Gell-Mann-matrices

De Gell-Mann-matrices zijn acht lineair onafhankelijke hermitische 3×3-matrices met spoor 0 die een mogelijke representatie van de infinitesimale generatoren van de speciale unitaire groep S U ( 3 ) {\displaystyle \mathrm {SU} (3)} vormen. Zij zijn genoemd naar de Amerikaanse natuurkundige Murray Gell-Mann en worden gebruikt in de studie van de sterke wisselwerking in de deeltjesfysica en het quarkmodel en, in mindere mate, in de kwantumchromodynamica.

Definitie

De Gell-Mann-matrices λ 1 , , λ 8 {\displaystyle \lambda _{1},\ldots ,\lambda _{8}} zijn de acht 3×3-matrices:

λ 1 = ( 0 1 0 1 0 0 0 0 0 ) {\displaystyle \lambda _{1}={\begin{pmatrix}0&1&0\\1&0&0\\0&0&0\end{pmatrix}}} λ 2 = ( 0 i 0 i 0 0 0 0 0 ) {\displaystyle \lambda _{2}={\begin{pmatrix}0&-i&0\\i&0&0\\0&0&0\end{pmatrix}}} λ 3 = ( 1 0 0 0 1 0 0 0 0 ) {\displaystyle \lambda _{3}={\begin{pmatrix}1&0&0\\0&-1&0\\0&0&0\end{pmatrix}}}
λ 4 = ( 0 0 1 0 0 0 1 0 0 ) {\displaystyle \lambda _{4}={\begin{pmatrix}0&0&1\\0&0&0\\1&0&0\end{pmatrix}}} λ 5 = ( 0 0 i 0 0 0 i 0 0 ) {\displaystyle \lambda _{5}={\begin{pmatrix}0&0&-i\\0&0&0\\i&0&0\end{pmatrix}}} λ 6 = ( 0 0 0 0 0 1 0 1 0 ) {\displaystyle \lambda _{6}={\begin{pmatrix}0&0&0\\0&0&1\\0&1&0\end{pmatrix}}}
λ 7 = ( 0 0 0 0 0 i 0 i 0 ) {\displaystyle \lambda _{7}={\begin{pmatrix}0&0&0\\0&0&-i\\0&i&0\end{pmatrix}}} λ 8 = 1 3 ( 1 0 0 0 1 0 0 0 2 ) {\displaystyle \lambda _{8}={\frac {1}{\sqrt {3}}}{\begin{pmatrix}1&0&0\\0&1&0\\0&0&-2\end{pmatrix}}}

Deze matrices hebben een spoor gelijk aan 0 en zijn hermitisch en onderling orthogonaal met betrekking tot het (gewone) frobenius-inproduct:

λ i , λ j F = p . q λ ¯ i p q λ j p q = sp ( λ i λ j ) = 2 δ i j {\displaystyle \langle \lambda _{i},\lambda _{j}\rangle _{F}=\sum _{p.q}{\bar {\lambda }}_{ipq}\lambda _{jpq}=\operatorname {sp} (\lambda _{i}\lambda _{j})=2\delta _{ij}}

Deze eigenschappen werden gekozen door Gell-Mann, omdat zij dan de eigenschappen van de pauli-matrices generaliseren.

De groep S U ( 3 ) {\displaystyle \mathrm {SU} (3)} is een reële lie-algebra van dimensie acht, en de Gell-Mann-matrices vormen een representatie daarvan en zijn lineair onafhankelijke generatoren, die voldoen aan de commutatierelaties

[ λ p , λ q ] = 2 i k f p q k λ k {\displaystyle [\lambda _{p},\lambda _{q}]=2i\sum _{k}f^{pqk}\lambda _{k}}

De structuurconstanten f i j k {\displaystyle f^{ijk}} zijn volledig antisymmetrisch in de drie indices en hebben dus als gevolg van de jacobi-identiteit de waarde 0, tenzij er een oneven aantal indices uit de getallen 2, 5 en 7 komt. In die gevallen zijn de waarden:

f 123 = 1 {\displaystyle f^{123}=1}
f 147 = f 165 = f 246 = f 257 = f 345 = f 376 = 1 2 {\displaystyle f^{147}=f^{165}=f^{246}=f^{257}=f^{345}=f^{376}={\tfrac {1}{2}}}
f 458 = f 678 = 1 2 3 {\displaystyle f^{458}=f^{678}={\tfrac {1}{2}}{\sqrt {3}}}

In deze voorstelling vormen de lineaire combinaties (met reële coëfficiënten) van de twee matrices λ 3 {\displaystyle \lambda _{3}} en λ 8 {\displaystyle \lambda _{8}} , die met elkaar commuteren, de cartan-deelalgebra. Er zijn 3 onafhankelijke S U ( 2 ) {\displaystyle \mathrm {SU} (2)} deelgroepen: { λ 1 , λ 2 , λ 3 } , { λ 4 , λ 5 , x } {\displaystyle \{\lambda _{1},\lambda _{2},\lambda _{3}\},\,\{\lambda _{4},\lambda _{5},x\}} en { λ 6 , λ 7 , y } {\displaystyle \{\lambda _{6},\lambda _{7},y\}} , waarin x {\displaystyle x} en y {\displaystyle y} lineaire combinaties van λ 3 {\displaystyle \lambda _{3}} en λ 8 {\displaystyle \lambda _{8}} zijn.

Zie ook

Referenties

  • (en) Lie algebra's in particle physics, door Howard Georgi (ISBN 0-7382-0233-9)