Klankhout

Klankhout of toonhout is een verzamelnaam voor diverse soorten hout die geschikt zijn voor muziekinstrumentenbouw. Het klankhout bepaalt het volume en de klankkleur van het instrument. Daarbij is niet alleen de houtsoort, maar ook de kwaliteit van de houtsoort van belang. Doordat de akoestische eigenschappen van deze houtsoorten ideaal zijn voor onder meer gitaarbouw en vioolbouw, kan de prijs van kwartiers gezaagd hout hoog oplopen. Verder zijn ook het massagewicht (350–550 kg/m³) en de goede bewerkbaarheid de voornaamste eigenschappen.

Houtsoorten

Voor het maken van gitaren zijn palissander, esdoorn en mahonie de meest gebruikte houtsoorten.[1] Daarnaast worden ook soorten als notenhout (walnoot), koa, kersenhout, fijnspar, kustsequoia, reuzenlevensboom, sitkaspar[2] en spar[3] gebruikt. Ook lindehout zou als klankhout voor gitaren erg geschikt zijn.[4] Geschikt sparrenhout met fijne groeinerf en zonder kwasten wordt steeds moeilijker te vinden.[(sinds) wanneer?]

Voor het bouwen van een viool is het hout van de Sitkaspar (ook wel Fichte) gangbaar.[5] Deze wordt met name ingezet voor het bovenblad van de viool.[6]

Verwerking

Het herkennen, oogsten en handelen in klankhout vereist de nodige expertise. Zo gaat bijvoorbeeld het rooien van een boom die het klankhout zal leveren, met de nodige voorzichtigheid gepaard. Een boom die omvalt, kan scheurtjes in het hout krijgen die de boom voor verdere verwerking ongeschikt maakt. Voor het bovenblad van een viool wordt over het algemeen de Fichte gebruikt. Een langzaam en gelijkmatig gegroeide hoge boom is hiervoor het meest geschikt.[6]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Arne Hempenius, gitaarnet: Deel II: Klankhout kiezen, juni 2006. Gearchiveerd op 18 juni 2018.
  2. spruceguitars.nl
  3. scheldelanders.be Klassieke gitaar. Gearchiveerd op 18 juni 2018.
  4. De goede plank met snaren verdient een warme buizenbak, Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland, Leeuwarden, 14-11-1992. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2018
  5. DE TENTOONSTELLING VAN NIJVERHEID EN BEELDENDE KUNSTEN VAN ALLE VOLKEN, TE PARIJS. XV A. TWEEDE KLASSE, PLANTAARDIGE STOFFEN ZONDER CULTURE. BOSCHTEELT. JAGT DR VISSCHERIJ, Algemeen Handelsblad, Amsterdam, 10-01-1856.
  6. a b 'Zelfs het hakken van de bomen is een kunst' Mythe en werkelijkheid van een eeuwenoud ambacht, Hans Oerlemans, NRC Handelsblad, 19-10-1987. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2018