Kõpu (schiereiland)

Kõpu
Schiereiland in Europa
Kaart
Kaart van Hiiumaa. Kõpu (Kõpu poolsaar) ligt links
Locatie
Land Vlag van Estland Estland
Provincie Hiiumaa
Coördinaten 58° 55′ NB, 22° 13′ OL
Algemeen
Oppervlakte 103 km²
Inwoners
(2021)
ca. 260
Lengte 21 km
Breedte 7,3 km
Hoogste punt 68 m
Detailkaart
Kaart van Kõpu
Kaart van Kõpu en omgeving met daarop aangegeven de natuurgebieden

Kõpu (Estisch: Kõpu poolsaar, Duits: Keppo)[1] is een schiereiland aan de westkant van het Estische eiland Hiiumaa.

Beschrijving

Kõpu is het langgerekte, smalle schiereiland aan de westkant van het eiland Hiiumaa. Het is 21 km lang en 7,3 km breed. Anno 2021 woonden er ongeveer 260 mensen. Ten zuiden van het schiereiland liggen de Baai van Kaleste, de Baai van Kiduspe en de Baai van Mardihansu (Estisch: Kaleste laht, Kiduspe laht en Mardihansu laht), ten noorden de Baai van Luidja (Luidja laht). Ten noorden van het schiereiland ligt ook de gevaarlijke zandbank Suurrahu, ook wel Hiiu madal en in het Duits en Zweeds Neckmansgrund genoemd. De westelijke punt van het schiereiland heet Ristna nina (‘Kaap van Ristna’). Ze ligt op het grondgebied van het dorp Kalana.

Kõpu lag tot in oktober 2013 in de gemeente Kõrgessaare, daarna tot in oktober 2017 in de gemeente Hiiu en sindsdien in de fusiegemeente Hiiumaa.

Kõpu is grotendeels bedekt met naaldbos. Vooral dennen en sparren zijn goed vertegenwoordigd.[2] Het schiereiland heeft een aantal natuurgebieden. Bijna de hele noordkust van het schiereiland hoort bij het natuurreservaat Kõpu looduskaitseala. In het zuiden liggen het Kõpu-Vaessoo hoiuala en het Suureranna hoiuala.

Het hoogste punt is de heuvel Tornimägi in het dorp Mägipe met een hoogte van 68 meter. Op de heuvel staat de vuurtoren van Kõpu.[3]

Tijdens de Sovjetbezetting (1944-1991) lagen op het schiereiland veel verdedigingswerken van het Rode Leger. Wat daarvan nog over is verkeert in vervallen staat.

Haven

Kalana heeft een haven, Kalana sadam, die het grootste deel van het jaar ijsvrij is. Het was 500 jaar lang de belangrijkste haven in de regio tot in 1980 de haven van Lehtma werd gebouwd, die de rol van Kalana overnam. De haven van Kalana wordt sinds de jaren negentig van de 20e eeuw vrijwel uitsluitend voor de pleziervaart gebruikt en sinds een storm in 2005 grote schade aanrichtte, ligt het scheepvaartverkeer er vrijwel stil.[4]

Vuurtorens

Op de heuvel Tornimägi in Mägipe staat de vuurtoren van Kõpu, De toren is gebouwd in 1531 en is daarmee de oudste vuurtoren aan de Oostzee. Hij is 36 meter hoog. Een tweede vuurtoren staat in Kalana en wordt meestal vuurtoren van Ristna (Ristna tuletorn) genoemd. Deze toren, gebouwd in gietijzer, dateert uit 1874 en is 29,3 m hoog.

Plaatsen

Op het schiereiland liggen de volgende plaatsen, die allemaal tot de gemeente Hiiumaa behoren:

Het gebied is zeer dun bevolkt. Luidja is met 51 inwoners (2021) het grootste dorp. Vijf dorpen, Palli, Tammistu, Tiharu, Viita en Viitasoo, hebben minder dan vier inwoners.[5]

Foto's

  • Avondrood bij het schiereiland Kõpu
    Avondrood bij het schiereiland Kõpu
  • De Baai van Kaleste
    De Baai van Kaleste
  • Zwerfkei bij Ülendi
    Zwerfkei bij Ülendi
  • Het strand bij de Kaap van Ristna
    Het strand bij de Kaap van Ristna
  • De haven van Kalana
    De haven van Kalana
  • De vuurtoren van Kõpu
    De vuurtoren van Kõpu
  • Uitzicht vanaf de vuurtoren van Kõpu
    Uitzicht vanaf de vuurtoren van Kõpu
  • Vuurtoren van Ristna
    Vuurtoren van Ristna
  • Voormalige orthodoxe kerk in het dorp Kõpu
    Voormalige orthodoxe kerk in het dorp Kõpu
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Hans Feldmann, Heinz von zur Mühlen en Gertrud Westermann, Baltisches historisches Ortslexikon. Teil 1. Estland (einschließlich Nordlivland), Böhlau Verlag, Köln/Wien, 1985, blz. 214.
  2. (et) Kõpu poolsaar. Eesti Entsüklopeedia. Gearchiveerd op 23 maart 2022. Geraadpleegd op 24 februari 2024.
  3. (et) Tornimägi. Eesti Entsüklopeedia. Gearchiveerd op 9 mei 2021. Geraadpleegd op 24 februari 2024.
  4. (et) Kalana sadam. Hiiuvald.ee. Gearchiveerd op 9 mei 2021.
  5. (en) Population by Place of Residence (Settlement), Sex and Age, 31 December 2021. Estisch bureau voor de Statistiek (31 december 2021). Geraadpleegd op 24 februari 2024.
Mediabestanden
Zie de categorie Kõpu Peninsula van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.