Slag bij Noordhorn

Slag bij Noordhorn
Onderdeel van de Tachtigjarige Oorlog
Slag bij Noordhorn
Datum 30 september 1581
Locatie Noordhorn, Groningen, Nederlanden
Resultaat Spaanse overwinning
Strijdende partijen
Staatse leger Leger van Vlaanderen
Leiders en commandanten
John Norreys
Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg
Francisco Verdugo
Verliezen
circa 1000 doden[1] circa 600 doden

De Slag bij Noordhorn was een gevecht tussen Staatse en Spaansgezinde troepen op 30 september 1581.

Aanloop

De Staatsen hadden in 1580 een grote tegenslag te verwerken gekregen doordat stadhouder George van Lalaing, graaf van Rennenberg, van de Staatse kant naar de Spaansgezinde zijde overliep. Dit wordt het 'Verraad van Rennenberg' genoemd. Hierdoor kwamen onder meer de stad Groningen met de Ommelanden in Spaanse handen. In de zomer van 1581 overleed George van Lalaing en werd de leiding van de stad Groningen tijdelijk overgedragen aan Johan Baptiste van Taxis en vervolgens aan Francisco Verdugo. Verdugo veroverde samen met Maarten Schenck veel gebied en vestigde zich in Noordhorn.

Noordhorn is een plaats gelegen tussen Friesland, dat toen in Staatse handen was, en het Spaansgezinde Groningen. Na Friese druk om de Spaansgezinde troepen aan te vallen werd in de herfst van 1581 een Staats leger naar Noordhorn gestuurd.

Verloop

Op 30 september 1581 troffen beide legers elkaar iets ten westen van Noordhorn. Aanvankelijk leek de strijd in het voordeel van de Staatsen uit te vallen, Verdugo beschikte echter over kanonnen. Beide zijden verloren veel soldaten, maar de Spaansgezinden kregen de overhand en sloegen de Staatse troepen terug. De Staatse aanvoerders John Norreys en Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg moesten zich terugtrekken. De Spaansgezinden wonnen de slag.

Verdugo trok na de slag op naar Grijpskerk, maar werd daar verdreven doordat de Staatsen een dijk doorstaken.

Sporen

Het gebied ten Noordhorn waar de slag heeft plaatsgevonden, wordt nog steeds aangeduid als Norritsveld, vernoemd naar de Engelse overste in Staatse dienst John Norreys. ten westen van Noordhorn. circa 1km verderop heeft zich rechts en links de slag afgespeeld.


Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen

  • Otto Julius Bernhard von Corvin Wiersbitsky en Isaac Marcus Calisch (1844): De tachtigjarige oorlog der Nederlanders tegen de Spaansche overheersching, Volume 3 p.510

Referenties

  1. Willem Albert Bachiene (1791): Vaderlandsche geographie: of, Nieuwe tegenwoordige staat en hedendaagsche historie der Nederlanden, Volume 3 p.228
· · Sjabloon bewerken
Van Beeldenstorm tot Den Briel (1566–1572):Valencijn · Wattrelos · Lannoy · Oosterweel · Eerste invasie (Dalheim · Heiligerlee · Groningen · Jemmingen · Geldenaken · Eems · Loevestein)
Van Den Briel tot Spaanse Furie (1572–1576):Den Briel · Vlissingen · Rotterdam · Veere · Tweede invasie (Bergen · Saint-Ghislain · Roermond · Diest · Leuven · Mechelen · Dendermonde · Zutphen · Bredevoort · Zwolle · Kampen · Steenwijk) · Oudenaarde · Stavoren · Dokkum · Goes · Don Frederiks veldtocht (Mechelen · Diest · Roermond · Zutphen · Naarden · Geertruidenberg · Haarlem · Diemen · Alkmaar) · Vlissingen · Borsele · Haarlemmermeer · Zuiderzee · Alkmaar · Leiden · Reimerswaal · Middelburg · Derde invasie · Mookerheide · Lillo · Zoetermeer · Buren · Oudewater · Schoonhoven · Krimpen aan de Lek · Woerden · Bommenede · Zierikzee · Muiden · Aalst · Vissenaken · Maastricht · Antwerpen · Spanjaardenkasteel (Gent)
Van Pacificatie tot scheuring (1576–1578):Utrecht · Steenbergen · Breda · Amsterdam · Gembloers · Zichem · Limburg · Dalhem · Namen · Nijvel · Kampen · Rijmenam · Aarschot · Deventer
Van Unie van Utrecht tot Armada (1579–1588):Maastricht · 's-Hertogenbosch · Baasrode · Kortrijk · Delfzijl · Oldenzaal · Groningen · Mechelen · Zwolle · Hardenbergerheide · Coevorden · Halle · Steenwijk · Kamerijk · Doornik · Noordhorn · Breda · Aalst · Oudenaarde · Punta Delgada · Lochem · Antwerpen · Eindhoven · Gent · Aalst · Terborg · Antwerpen · Zutphen · Kouwensteinsedijk (Antwerpen) · Amerongen · IJsseloord · Boksum · Axel · Neuss · Rijnberk · Grave · Zutphen · Warnsveld · Venlo · Sluis · Bergen op Zoom · Grevelingen
Tien jaren (1588–1598):Zoutkamp · Breda · Steenbergen · Veldtocht van 1591 (Zutphen · Deventer · Delfzijl · Knodsenburg · Hulst · Nijmegen) · Steenwijk · Coevorden · Luxemburg · Geertruidenberg · Coevorden · Groningen · Luxemburg (Hoei) · Grol · Lierse Furie · Calais · Hulst · Veldtocht van 1597 (Turnhout · Venlo · Rijnberk · Meurs · Grol · Bredevoort · Enschede · Ootmarsum · Oldenzaal · Lingen · Rijnberk)
Van Tien jaren naar Bestand (1599–1609):Zaltbommel · Nieuwpoort · Rijnberk · Sluis · Hoogstraten · Sluis · Oostende · Spinola 1605-1606 (Oldenzaal · Lingen · Bergen op Zoom · Mülheim · Wachtendonk · Kasteel Krakau · Bredevoort · Sluis· Berkumerbrug · Grol · Rijnberk · Lochem · Grol) · Gibraltar
Twaalfjarig Bestand (1609–1621):Gulik-Kleefse Successieoorlog (Gulik) · Wezel · Antwerpen
Van Bestand tot Münster (1621–1648):Gulik · Steenbergen · Bergen op Zoom · Veluwe · Breda · Oldenzaal · Grol · Baai van Matanzas · 's-Hertogenbosch · Veluwe · Wesel · Slaak · Veldtocht langs de Maas (Venlo · Roermond · Maastricht) · Rijnberk · Maastricht · Philippine · Tienen · Schenkenschans · Breda · Venlo · Maastricht · Kallo · Duins · Hulst · Sint-Vincent · Bergen op Zoom · Sas van Gent · Hulst · Antwerpen · Venlo · Puerto de Cavite