieuw beschreven geslacht Clogmia.[3]
Kenmerken
Motmuggen worden zo genoemd omdat zij met hun behaarde lijf en vleugels lijken op kleine vlindertjes.[4] De soortaanduiding albipunctata betekent 'met witte stippen', wat refereert aan de typerende witte stippen langs de rand van de vleugels.[5] Met een spanwijdte van 8-10 mm is de wc-motmug een van de grootste soorten motmuggen.[6] Het zijn slechte vliegers en overbruggen in een vlucht slechts 1 à 1,5 meter. Buiten kunnen ze zich laten meevoeren door de wind.[7]
Levenswijze
De wc-motmug is een mug die niet steekt en dus ook geen bloed drinkt. Volwassen exemplaren voeden zich met water en soms een beetje nectar.[4] De larven leven in vochtige omstandigheden en eten rottend organisch materiaal.[4]
Verspreiding en habitat
De wc-motmug is van oorsprong een tropische soort, die zich in de vorige eeuw over vrijwel de hele wereld heeft verspreid.[8] De eerste gedocumenteerde waarneming in Nederland stamt uit 2006.[9] Boomholten en randen van poelen vormen het natuurlijke milieu van de wc-motmug in tropische en warme gematigde streken.[2] In Nederland komt de soort vrijwel alleen voor in gebouwen, met name in keukens, toiletten en badkamers. Hieraan dankt het insect zijn Nederlandse soortnaam. In ons klimaat kan de wc-motmug vermoedelijk niet in de natuur overwinteren.[2] De soort is verspreid over geheel Nederland.[10]
Nut en schadelijkheid
De larven van de wc-motmug eten organisch afval waarin bacteriën voorkomen, en kunnen daardoor nuttig zijn bij de schoonmaak van verborgen plekjes in huis.[4] Door hun leefwijze kunnen ze echter ook een rol spelen bij het overbrengen van bacteriële infecties, bijvoorbeeld in ziekenhuizen.[11] In verschillende medische artikelen wordt Clogmia albipunctata in verband gebracht met het infecteren van levend menselijk weefsel (myiasis, bijvoorbeeld in de darm[12]), maar uit een kritische analyse van de publicaties blijkt de soort zeer waarschijnlijk niet de feitelijke oorzaak te zijn van de ziekteverschijnselen.[13]
Insect van het jaar
In een verkiezing door de Stichting Taxon Foundation werd de wc-motmug in Nederland in 2023 verkozen tot insect van het jaar.[4]
Bronnen, noten en/of referenties
|
